Morgunblaðið - 19.01.1922, Blaðsíða 1

Stofnandi: Vilh. Finsen.
Landsblað Lögrjetta
Ritstjóri: Þorst. Gíslason.
8. árg., 63. tbl.
Fimtudaginn 19. janúar 1922.
tsafoldarprentamiðia h.f.
Gamla Bíó
Hjaröörotningin
^íónleikur í 6 þáttum frá
hndamærum Mexico og
^ndarikjanna, og útbúin
eftir hinni ágætu Bkáldsögu
*Den enlige Stjerne*, eftir
Rex Beach.
^tyndin er eins og skáldsag-
aQ, efnisrík og skemtileg.
Aðalhlutverkið leikur hin
S8önsk-ameriska leikmærj
Anna Nilsson.
I
^lumbus-
mjólkin
er best. Fæst hjá
H.f. Carl Höepfner.
Hringurinn
^®ldur afmælisfagnað sinn fiúitu-
daginn 26. þ. m. Fjelagskonur
beðnar að vitja aðgöngumiða
Wr Big og gesti sína fyrir laug-
^agskvöld í Bókaverslun ísa-
°^ar. Skemtinefndin.
Krl. símtregiiir
fréttaritara Morgimblaðsins.
Khöfn, 17. jan.
Franska stjórnin nýja.
Símað er frá Barís um skipun
^ía ráðuneytisins, að Poincaré.
S,ll‘ orðinn forsætisráðherra og ut-
^ríkisráðherra, Barthou dóms-
'"jóaráðhorra og Reibel viðreisnar-
^herra. Hefir Lloyd George átt
manriia. Blöðin eru’ sammála um,
að engin §tjórn mundi ganga að
því, að framselja sakborningana.
Bæjarstjárnarkasnmgin
lenskum vörum mestu tollívilnianir fólk til að vera þar með börnunum
sem spönsku tolllögin ákveða, á og skemta, og útbjó alt með rausn
að haldast, þangað til annarhvor, og prýði, svo að börnin mættu
aðilinn segir henni upp
þriggja mánaða fyrirvana.
Danmörku.
Við Poinearé og voru samfund-
Ul
11 þeirra hinir innilegustu og
Sklldu ráðherrarnir ánægðir.
j l*'öðin frönsku hafa yfirleitt
fiýja ráðuneytinu vel.
C°Uins orðinn forsætisráðherra.
Símað er frá Dublin, að Micha
? Collins sje orðinn forsætisráð-
í írlandi.
Influensan breiðist út.
London er símað, að influ-
jr breiðist þar út óðflúga. Sak
i; ' ""þindanna verða engar ltosn
‘lgi,r ! febrúar. f Stokkbólmi er
Bæjarstjórnarkosningin...........
Eius og frá var sagt hjer í blaS-
inu í gær, hefir nú orðiS samkomu-
lag milli þeirra fjelaga, eöa hópa
mantia,i sem báru frám 3 af þeim
listum, sem kosið var uin við síðustu
þingkosningar hjer (A, C ogD),l
að skipa sjer um einn lista nú við j
bæjarstjórnarkosningarnar 28. þ. m. j
Þetta er vel ráðiö og skynsamlegt. j
I bæjarmálum ætti hjer aö eins að j
vera um tvo flokka að tefla: sjer- j
eiguarmenn og sameignarmenn, eða
borgaraflokk og sócíalista — bolsje-
vika segja margir, því í sameignar-
mannaflokknum lijer virðist nú svo
komið, að bolsjevikarnir hafi þar
I öll yfirtökin, enda þótt kunnugir
j ínenn fullyrði, að þeir sjeu að eins
lítill hluti í flokknum. pað mnn og
sýna sig, þegar til kemur, að þeir
ráði mannavali á lista þann, sem
fram verður borinn í nafni Alþýðu-
flokksins.
í hæjarstjórninni er nú flokka-
skiftingiu þessi: Af þeim 10 mönn-
um, sem nú sitja kyrrir ern 5 í
borgaraflokknum, 3 í Alþ.flokknum
og 2 í flokki, sem nefna mœtti mið-
flokk, og iiefir sá flokkur oft í á-
greiningsmálum tekið höndum sam-
an við Alþ.flokksmennina. í viðbót
við þessa 10 á nu að kjósa 5 full-
trúa, og til þess að halda yfirtökum
í bæjarstjóruinni þarf borgaraflokk-
urinn að ná 3 af þeim sætum, sem
nú á að skipa.
Þetta er auðgert, ef menn vinna
samau, fylkja sjer um einn lista og
sækja kosninguna sæmilega. Borg-
aralistin ætti jafnvel að geta fengið
4 menn af 5. Það er næsta ótrúlegt,
að marga langi til þess að tefla yfir-
ráðum bæjarmálanna í hendur Ólafs
Friðrikssonar, eins og framkoma
þess manns hefir verið hjer í bæn-
um nú síðustu mánuðina.
Húsmannabýlin dönsku.
