Morgunblaðið - 21.07.1922, Síða 3

MO&GUNBLABIB
®ríkisráðherrans nm styrkinn til
erkamannafjelaganna.
Útfluttar landbúnaðarafurðir
•fflskar í vikunni fyrir 14. júlí
r°r,r m. a.: 1,9 milj- kg. smjör,
^ ®iljónir eggja og 2,5 milj. kg.
ivkiakjöt.
i gærkveldi.
ÍSI;
Ræktun í Kringlumýrinni.
ejarstjórnin hafði samþykt að
ra fram á það við BúnaSarf jelag
aD(ls að það ljeti þúfnabanann
’^æta það land í Kringlumýri,
Sfla fullþurt er og ekki þarf lok-
h fyrir 200 kr. hektarann.
^aðarfjelagið hefir tilkynt að
^ vildi ekki taka þetta að sjer.
ÞUrðist H. Y. fyrir um það hjá
°r§arstj. hvort Búnaðarfjel. hefði
!eri« spurt að fyrir hvað mikið
^ vildi vinna verkið. Gaf borg-
þær upplýsingar, að ef til
hii
ruundi vera hægt að fá fje-
, ■‘ð til að gera þetta fyrir tölu-
uieira verð, en ekkert tilhoð
^ fengist um það, vegna þess
f°réeti fjelagsins væri fjarver-
3lGi.
itr
rilrglu
Spunnust um - ræktunina í
^rup.
myri
miklar og óþarfar
'fcður.
Ba
Leikvallarsvæði.
,.ö8eJarstjórnin hafði samþykt í
' 11V 3ð athuga með hvaða kjöx--
ll11 bærinn geti eignast óbygða
miHi Laufásvegar, Bók-
^Ustígs, Lækjargötu og Barna-
oi3Us til þess að gera þar skemti-
eða leikvöll. Síðan hefir
%
•>ginganefnd haft málið til með-
%

ar og telur sjálfsagt að hær-
^ taki svæði þétta til eignar
fugfæri svo til prýði geti orð-
' ^Unfremur hefir fasteignanefnd
',ll51sakað heimildir fyrir þessu
4 Eru það leyfar af . erfða-
landinU Útnorðurvelli, en
^.^festu hafi er próf. Eiríkur
v. eiU. Pasteignanefnd telur full-
k í að þegar þessi blettur var
á erfðafestu árið 1859, þá
,..1 hann verið í góðri rækt, en
fe«tu
Eeykjavíkur. Er gert ráð fyrir
að hún flytji nær því jafmnikið
vatn og hin gamla. Kostnaður er
áætlaður 505,000 kr. ef notaðar
eru járnpípur en 442,000 kr. ef
trje pípur erU notaðar. Nefndin
lagði til að byrjað væri á verk-
inu strax og fól borgarstjóra að
leitast fyrir um alt að 500 þús.
kr. láni til framkvæmdar verksins.
€ DA6B01
Nir
síðan orðið að flagi. Telur
k ,eignanefnd því að erfðafestu-
^t1 hafi fyrirgert erfðafesturjetti
Sf;. °g leggur til að bæjar-
j,£.0íhin taki landið til sinna um-
('Öa ,
L an endurgjalds til erfða-
%}
\
aúifa. Var allmikið um það
þessu sambandi, hver þörf
á því að bærinn hefði ein-
f(,j^aðar stóra grasbletti, sem
k,, hefði aðgang að, börn og skólans
. - g - -
ttijh. A hótanir mm
tjjj1 6rnstakra bæjarfulltrúa. Var
fasteignanefndar samþ-
. °r®nir. Urðu í þessum um-
istefnufarir
íill.
Austurvöllur.
kom fram frá Þ. Bjarna-
°l>á bæjarbtjórn samþ. að
Austurvöll til almennings-
atj a sem skemtistað. Borgar-
^ því heldur mótfallinn, að
'n væri opnaður þetta ár
áli
þess að ekki væri komin
áf'ojj f®^t í hann enn eftir þau
þ Seia hann hefði fengið. Kom
^ onnur till. frá Ó. Pr. að
ifip j ^11 yrði hafður opinn á dag-
)yat°g með 23. júlí. Var hún
A Li Ný ^atnsæð.
