Morgunblaðið - 10.11.1916, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Uppboi á fiski
úr botnvörpungnum
,Snorri Goði‘
verður haldið á laugardag
p. 11. p. m. kl. 1 e. h.
hjá húsum okkar.
H.f. Kveldúlfur.
reyndur læknir. Laun hans ættu
að vera eins og læknar hafa hér
mest. Dugandi aðstoðarmenn mundi
hann geta fengið meðal þeirra ungu
viðreisnarmanna, sem eru forkólfar
íþróttahreyfingarinnar hér.
8. nóv. Helqi Pjetursi
Flug ylir Atlanzhaf.
Fimm menn ætla að vinna
verðlaunin.
Þess hefir áður verið getið hér
í blaðinu, að heitið hefir verið
100.000 dollara verðlaunum, þeim
er fyrstur yrði til þess að fljúga
yfir Atlanzhaf, milli Ameríku og
Evrópu. Á næsta surari ætla
fimm menn að reyna að vinna
til verðlaunanna.
Fyrst skal telja ameríkska flug-
manninn, Porten liðsforingja. Flug-
vél hans er þegar smiðuð, því að
hann ætlaði að fljúga yfir hafið
í sumar, en hætti við á síðustu
stundu, þvi að þá datt honum í
hug, að hafa þrjá mótora í stað-
inn fyrir tvo. Vél hans er kend
við Curtiss — flugbátur, sem ber
þrjá menn. Mótorarnir hafasam-
tals 600 hestöfl og á flugvélin að
geta farið 200 kílómetra á klukku-
stund. Það er enn óráðið, hvaða
leið Porten velur yfir hafið.
Þá er að nefna hinn alkunna
brezka flugmann, Graham White.
Hann ætlar að fara í flugbáti,
sem kendur er við Barell, en er
mjög svipaður flugvélum Curtiss.
í honum verður klefi fyrir þrjá
menn og mótorarnir hafa samtals
400 hestöfl. Á flugbáturinn að
geta farið 230—250 kílómetra á
klukkustund. White leggur lík-
lega af stað frá Falmouth og
stefnir til St. Johns á Nýfundna-
landi.
Þá er sænskur flugmaður, sem
Sundstedt heitir. Ilann er nú að
undirbúa Atlanzhafsflug sitt ásamt
hinum nafnkunna franska flug-
vélasmið, Henry Farmann. Ætla
þeir að nota Curtiss-flugbát af
nýjustu gerð. Ber khann' fjóra
menn og eru mótorarnir eigi færri
en sex og hefir hver þeirra 150
hestöfl. Flughraðinn verður 200
kílómetrar á klukkustund ogbát-
urinn ber nóg benzín handa öll-
um mótorunum í 30 stundir.
Sundstedt leggur líklega af stað
frá St. Johns og stefnir til ír-
lands.
Þá er að nefna danska flug-
manninn, Polner ^ liðsforingja.
Hann ætlar’ að’ fljúgja rflugbáti
af franskri gerð, en hann verð-
ur smíðaður í Kaupmannahöfn.
Verða í honum 2 mótorar og hafa
þeir 200 hestöfl. Flughraðinn
verður 130 kilómetrar á klukku-
stund og getur hann flogið hvíld-
arlaust í 24 klukkustundir.
Síðast, en ekki sízt, er að nefna
norska flugmanninn G. A. Kul-
bech. Hann ætlar að fljúga frá
Kristiania til New York í flug-
vél, sem hann hefir fundið upp
sjálfur. Hann hefir lært að fljúga
í Frakklandi.
