Morgunblaðið - 16.01.1922, Qupperneq 1

nOBfinHBLUD
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Landsblað Lögrjetta
Ritstjóri: Þorst. Gíslason..
9. árg., 61 tbl.
Þridjudaginn 16. Janúar 1922.
fsafoldarprentsmiðja hi.
Gamla Bíó
Hjaröörotningin
^jónleikur í 6 þáttum frá
laodamærum Mexico og
Bandarikjanna, og útbúin
eftir hinni ágætu skáldsögu
*Den enlige Stjerne*, eftir
Rex Beach.
^tyndin er eins og skáldsag-
aQ, efnisrík og skemtileg.
Aðalhlutverkið leikur hin
8*nsk-ameri8ka •leikmær
Anna Nilsson.
ErL símfregnir
fréttaritara MorgtuflJlaðfiins.
Khöfn 15. jan.
Þjóðverjar fá gjaldfrest.
Skaðabótanefnd N Bandamanna,
^efir veitt Þjóðverjnm gjaldfrest
bráðabirgða á skaðabótunum.
?i&a, þeir að greiða 31 miljónir
SuUmarka innan 10 daga, (?)
-^ýska stjórnin á að leggja fram
h'unavarp um nýtt skipulag á f jár-
^álum Þýskal. innan 14 daga.
®era Þjóðverjar sig ánægða með
hessi málalok.
Poincaré og Genúafundirrinn.
Poincaré hefir iýst því ýfir, að
lla»n sje mótfallinn því að fjár-
Blála,ráSstefnan í G-enúa verði hald
lö- Stjórnarblaðið ,Daily Cronicle ’
sekir að ráðstefnan mmii verða
kaldin hvort sem Prakkar vilji
,t;ilía þátt í henni eða ekki.
mm
V|*tal við borgarstjóra.
tal
^lorgunblaðifi flutti nýlega viS-
við einn af nefndarmönnum hús-
^ðisnefndarinnar, um störf hennar
°k horfur þess máls, er lienni var
'^Þístaklega falið, húsaleigunnar.
Af þvj ag æ(;la má, að lesendum
aðsins leiki nokkur forvitni á að
a sem gerst um starf nefndarinn-
>®fir blaðið enn átt viðbal við
. ,nifllln hennar, K. Zimsen borgar-
l<n U’ og fer það hjer á eftir.
, ~ það fyrsta reglugerðarfrv..
f’" lniSlUeði hjer, sem komið hefir
u^n' 1 n('fndinni, það sem getið var
s.w! hloðinu nýlega og A. J. hefir
fram
^ei, síður en svo. í vor kom
Hl -P r
varð • nefn(lilllli frumvarp, sem
fyrir injög einkennilegum af-
"ln 1 bæjarstjórninni. Og skal
koma síðar að þeim. En þetta
tjl niVarp hefði áreiðanlega orðið
náð UlS mesta gagns) ef >að hefði
íyrstTÞykt- iyie^ >ví var trygt í
er fjj - at> >að húsnæði, sem nú
fyrij. , ænum’ yrði eingöngu notað
«ettir Pða Þá,sem bú-
of8n venð í bæxmm í lengri
Ungur maöur
vel fær í bókfærslu og reikningi, getur fengið atvinnu hjá Centralanstalten for Revision í Reykja-
vík
Skriflegar eiginhandarumsóknir ásamt meðmælum og öðrum nauðsynlegum upplýsingum
sendist endurskoð marskrifstofunni í Eimskipafélagshúsinu 3. hæð fyrir 21. þ. m.
Landsmálafélagið „Stefnir“
heldur fund í húsi K. F. U M. i kvöld kl. 8’/a
Rætt verður um bæjarstjórnarkosningarnar. Margir bæjar-
fulltrúar taka til máls.
Konur og karlar sem óska að gerast félagsmenn eru vel-
komin á þennan fund.
