Morgunblaðið - 18.04.1920, Qupperneq 3

MORGUXBLAÐIÐ

J'árðarför okkar elskulojra sonar, Halldórs Oddssonar skósmiðs,
fer fram frá lieiniili okkar á Laugaveg' 57 þriðjndaginn 20. þ. m. kl.
2 e. h.
Ocldur Tómasson. Krisíbjörg Björnsdóttir.
Ryk í augu.
Nýjustu afrek Bolzhewikka.
_
Það er kunnugt, að eigi iítil bjart
sýni kemur fram lijá þ :mi mönn-
| um, sem berjast fyrir því, að þjóð-
I irnar taki aftur upp viðskiftasam-
band við Rússiand. Hið víðáttu-
mikla ríki, sem lagt er í auðn af
borgarastyrjöld og grimdarverk-
um, er í þeirra augum voldugt
forðabúr, að þeim liráefnum og mat
vaelum, sem Evrópu vantar og get-
Ur í stað þeirra keypt allar þær vör-
ur, er liin önnur lönd mega án vera
og geta framleitt.
Þeir sem ötulast berjast fyrir því,
t,ð aftur sé komið á viðskiftasam-
bandi við Rússland, ganga jafnvel
, svo langt í fullyrðingum sínum, að
I þeir hika ekki við að segja, að upp-
' haí'ning hafnbannsins og endurnýj-
uð viðskifti við Rússland, sé hið
|- eina ráð til þess, að koma aftur jafn
1 vægi á fjármál Evrópu.
;* Skömmu efti'r að yfirráð banda-
tnanna hafði ákveðið, að hafnbann-
inu skyldi af létt, tóku þó ýmsir til
máls, er betur þektu ástandið í
Rftsslandi og voru því á gagnstæðri
■skoðun og þeir hinir, er mikils
vœntu aí' viðskiftum þar. Þeir bentu
: á alia þá annniarka, sem eru á því,
feoð taka upp viðskiftasamband við
sRússland, svo nokkru munaði. Með-
s.l annars bentu þeir á það, að sam-
göngur allar í Rússlandi eru í hinu
rrmdegasta ólag'i — Og' D!i j kanil
*>.st 'cÞnVel vinir Lenins við — 1
<>ðr\ -egj bentu þeir á það, að Rú-s-
ar heíði algerlega glatað S.'tnstrausti
síiiu. í þriðja lagi bentu þþað,
að ait frumkvæði einstakt nga væri
bui.uað og niðurdrepið þ.tr í landi.
Op í fjórða lagi alla pólitík Bolzhc
v ikka og hæfileikaleysi þeirra
manna, sem nú ráða í Rúsdandi.
•Það er þessvegna enn eig: sýnt,
að mikið rakni úr í Evr'>pu, þótt
’dðskifti verði að nýju baf: i við
Rússland. Og á hvern hátt ætlar
hinn mentaði heimur að haga vöru-
skiftaverzlun sinni við Bolzhe-
ivikka ? Og hve miklar hrávörur hef
ir Rússland á boðstólum og hve mik
ið af kornvöru? Enginn getur enn
svarað þessum spurningum- En um
kornvöriuia ætti reynsla og vonsvik
Þjóðverja fyrir tveim árum að gefa
' cægar upplýsingar. Þjóðverjar
bjuggust við miklu korni þaðan, en
^ins og menn vita, var ekki hægt að
auka brauðskamtinn í Þýzkalandi
heitt, þrátt fyrir friðinn í Brest-
iútovsk.
Raunsókharnefndin, sem fer til
Bússlands, á nú að athuga þetta alt
saman. En eftir öllum sólarmerkj-
Um að dæma, þá muu nefndin koma
landi og þjóð, sem getur eigi á
ueinn 'hátt fært sér í nyt auðsupp-
sprettur sínar, og þar sem eig'i er
■beldur hægt ,að koma fótunum aft-
hr undir atvinnuveginn á s:ama hátt
annars staðar né á skömmum
tíma. Það sem til þess skortir, er
:*uðmagn, „organisation* ‘, verk-
takking og æfðir verkamenn. En
*'kkflrt af þessu er til í Rússlandi,
eins og það er nú- Jafnvel sigrar
Bolzhewikkahersins að svuinan og
austan, þar sem þeir hafr, náð víð-
áttumiklum akurlöndum og náma-
héruðum, hafa eigi getað stöðvað
hið fjárhagslega hrun. Nú reyna
Bolzhewikkar af öllum mætti að
bæta hag ríkisins með kúgun, sem
gengur undir nafninu „hervæðing
viiinuaflsins“.
1 >að er Trotzky sem á heiðurinn
af þessu. „Það er nauðsynlegt“,
sagði hann á t'undi Bolzhewikkafull
irúa, „að koma á almemiri vinnu-
skyldu. Það er aðeins í borgaraleg-
nm þjóðfélögum, að menn mega
vera frjálsir að því, hvort þeir
vinna og hvað þeir vinna. Við verð-
uin að stofna nefndir í 'hverrl sveit.
cg.j>ær fá aftur vinnukraftspant-
anir frá sérstökum miðstö'ðvum.
