Morgunblaðið - 06.05.1917, Blaðsíða 2

2
MOKGUNBUÐIÐ
*
órar, hefir orðið ein af menningar
lindum þjóðarinnar. Það er fyrst
og fremst kaerleikur skáldkonunnar
til mannanna barna, sem þessu hefir
valdið, móðurlegi skilningurinn á
draumum þeirra, veikleika og sorg;
það er frásagnarsnildin, kliðurinn
líðandi og silfurhreinn, blæbrigðin
óendanlegu, röddin, sem fær alla til
að hlusta eins og börn; það er roál-
ið, sem ekki verður þýtt.
Það er einn vottur þess, hverju
ástfóstri þjóðin hefir tekið við þess-
ar sagnir, að héruðin, sem þær eru
bundar við, eru nú oftlega nefnd
»Gösta Berlings land«.
Skáldkonan víðfræga hefir fyrir
löngu gert kotið sitt að reisulegum
búgarði, og býr þar hvert sumar við
»sina drömmars sjö«.
a7/ia-i6
Helgi Hjörvar.
Erl. simfregnir.
frá fréttaritara Isaf. og Morgunbl.).
K.höfn 4. maí.
Bretar tilkynna að ákaf-
ar orustur standi nu á
svæðinu Seuree — Arche-
ville — Vimy.
Þjóðverjar játa að þeir
hafl orðið að yfirgefa mjög
þýðingarmiklar og ram-
lega vlggirtar stöðvar á
vesturvígstöðvunum.
Frá Aþenuborg er símað
að Zaimis sé orðinn tor-
sætisráðherra.
Frá New York er símað
að þýzku skipin, sem
Bandaríkjastjórnin lagði
hald á þegar friðslit urðu
milli Bandaríkjanna og
Þýzkalands hafi 1. maí ver-
ið tilbúin að leggja í haf
með varning til banda-
manna.
K.höfn 5. maí.
Bússar sækja fram hjá
Moldau.
Fulltrúár grískra nýlenda
sem saman eru komnir í
París, krefjast þess, að
Grikklaínd verði gert að
lýðveldi.
Englendingar hafa unnið
sigur í Mesopotamíu og tek-
Ið 3300 fanga.
■ ' ■ - ...— —
Er(. simfregnir
Opinber tilkynning frá brezku utan-
rikisstjórninni í London.
London, ódagsett.
Fjórða orusta vorsóknarinnar byrj-
aði fyrir dögun hinn 3. þ. m. með
árás á herlínunni 12 mílum fyrir
austan Arras.
Fyrstu hernaðarframkvæmdir vik-
unnar, fyrir utan undirbúning á her-
svæðinu undir sóknina, voru tals-
verð framsókn fyrir austan Vimy-
háls frá Acheville-veginum til Scarpe-
ár á Oppý herlínunni og Arleaur
tekin við það tækifæri og landvinn-
ingar milli Gavrelle og Roeux. —
Leiddi þetta af sér mögnuð gagná-
hlaup frá Þjóðverjum, sem tefldu
fram afarmikiu þéttskipuðu liði, sem
varð fyrir strádrepandi skothríð Breta.
Eins fór þegar árásin var gerð
hinn 3. þ. m.; þá sendu óvinirnir
fram mikið af varaliðinu, og muna
þeir hafa óttast, að herlína þeirra
milli Drocourt og Queant væri í
hættu stödd, því Bretar voru að eins
í fjögra milna fjarlægð þaðan. Ca-
nadamenn voru í norðurfylkingar-
armi, Australar í suðurfylkingararmi,
en Bretar börðust í miðfylkingunni.
Var orustan hin grimmilegasta. —
Vér tókum Fresnoy-þorp fyrir aust-
an Creny og komumst einnig í
gegn um Hindenburg-línuna, en
aðalviðburður bardagans var þó hin
ógurlega viðureign í nánd við Giv-
relle, þar sem rústir, er ekki voru
annað en hrúgur af tígulsteinum,
voru teknar og mistar á vixl fjór-
um sinnum.
