Alþýðublaðið - 06.12.1928, Síða 2

9
ALPÝÐUbLAÐIÐ
| ALÞÝÐUlLAlIi ;
kemur út á hverjum virkum degi
: Afgrelðsia i Alpýðuhúsinu við :
• Hveríisgötu 8 opin frA ki. 9 árd.
Ui kl. 7 síðd.
< Skrifstofa á sama staö opin ki. '
] 9V, —10’/* árd. og ki. 8-9 síðd.
; *ssmar s 988 (afgreiðsian) og 2394 |
! ískrifstofan). :
j Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á •
j mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 :
< hver mm. eindáika.
; Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiöjan :
(i sama húsi, simi 1294).
Rangfærsslnr
9Moa*gunlilisðs;Iiis(>.
(NI.)
Hvað hosta allir fram-
k vaemdastjórap isir ?
Óvípa, ef nokkurs staðar, ef
geröur iafnmikill rnunur á kaupi
áðnlærðra og ólærðra verkamanna
og hér, eða á kaupi yfirmanna og
undirmanna. Laun þýzkra togara-
slnpstjöra, samkv, skýrslu þeirri,
er áður var vitnað í, voru 666
niörk á mánuði, þegar hásetar
höfðu 417 mörk. En hjá o'kkur
hafa meðalíekjur íslenzkra tog-
araskipstjöra í fyrra á ísfiski
vetið um 1100 krönur þejar lág-
markskaups háseti hafði um 260
krönur, Enn þá gífurlegri er þö
munuiinn á saitfiskveiðum..
Ég hefi sýrit méð notekrum
dæmum, hversu afskiftir 'íslenzkir
sjómenn hjafa veríð, hvort sem
borið er saman við laun erlendra
stéttarbræðra þeirra, iaun yfiav
tnanne.nr.a eða laun iða'æúfra
verkamanna hér, Sýna þau glögg-
lega, hversu ú gerðarmenn hafa
komiö fram við íslenzka sjómenn,
sem þeir þó oftast í or i viður-
ker.na að séu ötulastir og áræðn-
astir allra fiskimanna og far-
manna yfirleitt.
Pá gefur „Mgbh'1 í skyri, að
laun ráðherra og franikvæmdar,-
stjóra eigi að réttu iagi að hækka
stóriega, ef kaup sjóxnanna hækki
nokkuð í Iíkingu‘við kaup er-
lendra stéttarbræðia þeirra. Þarna
hættir „Mgbl.“ sér. út á hálan ís.
Þaö veit ekkert um laun erlendra
togaraframkvæmdastjöra; ég er
heldur ekki fróöur um þau efni,
Hiít cr vilanlegt. að þeir hafa
fleiri ea 1—2" skip að sjá um
hver. Hér e;u framkvæmda-
stjórarnir nær því jafn-
margir cg skipin. . Engin
framkvnidarsíjó anefna hér hefir
þö undir 6000 krjna árslaunum
og langflésíir 1 :nglum meira. Og
firnast muhu þeir, sem hafa 25000
'kröna árslaun, -eða liðléga 2000
’ácrórur á mánuði, eða sjöfalt há-
setakaupið, Hafa þeir þö hvorki
vosbúð, s opula atvinnu eða 16
stundá starfstíma á sólarhring, en
xlflega launuð aukastörf hafa
margir þeirra. Fæamkvæmda-
stjórafjöldinn hér er ógurlegur
baggi á útgerðinni og allar þecs-
ar mörgu úíger'ðarstjórnfr með
því, sem j:eim fylgir.. Sézt ];að
hezi á því. h-ve lít'll hluti af verði
aflans renr.ur til hinna óbreyttu
steipverja, eðá að eins liðtega
14°/o» í Cutxhaven í Þýzkalandi
etu gerðir út
75 togara, eru þeir allir i eign
eins einasta félags, pað félag
greíðir óbreyttum sbipverjum
28% af verði aflans, eða hel-
mingi meira*" en islenzkir há-
setar fá, en pað sparar sér
lika framkvæmdastjóragrúann,
mörgu stjórnirnar stöðvarnar
og skrífstofurnar.
Vilji útgerðarmenn draga úr
kíxstnaðinum, eiga þeir að læktea
þar, sem hægt or að lækka.
