Morgunblaðið - 10.01.1915, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
lands hefir í för með sér, vegna
örðugra aðdrátta. Frá því í miðj-
um desembermánuði hefðu 50 þús-
undir Austurríkismanna verið teknar
höndum, auk fallinna og særðra
manna. Hann vakti athygli á þeim
illu áhrifum, sem hintr miklu ósigr-
ar 5 höfuðdeilda Austurríkismanna
hlyti að hafa bæði á borgaralýð og
hermenn — ósigur, sem þeir hefðu
beðið fyrir Serbum. Sigur sá yfir
Tyrkjum sem Rússar hefðu tilkynt
í gær, mundi hafa mjög mikla
þýðingu fyrir allar herframkvæmdir
Tyrkja. Arabar í Mesopotamia hefðu
boðið lið Breta velkomið og trygðu
nú Bretar aðstöður sínar, þar i landi.
— Bretar hefðu úr loftförum orðið
varir við, að Tyrkir hefðu reynt að
flytja lið til Egyptalands. Erfiðleikar á
þvíaðráðastáÞjóðverja í Austur-Afriku
væru miklir vegna vatnsskorts og
óhagstæðs landslags. Hin ágæta að-
ferð, sem Botha notaði til herfram-
kvæmda i Suður-Afríku vekti á hon-
um alment traust og gæfi góðar
framtiðarvonir. Færri sjálfboðaliðar
hefðu gengið í brezka herinn um
jólaleytið, en nú kæmu hér um bil
jafnmargir daglega og áður. Her-
ráðninganefnd þingsins hefði ieyst
ágætt starf af höndum, með því að
safna nöfnum 218 þúsund manna,
sem gjarna vildu ganga í herinn.
Það væri enginn skortur á fyrirlið-
um, hvorki í hernum né til þess að
æfa nýliða.
Frökknm veitir betur.
London 7. jan. kl. 5.55 e.h.
Eftirfarandi opinber frönsk til-
kynning birtist í kvöld:
Stórskotalið vort í Belgíu rak á
flótta þýzkan flugmann sem ætlaði
til Dunkirk [og þaggaði niður i
tundurvörpurum hjá Zellebotte.
Skamt frá Lille hiundum vér með
ágætu gagnáhlaupi grimmiiegu áhiaupi
á eina af skotgryfjum vorum.
Framsókn vor norðvestan við
Flirey í Woevre-héraði er meira virði
en álitið var fyrst og höfum vér
tekið þar nokkurn hluta af fremstu
varnarlínu Þjóðverja.
Vér höldum öllum þeim stöðvum
er vér höfum tekið í Elsass.
Vont veður hefir hamlað mjög
vopnaviðskiftum.
Vér sóttum fram í Altkirch-héraði
og tókum skóg, 4 röstum fyrir vest-
an borgina.
Óvinirnir skutu íallan dagásjúkra-
húsið i Thann.
Frakkar yfirgefa skotgrafir vegna aurleðju.
Frakkar sækja fram í Elsass.
London, 8. jan., kl. 6.40 e. h.
Eftirfarandi opinber frönsk tilkynn-
ing var gefin út síðdegis í dag:
Bandamönnum miðaði dálítið á-
fram i Belgíu í gær skamt frá Lom-
baertsyde, austan við St. George og
umhverfis Steenstraete.
Skamt frá Arras neyddumst vér
til þess að yfirgefa nokkrar skot'
grafir, þar sem hermennirnir voru
komnir á kaf i aurleðju.
Vestan við La Boiseile fluttum
vér herlínu vora fram að veginum
milli La Boiselle og Aveluy.
í Rheimshéraði vestan við Bois
des Zouaves sprengdum vér í loft
upp bjálkahús óvinanna og náðum
200 metra langri skotgryfju framan
við herlínu vora.
Milli fonchery og Sowain þögg-
uðum vér niður í stórskotaliði óvin-
ann, skemdum skotgrafir þeirra og
eyðilögðum brjóstvarnir.
Vestan við Hautechevanchee í Ar-
gonnehéraði sprengdu óvinirnir upp
fremstu skotgrafir vorar, en vér
hrundum áköfu áhiaupi með byssu-
stingjaorustu, tókum nokkra ianga
og héldum mestum hluta skotgrafa
vorra.
í Elsass var árangur athafna vorra
mikilsverður. Vér tókum skotgrafir
á hæðunum í eystra herarmi, sem
vér mistum fyrir fáurn dögum. Vér
unnum land austan við þessar skot-
grafir, tókum Burnhaupt le Haut,
og sóttum fram í áttina til Pont d’As-
pach og Kahlberg.