Viðureignin færði heim sanninn
um yfirburði stórskotaliðs Banda-
manna og gaf í skyn að frá Þjóð-
verja hálfu vantaði ekki skotfæri
heldur fallbvssur. Mikilsverðar hæðir
hafa verið teknar í þessari og síð-
ustu orustum og ráðum vér nú al-
gerlega fyrir stöðvum Þjóðverja á
bersvæði. Hið mikilsverðasta við
orustuna er það, hve mikið mann-
tjón Þjóðverjar hafa beðið. F.ngin
hernaðarstjórn getur verið Banda-
mönnum haganlegri en sú, er Þjóð'
verjar hafa, að nota til þurðar vara-
lið sitt í sífeld mannfrek gagnáhlaup.
Af þeim herdeildum sem verið
hafa að vígi síðustu þrjár vikurnar,
hafa óvinirnir tekið 16 burtu frá víg-
vellinum, sem menn vita, vegna
mannamissis, til að koma á þær
endurskipulagi. Þessi óbilgjarna með-
ferð þýzku herstjórnarinnar á vara-
liðinu og hefndin sem af henni
leiddi hefir orðið eitt af því sem
gert hefir árangur orustunnar hinn
mesta, sem orðið hefir í vorsókn
inni.
Yfirburðir Breta í lofthernaðinum
er nú orðinn ennþá augljósari en
nokkurntíma fyr. í aprílmánuði
mistu Þjóðverjar 369 flugvélar og
skutu brezkar flugvélar 269 af þeim
niður.
A sama tíma mistu Bretar að eins
147 flugvélar. Flestar flugorusturnar
stóðu yfir herlínu Þjóðverja.
Aðal-atburðirnir á vígstöðvum
Frakka er hin mikla sókn hjá Moron-
villers hæðinni. Unnu Frakkar það
ágæta hreystiverk að ná hæðinni og
er það fyrsta sporið i áttina til þess
að frelsa Rheims undan skothríð.
Síðan sóttu Frakkar fram á sex
milna svæði og ruddust fram i átt-
ina til Suipps-dalsins og sóttu eínn-
ig fram í áttina til Beine. Aköf
orusta stóð hjá Chemin des Dames
og áköf stórskotaliðsorusta varð
norðan við Rheims á sama tíma.
Frekari framsókn náðu Frakkar í
Maronvillers-héraði. Sóttu Frakkar
þar fram, einangruðu þar Þjóðverja
á einum stað og tóku þá höndum.
Styrktu þá Frakkar þær stöðvar.
Hjá St. Quentin hafa Þjóðverjar
gert grimmileg gagnáhlaup, því að
þeir óttuðust að hinn nýi liðsbrodd-
ur Frakka mundi geta orðið til þess
að þeir fengju ekki haldið stöðvum
sínum.
Frá ítölum.
Þar halda enn áfram smáskærur,
stórskotaviðureign og framvarðaskær-
ur. ítölum miðar áfram dag frá degi
og að sama skapi deyfist viðnám
Austurrikismanna. Framverðir ítala
eru mjög ötulir og brjótast þráfald-
lega gegnum fremstu framvarðalínur
Austurrfkismanna í Lidre-dalnum,
Asiago hásléttunni og herlínunum
við Trentino, Carso cg Cárnoa og
koma á stað mannfrekum gagná-
hlaupum.
Frá Balkan.
Þjóðverjar gerðu tvö mikil gagn-
áhlacp á stöðvar þær, sem Bretar
hafa nýlega tekið við Do.'ian-vatnið
en þeim var báðum hrundið. Sam-
vinnan heldur áfram, og skothríð
Breta linnir ei látum.
Rússnesku
norðurvígstöðvarnar.
