Morgunblaðið - 16.08.1918, Blaðsíða 1

Fðstudag
16.
ágúst 1918
MORGUNBLADID
5. argangr
279.
tðlub'aO
Ritstjón: Viihjilœur Finsen
ís&foidarprentsmiðja
Brezkir flugmemi,
Eins og kunnugt er, h-íir hernaðurinn í lofdnu harðnað jafnt og
þétt og eru það ótrúlegar sagnir sem ganga um það frá beggja hálfu, hvað
margar flugvélar eru skotuar niður á hverjum mánuði. Af bandamanna-
þjóðunum munu Bretar nú eiga flesta og snjallasta flugmenn. Fara þeir
nti daglega flugferðir inn í Þýzkaland og skjóta þar á borgir. Flytjum
vér hér mynd af brezkri flugmannasveit sem er í þann veginn að leggja
á stað í slíka svaðilför. — Fluglistinni hefir nú fleygt svo fram síðan
striðið hófst, að kalla má að það sé hættuminna að ferðast í lofti heldur
t. d. með járnbrautum eða skipum.
Ritstjórnarsimi nr. 500
Erlendar
símfregnir.
(Frá frðttaritara Margunt.1.).
Khöfn. ódagsett.
Bretar hafa viðurhent Czecko-
Slavona sem bandaþjóð í óftiðnum.
Sagt er að Vilhelm erkihertogi í
Austurríki muni verða í kjöri til
konungstignar í Ukraine.
Þýzkar hjálparhersveitir eru komn-
ar til Rússlands. Orðasveimur hefir
borist út um það, að [Lenin og
Trotsky hafi algerlega dregið sig í
hlé.
Frá Vín er símað, að Italir hafi
hafið nýja sókn hjá Tonale og hafi
brotist inn í fyrstu varnarliau
Austurríkismanna á fjallavígstöðvun-
um.
Khöfn. 14. ágúst.
Þjóðverjar halda undan í Oise-
dalnum en veita öflugt viðnám
annarsstaðar á vígvellinum.
Ráðherrar Miðríkjanna eru nú á
ráðstefnu i aðalherbúðum Þjóðverja.
Þjóðverjar eru farnir burt úr
Moskva. Maxirnalistar berjast við
gagnbyltingamenn i Wolgahéraði.
Syndikalistaóeyrðirnar hér I Kaup-
mannahöfn halda áfram.
Opinberir starfsmenn Dana hafa
fengið 25% Iaunahækkun.
Róðrar á opnum bátum
í haust.
Verði botnvörpuskip þau, er dag-
lega sjást á næstu miðum ekki búin
að flæma allan fisk í burtu, frá slóð-
«m þeim, sem opnir bátar róa á og
þeim er fært að sækja, munu róðr-
ar á opnum förum verða stundaðir
af kappi hér í haust.
Eg skrifaði nokkur orð um það i
vetur, hve lélegur útbúnaður hlyti
að vera á mörgum bátunum, þar
sem alt er notað, sem flotið gat til
þess að reyna að ná i fiskinn sem
fyrir var og að nauðsynlegt væri
fyrir þá, sem ráðin og völdin hafa,
að semja við mótorbátaformann eða
formenn, að hafa augastað á og að-
stoða hinar lélegu smáfleytur ef
óveður gerði eða vindur stæði af
ilandi. Datt mér þá helzt i hug, að
mál þetta heyrði undir bæjarstjórn-
ina hér og í Hafnarfirði, þar eð
borgarnr þessara bæja áttu í hlut.
Eg heyrði svo ekkert um þetta
og þótt undarlegt væri, studdi eng-
inn þetta mál með því að rita frek-
ar um það í blöð, en eg heyrði
nóg um að þetta væru orð I tíma
töluð, en eg veit að þau hafi verið
i ótlma. töluð, því að fyrir þann
tíma áttu þeir, sem frá byrjun sáu
útbúnað báta og vissu, að sumir
formenn þeirra voru litt vanir báta-
formensku, sem einnig þarf að æfa
og læra sem annað, að frambera þá
skoðun sina, að þessir bátar þyrftu
fylgdar með, að á þeim yrði að hafa
vakandi auga, enda skall hurð nærri
hælum hinn 7. apríl þ. á., og þótt
ekki yrðu slys hér þann dag, þá er
það engri forsjá að þakka. Ótil-
kvaddir hjálpuðu mótorbátar ein-
fiverjum, sem illa voru staddir, en
hvort þeim hefir nokkuð verið þægt
fyrir það, er mér ókunnugt um.
Hefðu nú nokkrir bátar farist þann
dag, þá var nokkuð seint athugað,
en hér liggur það i landi, að slysin
verða að koma fyrst, áður en nokk-
ur hreyfir sig; þá fyrst er farið að
rannsaka.