Grimdarverk Þjóðverja.
London 8. jan. kl. 11.10 sd.
Opinber skýrsla frá París birtir
ómótmælanlegar sannanir fyrir fjölda
mörgum grimdarverkum Þjóðverja
í Frakklandi. Eru þar nefnd á annað
hundrað dæmi, sem bæði eru bygð
á eigin rannsókn og myndum og
einnig á lagalegum sönnunum.
Tilkynningin segir að aldrei hafi
verið háður eins grimmur ófriður og
sá er hinir ósáttgjöinu og blóðþyrstu
innrásarmenn hafi háð í Frakklandi.
Áhlaupum Þjóðverja hrundið.
London, 8. jan., kl. 11.45 e.h.
Eftirfarandi opinber frönsk til-
kynning var birt í gærkvöldi:
Aköfum áhlaupum Þjóðverja í
Lassignyhéraði, Argonnehéraði, í nánd
við Verdun og á brúna, sem liggur
til Steinbach, hefir öllum verið hrund-
ið. —
Frá Rússum.
London 8. jan. kl. 11.50 sd.
Eftirfarandi tilkynning kemur frá
yfirherstjórn Rússa:
í gær kom naumast til vopnavið-
skifta á vestri bakka Weichselfljóts,
nema hjá Bolimow og Sukha. Þar
neyttu Þjóðverjar umsátufsaðferðar
og sóttu fram með því að grafa
leynigöng og hlífa sér með stál-
skjöldum.
Óvinirnir náðu einni skotgryfju
en voru hraktir þaðan aftur með
byssustingjum. Rússar tóku fimm
vélbyssur og nokkra fanga.
Engin breyting hefir orðið í Gali-
ziu.
í Bukowina sækja Rússar stöðugt
fram.
Áhlaupum Þjóðverja hrundið.
London 9. jan. kl. 11.50 árd.
Eftirfarandi frönsk opinber til-
kynning var gefin út í gærkvöld:
Fyrir norðan Soissons tókum vér
vígi af Þjóðverjum, náðum tveimur
skotgrafalínum og komumst að þeirri
þriðju. Þremur gagnáhlaupum Þjóð-
verja var hrundið. Akaft áhlaup
Þjóðverja í Argonne neyddi lið vort
til þess að halda undan á eins kíló-
meters svæði, en vér tókum aftur
stöðvar vorar með gagnáhlaupi.
Russar berjast altaf.
London 9. jan. kl. 12 á hád.
Eftirfarandi tilkynning hefir borist
frá Petrograd:
Orustan harðnar stöðugt á línunni
Sukha—Moghely, á vinstri bakka
Weichselfljóts. Þjóðverjar sækja
stöðugt á þrátt fyrir feiknalegt mann-
fall. Óvinirnir uáðu nokkrum af
fremstu skotgryfjum vorum, en voru
reknir þaðan aftur með byssustingja-
áhlaupi. Þ. 7. jan. ráku Rússar
óvinina úr skotgröfunum í nánd við
Moghely og tóku marga fyrirliða og
rúmlega 100 menn höndum. Rúss-
ar tóku Krinpolunz í Bukowina þ.
6. þ. m. Rússar hafa barist stöðugt
siðustu vikuna . á þessum stöðvum
og hafa sótt fram 120 verstur. Þeir
eru nú komnir að landamærum
Bukowina og Ungverjalands og hafa
tekið rúmlega 1000 Austurríkismenn
og mikið herfang.
Herstjórnin í Kákasus tilkynnir,
að Tyrkir sæki mjög ákaft fram í
Kauraurgan-héraði til þess að koma
10. höfuðdeildinni til hjálpar, sem
reynir að komast burtu frá Saryk-
amysh.
Sjfiundár-málin.
Grafið í Steinkudys.
Kuml Steinunnar flutt i
Safnahúsið.
Þessi mál komu upp rétt eftir alda-
mótin í Barðastrandarsýslu. Þá
var tvibýli á Sjöundá i Rauðustrandar-
hreppi nálægt Skorárhiíðum. Þar
bjuggu tvenn hjón. Öðru megin
Jón Þorsteinsson og kona hans Stein-
unn Sveinsdóttir, en hinu megin
Bjarni og kona hans Guðrún. —
Steinunn þótti allra kvenna fríð-
ust, ljóshærð og björt yfirlitum. Hún
var uppeldisdóttir Jóns prófasts Orms-
sonar í Sauðlauksdal og hefir þess-
vegna líklega fengið betra uppeldi en
fólk alment. Þau hneigðu hugi sam-
an Bjarni, maður Guðrúnar og Stein-
unn, kona Jóns, og það svo mjög,
að þau vildu ná saman.