Frá norðurherstöðvum Rússa er
tilkynt, að þar hafi að eins verið
smáskærur, en Alexieff yfirhershöfð
ingi hefir simað Sir Douglas Haig
að hann ætli að hefja sókn undir
eins og veðrátta leyfi það. Þjóð-
verjar láta klaufalega sem þeir vilji eigi
hefja sókn, meðan Rússar aðhafast eigi
neitt, og vilja með því gefa 1 skyn
að samkomulag sé fengið meðal
herjanna, en það er opinberlega til-
kynt í Petrograd, að Rússum hafi
aldrei komið slikt til hugar og að
þeir ætli sér að berjast til sigurs.
Á herstöðvum Rúmena hefir ekk-
ert sögulegt gerst.
Á vigstöðvunum i Kákasus hafa
Tyrkir haft sig nokkuð í frammi hjá
Erzingan. Þar mistu Rússar hæðir
og tóku þær aftur. Hjá Trebizond
gerðu Tyrkir áhlaup, en því var
hrundið. Eru engin merki þess sýni-
leg, að Tyrkir geti hafið mikla sókn.
Frá Mesopotamía.
Þrettánda h'erdeild Tyrkja, sem
flýði frá Shatt-el-ad-haim til Jebel
Hamrin, sem er víggirt, varð þar að
óvörum fyrir fótgönguliðsáhlaupi
Breta, var rofin, riðlaðist, rofnaði
aftur, flýði og var hrakin inn í hæð-
cTapaé
T a p a s t hefir svört handtaska á leið frá Lækjargötn til Ingólfshvols. Finnandí viaaamlega beðinn að skila henni á sanma- stofn Jacohsens.

JŒeiga ^
Herbergi með hnsgögnnm er til leign til 1. okt. Uppl. Amtmannsstig 4 A.

*m?inna ^
S t ú 1 k a Miðstræti 7 óskast i vist frá Í4. maí í niðri.
irnar. Bretar handtóku 350 her-
menn, þar á meðal þrjá herforingja.
Rússar halda enn Khanikin.
Murray hershöfðingi skýrir frá
þvi, að í Gyðingalandi hafi að eins
orðið framvarðaskærur.
Frá Austur-Áfríku er símað, að
Portúgalar sendi mikinn her frá
Mosambique til þess að berjast með
bandamönnum.
,Ókunni maðurinn‘.
Stundum kemur það fyrir, að
mönnum er þakkað fyrir það, sem
þeir eiga engar þakkir skilið fyrir,
og svo mun stundum hafa verið
með Leikfélag Reykjavíkur. En sízt
má gleyma að þakka því, þegar það
á það margfaldlega skilið, eins og
það á fyrir leik þann, sem það hefir
nú með höndum.
Eg fer ekki að jafnaði á skemtanir,
eg geri það ekki nema mér segi svo
hugur um, að mér sé eða geti orðið
uppbygging að þvi, sem eg heyri
eða sé; mér finst eg hvorki mega
eyða tíma né peniugum án þess að
bera eitthvað úr býtum.
í kvöld var eg í leikhúsinu og sá
»Ókur.na manninn*, og það sem eg
ætlaði að segja ykkur með þessum
línum er að þið ættuð að spara eitt-
hvað við vkkur — ef þið þurfið
þess — og fara i leikhúsið næst þeg-
ar leikið verður. Þið skulið samt
ekki koma þangað í því skyni að velt-
ast um af hlátri; nei, hafið hljótt og
hlustið á hverja setningu sem sögð
. er á leiksviðinu og hugleiðið þær;
takið eftir breytingunni á fólkinu á
matsöluhúsinu. Eg er viss um að
ykkur langar öll til að vera »Ókunni
maðurinn« eða að komast í kynni
við hann. Það getur heldur ekki
hjá því farið, að þið komið heim
með þeim ásetningi, að reyna að
líkjast honum. Fari svona flestum
af þeim, sem leikinn sjá, þá borgar
sig að eyða tíma og peningum til
að fara í leikhúsið, og þá væri ósk-
andi að leikhúsið væri tvöfalt stærrs
en það er. Þökk fyrir leikinn.
í9/4 Brynhildur