Morgunblaðið - 13.01.1922, Page 3

M0KGUN6LABII
1 umr*8um uin þe.tta mál í bæjar-
stjórninni, að hún — 'eða minsta
kosti nokkur ftluti liennar — telur
þessa stöð Mjólkurfjelagsins mjög
"íullkomna og ófullnægjandi, og
n eðferð 'á mjól'k í henni og á út-
sólustöðum fjelagsins gersamlega
oviðunandi. Og sumir bæjarfull-
b’úarnir hafa lagst fast á móti þvií
að nokkuð væri við Mjólkurfje-
lagið átt, hafa talið það hafa fyrir-
?ert öllu trausti með framkomu
srnni undanfarin ár.
Á síðasta bæjarstjiórnarfundi,
Var málið enn til umræðu út -af
^’jefi, er Mjolkurfjelagið hafði þá
Sent, prá því hefir verið sagt hjer
1 i'laðinu, hver afdrif 'þess urðu, að
,Jl.iólkurnef’ndin ni, sem bosin var
lv fir löngu til þess að koma fram
moð tillögur í málinu, var falið
íJÍ>ð til álits og umsagnar. Mjólk-
llrfjelagið krafðist í þæssu síðasta
erindi ifljótra svara frá bæjar-
O.jórn um þaðr 'hvort hún vildi
noklkuð sinna þessu máli, og má
Þvi búast við, að annaðhvort verði
afrát5ið bráðlega, hvort b’ærinn vill
lela Mjólkurfjelaginu pasteubhit-
un allrar mjólkur sem sold er hjer
eða ekki.
-— Þetta mál höfir vakið mikla
athygii hjer í bænum, og það ekki
að ástæöulausu. Þaö er áreiðan-
leSa ekki einskisvert, hvort bæj-
arbúar eiga að nota hjer eftir sem
hiugað til ólireinsaða mjólk. Og
það skiftir áreiðanlejfa líka niokk-
rn máli, hvort á að fá þeirri stöð
sem svo misjafnt orð fer af, um-
ráð yfir allri mjólk bæjarhúa eða
iireinsun á henni.
Mjól kurfjelagið hefir látið það
1 ljósi, að það mundi leggja stöð-
iua niður, ef ekki kæmi sú reglu-
S'erð, scm þag iiefir farið fram á.
Og er að mörgú leyti ilt til þess
að vita. Mbl. hefir því lieitað sjer
npplýsinga hjá framkvæmdastjóra
Mjólkurfjelagsins, E. J., um af-
sföðu fjeíágsins til málsins.
Viðtal við framkvæmdarstj.
E. Jóhannesson.
— Hvenær fjekk Mjíólkurfje-
lagið pasteurhitunartækin?
— Pasteui-hitunarvjelarnar fjekk
fjelagið fyrir rúinum tveimur ár-
nm, og byrjaði það þá skömmu
Seinna að undirbúa stöðina. En
húu var opnuð 1. júní s. 1. og hef-
Ur starfað 'óslitið síðan.
— Hvernig stendiur á, að fjelag-
ið vill fá reglugerð um það, að öll
mJÓtk verði pasteurhituð, sem hjer
er seld ?
— Frá upphafi var fjelagiuu
það ljóst, að ekki mundi hægt að
starfrækja pasteurhitun á mjólk
nema að reglugerð yrði sett þar
að lútandi. Enda taldi það upp-
^aflega víst, að sú reglugerð
^nridi koma strax og’, stöðin væri
f«úin upp, af þeirri ástæðn að
1|(‘iibrjgðisnefnd og hjeraðslæknir,
Se,u harðast gengu frani í þvi, að
fjelagig kæmi stöðinni upp, töldu
sjálfsagt að slík reglugerð yrði að
þonia um leið. Og ástæðan til að
fjeiagið heldur fast við þá kröfu,
að reglugerð verði sett um pasteur
1 ilaða mjiólk, er fyrst og fremst
Su’ a® fjelagið vill ekki starfrækja
Pasteurhitun á mjólk nema hún
^eti verið í fulUbomnu lagi. En
’kt verður erfitt og óframlkvæm-
nlegt á mörgum sviðum án reglu-
£erðar Um elni- Get jeg þar
nt á einn annmarkann: umhell-
nsuua á mjólkinni á útsölustöðun-
'm úr mjólknrfíöskunum í önnur
d ■ En slíkt er óþolandi. Mjólk-
Aðgöngumiðar
in á að geymast í flöskunum þang- ætlunin að bæjarvöldin vildu hafa
að til hún er notuð, því sum mjólk þá eftir „nýjustu tísku“. En með-
urílát, sem fólkið kemur með und- | an þau liíða að mjólkurframleið-1
ir mjól'kina, eru mesti viðbjóðiv.; endur í tugatali láti selja mjólk að KvenpéttinilílfélagSSkeiTítunÍnnÍ i kvð!d
Mjólkurfjylagið œtlaði líka að | sína í eldhúsunum og fjósunum,1 verQa v selclir aiiau daginn í dag í tíókaverslun ísafoldar og í Iðnó
koma þeirri reglu á að selja mjólk og það víða af Óhreinu mjaltafólk- £fá kl { _ Eunfremur allan laugardaginn í Bókaverslun Isa-
þá m-ega núverandi mjólk- j
sína aðeins í flöskum. En kaujiend
urnir þóttust v-era sjálfráðir að
því hvaöa ílát þeir notuðu und-
ir mjólkina og lögðu þykkju á fje-
lagið, og endiriinn varð sé, að þeir
fóru margir í aðrar mjólkurbúð-
ir, þar sem þeir máttu nota sín ílát.