Stjórnin.
tíma. Því það gefur að skiija, að
það er ekki sanngjarnt,, að þeir
menn, sem altaf eru að flytjast til
bæjarins, hrifsi ’húsnæðið frá
þeim, sem fyrir eru. Þeir, sem koma
að, eða flytja sig búferlum til bæj-
arins, og ekki geta fengið húsnæði
með goðu raóti, þeir eiga að .byggja
yfir sig. Það er sanngjarnast. I öðru
lagi voru í þeirri nefnd, sem átti að
skipa samkvæmt reglugerðarfrum-
varipinu, fengin full umráð yfir
öllu lausu húsnæði og lmn gat trygt
það, að bvergi væri liúsnæði látið
standa autt, er oft hefir átt, sjer stað
nú í úhsiabraskmu. í þessu frumv.
var ekkert skyldnmat, en þar var
hverjum þeim, sem óánægður var
með húsáleigu, gefinn kostnr á að
láta húsaleigunefnd meta leiguna,
og ennfremur hafði sú nefnd vald
til að meta húsal. án þess að nm
væri beðið, ef hún knemist á snoðir
um, að leigan væri of liá. Jeg skal
geta þess, að þetta húsaleigufrum-
varp var svo úr ’garði gert. að þar
höfðu háðir málsaðilar fengið jafna
hlutd. í, húseigendnr og leigjend-
ur. Jafnaðarmenn í bæjarstjórninni
höfðu fengið framgengt þeim breyt-
ingartillögum, seni' þóir (kusu að
gera á því, og yfir höfuð var það
teygt svo langt til samkomulags,
sem frekast var unt. Síðan var það
borið upp til samþyktar í bæjar-
stjórninni 15. apríl í vor. Hver ein-
stakur liður fr.umvarpsins var sam-
þyktur með þeim breytingum, sem
þá voru komnar fram, og jafnaðar-
menn greiddu þeim liiklaust atkvæði
og þar á meðal Á. J., enda hafði
hann og samherjar hans í bæjar-
stjórninni fengiö allar þær breyt-
ingar á því, sem þeir kusu að gera,
með yfirgnæfandi meiri hluta, eins
og jeg hefi drepið á. Og síðan var
frumvarpið borið upp til samþykt-
ar í heild. En hvað skeður þá? Það
er felt. Og mót.i því greiða atkvreði
sömu mennirnir, sem áður höfðu
greitt hverjum einstökum lið at-
kvæði, t. d. jafnaðarmennirnir. —
Þetta er eins dæmi og óskiljanlegt,
og jeg hefi ekki enn fengið lausn á
því, hvað fyrir þessum mönnum hef-
ir vakaö.
— Hvenær var þá málið tekið
fyrir aftur?
— I haust var aftur farið að fitja
upp að nýju. Einn nefndarmaður-
inn hefir samið frumvarp, eins og
þið hafiö getið um í blaðinu, og
nefndarmenn hafa sjeð það. Það er
ekki það sama frumvarp og það sem
felt var í vor, heldur gömlu húsa-
leigulögin, en bætt við skyldumati.
Og mjer er óhætt að fullyrða, að það
er að ýmsu leyti verra en það frum-
varp, sem felt var í bæjarstjórn-
inni 15. apríl. í þessu frv. Á. J. er
t. d. ekkert ákvæði, sem tryggir bú-
settum mönnum hjer húsnæðið
fremnr en öðrum, því síður að nokk-
uð sje girt fyrir það, að húsnæði
standi ekki autt. Og ennfremur er
húsnæðisnefndinni ætluð þar þókn-
un fvrir vinnu sína, sem þá á vit-
anlega að greiðast úr bæjarsjóði,
en í hinu fvrra frv. var ekki gert
ráð fyrir neinni borgun.
— Haldið þjer að nefndin fall-
ist á þetta frv. Á. J.?
— Því get jeg ekki trúað. Jeg
veit ekki til, að það hafi nokkurn
byr í nefndinni. Og jeg get ekki
hugsað mjer, að bæjarstjórn líti við
því, eftir þau afdrif, sem detra
frumvarp fjekk í vor.
— Kemur þá annað frumvarp
fram? i
— Því býst jeg við, — sennilega
þetta sama frumvarp, sem felt var
í vor, vitanlega eit.thvað breytt.
—— Hvenær haldið þjer að það
komi fyrir bæjarstjómarfund?
— Jeg álít rangt, að það komi
fyrir bæjarstjórn frá nefndinni, áð-
nr en kosningar eru um garð gengn-
ar. Þá koma nýirmenn í bæjarstjórn-
ina, og það er ekki að vita, livernig
þcir líta á þessi mál. Auk þess er
nefndin að vinna úr skýrslum um
luisaleigu, og þaö er mikið verk og
seinlegt.