Er það styst af að segja, að þau
Steinunn og Bjarni hjálpuðust að
þvi að myrða Guðrúnu, konu Bjarna
og Jón, mann Steinunnar. Morðið
komst upp og var hafin rannsókn.
Þá var sýslumaður GuðmundurSchev-
ing, og málinu lyktaði svo, að morð-
in sönnuðust á þau Bjarna og Stein-
unni, og voru þau dæmd til dauða
fyrir öllum dómstólum.
Bjarni var fluttur til Björgvinjar
og höggvinn þar. Prestur fylgdi
honum þangað, Hjörtur Jónsson á
Gilsbakka, afi Þorvalds prófa-sts á
ísafirði og þeirra systkina.
En frá Steinunni er það að segja,
að hún lézt áður en dóminum yrði
fullnægt ng fer ýmsum sögum um
hvernig það hafi að borið.
Sumar sagnir segja það að þegar
lesinn hafði verið yfir henni dauða-
dómurinn, hafi hún drepið höfði við
CHIVERS sulluta"
kaupa þeir sem vilja fá
verulega góða vöru.
Fæst hjá kaupmönnufí1'
Önnur
sW
vegginn og rotað sig. uw‘“‘ ' jj
er það að fangavörðurinn hafi .j
hana fá eitur, sem hún hafi te ,
1: hiv
og banað sér með, því í m#11 '
puð
verið að hún hafi verið þu°8
hans völdum.
»31. ág. 1805 deyði Hfsfaug
rinD
'frí
leg0
Steinunn Sveinsdóttir, 36 ára
tugthúsinu, er eftir eins dags
andaðist snöggiega af ApoplehU
sterkri geðsmunahræringu; átti að
takast í Noregi fyrir framið nl0r j
Barðastrandasýslu. Dysjuð UPP’
Arnarhólsholti.*1
Þetta er þá i fáum dráttuffl

Steinunnar. En Morgunblaðið
þá sögu ýtarlegri síðar, og svo
komna sem auðið er.
Hr. landlæknir Guðm. Bjöin
full'
lSS0°
hefir kynt sér þessi merkilegu
mál og ritað yfirlit yfir þau.
um er svo kunn samvizkusetiú g
og glöggskygni, að það er óp^
geta þess að betra yfirlit er eig' U
að fá. .
Orsökin til þess að farið e’ j
rifja þessi rnál upp núna er su,
Steinunn var grafin upp í gær.
Eins og mönnum mun kuuu11^
hafa hafnargerðarmennirnir höf$
grjót og möl í Skólavörðuhol11^
Voru þeir komnir alla leið upp .
Steinkudys. í fyrradag var Ma£t ^
Þórðarson fornmenjavörður
á
þarna uppfrá og sá þá á kistue
fram úr mölinni, þar sem veí
mennirnir voru að höggva iUe 1 -
iuuO0
liep3
Vissi hann þegar að það
kista Steinunnar vera. Fekk
menn til með sér i gærdag að
hana upp.
Sú var venjan áður, að 8 ^
menn voru dysjaðir hjá alfuruVjC
og átti hver vegfarandi að
steini í dysina. Siður þ>essi ®
alt fram á vora daga, og eiu 5 .
staðar til háar dysjar. Hefir Þ31!^
verið kastað öllu lauslegu gr*
sem í nánd var. , „
Steinkudys hefir að 0
aldrei verið mjög há, end3 muU^t
langt síðan að ferðamenn hafa
að steini í hana. Var Þv’ s ^
ofan á kistuna, enda hefir hún
verið grafin djúpt í melino, 1
1 V2 alin. jeg
Mjög var kistan fúin, enda
ekki verið af góðum efniv’ 1 t
Þurfti að gæta alirar vafd^ok
þess að hún færi ekki 1 0p
Voru settar fjalir með hliðun1
ar beggja vegna og eins utldirs;irJia|
inn. Síðan var hún reyro ^jjti
með reipum, látin niður í a^f3
og borin niður í Safnahús. . ^po
Bein Steinunnar eru að 1 ttþía
ekki mjög fúin og mun yjji1
ætla að iáta hreinsa þau
framvegis á safninu ásamt
------------ .
>) Eftir kirkjubók Reykl3