Morgunblaðið - 10.01.1915, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
Sannar sagnir af
Titanic.
Eftir
Archibald Gracie ofursta.
Frh. 3 3
Engelhardtbátur C.
G. T. Rowe, umsjónarmaður.
Hann hjálpaði Boxhall stýrimanni
til þess að skjóta neyðarskotum, og
var þá kl. tuttugu mínútur gengin
tvö.
Þá var verið að losa um Engel-
hardtsbátana á stjórnborða. Wilde
stýrimaður sagðist þurfa á sjómanni
að halda. Smith skipstjóri sagði þá
Rowe að ganga á bátinn, sem var
hálfhlaðinn. Tveir karlmenn komu
með, þeir Mr. Ismay og Mr. Catter.
Enginn gaf þeim leyfi til þess. í
bátnum voru 39 manns, þessir tveir
menn, 5 sjómenn, 2 kyndarar og einn
veitingaþjónn. Um morguninn fund-
ust 4 Kínverjar undir þóftunum. —
Hinir bátverjar voru konur og börn.
Burton rannsóknardómari: Segið
oss nú greinilega frá því, hvernig
þeir Ismay og Carter komust á bát-
inn.
Rowe: Þegar Wilde stýrimaður
kallaði og spurði hvort hér væru
fleiri konur og börn, gaf enginn sig
fram, og þá steig Mr. Ismay á bát-
inn.
Burton : Stýrimaðurinn spurði þá
eftir því, hvort fleiri konur eða börn
væru þarna ? Getið þér ábyrgst það
að engin kona eða barn hafi verið
þar ?
Rowe : Eg gat ekkert séð, en eng-
in gaf sig fram.
Burton: Þér gátuð þó séð nokk-
uð af þilfarinu næst yður. Var ekki
svo ?
Rowe : Eg sá kyndarana og veit-
ingaþjónana, sem áttu að hjálpa til
Hjá [Mskisfrúnni.
Saga frá Rússlandi
eftir Anton Tsjekov.
Fyrsta dag febrúarmánaðar á ári
hverju heldur fyrverandi Ljubooj
Petrona marskálksfrú hátíðlegt dán-
ardægur mannsins síns með líksöng
og húskveðju. Þangað eru allir heldri
menn héraðsins boðnir. Þar er
Krumov, hinn núverandi marskálkur
í héraðinu, Ivan Marfutkin héraðs-
stjóri, Patrasjkov yfirdómari, Krino-
linov lögreglustjóri, Dvornjagin hér-
aðslæknir og margir óðalsbændur,
eða nær hálft hundrað manna.
Klukkan tólf á slaginu halda gest-
irnir til riddarasalarins og setja upp
sinn allra mesta aivörusvip. Þykkir
dúkar eru breiddir á gólfin til þess
að skóhljóðið heyrist ekki, og gest-
irnir ganga á tánum, til þess að ekk-
ert fótatak skuli heyrast, en það
verður stundum til þess, að einhver
þeirra tapar jafnvæginu. í riddara-
salnum er alt undirbúið. Prestur-
inn, faðir Evmen:, lágur maður og
við bátana. En engar fjölskyldur gat
eg séð.
Burton : Voru fieiri karlmenn á
bátnum'af farþegum en þessir tveir?
Rowe : Eg sá enga aðra.
Buston: Var svo bjart, að þér
gætuð þekt þá er næstir yður sátu?
Rowe: Já, Sirs
I. B. Ismay, jorstjón Internationale
Mercantile Marine Co oý America.
Eg vaknaði þegar skipið rakst á
ísinn. Eg lá kyr ofurlitla stund og
klæddi mig svo. Hitti eg þá veit-
ingaþjón', sem ekkert vissi hvað skeð
hafði. Eg klæddi mig í loðkápu og
gekk upp á þilfarið. Þar hitti eg
Smith skipstjóra og spurði hann hvað
væri að, og hann sagði mér að við
hefðum siglt á ís. Hann sagðist
halda að hætta væri á ferðum. Svo
gekk eg niður til yfirvélastjórans og
sagði hann mér að skipið væri í
háska statt, en hélt þó að dælurnar
mundu geta þurausið það. Mig
minnir að eg gengi þá aftur til klefa
míns og síðan upp á stjórnpallinn.
