Morgunblaðið - 07.03.1920, Síða 1

7. árg.,
102. tbl.
Bunnudag 7. marz 1920
IsftfoldsrprentsmiOln
„ „|,|,||||, GAMLA BIO ff—w
Töfraflaska Aiaddins
Siórkostleg oz afarskemtileg
æfintýramynd i 5 þáttum
eftír skáldsöga
Roberts Louis Stevenseos
>djofullinn í flðskimni*
Mynd þessi er tekin á Hav-
aji í undurfögru landslagi, og
aðalhlutver«ið leikur Sessue
Hayakawa frægasti kvik-
myndaleikari Japana.
Myndín er ljómandi falleg,
listavel leikic og jafn skemti-
Jeg fyrir unga sem gamla.
sýningar kl. 6, 7^/4 8*/a og 9V2
Aðg.m. seldir í dag kl. 2—4.
Ekki tekið á móti pöntunutn.
Fyrirliggjandi í heildsölu til
kaupmanna og kaupfélaga:
Westmmster heimsfræga reyktóbak
Amulet og Westminster Mix-
ture. — Selst með saina verði og
áður, þar eð innflutt áður en toll-
hækkuu varð.
G. EIRÍKSS, Reykjavík.
Einkasali á Islandi.
Innfluíningur
ti! Danmerkur íeptur.
Khöfn 27. fehr.
V erðgildisnef ndin (Valutaraad-
et) danska hefir hert mjög á eftir-
liti með peningasendiugum úr landi
Leyfir hún ajðeins kaup á allra
nauðsynlegustu vörum. Innflutning
,ar hafa nær algerlega verið teptir.
Eins og getið hefir verið um hér
í blaðinu áður, kom á síðustu
'stundu fram í þinginu frumvarp
til laga um það, að stofna hér pen-
ingamálanefnd, í líkingu við „Val-
utaraadet' ‘ danska. Tilgangurinn
mun hafa verið sá, að sii nefnd hefði
að nokkru leyti samvinnu við „Val-
utaraadet“, þannig að íslenzkt fé
1 Danmörku væri gefið laust til
nauðsynlegra innkaupa í öðrum
löndum. Var nokkuð fluamóslega
farið að máli þessu og auðséð, að
flutningsmenn höfðu ekki gert sér
Ijóst hvert er verksvið dönsku
? Aralutanefndarinnar‘ ‘. En með
þessu skeyti, sem hér birtist, er
allur vafi tekinn af um það, hvert
er starfsvið hennar, enda var í þing
inu bent á það af 2. þm. Reykvík-
inga og þm. Dalamanna. Nefndin
hefir sem sé það verksvið, 0g það
verksvið eitt, að sjá um þag ag
gengi danskrar myntar hækki aft-
ur. Nú er það öllum mönnum vitan-
legt, að verðfall dauskrar myntar
Stafar af því einvörðungu, að Danir
hafa flutt inn meira en góðu hófi
gegnir, og langsamlega of mikið,
^iðað við útflutning. Það var því
okki nema sjálfsagt, að fyrsta vei’k
verðgildisnefndarinnar yrði það, að
takmarka innflutning. Með því einu
móti er hægt að hækka gildi
danskrar myntar.
Þó ísland sé í sambandi við Dan-
mörku um mynt, þá getur enginn
húist við því, að verzlun þ'ess, hvern
ig sem hún veltist, geti haft nokk-
ur allra minstu áhrif á gengi
danskrar ínyntaf. Hitt er annaið
mál, að með verzlnn sinni við út-
lönd skapar ísland sér lánstraust
eða glatar lánstrausti, alt eftir því
livernig verzlunin veltist. Og þar
sem það er nú svo mjög á hverf-
anda hveli, og alveg nndir hælinn
lagt, hvert verð við fáum fyrir af-
urðir okkar, en á hinn bóginn hátt
gengi erlendrar myntar, vöruskort-
ur og skipaekla, þá er ekki nema
eðlilegt, að reynt sé að finna þær
leiðir er ekki liggja til varúðar-
leysis-glötunar fyrir land og þjóð.