Samkvæmt tillögum, smábýla-
nefndar danska þingsins verða á
yfirstandandi ári gerð smábýli úr
6—-7 þúsund tunnum Lmd-. Ná-
lægt 825 smábýli verða bygð og
um 300 eldri smábýli fá aukið
land. TJtgjöld ríkisi.;- af þes?u;
með; hafa ,-af því, sem mesta og besta
skemtunina.
Enginn hugsandi alþýðumaður
mundi hafa trúað því, að þeirra
eigið blað mundi þannig minnast
á þetta og þannig þakka þeim
mönnum er af eigin hvöt og dreng
lyndi sækja heim börnin þeirra,
til að gefa þeim gjafir og glaðar
stundir á jólunum.
Ekki getur það verið, að þið
bugsið að vinna álþýðunni gagn
með slíkum skrifum, eða með því
Nýja Bió
Boðorð
úhameds.
ý
Ljómandi fallegur sjónleikur
í 7 þáttum, gerist í Tyrklandi.
Adalhlutverk leikur
iað láta ekkert tækifæri óuotað,
hversu ómögulegt sem það er, til j
þess með óvirðingu að veitast að j
ur mr, er sala ljena o
Danmörku var levfð.
óðala
Dansk-Frönsk rannsóknarför
Sahara.
til
liel;
!löiingur horgarbúa, veikur
inflUensn
^jóðverpu- boðnir til Genua.
líafi
‘^iáiað er frá Berlin, að Italir
boðið Þjóðverjum að sækja
g '"‘^iftamálaráðstefnuna í Genua,
'ndrfí næstkomandi.
p Hernaðarglæpirnir.
ij, ,JHtrúanefnd bandamanna, hef-
Þ08® hve ljetta hegningu
fen lr kernaðarafbrotameim hafa
W ríkisdómstóhium í Leip
Ver’ r,afíst bess, að dómar þessir
fra 1 <ln^tt!r °8' afbrotamennirnir
^ amseldir, svo að mál þeirra verði
''n fynr dómstólum B-anda-
Spánarsamningunnn
framlengdur aftur.
Bamkvæmt tilkynningu sendi-
herra Dana hjer, hefir utanríkis-
ráðuneytið danska birt það sem
hjer fer á eftir, um Spánarsamn-
iugana:
„Samkvæmt skýrslu frá sendi-
herranum í Madrid hefir spanska
j stjómin, að undangengnum brjefa
! skiftum 7. þ. m. gengið að því,
j af framlengja bráðabirgðasamn-
! ii." þann, við Danmörk og Island,
^ er stjórnin hafi sagt. upp frá 19.
janúar. Tilhögun'sú sem nú hefir
fengist, og tryggir dönskum og ís-
verða um 17 miljónir króna, og. . . ,
, ...„ • „ , I þeirn mönnum, er með viti, utsjon
verða þau jornuo með tillagi fra - ’
, . . , * og dugnaði, halda gangandi siá-
h num opmbera sjoði, er stotnað- B ,
varutveginum, sem er m-attarstolpi
! og' lífæð þessa hæjar, og .veitir
beinlíni-s úalla þá atvinnu, er hjer
fæst..
Mjer finst, og jeg hygg jeg tali |
„„ . ,, v jþar fyrir munn fjölda alþýðu-
Ritan konunglega landfræði- j , ,
, i manna, að þið sjeuð að vinna okk-
f .elagsms danska, O. Olutsen pro-1
fessor er kjörimi til þess að j
stjórna vísindaleiðangri danskra j
og franskra manna inn í eyðimörk i
ir.a Sahara. Leggur leiðangur-þessi
á stað í haust og verða í förinni að . :
,. „ .. „ þyðumamna: og vmnuveitenda og
ýmsir agætir danskir og franskir 1' ° . .
' , . „ tt- * j gcra þá ovmveitta liverja -oðrum,
vismdamenn. Verða landfræðileg- b r ;
• *•„ jí staðinn fynr að' syna pruð-
ar, jarðtræðilegar og litiræðilegar, J
n , .,* -.mennsku og viturleik, og auka
r&nnsokmr gerðar. Carlsbergssjoð- e
... . - samvinnu og sp/nkomulag milli
urmn veitir stvrk til tarannnar D
„ , „ • , , • þessara stjetta, og stuðla að pvi,
an auk þess hafa emstakir menn
ur ógagn, meira en gagn, með því j
ao htalda ávalt, á lofti, hv-erju
smáu og stóru, og tönglast á því
'hvað efir annað, er miðar að því
eitra samkomulagið milli al-
lagt henni styrk.
Hvaö meínar
Alþýöublaöiö?
1 Alþýðublalðinu 10. janúar er
meðal annars þessi grein:
„Prentarafje'lagið ihjelt jólatrje
fyrir höm prentara- í Bárunni
niðri á sumradaginn.
Ólafur Tryggvason Thors hjelt
á sama tíma einskonar jólatrje fyr i
að þær géti ávalt, í blíðu og stríðu
báðar með fullum rjetti, starfað
saman hver á sínu sviði.