Heyrði eg þá að skipstj. gaf skipanir
viðvikjandi bátunum. Eg gekk þá
niður á bátaþilfarið, taiaði við fyrir-
liðana og hjálpaði eftir mætti til þess
að koma konum og börnum á bát-
inn. Þar var eg þangað til eg gekk
á bátinn. Það var engin truflun þar,
og enginn maður gerði tilraun til
þess að ryðjast á bátana. Eftir því
sem eg frekast vissi höfðu allar kon-
ur og börn komist á bátana og eng-
in kona var skilin eftir með mínum
vilja. Skipið hallaðist mjög á bak-
borða. Eg held að eg hafi verið á
skipinu hálfa aðra klukkustund eftir
áreksturinn. Veitti eg því þá at-
hygli að það sökk fyrst að framan.
Þegar allar konur og börn voru
komin á bátana gekk eg á bátinn
um leið og honum vai hleypt niður.
Eg veit ekki til þess að farþegar
hafi verið kallaðir upp á þilfarið áð-
gildur, með hvítt skegg lætur kór-
drengina veifa reykelsiskerunum í
ákafa. Konkordien, meðhjálpari, stend-
ur þar hjá og blaðar í sálmabókinni.
Salurinn fyllist af gestum og reyk-
elsisangan. Marskálksfrúin ber vasa-
klútinn sinn upp að augunum. Verð-
ur þá eins hljótt í salnum og í gröf-
um framliðinna og heyrist ekkert
nema andvörp endrum og sinnum.
Allir eru alvarlegir og hátíðlegir á
svip ....
Þá er sunginn útfararsálmurinn og
gestirnir verða smám saman súrir á
svip. Faðir Evmem gengur fram
og heldur ræðu. Hann talar um
hverfulleik lífsins og hégóma allra
hluta. Þá hugsa gestirnir til Sav-
sjatov sáluga, sem gat drukkið heila
kampavínsflösku i einum teig og
brotið hinn sterkasta spegil með
enninu. Þá er sungið »Sofðu vært
hinn síðsta blund* *. Ekkjan grætur
hástöfum og gestirnir vikna. Þeim
viðkvæmustu vöknar jafnvel um augu.
En þegar sá sálmur er á enda, er
sálumessunni lokið. Faðir Evmeni
fer úr skrúðanum og marskálksekkj-
an fer að segja þeim næstu frá mann-
jnum sínum ástkæra. —-----------
ur en við gengum á bátinn. Eg
spurði heldur ekki um það.
Mr. Edwards: Þér báruð ábyrgð-
ina á því hvað bátar skipsins voru
margir.
Ismay: Já, í samráði við skipa-
smiðina,
Edwards: Þegar þér genguð á
bátinn vissuð þér að skipið var að
sökkva ?
Ismay: Já.
Edwards: Kom yður aldrei til
hugar að þér, sem aðalforstjóri og
sá maður, sem hafði ákveðið hvað
bátarnir skyldu margir, væruð hinni
sömu skyldu háður og skjpstjóri, að
vera seinastur allra?
Dómsforseti: Þessa spurningu má
ekki leggja fyrir vitnið. Ef þér vilj-
ið minnast á þess háttar getið þér
gert það í ræðu yðar.
Edvards: Þér hjálpuðuð konum
og börnum í bátana?
Ismay: Eg gerði alt það er eg
gat.
Edwards: Hvers vegna senduð
þér ekki boð eftir fleiri mönnum, til
þess að hjálpa til við bátana ?
Ismay: Eg hjálpaði öllum þeim,
er eg sá, til þess að komast í bát-
ana og gekk ekki sjálfur á bátinn fyr
en um leið og honum var rent
niður.
Edwards: Hjálpuðuð þér ekki
konum og börnum af fremsta megni ?
Ismay: Eg kallaði á þau og hvatti
þau til þess að ganga í bátana.
Edwards: Hvernig stóð þá á því
að þér gáfuð engum skipun um það
að ganga yfir til bakborða eða und-
ir þiljur til þess að leita að fleiri
konum ? Eða því fóruð þér ekki
sjálfur?
Ismay: Eg var viss um það að
þar væru menn sem leiðbeindu þeim
Edwards: Þér vissuð að mörg
hundruð farþegar voru þá undir þilj-
um ?
Mersey lávarður: Eftir því sem
eg get nú frekast skilið á yðuri Þ
er skoðun yðar sú að það hafivefl
skylda hans, sem forstjóra félagslD®
að dvelja á skipinu þangað til P*
sökk.
