Morgunblaðið - 03.06.1920, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
O. J. Havsteen
Heidverslun — Reykjavík
Fyrirliggjandi: Silkíolukápur kvenna og karla fagart úrval.
Simar: 268 & 684.
Bazar
fyrir söiu á ý m s a m munum, sem Kvenfélagi Frikirkjusafnaðarins
Aðeins i gott herbergi óskar
einhleipnr maður eftii. , Vill borga
fyrirfram, hvort heldur er daglega,
vikulega eð.i mánaðarlega. A. v. á.
Virnet
margar stærðir
Járnvörudeild
Jes Zímsen
Jörðin Bergvik í Leiru, er til sölu og ábúðar nú þegar ásamt góð-
um húsum. Semja ber við, Simon Guðmundsson, Bergvík.
\firkennara8taðan og tvær undirkennarastöðcr,
við barnaskólann í Bolungarvík, eru Jausar til umsóknar. Lauri sam
kvæmt nýju launalögunum. Umsóknarfrestur til júnlloka.
f. h. skólanefndarinnar i Hólshreppi.
Guðm. Einarsson.
hefir verið gefið, verður opnaður á morgun föstndaginn 4. júní á Langa-
veg 37 kl 2 e. m. Inngangnr um horndyrnar.
Torsföðunefndin.
H ú s
óskast keyp-, helst í Austurbænum verður að vera laust að
nokkru- eða öllu leyti 1. okt. næstk. Tilboð merkt »Hús
til sölu« leggist inn á afgreiðslu »Morgunblaðsiusc.
Værne Kloster Mælkefabrikers
E MÆL
garanteret fremstillet af ren, frisk Mæik.
Kondenseret Mælk er billig i Brug og erstatter Flöde
i The og Kaffe. Fortrinlig til Madlavning.
Faas hos de Handlende.
Eu gros gennem de danske Kommissionærer og Grossister.
Hovedagentur J. G. Nielsen & Co., Bredgade 27,
Telegramadr.: Prioniels. Köbenhavn.
cRest aó auglíjsa i ÆorgunBlaóinu.
Gert er við barnavagna og
gúmmí sett á hjól, á Bergstaðastr.
11. Fljót afgreiðsla.
Eldsneyti.
Þeir sem óska eftir skógarviði í
snmar eða hanst, eru beðnir að
senda mér skriflega pöntun.
Verð: 4 kr. fyrir 2S kg. bagga.
Skógr æktarstj órinn.
Túngötu 20.
Bifreið
fer til Hafnarfjarðar daglega frá
verzl. Guðm. Olsen. Sími 14S.
Pakkhús
til sölu sX7'
Reiðhjólaverksmiðjan
(,Fálkinn(á
Klæðavsrksm „ÁLAFOSS
áé
Hinir þektu og haldgóðu
D ú k a r
verksmiðjunnar fást nú á
Afgreiðslu ,Alafoss‘ Laugav. 30
U ng stúlka
sem vill læra bjúkrun getur komisl að á heilsuhæli Vífilsstaða. Nánari
upplýsingar gefur læknir hælisins. S5mi 373.
Kaupiö Morgunbiaöið
BÁL FALLBYSSAIÍNA.
i *
Hann stóð þvílíkt sem ntan við alt
samam. Og hann. gsX ekki annað en
fundið til meðanmkunar með þeim,
sem mistu heimili sín og hamingju og
fengu að launurn hatursfult skap og
hjarta. Alt saman vegna þess, að fá-
einir stjómmálamenn höfðu stígið of-
an á taernar hver á öðrum og vildu ekki
láta það kosta minna en hin ægileg-
nstu manndráp, sem heimurinn hafði
af að segja.
Hvar voru allir þeir, sem unnu fyrir
frið á jörðinni ? ....
Hvar var kristindómnrinn 1 Hvar
voru þeir allir, sem játnðu kenningar
Jesú frá Nazaret ? Það var eins og þær
hefðu heygt höfuð sín í bæn — um að
guð eyðilegði fjandmenn (þeirra með
báli og brandi.
í sannleika hafði þessi styrjöld
breytf skaplyndi manna. Sál fallbyss-
anna hafði tekið sér bústaá í heims-
stjórninni og vilt henni sýn. Þróun
menningarinnar var brotin á bak aft-
ur með harðri, hendi. Alt, sem 19. og
20. öldin hafði reist var felt í rústir
með nokkrum hraðskeytum frá Berlín
til London.
Og þó!
Eftir þessa styrjöld mundi vaxa
upp ný kynslóð með manndómsfyllri
hugsjónum en beizkari lífstrú. Og þeg-
ar hernaðarandinn væri undir lok lið-
inn, mnndi ef til vill koma sú tíð, að
réttur og vilji einstaklingsins fengi
tryggari grundvöll.
Aldrei ihafði hann skilið iþað betur
en nú, að mennirnir verða ekki bættir
með lögum, banni og ströngu eftirliti.
Hver einstaklingnr varð að fá tæki-
færi til að þroska sína hæfileika án
uppeldisfræða þjóðfélagsins. pað var
lífið sjálft, sem kendi mest og bezt
en ekki dauð fræði. Og þegar fallbyss-
urnar væru þagnaðar til fulls, mundi
þetta nýskajmða einstaklingáþjóðfélag
stikla áfram á sundurtættnra vegum
menningarinnar með nýja mælikvarða
á lífsverðmætunum.