Vatnsnefndar hafði ver-
um ný.ja
a Gvendarbrunnum tíl
Skipun barnaskólakennara.
Skólanefnd hafði lagt til að
ef'tirfarandi kennarar verði skip-
aðir við Barnaskólann frá 1. okt.
þessa árs.
Egill Hallgrímsson, Elías Bjarna
son, Gísli Jónasson, Guðrún Dan-
íelsdóttir, Guðjón Guðjónsson, Guð
imundut’ Davtíðsson, Gúðmundur
■Tónsson, Helgi Hjörvar, Hallgrím-
ur Jónsson, Ingibjörg Sigurðard.
Jón Jónsson frá Flatey, Konráð
Kristjánsson, Martha Stephensen,
Sigurbjörg Jónsdóttir, Sigurbjörg
Þorláksdóttir, SigurSur Jónsson,
Steinunn Bjartmarsdóttir, Valde-
mar Sveinbjörnsson, Guðlaug Sig-
urðardóttir, Soffía Jónsdóttir, Ingi
björg Brands.
Skólan. lagði ennfr. til að eftir-
farandi kennarar verði settir fast-
ir kennarar til 1 árs, frá 1. okt-
óber 1922:
Guðlaug Arason, Bjarni Pjet-
ursson, Þorbjörg Priðriksdóttir,
Jlóhanna, Þörsteinsdóttir, ‘ Elín
Andrjesdóttir, Bjarni Hjaltest-'J,
Elín Tómasdóttir, Einar G. Þórð-
arson, Guðrún Blöndal, Halldóra
Matthíasdóttir, Kristín Aragríms-
dóttir, Margrjet Þorsteiabdóftir,
Ragna Stephensen, Þuríður Jó-
hannsdóttir, Þorsteinn G. Sigurðs-
son, Kristrún Haraldsdóttir.
Þár sem í ráði er að gera til-
raun með sjer-staka aðferð við
skriftarkenslu, sem kynni að vera
til frambúðar, gerði nefndin till.
um að frk. Guðlaug Arason yrði
sett, en ekki skipuð sem fastur
kennari. Skólanefndin vill ekki
leggja til að skipað verði að þessu
sinni í ofantaldar stöður, þar sem
nefndin samþykkir að láta fara
fram á næsta vori próf fyrir sjer-
stakri dómnefi^d, á öllum þeim,
er nú verða settir í þessar stöður,
ef þeir ekki afturkalla umsóknir
sínar, svo og öðrum, er um þær
kunna að sækja. Umsækjendum
gefst við prófið kostur á að sýna
kennarahæfileika sína. Dómnefnd
iv skal skipuð 5 mönnum, einum
úr skólanefnd, skólastjórn kenn-
araskólans, sem hefir tjáð sig fús-
an til þess að taka sæti í nefnd-
inni, fræðslumálastjóra, einum af
hmum skipúðu kennurum bama-
sem til þess er kosinn
al skipuðum kennurum skólans
og núverand-i æfingakennara við
kennaraskólann, ef ofangreindir
menn fást til þess. Prófið fer fram
síðari hluta maímánaðar n. k. og
verður síðar ákveðin 'nánari til-
högun þess í samráði við væntan-
lega dómnefnd. Nefndin mælir með
því, að Morten Hansen verði skip-
aður skólastjóri frá 1. okt. n. k.
en vegna þess hve skólinn er orð-
inn stór og starf skólastjóra um-
fangsmikið samþykkir skólanefnd
að setja námstjóra frá 1. okt. n.
k fyrst um sinn til tveggja ára.
Ætlast er til að námstjóri ráði
með samþykki skólanefndar, náms
efni og tilhögun kenslunnar að
öðru leyti, samkv. nánara skipun-
arbrjefi frá skólanefnd. Nefndin
ætlast til að Steingrímur Arason
verði námstjóri við skólann.