Fætetea framkvæmdastjörunum og
færa laun þeirra og skipstjótanna
til isamTæmis við kaup hásetanna.
Þmr má spara að skaölausu há-
ar upphæðir.
Næst þegar „Mgbi,'1 fer að
reikna, ætti það að reitema út
tekjur þessara manna og fara þá
réttar og sanívizkusamlcgar með
tölurnar, en það hefir gert til
tressa.. Vurksmiðjunmi við Ves/ur-
götu hefir gengið illa útreikning-
urinn til þessa, og ætti ,,MgbL“
eiginlega að heimta, • að verk-
'smiðjuslimpillánm væri settur á út-
röknimgama, -svo að þeir ekki yröu
því tíl háðungar, — nóg er samt.
Hvaða tekjur hafa fram-
kvæmdastjórar togaraútgerðar-
innar og skipstjórarnir haft
undanfarin ár? Hvað kostar
stjórn og rekstur útgerðarinn-
ar? Hvað hefir orðið af stór-
gróðanum í ár?
„Almenmingur spyr og' kiefst
svars,“ S. Á. Ó.
Fjárhagsáætlimin.
Breytingatillögur Alpýðuflokksfulltrúanna.
Á fundi bæjarstjórnar í kvöld
verður afgreidd fjárhBgsáæ'lun
bæjarins og fyrirtækja hans, svo
sem hafnarinnar, rafmagmsstöðv-
aiirnar, gasstöðvairinnH* og vatns-
veitunmar, fyrir árið 1929.
Árið í ár hefir verið eitt hið
mes'.a veltiár, sem sögur fara af.
Útlit með fisksölu er nú ágætt
og ný störfyrirtæki eru ýmist ný-
byrjuð á síarfsemi eða byrja hana
á næsta ári.
Auðvilað á Reykjavíkurbær að
fá simn hlut af ávöxtum góðæris-
ins. Ríflegan hlut stórgróðans á
að heimta til almenningsþarfa
með útsvörum.
Fjárhagsneínd virðist óg hafa
haft eitthvað veður af þessu. Hún
hefir lagt til, að aðalniðurjöfnun
útsvara veröi hækteuð upp í 1685
þús. krónur, auk 5—10o/o ábætis.
Er það nærri 250 þús. kr. hærra
& pappirnum en samþykt var að
jafna niður í fyrra,
En munurimn er ekki nærri því
svo mikill í raun og veru, því að
á þessu ári hefir verið jafnað
niður til .sepíemberloka liðLega
1650 þús. kr.; þar af ólöglega
um 70 þús, kr.; og telja má víst,
að niðurjöímun á þessu ári verði
alls fast að 1700 þúsund krón-
um. Árið 1926 var jafnað miður
alls liðlega 1700 þús. kr. og árið
1925 liðlega 1932 þús. krónum;
þar af liðl. 162 þús. um fram það,
sem leyft var og löglegt.
Að sjálfsögðu hættir niðurjöfn-
urarnefnd nú að taka sér bessa-
leyfi til þess að bæta við útsvör-
in, og -lækka þau við það, ef mið-
að er við 6 síðustu árin, um 120
þús. kr. að meðaltali á ári.
Sjálfsagt er að nota nú
árgæzkuna og leggja fram ríflegar
en vant er til iiauð^ynjafyrirtækja
og framkvæmda,
Þrátt íynir alt þetta vill boirgar-
stjóri og nánustu liðsmenn hans
lækka útsvörin úr því, sem fjár-
hagsnefnd hefir lagt til, um nærri
hálft annað hundrað þúsund krón-
ur og ekki gera neitt verulegt
tii framkvæmda umfram það, sem
gert verður fyrir lánsfé — „Enska
lánið“. Jafnaðarmenn vilja hins
vegar, að bærinn skattleggi nú
stórgróðanm, svp að unt sé að
létta heldur á þegar lakar árar,
Þeir vilja því hækka útsvörin
frá því, sem fjárhagsnefnd leggur
til.
