Morgunblaðið - 09.06.1918, Blaðsíða 3
9- júní 212. tbl.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Sóknaraðfer 9
Þjóðverja
Með atbugunum, sem Frakkar haít
gert á vigstöðvunum og með því
að yörheyra þýzka fanga, hafa þeir
komist að því hvernig Þjóðverjar
haga sókn sinni — hverja sóknar-
aðferð þeir hafa nú upptekið.
Fyrst er hafin áköf stórskotahríð
með fallbyssum og sprengjuvörpur-
um á alla fremstu herlínu banda-
manna, aðdráttavegi, gaddavírsgirð-
lngarnar og þá staði, sem eru veik-
3stir fyrir. Það er harðlega bannað
að nota sprengikúlur með eitruðu
gasi í þessari skothríð, til þess að
eitra eigi loftið, sem áhlaupsliðið
þarf siðar að sér að anda. A hinn
bóginn er skipað að nota sprengi-
kúlur með eitruðu gasi á fallbyssu-
stöðvar óvinanna. Þessari skothríð
er haldið áfram látlaust, þangað til
áhlaupsliðið er komið á stað. Þá er
skotmark stórskotaliðsins fært 300
metra aftur fyrir fremstu vigstöðvar
bandamanna og skotið svo ákaft að
eigi er nokkrum manni fært i gegn-
um þá kúlnahríð. Og fjórðu hverja
mínútu er skotmarkið fært aftur um
200 metra og þannig er því haldið
áfram þangað til fallbyssurnar draga
ekki leDgra.
Arásarliðið ræðst þegar fram.
Fyrst fer áhlaupsliðið i smáhópum
og eru 6—10 menn í hverjum.
Þvi er falið það verk, að komast
fram að fallbyssustöðvum banda-
manna á skemri tíma en einni
klukkustund. Ahlaupsliðið má alls
eigi láta stöðva sig, hvað sem fyrir
kemur.
A eftir því kemur fótgönguliðið
-og er því skift í 4 raðir og er hverri
þeirra ætlað sérstakt verk. í fyrstu
röðinni eru þrjár fylkingar samsíða
■og hafa þær léttar vélbyssur i milli
Uti lega.
HvaO vér viljum.
Það sem fyrir oss vakir með þeim
greinum, sem hér fara á eftir, er að
sýna mönnum hvernig þeir eigi að
ferðast sér til skemtunar með því
að taka alt hjá sjálfum sér. Hvað
þeir þurfi að taka með sér, hvernig
þeir þeir þurfi að útbúa sig og hvers
þeir þurfi að gæta á ferðinni. Hér
um slóðir eru ótlðar slíkar skemti-
ferðir. Fara menn heldur ferða
sinna þannig, að þeir leggja leið
sína um bygð og fá bæði kost og
gisting á bæjum. Með því lagi
þurfa þeir ekki að hugsa um mat-
reiðslu né finna tjaldstað og slá upp
skýli fyrir nóttina. Þeir hafa ekkert
annað en staf sinn og mal, og þeg-
ar dregur að kveldi, þurfa þeir ekki
sin. Þeim er ætlað að taka þriðju
skotgröf bandamanna. Næstu röð er
líka skift í þrjár fylkingar. Hefir
brjóstfylkingin stóra vélbyssu en
hliðarfylkingarnar sínar 3 léttar vél-
byssurnar hvor. Ætlunarverk þeirra
er það, að styrkja fyrstu röðina. í
þriðju röðinni eru tvær fylkingar
og þar er handsprengjuiiðið. Þessar
fylkingar eiga að taka aðra skot-
gröf bandamanna. Fjórða röðin hefir
meðferðis tvær stórar vélbyssur og
tvo iitla sprengjuvarpara. Ætlunar-
verk hennar er það, að gæta slipu-
lags og taka fyrstu skotgröf banda-
manna.
í hverri herdeild eru tvö tví-
fylki, hlið við hlið og halda þau
1300 metra svæði. Stórfylkjunum i
hverju tvifylki er skipað í raðir,
hverri aftan við aðra, og fylgjast
raðirnar hvor með annari. Hermenn-
irnir ganga með 5—6 skrefa milli-
bili og mynda þannig óslitnar raðir.
Þriðja tvifylkið á að veita stórskota-
liðinu skjóta hjálp, ef á þarf að
halda. Það fer á eftir árásarliðinu.