Og þé var fjelaginu nauðugur
einn kostur að leyfa fólkinu að
hafa sín lílát heldur en að tapa
viðskiftum þess. Þetta mundi alt
lagast ef reglugerð kæmi, sem
fyrirskipaði, að öll mjólk skuli
seld út í mjólkurflöskum. Onnur
ástæSan er kostnaðarlil iðin. Reynsl-
an hefir sýnt, að þess meira sem
er pasteurhitað af mjlólk, því ó-
dýrari verður hitun hvers líters.
En sje minst á sýkingarhættuna,
jþá dregur það ekki úr nauðsyn-
inni á því að mj'ólkin sje hreins-
uð. Frá því mjólkurfjelagið byr-
jaði að starfa, hafa aldrei komið
fyrir færri en 2—3 taugaveikistil-
felli á ári, sem öll hafa stafað af
sýktri mjólk.
— Hvað ætlar Mjólkurfjelagið
iim, þiá mega
urbúðir teljast viðunandi.
— Hvað er pasteurhitunar, I
hreinsunar og solu'koistnaður á;
..
hverjum lítra mjolkunnnar 9
-— Pasteur hitunar- hreinsunar
og sölukostnaður er undir núver- j
andi kringumstæðum 12 aurar á
liter, en mundi lækka eftir því
sem umsetningin ykist.
— Hvað segir fjelagið um þann
ótta bæjarstjórnar, að einokunar
mundi kenna hjá fjelaginu, ef
það fengi yfirráð ýfir allri mjólk,;
sem seld er hjer?
,— Jeg álít að þessi ástæða sje
bara grýla. En sleppum því. Það
er sjálfsagt fyrir bæjarstjiórnina
að hafa vaðið fyrir neðan sig,
enda þótt f jelagið hafi aldrei far-1
ið fram á að fá yfirráð yfir mjólik j
þeirra manna, sem ekki eru í fje-
laginu. Það hefir aðeins hoðist til
að paisteurhita og hreinsa fyrir þá
mjólk þeirra, og taka gjald fyrir
það eftir nákvæmum kostnaðar-
reikningi og með isjerstökum samn
foldar að sunuudagsskemtuninni og i Iðnó á sunuudaginu.
Stjórnin.
að gera, ef ekki takast samningar i ingi við hlutaðeigendur eða bæjar-
milli þess og bæjarstjónarinnar | stjlórn, og að ihenni lokinn væri
um reglúgerðiua9 jþeim, fjelagsins vegna, heimilt að
— ÞvS er fljótsvarað. Fjelagið í f«ra með hana hvert sem þeir
ætlar að lioka stöðinni og hætta! vildu eða selja hána við því verði,
pasteurhitun á mjóllc. Ástæður til
þess eru margar. Eins og jeg hefi
tekið fram, álítur fjelagið óger-
legt að starfræfcja pasteurhitun
án reglugerðar um það efni. Og
fjelagið hyggur, að það sje búið
að gera það, sem það getur í þessu
máli. og má merkilegt heita, hvað
fjelagsmenn hafa lengi gert sig á-
nægða með þann drátt, sem orð-
ið hefir á imálinu hjá bæjarstjórn,
þar .sem þeir hafa allan þann tíma
orðið að bera pasteurhitunarkostii-
að við sína framleiðslu, sem ná-
grannar þeirra hafa sloppið við, en
þeir hafa selt sína mjólk með sama
og sumir með hærra verði heldur
en fjelagsmenu hafa selt sína
Ereinsuðu og pasteurliituðu mjólk.