Kaupþingið verður opið á morgun.
t
Skemtibátur á pingvallavatni. Jón
Guðmundsson á Brúsastöðum hefir nú
keypt og útbúið skemtibát til ferða
um Þingvallavatn. Bátinn keypti hann.
vorið 1918 með þetta fyrir augum, j ^ svipaða lund og áður. Sigruðu
en hefir ekki getað komið við að fá ' gkotar með 6:0 — einu marki færra
en móti hinum f jel. Kappleikurinn var
deildarinnar ókomið.
Ný verslun. er opnuð í dag á Lauga-
vegi 3 og er það sjerverslun með
alls konar járnvörur og búsáhöld.
Verslunin gengur undir nafninu
„Himalay“, en eigandinn er Engilbert
Hafberg.
Skotakappleikurinn í gærkvöldi fór
fulkominn útbúnað á hann fyr en nú.
petta er fyrsti skemtibáturinn, sem apur fjörugasti og þó einkum
settur er á flot þarna og er Mbl. sjgar] bálfleikurinn. Mátti segja, að
skrifað, að hann sje hraður í för-: ))j>ram“ sýndi þar frækilega vörn.
um og fari þvert yfir vatnið á ör- * jj-Qbbuj. mi.stök voru þó tvisvar á því
stuttum tíma. Náttúrufegurð er mikil að igkoraS yrði g&m lnark.
við vatnið og skemtilegt, að geta far-
ið milli þeirra staða á stuttum tíma.
Auk þess er þægilegt fyrir þá merm,
sem fara til Þingvalla og Sogsins, að
geta nú farið mikið af tþeirri leið
eftir vatninu. ■— Báturinn heitir
„Geitskór' ‘, í höfuðið á þeim manni,
sem í fornöld valdi pingstað í Blá-
skógum, en svo hjet Þingvallavatn þá.
Afbragsveður var á Akureyri í gær.
Síldarskipin eru farin út frá veiði-
stöðvunum við Eyjafjörð, en hafa
ekki komið með neina síld enn.
Síldveiðar eru einnig byrjaðar á
Siglufirði, en skipin þar hafa enga
síld fengið enn í snyrpinætur, en
segja hana þó sagða komna aftur.
Lenin sagður dauður. Fyrir stuttu
kom sænskt skip til Akureyrar. Hef-
ir það loftskeytatæki. Á leiðinni
hingað fjekk það skeyti um það frá
Stokkhólmi að „Dagbladet“ þar hefði
ftngið símfregn um það frá Riga,
aí; Lenin væri dauður og líkinu hefði
verið sent í elfu eina. Sjálfsagt er
þetta tilbúningur einn. Er óhugsandi
annað en blöðin hjer hefðu fengið
fregn um það, ef satt væri.
Slysfarir. í gærmorgtm ók bifreið á
Björn Jakobsson leikfimiskennara í
Bakarabrekkunni. Var hann á hjóli,
og slendist af því og kom niður á
höfuðið. Sjúkrabifreiðin flutti hann
strax á Landakotsspítala. Meiðslin
eru ekki talin mjög hættuleg.
Tslendingum.
Norður á síldveiðar eru farin þessi
Karlakórið. Samæfing kl. 8.
Lúðrasveit Reykjavíkur spilar
kvöld klukkan 8.
Brl. símfregiiir
frá frjettaritara Korgunblaðskœ.
þetta þó vera ennþá og álit lækna- mensku, og þó mestmegnis eða nær
eingöngu á opnum fleytum; byrjaði
þá atvinnu strax eftir fermingu og
fór að verða formaður strax um tví-
tugs aldur. Stundaði hann fiskveiðar
á opnum bátum alllengi á Austfjörð-
um og víðar kringum landið, og var
þá ætíð formaður, og þótti takast
vel. Eiríkur sál. var kappsmaður til
sjósóknar meðan heilsan leyfði, enda
kappsmaður í flestu, er hann lagð’
hug og hönd að. Hann átti oft við
þröngan efnahag að búa, og var hon-
um það víst oft áhyggjuefni, því
hugurinn var mikill og skapið stórt.
pau hjón áttu oft mjög erfitt með
að framfleyta heimili sínu, meðan þau
bjuggu á Halldórsstöðum, enda þá
oft fiskileysi; einnig munu ef til
vill þröngsýnisáhrif annara þar ráð-
andi manna oft og einatt hafa beiskj-
að þeim lífið meira en vera hefði átt.