Er þvi skipað i langar fylkingar og
á það altaf að vera til taks að hjálpa
til í árásinni ef á þarf að halda.
Sprengjuvarparadeild herdeildarinnar
sækir llka fram á eftir árásarliðinu
undireins og það hefir náð takmarki
sinu og kemur sér skjótlega fyrir í
hinum nýju stöðvum. Grefur það
sér 2 metra djúpar gryfjur til skýlis
og hefst þar við fyrst í stað.
Þegar fyrsta skorpan er um garð
gengin og stöðvarnar teknar, safnar
herstjórnin saman liðinu og lætur
það gera grimmilega árás á einhvern
tiltekinn stað, til þess að neyða
bandamenn til þess að hörfa aftur á
bak. Ef líkur eru til þess að áhlaup-
ið ætli að hepnast vel, taka skytturn-
ar hvarvetna upp stöðvar þar sem
geilar hafa orðið i herlfnu banda-
manna og gera svo áhlaup til beggja
hliða. Eru þau áhlaup styrkt með
skothrið úr 77 og 105 millimetra
fallbyssum.
um annað að hugsa, en að komast
á bæ, þar sem þeir fá gott rúm og
góðan mat. Þegar menn ætla sér
að ferðast og taka alt hjá sjálfum
sér og búa í sinu eigin skýli, þá
horfir alt við á aDnan veg. Ferða-
lagið verður fjölbreyttara. Menn
verða sjálfir að gera sér skýli.
Sjálfir verða þeir að matreiða og búa
um sínar eigin hvllur. Engir aðrir
eru til þess að þurka sokkana, séu
þeir blautir, eða bera á stigvélin.
Þeim er ekki fært vatn i hreinum
skálum til þess að þvo sér úr,
heldur verða þeir sjálfir að finna
Iæk eða poll, er þeir geta notað í
þess stað. Hafi menn rifið klæði
sín, eða sett göt á sokkana, ereng-
in griðkona á næstu grösum, sem
hægt er að fleygja þeim i og biðja
að bæta. Þeir verða sjálfir að taka
upp nálar sinar og ráða bætur á
skemdunum. í fám orðum sagt, þeir
þurfa sjálfir að gera alt og sjá fyrir
öllu. í þvi er ánægjan fólgin.
Vér viljum leilast við að sýna
í ákveðinni fjarlægð_ á eftir hverju
tvífylki kemur varalið þess og flutn-
ingahð. í varaliðinu eru margir liðs-
foringjar og undirliðsforingjar til-
búnir að koma í stað þeirra foringja
árásarliðsins, sem kunna að falla eða
fatlast. Meðan áhlaupið stendur, er
varaliðinu smám saman bætt inn í
sóknarliðið svo að enginn biibugur
verði á því. Varaliðsdeildirnar eru
þvi rétt á hælum sóknarliðsins og
þegar þeim er skipað fram, er altaf
gert nýtt áhlaup. En hvert sem
áhlaupið hepnast eða eigi, er liðinu
kipt aftur að því loknu og aðrar
hersveitir seniar fram i þess stað.
Hersveitir þær, sem kipt er úr or-
ustunni, eru þegar í stað endurskap-
ar og skörð þe rra fylt og svo er
þeim skipað fram til víga aftur.
Úr Hagtíðindum.
Innflutningurinn og skiparúmið.
Fróðlegt er yfirlit hagstofunnar
yfir þyngd tollskyldra vörutegunda.
Sýnir það að innflutningur tollvöru
hefir verið 90 þús. smál., eða meira
en helmingi minni, árið sem leið
en 1916. Annars er yfirlitið yfir inn-
flutninginn á þessa leið. (Vörutolls-
vörum og öðrum tollvörum er hér
slengt saman):
1913 . . . 197.874 smál.
1914 . . . 213.740 —
1915 . . . 189.691 —
1916 . . . 171.463 —
1917 . . . 83.390 —
Innflutningur hefir smárénað síð-
an fyrsta ófriðarárið, en ekki kveð-
ur mikið að því fyr en á síðasta ári,
að þessi feikilega lækkun kemur.
Mestu munar á kolum og salti, þar
er lækkunin 70 þús. smál. en ann-
mönnum, hvernig þeir geti gert slik
ferðalög skemtileg og auðveld. Kem-
ur hér fyrst til greina að rétt sé af
stað farið og menn viti hvers þeir
þurfa. Aðalvandinn er sá, að taka
með sér hvorki meira né minna en
maður þarf, vita hvað hentar og
hvað hentar ekki. Útbúnaður þarf
að vera fábrotinn og fullkominn.