Þetta einstigi í brattanum þóttist
þmgið finna með bannlögnnum nýju
um hefting á innfiutningi óþarfa
varnings. En aldrei skal það fara
svo, að eklii fyigi böggull skamrn-
rifi hjá þinginu. 1 sömu andránni
sem það samþykkir þessi lög, sam-
þykkir það önnur lög, tekjuauka-
lög, um verðskatt af óþarfa varn-
ingi. Með öðrum orðum: Til þess að
geta fengið nægar tekjur í ríkissjóð
er það um að gera að sem mest
sé flutt inn af óþarfa vöru. Hvernig
á þá að banna innflutning á henni 1
Bæði var að þingið skapaði sér
stuttan vinnutíma og mörg við-
íangsefni. Handaskol verða því þó
iddrei fyrirgefin. En handaskol eru
]>að, að samþykkja tvenn lög, sem
fára í bág hvort við annað. Og- það
er als ekki að furða, þótt vakandi
menn í þinginu spyrntn gegn því,
sð þriðju lögnnum væri bætt ofan
í milli. En hvemig fer svo um fram-
kvæmdir þeirra laga sem til eru orð
iní Hverju verður nii meiri gaum-
nr gefinn, að hefta óþarfan inn-
flutning til þess að efla lánstraust
landsins út á við, eða auka hann
til þess að afla ríkissjóði tekna í
svip? Sennilegast er það, ef dfaga
má nokkra ályktun af því, hvert
kapp stjórnin lagði á peningamála-
nefndar-frumvarpið, að hún leggi
meiri rækt við heftingu innflutn-
ings á óþarfa vörum, alveg eins
og nú er gert í Danmörku, enda
þótt. við höfum nokkuð aðra af-
stöðu í því máli heldur en Danir.
Ilitt er víst, að enginn kann
tveimur herrum að þjóna. Önnur-
hvor lögin verður stjornin að hafa
að vettugi. En það er ekki henni
að kenna heldur þinginu. Er það
jafnframt viðvörun til næsta al-
þingis, að hrapa eigi svo að störf-
nm sínum sem þetta þing gerði,
enda þótt það væri ekki svo leiði-
tamt að samþykkja lög um sama
éfni og það hafði sett önnur lög
um, enda þótt þau gengju undir
öðru nafni.
-o-
JSaŒféíag cffieyfíjaviRur:
Fjalla-Eyvindur
eftir
Jóhann Sigurjónsson,
verðnr leikinn í Iðnó í kvðld kl. 8 sd.
mamm NÝJA BÍÓ mmmmm
Fatty
dreymir illa.
Afskaplega skopleg mynd af
vini vorum Fatty, sem nú er
nýgiftur, og eigi að ástæðu-
lausu, dálitið hræddur um
konu sina.
Aðg.m. seldir i Iðnó 1 dag kl. 10—12 og eftir 2.
Bolshswikkar
s bjoða frið.
anna í sínar hendur. Hefir stjórnin
crðið að skipa hermenn í vinnu við
brautirnar.
Kanada
Ljómandi falleg landslags-
mynd fræðandi og skemtileg.
Sýning kl. 6, 7, 8 og 9
Khöfn. 27. febr.
Litvinoff hefir skýrt fréttastofu
Reuters frá því, að Bolzhevikkar
hafi sent friðartilboð til Japana,
Rúmeníu og Ukraine. Ennfremur
liafa Bolzhevikkar hoðið Pólverjum
að semja frið.
Bandamenn eru ekki fráhverfir
því að semja frið við Rússland, ef
Bolzhevikkar ganga fyrirfram skil.
yrðislaust að friðarkostunnm.
Erzbirger-málið.
Khöfn 27. febr.
Prá Berlín er símað að í gær
hafi verið merkilegasti dagurinn í
Erzberger-málinu. Hefir Helfferieh
fyrverandi f jármálaráðherra, nú
sannað sviksemi Erzbergers.
Bifreíðasýníng í Khöfn.
Khöfn 27. febr.
