Morgunblaðið - 04.01.1917, Síða 1
Ritstjórnarsími nr. 500
ísafoldarprentsmiðja
Afgreiðslusími nr. 500
4 argangr
61.
tölublað
IPimtudag
jan. 1917
1016
BIOJ
Reykjavíknr
Biograph-Theater
Talstmi 475
BIO
í kvöldbirtu
Lundúna
er mynd sem allir ættu að
sjá, hdn er
spennandi, áhrifamikil
og snildarlega vel leikin,
Myndin verður að eins sýnd
í kvöld og annað kvöld
Tryggið yður tölusett sæti í
síma 475.
Erl. simfregnir.
frá fréttaritara Isaf. og Morgunbl.).
Kaupmannahöfn, 2. jan.
Áköf stórskotaliðsviður-
eign á vesturvigstöðvun-
um.
Mackensen hefir tekið
Tulzea, isaccea og Stear í
nánd við Braila.
Þýzkur liðsauki er kom-
inn til vígvallarins hjá
Saloniki.
Bandamenn hatna frið-
arboðunum.
Miðríkjunum veitir bet-
ur í vopnaviðskittum.
----... . .... vsri.ís? i""———~-
Brunabótafélag íslands
og
Sig. Thoroddsen.
Herra skólakennari Sig. Thor-
oddsen, hefir reynt með greinum
í tveim blöðum (Lögréttu og
Morgunblaðinu) að vekja óhug
landsmanna á Brunabótaíélagi ís-
lands. Tvö eru þau atriði, sem
hann finnur að. Án þess að ætla
mér að fara í deilur við hr. Sig.
Thc^roddsen um Brunabótafélags-
lögin, ^em eg raunar hefi orð
mjög merks erlends brunabóta-
sérfræðings fyrir að séu ágœt lög,
tel eg mér þó skylt að leiðrétta
misskilning þann sem lýsir sér i
greinum þessum.
Fyrra atriðið, sem hr. Sig.
Thoroddsen athugar, er það, að
lögin séu gagnstseð stjórnar-
skránni, að því leyti sem þau
leggja skyldu á menn að bera
sjálfir áhættuna að 76 hluta á
húsum þeim, sem skylt er að
tryggja hjá félaginu. Eg lít svo
á sem þetta sé firra ein, sem
mun vera fundin upp af einhverj-
um vátryggingarmanni í Kaup-
mannahöfn. Einn danskur lög-
fræðingur sem er handgenginn
dönskum vátryggarfélögum, er
telj.i stofnun Brunabótafélags ís-
lands koma í bága við hagsmuni
sína, mun hafa brotið upp á þess-
ari firru. Annars hefir mér vitan-
lega enginn lögl'ræðingur látið
sér detta þetta í hug, hvorki þeir,
sem upprunalega unnu að samn-
ingu laganna, né neinn þeirra
sem um þau hafa fjallað þau
9—10 ár sem liðin eru síðan um-
rætt atriði var fyrst í lög leitt,
árið 190T. Hér er því varla um
annað að ræða en misskiling hr.
Thoroddsens á lögum.
Hitt atriðið er tilraun til að
sýna fram á að bæði félagið, þeir
sem vátryggja í félaginu, lands-
menn og landssjóður geti orðið
fyrir stórstjóni af félagsstofnun
þessari. Hr. Thoroddsen kemst að
þeirri niðurstöðu, að ef allur Isa-
fjörður og öll Akureyri (með
Oddeyrj) brynnu til kaldra kola
á fyrsta ári félagsins, þá yrði að
jafna á vátryggjendur 866,000
kr. Eg býst við því, að svo öfga-
fult dæmi sem þetta er, hljóti í
sjálfu sér að vera nóg til þess
að sannfæra menn um að ervitt
er um sönnun fyrir því, sem hr.
Th. vill sanna, þ. e. að það baki
landsmönnum mikla áhættu að
félag þetta er stofnað.
Slíkur bruni, allur ísafjörður
og öll Akureyri með Oddeyri á
sama ári, yrði einsdæmi i ver-
aldarsögunni, og á slíku er ekkert
brunabótafélag bygt. Eg vil að
eins benda mönnum sem kunnug-
ir eiu á Akureyri, hve sennilegt
það er að brunnið geti alla leið
frá Gróðrarstöðinni 0g út á Odd-
eyrartanga, gagnfræðaskólinn og
húsin upp á brekkunni, í sama
brunanum!
Annars fer allur útreikningur
hr. Th. fyrir ofan garð og neðan
vegna þess að í slíkum stórbrun-
um mundi að eins nokkur hluti af
tjóninu lenda á Brunabótafélagi
íslands. Félagið hefir mjög víð-
tœJca endurtryggingu, hversu víð-
tæka er mér. ekki heimilt að
segja ?egna þeirra sem endur-
tryggja fyrir félagið. En svo
mikið get eg sagt að hús eru
endurtrygð að því leyti sem lög-
in frá 3. nóv. 1915 gera ráð fyr-
ir að endurtryggja skuli, ef fáan-
legt er, og að auki mun meira.