Edwards: Eg fer ekkert í lauD
kofa með að það er skoðun mí°
frá henni vik eg eigi. En mig laD^
ar til þess að heyra það af fisDS
eigin munni hvernig á því fieD
staðið, að hann skyldi gefa u:je£
ákveðnar fyrirskipanir á vissutn ti®3]
en ábyrgðartilfiuning hans skyldi e^1
ná lengra en þetta.
Ismay: Fleiri farþegar hefðu e^1
komist í bátinn. Það var verið 3
hleypa honum niður.
Þá yfírheyrði Sir Robert Fiuley
vitnið, fyrir hönd White Star félags'
ins:
Finley: Hafið þér oft farið u
Ameríku ?
Ismay: Mörgum sinnum.
Finley: Hafið þér nokkru siu?1
reynt að blanda yður í það hveriw
skipinu væri stjórnað ?
Ismay: Nei.
Finley: Heyrðuð þér að stf11
maður kallaði á fleiri konur uffl iel
og þér genguð á bátinn?
Ismay: Það held eg ekki; eu
heyrði oft kallað á konur.
Edwards: Þegar seinasti báturiu0
lagði frá borði, hljótið þér að
vitað það að fjöldi farþega og sh’P
verja var eftir á skipinu ?
Ismay: Já, eg vissi það.
Edwards: Og samt sem áðu
sáuð þér engan mann á þilfarinu
eg
Ismay: Nei, eg sá engan og
ef,
,du
bjóst helzt við þvi að þeir muU
hafa farið fram á skipið.
Athugasemdir Mr. A. CleuieDt
Edwards, þingmanns og máhí&^
manns hafnarverkamannafélagsins-
Hver var skylda Mr. Ismays?
Með tilliti til framkomu ^f!
Ismays er það augljóst að Þf^!
»Vilja ekki herrarnir gera mér þá
ánægju að borða hjá mér morgun-
verð?« segir hún svo alt í einu upp
úr eins manns hljóði.
Þá fer nú að lifna yfir gestunum
cg þeir flýta sér inn í borðsalinn,
þótt þeir reyni að láta sem sér liggi
ekkert á. Þar er maturinn borinn
á borð. Alt það, er lystin girnist
og maginn þráir, er þar á borðum
— nema áfengi! Ljubovj Petrovna
hefir heitið þvi, að spil og áfengi
— það tvent, sem steypti mannin-
um heiljnar í glötun — skuli aldrei
koma inn fyrir sínar húsdyr meðan
hún sé á lífi. Það er því ekki ann-
að en edik galli blandað í flöskum
þeim, sem standa á borðinu.
»Gerið svo vel að borða, herrar
mínir 1« segir frúin. »Eg verð að-
eins að biðja yður að fyrirgefa að
ekkert áfengi er hér á borðum.*
Gestirnir setjast. Dýrindis krásir
eru bornar fram, en enginn hefir
matarlyst. Allir eru í daufu skapi.
Þá vantar auðsjáanlega eitthvað.
Marfutkin héraðsstjóri fer að leita
i vösum sínum. »Eg hlýt að hafa
gleymt vasaklútnum minum frammi
i loðíeldinum mínumc, segir hann.
Hann ris á fætur og gengur fiaDl
i anddyrið. Þegar hann kemur 3 .
ur Ijóma augu hans svo einkeu111
lega og hann rífur í sig krásirUjf
»Farðu fram í anddyrið og sh0
aðu loðkápuna minac, hvíslaði fi3Dg
að föður Evmeni, »en gætið þeSS
missa ekki flöskunac.
0C
Faðir Evmeni rís á fætur
Dvornjagin fer að dæmi hans. j
»Má eg tala tvö orð við yðuf
einrúmi, herra prestur« segir fiu011
Konkordiev meðhjálpari ^1
Krinolinov lögreglustjóra að
k
ol
með sér og Hta eftir hestinutU
litlu síðar kemur Krumov Þa^ t
hugar að hann muni hafa
vindlingahylkinu sinu úti i s*e
um. — ^
Þannig fer þá máltíðin fraIJl
þriðjungur gesíannna er alt af i 5
fram og aftur.
* sfí
* .
Um kvöldið reit Ljubovj Petf
vinkonu sinni í Petrograd svofil
andi bréf: .st
»í dag var hin árlega sálu01 ^
mannsins míns sáluga. AHlf gj^
grannar minir voru hér. F3 ej>
óheflaðir menn og blátt áfraIIl,