Jörgen Bratt sat í einni skotgröfinni.
það var nótt og sallarigning. Þarna
hafði bann legið' í tólf klnkkustnndir
án þess að fá matarbita.
Hann var svo sár á öllum limnm,
að hann gat varla hreyft sig.
En allra verst var þó aðgerðaleysið.
Ekki hafði einu eiiiasta skoti verið
skotið í langan tíma. Menn bjuggust
við að óvinirnir væru í nokkur hundr-
uð metra fjarlægð. En ekkert hljóð
og ekkert merki gat sýnt þeim hvað
Frakkar væru komnir nærri iþeim.
Við hlið Bratts lá Reiz og hnipraíSi
sig saman. Hann hafði ekki talað mik-
ið síðan atbnrðurinn gerðist við Noyon.
Það var eins og eitthvað þjáði ihann
síðan. Hann varð fölari og fölari. En
þessa nótt beygði hann sig í áttina
tii Bratts og hvíslaði:
— Við komumst ekki einis fljótt
til Parísar og búist var við.
— Við komumst aldrei til Parísar
svaraði Bratt þreytulega.
Daginn eftir létu þeir undan síga frá
Marne.
XXV.
Stríðið.
Svo komu þeir dagar þegar hvorki
var um sigur eða ósigur að ræða. Peg-
ar menn börðnst eins og villimenn.
Merm grófu sér ganga í jörðinni til
þess að komast feti nær fjandmönn-
unum. En regnið var óþrjótandi og það
breytti óðara skotgröfunum og leyni-
göngum í skurði.
Nú var ekki framar minst á úrsiita-
sigra. Engir hljómandi sigurómar hár-
ust frá aðalherstöðvunum. Og skipan-
irnar urðn færri og færri.
Glaðlyndið og digurbarka fram-
koma var horfin og þögul íhngun komin
í staðinn. Stritið, iþjáningarnar og stop-
ul næring hafði sett merki sitt á alla.
Menn gleymdu alveg að tala nm gnð
keisarann og föðurlandið. Léttlyndis-
hláturinn við varðeldana varð sjaidn-
ari og sjaldnari. Menn dirfðust jafn-
með hverjum degi. Hann sat stundnm
vel ekki lengur að kveikja bál, þó í
skoitgröfunum væri, því óvinirnir vorn
ekki langt í liurtu og enginn var viss
um nema áhlaup yrði gert á þá þessa
og þessa stundina.
Herdeild Jörgens Bratt hafði heldur
rýrnað. Á hverjum morgni voru nokk-
ur andlit íhorfin. En menn voru hættir
að skifta sér af iþví. P^ð var eins og
aliar viðkvæmnistaugar væru deyfðar.
pó hermennirnir sæi blóð, sundurtætta
limi og líkami, hafði það engin áhrif á
þá.
Sjaldan kom bréf að heiman og enn
færri tækifæri voru til þess að senda
bréf heim.
Menn voru hættir að berjast með
sömu hrifningu og áður, sem er hálfur
sigur. En skyldu sína gerði hver mað-
ur. Járnharður aginn hélt ennþá her-
detldunum saman. Yið og við bloss-
aði upp veikur logi af gamla áhngan-
um. Það var þegar fregnir um sigur-
vinninga bárust herdeildunum, svo sem
sigur Hindenburgs við Tannenberg,
þrekvirki kafbátanna þyzku og fall
hinna.
En fátt gat kornið verulegu lífi í
þreytta hermennina. Óánægjuamdamir
svifu um. Enginn reyndi til að dylja
fyrir sjálfum sér, að þýzku vopnin
vora ekki jafn aðgerðamikil og áður
fyr.
i Og Carl Reiz varð grárri og fölari
laiiga tíma með byssuna milli hnjánna,
og starði fram fyrir sig og sagði ekki
nrð. Hann var sá fyrsti til áhlaups og
síðasti til að flýja.
En þegar hlé varð, sökti hann sér
niður í þunglyiidi. Bratt sá hann stund-
um hreyfa varirnar eins og liann væri
að tala við sjálfan sig.
Undirforinginn hafði stnndum reynt
að kynnast jafnaðarmarminum. Lífið í
skotgröfunum nálœgir yfir og undir-
menn. Og harðiyndi undirforinginn
fekk öðru hvoru löngun til þess að
spjalla við þennan nafnkunna mann.
Eu Reiz lét ekki vaða ofan í sig. Hann
urraði eins og grimmur hundur í hvert
skifti sem einhver yrti á hann. pað
var eius og hann vildi nota tómstund-
irnar1 til þess að ráða fram úr einhverju
vandamáli, sern auðsjáanlega lá þungt
á honum. Stundum gleymdi hann jafn-
vel að borða.
Sá eini, sem hann vildi eitthvað tala
við, var Jörgen Bratt. Norðmaðurinn
þjáði hann ekki með spurningum og
málæði. Og þegar Reiz fól sig bak við
breiðar herðar félaga síns, þá fanst
honum hann vera tryggur fyrir allri
hættu.
Eina nótt vaknaði Bratt við það, að
hönd var lögð á herðar hans. Hann
stóð skyndilega á fætur og gat greint
við ljóskersbjarmann að Reiz beygði
sig náfölur yfir hann.