— Teljið þjer skvldumat lieppi-
logt?
— Það efa jeg stórkostlega. Eftir
því, sem húsaleiguskýrslurnar bera
með sjer, mundi húsaleiga yfirleitt
hcekka, ef skyldumat kæmist á, Hún
Kaupið
klukkur og úr
hjá Sigurþór Jönssyni,
úrsmið.
Viðgerðir fljótt afgreiddar.
Aðalstræti 9. Reykjavík.
Nýútkomiðs
Tvö sönglög fyrir einsöng með
pianó-undirspili og fyrir harmóní-
um, eftir Þórarinn Guðmundsson.
I. K v e ð j a (þjer kæra sendir
kveð ju).
II. D í s a (Dísa mín góða, Dísa
mín), eftir Gest.
Bæði lögin með þýskum texta.
Seld í Bláu Búðinni og Litlu1
Búðinni í Reykjavík og í verslun
Þorvaldar Bjarnasonar í Hafnar-
firði.
Columbus-
mjólkin
er best. Fæst hjá
H.f. Carl Höepfner.
er ekki alment eins há hjer í bæ eins
og talið er. Fjöldi manna býr við
gömlu leiguna. En hinu er heldur
ekki hægt að neita, að hún er víða
ósanngjörn. En þaö stendur hverj-
um manni opin leið til þess að láta
meta hana nú, þar sem húsaleigu-
nefnd er. Og þá leiðina tel jeg væn-
legri en lögboðið mat.
Utanför 1921,
Eftir Guðm. Hannesson.
III.
Kóngsins Kaupmannahöfn fyr og
nú. Það er að sumu leyti eins og að
koma heim eða á fornar stöðvar, að
koma til Hafnar, fyrir þá, sem hafa
dvalið þar mörg ár, eins og jeg hefi
gert, en þó með öllum þeim nmbrigð-
um og saknaðartilfinningu,sem fylg-
ir því, að sjá ótal breytingar og um-
turnun, og vita auk þess, að flestir
kunningjarnir eru dánir eða fluttir
burtu.
Þrátt fyrir alt verður maður ein-
mana og finnur glögt til þess, að
aldurinn fœrist yfir mann. Höfn
netlaust gasljósið mikil dýrð í
Nýja Bió
Boðorð
Múhameds.
Ljómandi fallegur sjónleikur
í 7 þáttum, gerist í Tyrklandi.
Aðalhlutverk leikur
mjög fræg leikkona, sem
aldrei hefir sjest hjer fyr,
hún er talin með fallegustu
leikkonum Bem nú eru uppi.
Mynd þessi var sýnd í Pal-
lads í Kaupm höfn, og gekk
þar óvanalega lengi, er það
ekki að undra, því hjer fara
saman fallegir leikendur,
fallegt landslag, góður útbún-
aður og ágætur leikur leik-
endanna
Sýning kl. 8’/2
Germania.
Aðalfundur verður haldinn
fimtud. 19. jan. kl. 8V2 síðd. í
Iðnó uppí.
1. Stjórnin gerir grein fyrir
störfum sínum á umliðnu ári.
2. Stjórnarkosning.
3. Jón Ófeigsson adjunkt talar
um Gottfried Keller.
4. Frú Guðrún Ágústsdóttir
syngur nokkur þýsk lög.
Fjelagar vitji aðgöngumiða í
bókaverslun Guðm. Gamalíelss.
Stjórnin.
öldrum. Þegar Matthías lieitimi
Jochumsson kom þangað á vuiga
aklri luktu borgarmúrarnir (Vol-
dtne) um tiltölulega lítinn bæ og
lýsisluktir lýstu göturnar. Þá var
rjett verið að byrja á að grafa
gasæðar niður og þótti einfalt og
netloust gasljósið mikil dýrð í
samanburði við lýsislampana. Eng-
lendingar siáu um alt þetta, því að
Dænir kunnn þá ekki þe.ssa gas-
list. Þegar jeg kom, voru borgar-,
múrarnir liorfnir að mestu leyti og
bærinn vaxinn langa leið út f.vrir