í viðtali við fréttaritara »Tidens
Tegnt, sagði hann þetta um för
sína:
— Sú leið, er eg hygg að fara,
er 1500 mílur. Flugvélin er að
mestu leyti uppgötvun mín og er
smíðuð með sérstöku titliti til
þessarar farar. Ef alt fer, eins
og'ráð"mrfyriPgert, legg eg af
stað í ágústmánuði. — Með mér
verður ungur íslenzkur verkfrœð-
ingur, sem Þórarinn Jónsson,
heitir. Hefir hann unnið í flug-
vélaverksmiðju Wright-bræðra í
Ohio síðan árið 1906. Við ætlum
að leggja af stað frá Kristiania
um hádegi og fara fyrst til Sta-
vanger. Þar tefjum við nokkra
stund og lítum eftir vélinni. —
Þaðan fljúgum við beint til Pe-
terhead í Skotlandi og erum svo
sem þrjár stundir á leiðinni þang-
að. Þar hvílum við okkur og
lítum enn eftir vélinni, að alt sé
í lagi. — Þaðan fljúgum við
til Falmouth og búum okkur
þar undir aðalflugið. — Þaðan
stefnum við til St. Johns á Ný-
fundnalandi. Eg gizka á, að eg
þurfi 2800 litra af benzíni til ferð-
arinnar milli Kristiania og New
York, en bvq mikið get eg ekki
flutt með mér í einu. Verð því
að koma víða við. í flugvélinni
er klefi fyrir þrjá menn og mó-
torinn hefir 300 hestöfl. Eg býst
við, að geta flogið 200 kílómetra
á klukkustund og 24 klukkustund-
ir á eg að geta flogið samfleytt.
Stflrgkh greifi *®
og
Adler ritstjóri.
Morðið í Wien.
Sturgkh greifi, forsætisráðherra
Austurríkis, var myrtur þann 21.
f. mán. Hann sat þá, eins og
vandi hans var, í borðstofu veit-
ingahússins »Meissl und Schadu*.
Með honum var barón Aehren-
thal, bróðir utanríkisráðherrans,
sem nú er nýlega látinn. Skamt
þaðan, sat Adler ritstjóri við ann-
að borð. Skyndilega stóð hann á
fætur, gekk nokkur skref í áttina
til hinna og skaut þremur marg-
hleypuskotum á Sturgkh greifa.
Hneig hann niður og var þegar
örendur, því að ein kúlan hafði
komið í höfuð hans. Ódæðismað-
urinn var þegar tekinn höndum
og sýndi hann engan mótþróa
en kvaðst hafa framið morðið
að vel yfirveguðu ráði.,
Þegar fregnin um þetta barst
út^vakti hún falþjóðarsorg, " því
áð Stúrgktí^ greifi var eitt ' ai
mikilmennunUsinnar þjóðar, þótt
hann léti lítið bera á sér út á
við. »Wiener Abendpost* segir
svo um hann:
Stúrgkh forsætisráðherra var
keisaranum trúr og hlýðinn þegn
og með fráfalli hans hefir föður-
landið mist hinn drenglyndasta
stjórnmálamann. Öll stjórnmála-
starfsemi hans ber vott um þrek-
lyndi, einurð og hreinskilni. í
rúman aldarfjórðung hefir hann
nú unnið að stjórnmálum. Frá-
fall hans er mikið tjón fyrir
föðurland vort og enn þyngra
vegna hinna erfiðu tíma. Allir,
sem þektu hann nokkuð, munu
syrgja hann-------—
Um morðingjann er þetta sagt:
Dr. Fritz Adler er fæddur í
Wien árið 1879. Stundaði nám í
Wien og erlendis, t. d. í Sviss.
Faðir hans, dr. Victor Adler, er
ríkisráðsmaður. Fritz Adler var
Stiirgkh greifi.
ritstjóri tímaritsins »Das Volk«,
en það var gert upptækt þegar
stríðið hófst. Þá stofnaði hann
mánaðarritið »Der Kampf«, vís-
indalegt tímarit, sem heldur fram
stefnu jafnaðarmanna. Sjálfur er
Adler æstur jafnaðarmaður, svo
æstur, að hann hafði eigi getað
unnið aðra jafnaðarmenn til fylgis
við sig og féll honum það þungt.
Faðir hans hafði heldur eigi vilj-
að kannast við hann.
Á jafnaðarmanna fundi kvöldið
áður hafði Adler ávítt stjórnina
harðlega fyrir aðgerðaleysi og
skoraði á menn að hefjast handa
og gera uppþot um landið þvert
og endilangt. Mæltu allir í móti
því og er þá sagt að Adler hafl
barið í borðið og sagt:
Þótt þið vitið ekki hvað þið
eigið að gera, veit eg hvað eg á
að gera!
Adler heflr haldið því fram, að
hann hafi hér verið einn að verki
og að engi maður hafi verið í
vitorði með sér. Hefir hann verið
hægur alla tíð síðan hann framdi
morðið og svarað rólega öllum
þeim spurningum, sem fyrír hann
hafa verið lagðar, en þó álíta
menn að hann muni geðveikur
vera.