Ekkert má vanta og engu má vera
ofaukið, þvi hvorttveggja veldur
óþægindum. En slika hagsýni hafa
ekki aðrir en þeir, sem nota sér
reynslu annara eða hafa lært af sinni
eigin reynslu, sem oft mun greidd
dýru verði i erfiði og leiðindum.
Vér viljum reyna að kenna mönn-
um að sneið hjá óþarfa erfiði og
Ieiðindum, sem skipa sér í kringum
þá, er ekki vita hvað þeir eiga að
forðast f þessu efni. Vér viljum
gefa þeim reynslu, sem kostað hefir
margar erfiðar stundir, en ætið ver-
ið greidd með glöðu geði.
Vonum vér að það geti orðið
ýmsum til leiðbeiniugar og einnig
ars er lækkun í öllum flokkum vöru-
tollslaganna. Hinsvegar hefir inn-
flutningur á vörutegundum þeim,
sem tollaðar eru samkvæmt öðrum
lögum, vaxið um 1250 smál., sem
kemur af auknum innflutningi á kaffi
og sykri.
II. Útfluttar 8jávarafur0ir 1917.
Hagstofan hefir gert yfirlit yfir
þær, eftir skilagreinum lögreglustjór-
anna. Og það eru sannkallaðar
>harmatölur«, er yfirlitið leiðir í
ljós.
Af saltfiski 0% hertum fishi var flutt
út 12.643 smál. en þrjú árin næstu
þar á undan var útflutningurinn
ávalt meiri en 21 þús. smál. Út-
flutningur af hálýverkuðum fishi var
meira en helmingi minni en 1916,
miðað við stykkjatölu.
Sildarútflutninqurinn varð að eins
28 °/0 af útflutningnum 1916 eða
90 þús. tunnur og hefir hann aldrei
jafnlítill verið siðan 1904. Mestur
varð hann 388 þús. tunnur árið
1915. Þó telur hagstofan, að tunn-
urnar hafi verið fyllri siðasta ár en
áður, máske alt að 100 kg. á þyngd
í stað 88 áður.
Af hcilaqfiski voru fluttar út 3 smál.
en 13 árið 1916 og af laxi ekkert.
Sundmaqi var litið fluttur út tvö sein-
ustu árin (20 smál. 1917 og 18
smál. 1916). En 1915 voru fluttar
út 70 smál., 1914 29 smál. og 1913
37 smál.
Af lýsi voru fluttar út 22.705
tunnur eða álika mikið og 1916.
Arið 1915 var sá útflutningur 35
þús. tunnur, en 1914 30 þús.
Útflutningur fóSurmjöls var 73
smál., í stað 215 smál. árið T916
og 326 smál. 1915.
Af áburðareýni voru fluttar út 42
smál., en 1916 572 smál., 1915
1411 smál. og 1914 1783 smál.
Séu allar útfluttar sjávarafurðir tald-
ar saman og útflutningurinn miðað-
ur við þyngd verður yfirlitið þannig:
til þes að menn gefi sliku ferðalagi
meiri gaum en áður. Vonum vér
að þess verði ekki langt að bíða, að
að menn taki upp þann sið að búa
i tjaldi á sumarferðum sínum, og
þurfi ekki að forðast óbygðirnar,
sem oft hafa mest að bjóða fyrir þá,
er náttúrufegurð kunna að meta.
Sú hreyfing gripur nú mjög um
sig í Vesturheimi, sem kölluð er
Campinq out. Hafa risið þar upp
öflug félög, er miða að því að
fá meðlimi sina til þess að nota aila
frídaga og helgidaga til þess að fara
úr borgunum og hafast við i tjaldi
einhversstaðaðar í óbygð og sjá að
öllu leyti fyrir sér sjáfir. Eru nú
gefin út i Ameriku mörg tímarit,
er fjalla um þetta málefni.
Hyggjum vér að ekki væri úr
vegi að hreyft sé máli þessu hér, og
hinar nauðsynlegustu ieiðbeiningar
gefnar þeim, er vilja njóta fridaga
sinna úti í náttúrunni, frjálsir eins og
fuglarnir og óháðir morgundeginum.
4