Aftur á móti mun efnahagur og
geta hafa orðið meiri eftir að þau
komu til Hafnarfjarðar, enda þótt
hqilsa hans væri þá farin að lamast
allmikið. En kona hans var honum
samtaka, og var og er enn dugnaðar
og tápkona, enda hefir hún víst oft
orðið að taka á slíku um æfina, eins
og margar þær konui> er í slíkum
sporum hafa staðið.
Þau hjón voru mjög áhugasöm um
það að manna og menta börn sín, og
það má allvel á því ■ marka, að þrír
synir þeirra hafa þegar lært sjó-
mannafræði, og sá er druknaði með
föður sínum var við jærnsmíðinám.
Ein dóttir þeirra hefir lært ljósmóð-
urstörf og er nú starfandi ljósmóðir
í Hafnarfjarðankaupstað. Eiríkur sál.
bygði sjer gott og myndarlegt íbúð-
arhús í Hafnarfirði og vann mikið
að því »8 laga i kringum það.
Hið sviplega fráfall Eiríks sál. var
öllum er hann þektu hrygðarefni, og
iá einnig hinna tveggja mjög væn-
legu ungu manna, er með honum
druknuðu. Jón Ágúst var mjög vel
gefinn piltur og efni í duglegan-
starfsmann, og Ari sál. Magnússon
var nettmenni og vel að sjer; hafði
tekið próf við gagnfræðaskólann í
Flensborg og var þegar talsvert á
veg kominn að læra og tala enska
tungu.
Með Eiríki sál. er fallinn í valinn
einn af Iþessum góðu og gömlu opnu
báta sjómönnum, sem lengi voru hjer
ið Faxaflóa, og þeim fækkar nú
mjög óðum, síðan veiðiaðferðir breytt-
ust; en áreiðanlega þurfti oft kjark
og áræði til þess að stunda sjó á
opnum fleytum allan ársins hring,
hvemig sem viðraði, en við slíkar
raunir stæltist oft hugur og hönd.
Blessuð veri minning þessara manna,
er svo skyndilega hurfu sjónum
■um. \
Khöfn 20. júlí 1922.
Ráðuneytaskifti í ftalíu.
Sínafregn frá Róni segir, að
Factaráðuneytið hafi beðist
lausnar.
Forsetaval í Þýskalandi
á að fara fram um næstu ára-
mót, segir símfregn frá Berlín.
Gengi erl. myntar.
20. júlí.
Kaupmannahöfn
Sterlingspund 20,61
Dollar 4,44
Mörk 0.94
Sænsltar krónur 120,50
Norskar krónur .. .. .. 77,35
Franskir frankar . .• .. .. 38,85
Svissneskir farnkar 89,20
Lírur 21,25
Pesetar 72,10
Gyllini 1 180,35
Reykiavík
Sterlingspund 26.10
Danskar krónur 126,58
Sænskar krónur 155,90
Norskar krónur 99,41
Dollar . 5,98
Dánarminning.
Hinn 18. apríl síðastl. druknaði í
dag fara Kveldúlfstogararnir tveir,
Snorri sturluson og Egill Skalla-
grímsson og verið er að útbúa Glað.