Hverjum manni er leyfilegt að
verða ríkur og komast áfram í
heiminum. En það eru ekki allir
gæddir þeim hæfileikum og hepni,
er þarf til þess að geta þetta. Og
mörg eru þau dæmin að bláfátæk-
ir verkamannasynir hafa fyrir
sinn dugnað og kjark koinist upp
í -sæti botnv-örpueigandans, verk-
smiðjueigandans, jarðeigandans,
eða í einu orði sagt — atvinnu-
veitandans.
En það era mennimir, er mjer
ir nokkra af foríngjum hvítalið.s- skylst helst að Alþýðublaðið eigi
altaf eitthvað sökótt, við, og eru
þeir þó margir hold af holdi og
Jns uppi á lofti í Bárunni, það var
þó ekki jólatrje, sem hvítliðamir
hoppuðn í kringum, heldur geisi
uiikið axarskaft frá Jóni Hall- j .Íeg óska að Reykjavíkurbær mætti
dó'rssyni & kompaní ’ ’. ávalt telja sjer marga slíkamenn.
.! bein af beinum lalþýðunnar. Og
Mig hefur oft langað til þess,
Því iþá aðeins er framtíð hans vel
er jeg hefi lesið mörg liin 1-ítt hugs try«ð’ a« >eir meun fái að nióta
uðu skrif í Alþýðublaðinu, sem lík SÍ!1 e«' standa fyrir atvr™utækj
jast þessari grein, sem er heimsku-
legt háð eða glósur, að spyrja þá,
ei blaðinu ráða, í hvaða tilgaugi
þeir birti slík skrif. Jeg á bágt
með að trúa, að það sje vilji allra
alþýðmnannia, að þeirra málgagn
eða blað, sem telur sig vera það,
ausi svívirðilegum skrifum, yfir
nýta og þarfa borgara þessa bæjar
jafnvel fyrir það, að gera góðverk
á fátækum og föðurlausum alþýðu
unum til lands og sjávar. Og ekki
síst ef þeir hafa sjálfir unnið sig
upp í þau sæti, og með því sýnt,
að þeir eru færari til þess en ein
hver og einhver sem Alþýðublað-
ið mundi nefma til þess, ef það
mætti ráða.
Jeg -hefi skrifað þessa grein af
því að jeg get, ekki horft á það,
hvað eftir annað, að nýtustu og
bestu menn þessa bæjar sjeu hædd
manmaihömum. Eu >að hafa >eir l! !líddir undir nafni alÞyð-
ekki látið hjé Iíða í þetta skiftið. |nimar íyrfir llvað sem Þeir Sera-
Því sannleikuriira er sá að Ól-!án >ess nokknr úr okkar hóP'
afur Thors bauð nokkrum börn-|hreyfi andmæluni'
um á jólatrje, þetta kvöld, keypti Alþýðumaður.
mjög fræg leikkona, sem
aldrei hefir sjest hjer fyr,
hún er talin með failegustu
leikkonum sem nú eru uppi.
Mynd þessi var eýnd í Pal-
lads í Kaupm höfn, og gekk
þar óvanalega lengi, er það
ekki að undra, því hjer fara
saman fallegir leikendur,
fallegt landslag, góður útbún-
aður og ágætur leikur leik-
endanna
Sýning kl. 8l/a
Dómur
í lögreglurjetti Reykjavíkur í mál-
inu gegn skipstjóranmn á þýska
botnvörpungnum „Wilhelm
Reinhold' ‘.
Mál þetía er höfðað af valdstjórn-
ariruiar hálfu gegn skipstjóranum á
þýska botnvörpungnum „Wilhelm
Reinhold frá Gestemiinde, Otto Eisen-
hardt, til heimilis í Reutersrasse nr.
If í Geestemúnde fyrir brot á lögum
nr. 91 frá 14. nóveiriber 3917 um að-
flutnin-gsbann á áfengi, og eru mála-
▼extir þeir er nú skal greina.
Hinn 18. des. kom ofannefnt skip,
sem er útbúið með ís, kolum og öðru
ti! fistveiða, hingað inn í höfnina og
▼ar meðal -skjala þess farmskírteini
yfir nálægt 20 smálestir af áfengi,
sem eftir því átti að fara til borgar-
innar St. Johns á New Foundland.
Farmskírteini þetta e» dagsett í Ham-
borg 9. des. og sendandi farmsins í
því talinn Chr. Sehlúter, *n móttak-
•andi farmsins er þar engiím nefndur,
aðeinis tekið fram, að honum að vel-
afstaðinni ferð skuli skilað „in St.
Johns for Order“. Tók lögreglan þá
Skýrslu af kærðum, er skýrði svo frá
að útgerðarmenn skipsins sjeu þeir C.
Kaempf og G. Meyer £ Geestemúnde
og hafi það verið að botnvörpuveiðum
hjer við land í sumar. Farm þann, er