Stærsta norræn bifreiðasýning,
sem enn hefir verið haldin, var opn-
uð í dag í Tivoli.
Gengi erlendrar myntar
Khöfn 27. febr.
100 sænskar krónur .. .. 124,50
100 norskar krónur .. .. 114,75
100 mörk..................7,00
Sterlingspund.............22,68
Dollar.................... .. 6,68
Oeyrðir i Parfs.
Khöfn, 28. febr.
Frá París er símað að verkafólk
við járnhrautirnar krefjist þess að
verkalýðurinn taki stjórn braut-
Frá Serbum.
Khöfn, 28. febr.
Serbar hafa safnað hálfri miljón
liermanna saman á landamærum
Dalmatiu.
Inflúenzan
á Seyðisfirðl,
Hún reyndist rétt vera fregnin
um að inflúenzan hefðí borist tii
Seyðisfjarðar.
Samkvæmt áreiðanlegnm heim-
ildum að austan, mun það haf a ver-
ið skólastjórinn á Eiðum, Ásmund-
ur Guðmimdsson, sem véikina hefir
borið austur. Hann var meðal far-
þega á Sterling héðan og ihann
kvað hafa verið sá fyrsti, sem
lagðist þegar hann var kominn.
Lögðust margir ruámssveinanna og
sumt heimafólkið, als 44. Yoru snm-
ir þeirra komnir á fætnr aftur og
yfirleitt er veikin mjög væg. Eng-
inn hættnlega veikur.
Á Seyðisfirði eru nú um 150
manns veikir, og er veíkin þar
jafnvel enn vægari en á Eiðum.
Hefir bæjarstjórn gert ýmsar ráð-
stafanir til að tefja fvrir veikinni.
t
Jón Blöndal
læknir
Sú sorglega fregn barst bingað í
gær að Jón héraðslæknir Blöndal
hefði orðið úti síðastliðinn þriðju-
dag. Hafði hann farið ríðandi heim
an að frá sér þann dag og ætlað
npp að Svignaskarði í lækniserind-
um. En síðan hefir ekkert til hans
spurst, og hestnrinn var enn ófund-
inn í gær. Hyggja menn því helzt
að hann hafi druknað í Hvítá.
Jón Blöndal var fæddur árið 1873
Florylin þurgerið fræga, er vænt-
anlegt aftnr með næstn skipum.
Gjörið svo vel að senda pantanir
yðar nú þegar.
G. EIRÍKSS, Reykjavík
Einkasali á íslandi.
20. nóv, og varð stúdent úr lærða
skólanum árið 1894 með 1. eink.
Tók hann embættispróf i læknis-
fræði árið 1898 og sigldi þá til
Kaupmannahafnar og gerðist þar
spítalalæknir. 29. marz 1901 var
hann settur til að gegna Borgar-
f jarðarhéraði og fekk veitingn
íyrir því emhætti 17. jnní sama
ár. Hann kvæntist 21. sept. 1902,
Sigr. Margréti Blöndal frænkn
sinni, og er hún látin fyrir nokkr-
um árum.
Jón Blöndal var ágætur drengur
sem margir vinir munn syrgja.
------0------
Vélbátur ferst.
Með loftskeytum frá Islands
Falk, sem kominn var til Vestmami-
aeyja í fyrrakvöld, barst sn fregn
hingað að þar hefði farist vélbát-
nrinn „Ceres“, þriðjudaginn 2. þ.
m. Var þess eigi getið í skeytinu að
skipver jar hefðu komist af, svo það
má ganga að því vísn, að þeir hafi
farist í ha.fi.
Ceres var um 10 smálestir að
stærð og á honum mun hafa verið
5 menn.
Sambandslaust var við Vestmann
aeyjar í gær því Islands Falk fór
þaðan um morguninn áleiðis til
Reykjavíkur. Með honum komá
væntanlega nánari fregnir af slysi
þessu.
Slmabilunin.
í fyrrakvöld seint tókst að ná
ritsímasambandi við Seyðisfjörð.
Lá mikið fyrir af skeytum þar, sem
send voru um nóttina hingað og