HcLítu breytingartillögur þeirra
eru þessar:
1. Til atvinnubóta kr. 100 000,00
2. — byggingar Ungmennaskóla, gegn að minsta kosti
40 þús. kr. framlagi úr ríkissjóði, og sé bygging-
in hluti væntanlegs Samskóla. kr. 60 000,00
3. — byggingar Alþýðubókasafns húss (1. framlag) - 30 000,00
4. — Barnahælissjóðs (- — ) - 20 000,00
5. — skrifstofubyggingar fyrir bæinn (- — ) - 60000,00
6. — að kaupa bifreið til að hreinsa og vökva göturnar - 20 000,00
7 — að byggja neðanjarðarnáðhús (undir Bankastræti) - 25000,00
8. Styrkur til Styrktarsjóðs sjömanna- og verkamanna-
félaganna í Reykjavík (Alþingi vgitir 3 500,00) - 3 500,00
9. í stað malbikunar Túngötu (60 þús. kr.) komi: mal-
bikun á Bræðraborgarstíg - 75 000,00
10. Framlag til ræktunar hækki úr 30 þús. í -, 60000,00
Ef þessar breyíingartillögur A;l-
þýðuflokksfulLrúanna allar fengj-
ust samþyktar og einn'g tillög-
ur þeirra um breytinga* ýmsra
tekju- og gjalda-liða annara,
þyrfiu útsvörin að hækka um ná-
lægt 300 þús) krónur. Er það
ekki mikið þegar taillit er tekið
til þe§,s gróða. sem þetita ár hefir
veitt í vasa einst*kra ntagna,
SamföMn.
Árshátið V. K. F. Framtíðira
í Hafnarfirði.
Annað kvöld heldur verka--
kvennafélagið „Fíamtíðín'* í Hfetfhr
arfirði afmæli sitt hátíðlegt i
Góðíemplarahúsinu þar. Kefst há-
tíðin kl. 8 réttstundis og verður
þar margt til skemtunar og fróð-
leiks. Árni Ágústsson talar fyriir
minni félagsims. Héðinn Valdí-
marsson flytur stutt erindi, Ibik-
inn verður gamanleikur, skeint
verður méð samspili o. fl. og síð-*
ast verður danzað. Verkakvenna-
félagið í Hafnarfirði er vel tif-
andi og starfar af f jöri og áhugaf
Þarf eigi að efa, að afmælishá-
ííðin verði vel sótt af félngskon-
um og áhugasöimu, hafnfirzkl
Aiþýðuflokksfólki.
*. j# é
PóstmannaverkfaU iAustarrikL
Fiií Berlín pr símað: Stjörnitt
í Ausíurriki hefir synjað kröfw
póstmanma og ‘ símatmarnna una
launahækkup, Póstmemn og síma-
menn hafa svarað því til, að þeir
muni beita „passivra’ mótspyrnu,
nefnilega virnna að eiins nauðsyn-
legus'.u skylduistörf. Af þessutti
orsökum safnaöist þegar á fyrst®
degi á auslurriskum pösthúsum
hálf mitjön sendinga, sem ekkS
komast áleiðis eins og sakir
standa.
En jafnframt flytja fahnðar-
menn tillögu um að iækka ver'ö
rafmagns til ljósa úr 55 aurum
kwsb niður í 35 aura og uffl
hemla úr 660 kr. niður í 600 jtr.
Nemur lækkunin á ljósarafmagm-
inu einu saman um 125 þús. kr.,
að miðsta kosti og lækkunist
ðil um 150 púsund krónur.
Fjárhagur rafmagnsstöðvarinnas'
er alveg fulltryggur fyrir því, þött
verðið ,sé lækkað svona. Samt er
hægt að afskrifa ríflega og borga
vel af skuldum.
Leggja útsvör á stðrgróðann og
hætta að okra á nafmagnimi. —
Það eTu tillögur jafnaðarmanna.
Hvenær ge:a „stórlaxainir‘‘, sem
niðurjöfn'uinarnefnd kallar svo,
borgað útsvar, ef ekki nu?
Hið margeftirspurða lag Björg-
vins Gaðmnndssonáp víð
„Nð legg ég angnn aftur“
fæst í HljóðfæFahúsinu og í
Hljóðfæraverzlun Katrin-
ar Viðar. Ennfremur hjá undir-
rituðum, sem afgreiða pantanir til
útsölumanna.
Hallgrimnr Þorstelnsson,
Aðalstræti 16.
Pétnr Lárnsson,
Sólvallagötu 25. Sími941 og41U