Yfir jieim skal aftur vera miðstjórn,
sem hefir öll vinnuskyldumál með
töndum, og hún er aftur uudir yfir-
ráðum hermálastjórnariiinar. En
vegna þess, að bæði bændu r og
verkamenn eru ómentaðasti lýðnr-
inn, er nauðsynlegt að beita valdi
við þá, og það vald skal vera hinn
vopnaði her ríkisins. Og jiegar hin
.soeialistiska Okonomi“ er komin
á falla þessar nauðungarráðstafan-1
ir burtu. En fyrst um sinn verður j
hart tekið á jiví, ef einhver skýtur j
sér undan viunu, gengur iðjulaus
eða skeytir ekki boði st.jórnarinn-
ar. Yerkamenii verða b.mdnir við
starfa sinn og þeim skal hegnt fyr-
ir allar yfirsjónir mjög stranglega,
eins og í her. Rauðj herinn á smám
saman að breytast í rauðan vinnu-
her.“
Eljótt á litið virðist svo, sem það
jiurfi ahmikið hugrekki og undan-
brögð til þess, að geta samrýmt
jietta hinni fvrri frelsis-rollu
Bolzhewikka. En þegar betur er að
gáð, er þessi kúgunaraðferð í fullu
samræmi við fyrra framferði
Bolzhewikka, hinar fávíslegu kenn-
ingar jieirra samfara fullkomnu
jiekkingarleysi á öllu því, er nefn-
ist „teknik“ og mannréttiridi.
Skyldi Bolzhewikkum nú takast
að koma þessari nauðungarvinnu á ?
Getur það verið, að þeim takist að
tjóðra skynsémi manna og frjáls-
ræði við viðskiftalífið og geraversta
hemaðarástand að ófrávíkjanlegri
reglu? Pari svo, þá er Sovjet-Rúss-
land sokkið dýpra, niðnr í verka-
lýðskúgun. heldur en nokkurt jijóð-
félag, þar sem auðvaldið ræður.
(Eftir Berl. Tidende).
Gunnar Egilson
Hatnarstrieti 15/
Sjó-
Striðs-
Bruna-
Lif-
Slysa-
Tals'mi 608. Simnefni: Shlpbroker.
HREINAR LJEREFTSTUSKUR
kaupir hæsta verði
IzafoldarprentemiCja.
efnaðarvðrur
í heildsðlu:
Stúfasirz — Moleskinn — Corderoy — Fataefni (um 100 tegund-
ir) _ Frakkaefni — Cheviot — Dömuklæði — Lastingur — Ermafóð-
V(r _ Vasafóður — Nankin — Gardinutau — gardínur tiibúnar —
Silki, svart, hvítt og mislitt, í svuntur og slifsi — Silkikögur
Tvisttau — Flúnel —Mcrgunkjólatau — Léreft — Fiðurhelt léreft —
Bolster — Dúkar — Sevviettur — Axlabönd o. fl. o. fl.
Miklar birgðír. . ' Fjölbreytt úrval.
Tage & F. C. Möller.
Hafnarstraeti 20. Sími 350.
Nýkomiö
með es. »Islandc
Síldarnetaslðngur (Lagnet)
möskvastærð i” i1/^” i1/^”.
Þeir sem hafa pantáð lagqet hjá
okkur ern vinsamlega beðuir að
vitja þeirra sem fyrst.
Veiðarfæraverzlunin
^Geysir4
Hafnarstræti i. Simi 817.
Paa Grund af Sygdom, kan en
flink Dmsktalende Pige
straks
faa Piads hos den Danske Minister
Hverfisgata 29.
Ljösmpða póstkoit
og Pappír, fínar teguudir, fyrir
amatöra, er selt á Laugavegi 10,
(klæðaVerzluninni).
Fyrir Amatðra.
■Teg undirritaður tek að mjer að
framkalla, kopiera og stækka
myndir. Sömuleiðis gef jeg allar
itjUiðsynlegar upplýsingar því við-
Víkjandi. Útvega myndavélar og
alt sem þeim tilheyrir, frá beztu
verksmiðjum í þeirri grein. Myndir
teknar heima í privathúsum ef ósk-
að er.
Bergstaðastræti 11 A.
Sigurður Guðmunds.son
ljósmyndari.
Glitofnar ábreiður
eða
söðulklæði
vil eg kaupa.
ViUi. Finsen, ritstjóri.
Tvær duglegar
og hreinlegar stúlki^r óskast 14. maí, í ársvist á Landakotsspítalanum.
Hátt kaup.
I Melshúsum
a Súltjarnarnesi
geta duglegar stúlkur fengið atvinnu við fiskverkun, einnig fiskþvott
með ákveðnu endurgjaldi fyrir hundraðið. Nýtt gott íbúðarhús fyrir
verkafólkið. Vinnan byrjar nú þegar. Nánari upplýsingar gefnr
Steíngrímur Sveinsson, verkstjóri. Sími 981.
Hf. „Kveldúlfur"
JTlótorhúffer
ea. 29 tonn, 5 ára gamall, sterkt bygður og með ágætri 3fi—42 hest-
afla vél, er til sölu mt þegar. Enn fremur getur fylgt mikið af veiðar-
íærmn til fisk-og síldveiða, svo sem: 2 herpinætur, um 30 drifnet
nieð öllum tilheyrandi útbúnaði 0. m. fl.
Nánari upplýsingar gefur Snorri Jóhannsson. Grettisg. 46, sími
503.
JTleð Jlidaros og Islandi
hefi eg fengið neðantaldar vörur, sem seljast með sanngjörnu verði.
Til bygginga:
Þakjárn
Þakpappi
Saumur iy2”, 4”.
Þaksaumur
Ennfremur:
Krystalsápa í tunnum
Smjörsalt í tunnum
Fernis í tunnum
Hurðir og gluggalistar úr
príma furu
Hurða-skrár, húnar og lamir
Gluggagler, tvöfalt, o. fl.
Rúsínur
Sveskjur
Kaffi, príma tegund
Cacao í blikkdósum o. fl.
Stór timburfarmur væntanlegur næstu daga
Nic. Bjarnason.
Bókhaldari.
Vel fær bókhaldari óskast á skrifstofu nú þegar. Þekking á
trollaraútgerð æskileg.
Afgr. v. á.