Svo er gengið frá því máli, að
algerlega ófyrirsjáanleg stór-
óhöpp hvað ofan í annað á sama
árinu þyrftu að koma fyrir svo
taka yrði til ábyrðar félagsmanna.
Ef hr. Thoroddsen hefði aflað sér
Ungur maður
vanur ritstörfum
óskar eftir skrifstofuvinnu
nokkra tíma á dag.
Ritstj. vísar á.
Ungur maður
óskar eftir atvtnnu við verzlun utan-
eða innanbúðar. Ttlboð, merkt VII,
leggist á afgreiðslu Morgunblaðsins
sem fyrst.
upplýsinga um þetta áður en
hann ritaði grein sína, þá hefði
hann getað sparað ummæli sín
um þetta atriði.
Eg hefi fyrir mér danska blað-
ið »Forsikrings-Kongressen» frá
27. sept. 1916. Þar er sagt að
þau erlendu félög sem hafi bruna-
tryggingar á íslandi muni gefa
umboðsmönnum sínum »skýrandi
tilkynningu*, sem geti orsakað
að sem minst verðí úr því að
Brunabótafélag íslands svifti þau
(erlendu félögin) viðskiftum þeirra
hér. í sama blaðinu er verið að
tala um að í lögunum sé framan-
greint stjórnarskrárbrot. Ég nota
tækifærið til þess að benda á
það, að þrátt fyrir þessar góð-
gjörnu tilraunir erlendra félaga
til að spilla fyrir Brunabótafé-
lagi íslands, hefir enginn umboðs-
manna þeirra viljað flytja þetta
erindi þeirra, fyr en nú einn
maður.
Svo samtaka erum vér Islend-
ingar nú orðnir um að styðja
þjóðþrifafyrirtæki vor.
Reykjavík, 2. janúar 1917-
Sveinn Björnsson.
Fyrirspurn.
»Áhugi þingsins* stóð í Morg-
unblaðinu 28. f. m. Hafi sá er
ritar þökk fyrir það sem þar er
sagt. En hví skildi hann eftir
sira Eggert Pálsson sem fór líka
af þinginu með Einari, jafn lengi
sem hann. Hafi síra Eggert verið
hræddur við sálnahrun í sóknum
sínum, ef ekki væri messað þar
í 1—2 helgidaga. þá munu hans
núm bíó
cffiýít prógram
i fivolé!
g. F. U. M.
A. D. fundur í kvöld kl. 874
Allir ungir menn velkomnir.
málsbætur betri en Einars. Ann-
ars alveg eins fyrir báðum, hvað
vanrækslu þingsins snertir. Fá
þessir menn dagpeninga sína þenna
tíma sem þeir eru í erindagerðum
sínum austur ísveit? Þjóðinþarf
að fá að vita það. Til hvers eru
þessir þingmenn að gefa kost á
sér til] þingsetu, fyrst þeir hafa
slíkt heimilisannríki sem þeir virð-
ast hafa.
Kjósandi.
Svar: Vér erum sammála
»Kjósanda«. Þetta er mesta óhæfa,
og miklu fremur til þess að gráta
yfir en brosa að. Sr. Eggert virð-
ist þó hafa haft dálitlar málsbæt-
ur, þar sem hann þurfti að sinna
prestverkum um hátíðarnar eystra.
Einar á Geldingalæk mun aftur
á móti ekki hafa farið austur til
þess að »messa«. — Auðvitað fá
báðir þessir áhugasömu fulltrúar
sín fullu launa (10 kr. á dag) með-
an þeir dvelja eystra, en líklega
þó ekki ferðakostnaðinn greiddan.
Hver ætlar annars á?
Austnrrikskur sendiherra
fer til Bandarikjanna.
Svo sem kunnugt er var dr.
Dumba, sendiherra Austurrikis i
Bandaríkjunum, kvaddur heim i
fyrra. Hefir Austurríki eigi haft
þar neinn útsendan ræðismann
síðan. En Tarnowski greifi var
útnefndur eftirmaður Dumba fyrir
æði löngu og fóru Austurríkismenn
fram á það við Breta að hann
fengi að fara vestur um haf, frjáls
og óáreittur. Vildu Bretar lengi
Smurningsolían
cylinder og lager, sem vér seljum, er viðurkend að vera sú bezta og
jafnframt ódýrasta eftir gæðum, sem til landsins flyzt.
— — Mótorbátaeigendur ættu sjálfs sín vegna að reyna olíuna.-
Beynslan er bezt.
ASG. G. GUNNLAUGSSON & Co.