— Hvað hefir fjelagið sent hæj-
arstjórninni mörg brjef um þetta
efni?
— Þrjú erindi, og að svo komnu
máli verða þau ekki fleiri.
— Er það að öllu leyti rjett,
sem sagt hefir verið um meðferð-
ina á mjólkinni í pasteurhitunar-
stöðinni og útsölustöðunum 9
— Jeg veit ekki um alt, sem
sagt hefir verið um stöðina °8' út-
sölustaðina, og vil jeg því í eitt
skifti fyrir öll gefa þá skýriugu,
að 'hjer á stöðinni er við höfð
mikil nákvæmni og hreinlæti. En
ýmsar breytingar hefir fjelagið
hugsað sjer að gera á stöðinni, ef
framhald yrði á rékstri hennar,
því við starfræksluna befir komið
í ljós, að sumu væri betur fyrir
komið, og er það ekki undarlegt,
þar sem þetta er fyrsta pasteur-
hitimarstöðin hjer á landi. En
breytingarnar eru allar smiávægi-
legar og mundi ekki taka lengri
tima en viku að koma þeim í
kring. En fjelaginu þykir nóg
komið af tilkostnaði, ef ebkert
verður úr framhaldinu. Eg hefi
áður minst á me^ferðina á mjólk-
inni í útsölustöðunum. En slíkt
verður ekki lagað nema með reglu-
gerð, sem bannar alt hvotl meS
mjólkina. Um útsölustaðina sjálfa
mætti margt segja, ef það væri til-
sem þeirn litist.
S
Eins og menn sjá á þessu við-1
tali, þykist Mjólkurfjelagið hafa
allmikinn rjett til að krefjast
þessarar margumbeðnu reglugerð-
ar, úr því það hafi verið að til-
hlutun heilbrigðisstjórnar og hjer-
aðslæknis, sem fjelagið rjeðist í
að fá sjer past eurh i tun a rs4öð i:j a.
En þó dlun bæjarstjórn > afa þarna
ýmsar málsþætur og bær ekki
smávægilegar, að hún hefir enn
ki gefið vit þá reglugerð. sem
fjelagið hefir farið fram á.
Þetta viðtal er aðeins upplýs-
ingar frá öðrum málsaðilanum og
skoðanir hans á málinu, og þeim
aðilanum, sem er það mikið kapps
mál að reglugerðin komist á. En
jafnan er hálfsögð sagan, þegar
einn segir frá. Mun Morgunbl.
þá leita sjer upplýsinga um af
stöðu bæjarstjórnarinnar til máls-
ins, eftir það sem nú er fram
komið, og geta þlá bæjarbúar
myndað sjer skoðun á málinu, eft-
ir því sem hverjuim finst rjettur
mœla með. En það er mikil ástæða
fyrir þá að fylgjast vel með í
þessu máli, því það er áreiðanlega
eitt af mikilsvarðandi þrifna^ar-
og’ heilbrigðismiálum bæjarirts.
Gröf Sverris konungs.
Við svokallað Ahlefeldts-virki hjá
Bergeu var verið að grafa fyrir járn-
braut nóvembermánuði mðastliðnum.
Rákust menn þá á grunn Kristkirkj-
unnar fornu, isem rifin var árið 1530
af ljensherranum í Bergenhus. í þessari
kirkju var legstaður Sverris konungs
að því er segir í gömlum sögum, og
ýniisra annara höfðingja frá fyrri
tímum. Hefir mönnum eigi verið
kunnugt um, hvar kirkja þessi hafi
staðið, þangað til nú að rústir iþess-
ai fundust og koma þær heim við
lýsinguna á kirkjunni. Mannabein
hafa fundist í rústunum, þar á meðal
stórir mannskjálkar og ýnxsar fornar
minjar voru á sama stað, svo sem
járnmjel úr beisli. Fornleifar þessar
voru aðeins einn meter undir yfir-
borði jarðar.
Jón J. Dalbú.
— Til minningar. — 1
Allir höldum vér
heirn á leið,
hvar sem byrjar bíöum,
— hvar sem lialdinn
hinsti náttstaður
er í veröld valinn.
Margur leggur
leiðir sínaf .
yfir liarösótt hafiö,
sem frá örskammri
utanför
kemur aldrei aftur.
Svo var um þig,
sólskinsbarnið,
ljúfi, látni vinur!
Enginn veit
frá öndverðu
hvar honum bani’ er búinn.