Þeir knattspyrnumenn, sem kaupa
vilja aðgöngumiða að dansleiknum
fyriir skofsku 'kuattspyrnuimennina.,
sem haldinn verður sunnudaginn 23.
júlí kl. 9 í Iðnó, sæki aðgöngumiða
til Erlendar Pjeturssonar á skrif-!
stofu Sameinaðafjelagsins á laugar-
daginn. Tala aðgöngumiða, sem seldir
verðá er mjög takmörkuð. ;
Úr brjefi úr Mýrasýslu. Nýlega er
skrifað úr einum hrepp Mýra-
eýslu meðal annars: „Tímalistann kusu fiskiróðri Eiríkur Jónsson á Sjonar-
2 menn (af 30) og strikuðu báðir hól í Hafnarfirði, ásamt syni sínum
Hriflu-Jónas út. Bændum hjer finst Jóni Ágúst og Ara B. Magnússyni,
Hriflu-Jónás ekki vel fallinn fyrir syni Magnúsar Jóhannessonar verk
fulltrúa hændastjettarinnar á þingi stjóra í Hafnarfirði.
og vilja elckert saman við hann Eiríkur sál. Jonsson var fæddur
sælda. Menn eru hjer alveg undrandi Hatúni á Vatnsleysuströnd 2. júní
yfir ofsóknum Tímans, rógburði hans 1857. Var hjá foreldrum sínum þar
og mannlasti, sbr. t. d. greinina um til er hann var 7 ára, for þá að
pjórsárfundinn og margt fleira upp Njarðvík og ólst þar upp til tvítugs
á' síðkastið. Hafa menn ekki sjeð aldurs; fluttist þá í vinnumensku að
annað eins, nema þá helst í Alþýðu- Landakoti á Vatnslevsuströnd. Var
biaðinu, þá sjaldan það villist hing- lausamaður a pórustöðum í sömu
að“. Brjefritarinn segir D-listann aveii þar til t-ann kvæntist 20. juní 1889
vera hæstan þar um slóðir og C- eftirlifandi konu sinni, Sólveigu G.
listaun (kvennalistinn), einnig hafa Benjamínsdóttur frá Hróbjartsstöðum
fengið allmikið. í Hnappadalssýslu. Fluttist hann þá
að Halldórsstöðum á Vatnsleysnströnd
Stefán Jónsson * doeent hefir sagt og bjó þar í átján ár, eða til ársins
af sjer kennaraembætti sínu við 1907, er hann fluttist til Hafnar
læknadeild háskólams og mun fara til fjarðar, og dvaldi þar síðan.
útlanda með hanstinu. Er mikil eftir- Þau hjón eignuðnst eUefu börn; af
sjá að honum frá skólanum, því hann þeim dóu tvö í æsku og tveir synir
liefir verið þar ötull starfsmaður, þeirra druknuðu í sjónum uppkomnir,
ekki sist við rannsóknarstofuna. Benjamín Pránklín, sem druknaðivið
Hann hefir, að sögn, bent á sem Vestmannaeyjar af skipinu „Argo‘
eftirmann sinn Priðrik Bjömsson, 28. febr. 1910, og Jón Ágúst, er
nngan lækni, sem um tíma hefir verið druknaði með föður sínum, 20 ára
einn helsti aðstoðarmaðpr hans við gamall.
rannsóknaratofuna. En óráðið mun Eiríkur sál. stundaði alla ssfi sjó-
S. G.
fiungriQ í Rússlandi.
í víðlesnn þýsku blaði stendur
þessi grein:
•Hræðilegt hlýtur ástandið að vera
hungurhjeruðunum riissnesku. Rúss-
neskt blað »Krasnaju Gazeta« sem
kemur út i Moskva segir frá því 7.
úni s.l. að á nokkrum stöðum f
hnngurhjeruðum bafi sovjetyfirvöldin
látið skjóta 117 börn. Þetta var
gjört af heilbrigðislegum ástæðnm,
því börnin höfðu veikst af »rotz«-
við að jeta hrátt kjöt af veikum
hestum«.
Við fregnina bætir blaðið þessari
athngasemd:
»Strið er sannarlega grimdarfult
og hræðilegt, en ennþá andstyggi-
legri er hún þó, þessi blóðiataða
bolsjeviska ófreskja, sem sýgur blóð
og merg úr þjóðlíkamanum og bæt-
ir svo þessa viðbjóðslegu máltið sina
með hrákaræðum um mannfrelsij,
rjettindi og mannkærleika*.