Til dæmis á annan í hvítasunnu
var eg í míklum þrengslum staddur
niður við »Sterlingf, ætlaði að kveðja
kunningja minn. Þar var 4 — 5 ára
gamall drengur út á brún uppfyll-
ingarinnar og er einhver kom við
hann, slengdist hann áfram, en eg
náði i peysuna hans og rak hann
upp á »Plan«. Slðan fór eg og at-
hugaði þennan stað, og sá að nóg
rúm rnilli skips og bólvirkis var til
þes;, að hann hefði farið alla ieið í
sjóina og lítil von um björgun með
engu til þess. Litaðist eg þá um,
hvort eg kæmi auga á bjarghring
eða stjaka, sem höfnin ætti á hús-
hliðurn sínum í liku augnamiði og
komst að því, að fyrir þessu hafði
enginn hugsað. Nefndi eg þetta sið-
an við yfirmenn hafnarinnar og
könnuðust þeir við, að slík áhöld
væru nauðsynleg, en í dag eru þau
ókomin eno. Hefði drengurinn drukn-
að, værn þau komin, enn nú er
enginn dottinn og druknaður milli
skipa og bólvirkis, þess vegna hefir
ekki verið tilefni til að koma þessu
á réttan og sjálfsagðan stað.
Vér lesum í blöðnm um ferðalag
hr. lyfsala Sigurðar Sigurðssonar frá
Vestmannaeyjum. Hann er hingað
kominn í erindum björgunarfélags
þar. Hans ferð hingað er fyrir hönd
þeirra manna, sem sýna það, að
, þeir kunna að virða mannslíf og
vita hvað mannúð er.
Sumir halda það, að ókleyft muni
vera, að halda úti mótoibit í haust
til þess að eins að gæta að róðrar-
bátum, en ekki meigutn við virða
líf manna á bezta aldn minna en
15.000 kr., og farist því smáfleyta
með 2 mönnum, eru krónurnar
orðnar 30.000, sem I sjóinn fara,
þessn er einnig vert að reyna að
bjarga.
Eg held nú samt, að þótt eng-
um báti væri beint haldið úti í
þessu augnamiði, að það gæti borið
góðan árangur, að þeir sem með
eiga, færu þess á leit við mótorbáta-
Afgreiðslnsimi nr. 500
formenn, ef þeir stunda sjó í haust,
að þeir sem flestir, vildu liðsinna
róðrarbátum, er illa væru staddir og
að þessum mönnum væri í hvert
skifti úr bæjarsjóðum borgaður greiði
sá, er þeir gera heimilum bæjar-
félagsins og að sú borgun væri svo,
að hún uppörfaði til frekari fram-
kvæmda.
Minst af því, sem hægt væri aö
gera fyrir þá menn, sem með mat-
vælum þeim, er þeir afla, hafa hald-
ið og halda í okkur llfinu, er að
eitthvað sé reynt í þá átt að hjálpa
þeim, þegar þeir eru í háska staddir
á sjónum, og minna má það ekki
vera en að grenslast eftir undir-
tektum þeirra formanna, sem hafa
þvi láni að fagna að vera á örnggari
og betri bátum, sjá fyrst hvað þeir
segja og haga svo framkvæmdum
eftir því.
Vestmannaeyingar hafa nú á 10
árum mist r8 báta og með þeim
38 menn, duglega menn á bezta
aldri. Aðrir skipskaðar og druknanir
hafa þar orðið auk þess og mörg-
um hafa þó enskir botnvörpungar
bjargað. Þetta þykir þeim of mikill
skattur, nú vilja þeir minka hann og
framfylgja því máli eins og menn.
Væri ekki ráð að koma i veg
fyrir likan skatt hér, og gera sitt
bezta til þess að svo meigi verða,
þótt mistök geti orðið, þá hefir þó
verið reynt og stórt bæjarfélag þarf
þá ekki að afsaka hugunarleysi með
því að allir hafi sofið.
Reykjavik, 15. ágúst ^918.
Sveinbjörn Eqilson.
Yegabót = Vegaskemd.
s>Ea%jótt laus viö o'níburð
óbót vegar stendur,
leqqjabrjótur lítt fœr urð,
sem löqðu manna hendur.
Styr. Tk.
Svo kvað Steingrimnr heitinn um
smldarbragðið á íslenzkri vegagerð
hér á árunum. Sjálfsagt er nú þessi
veg3gerð, sem lýst er I vísunni, minna
höfð til fyrirmyndar nú en áður, en
þvi miður sjást hennar þó merki enn
í dag , og það jafn vel hérna í sjálf-
um höfuðstaðnum.
Hérna niðri á hafnarbakkanum var
alófært yfirferðar i vor þegar klaka
tók að þiðna, og argvítugri níðslu á
mönnum og skepnum en aksturinn
þarna niðurfrá þá getur ekki. Loks-
ins var ekið dálitlu af möl ofan í
versta kviksyndið, og sumstaðar til
bóta, en í sundinu fyrir vestan vöru-
geymsluhús K. Zimsens, sem Lands-
verzlunin hefir nú á leigu, var þetta