Áfram vildir þú, —
áfram sigldir þú
yfir dauöans djúp.
Auöið varð þér ei
aftui’koinu,
og þó — hélst þú heim!
Er nú duliö
dauðamóðu
brosiö bróöurlega.
Er nú hulið
helblæju
handtakið þitt, lilýja.
Kom jeg til þín,
kaldur nokkuö
oft, í illum veðrum.
Fanst mér þá, vinur,
viðmót þitt
öllum eldum betra.
Engan dóm
jeg upp skal kveöa
yfir œfi þinni. —
En eitt eg vissi’:
Aö vildir þú
ganga’ á guðs þíns vegum.
Eignafár varstu’,
en áttir þó
auð á vissa vísu.
— Oft eiga nauðir
þaö, er auðkýfingar
sumir aldrei eignast.
Krónur og aura
enginn flytur
með til hinstu hafnar.
Þá er verömeira
veganesti
góðrar sálar gull!
Allir höldnm vér
heim á leið
sífelt, seint og snemrna.
Hlakka eg til handtaks þíns
hinu megin.
„Jeg kem bráðum, bróöir!“
Jóh. B. Jónasson.
Erl. símlreguir
írá fréttaritara Morgunblaösins.
Khöfn 11. jan.
Griffith kosinn forseti.
Við forsetakosningu í írska þing-
inu Dail Eireann náði de Valera
ekki endurkosningu. Greiddu 58
þingmenn honum atkvæði, en 60 á
móti. Griffith var kosinn forseti. Að
kosningunni lokinni gengu fylgis-
menn de Valera af fundi.
Sovjetstjórnin þiggur boðin.
Sínxað er frá París, að sovjet-
stjórnin hafi tekið boðinu um að
sitja ráðstefnuna í Genúa, en leggi
til, að ráðstefnan verði haldin í
London.
Viöskiftafjelag Evrópu.
Símað er frá Cannes, að f jelagið
til endurreisnar viðskiftum Evróriu
hafi samþykt, að hlutafje þess verði
20 miljón sterlingspund. Hefir Eng-
landi, Þýskalandi, Belgíu, Ítalíu,
Frakklandi, Japan og Norðnrlönd-
um verið boðið að taka þátt í fje-
laginu.
Fjármálaráðstefnan í Cannes hef-
ir ákveðið, að Þjóðverjar skuli
greiða alls 720 miljónir gullmarka
á þessu ári, upp í skaðabætur til
Bandamanna.
Serbakonungur trúlofaður.
Símað er frá Belgrad, að Alex-
ander konungur í Jugoslaviu og
María prinsessa af Rúmeníu hafi
birt tnilofun sína.
ÚV-
Eiginmenn óskast!
í dagblöðimum í Wien hefir xmdan-
farna mánuði eigi borið á öðru meira
en hjúskaparauglýsingum, og oftast
taka þær yfr heila síðu í hverju blaði
Það er eftirtektarvert, að alstaðar
er auglýst eftir karlmönnum en al-
drei konxim og að öðru leyti eru aug-
lýsingar þessiar frábrugðnar því, sem
fólk hefir átt að venjast í útlendum
blöðum, nfl. að það eru ekki aðeins
istúlkurnar sjálfar sem auglýsa, held-
ur einnig aðstandendur þeirra eða
forráðamenn. Má oft reka sig á aug-
lýsingar líkar þeim sem hjer fara á
ef tir:
Handa dóttur minni, sem er meut-
uð og gáfuð stúlka, ljóshærð, 26 ára
gömul, af góðum ættum, væn og alúð-
leg og á til eina miljón austurrískar
krónur, óskast sómasamleg viðkynn-
ing við velættaðann mann, og hjóna-
band ef alt gengur að óskum.
Lítil stúlka dökkhærð, með stór
hnotbrún augu, eigandi að 40.000 kr.
óskar eftir að giftast embættismanni
í þjónustu ríkisins. Tilb. mrkt. „Geðs-
leg ’ ’.
Jeg óska fyrir hönd systxir minnar,
sem er mentuð stúlka af bestu ættum
og á mikið af þessa heims gæðum, og
ei’ barnlaus ekkja, manns um þrítugt,
sem er húseigandi og helst af aðals-
ætttum.
í Miðevrópu er miljónxim fleira af
kvenfólki en karlmönnnm, vegna
mannfallsins í stríðinu. Hafa nú ver-
ið mynduð fjelög til þess, að flytja
kvenfólkið úr landi, til Ástraiíu og
Canada, svo að það geti fongið gift-
ing þar.