Morgunblaðið - 04.08.1922, Blaðsíða 2

MORGUNBLAKIi
’fórn rólega fram og ný álit k'omvi
ekki fram í málinu.
Bent Holstein fólksþingsmaður
liefir á lokuðum kjósendafundi í
Aarhus á þriðjudaginn var, gert
grein fyrir afstöðiv sinni til flokks-
ins Þingmennirnir Piirehel og Hol-
ger Andersen, sem báðir teljast tii
ílialdsmanna og eru fylgismenn
málamiðlunarinnar í hervarnarmál-
unum fengu ekki að sitja fundinn.
Fundarmenn voru eindregið fylgj-
andi stefnu Bent Holstein greifa.
Alþ j óðasambandið.
UtanríkisráðuneytiS tilkynnir, að
aðalritara alþjóSasambandsins hafi
veriS gefin tilkynning um, að
danska stjórnin hafi lögfest 14
fundargerðir, sem hafa inni að
halda viðauka við breytingar á
samþyktum alþjóðasambandsins.
Millirí kj asamningar.
Utanríkisráðuneytið tilkynnir, aS
lLgfestingarskjölum viðvíkjandi end
vmýjun til 5 ára á gerðardóms-
samningum milli Danmerkur og ís-
lands annarsvegar og Stóra-Bret-
lrnds hinsvegar, hafi verið skifst
á í London 28. júlí.
Útfluttar landbúnaðarafurðir.
Vikuna sem lauk 28. júlí fluttu
Danir m. a. út 2. milj. kg. af
smjöri, 19.6 miljón egg og 2.5 milj.
af fleski.
þeir hafa dvalið hjer á landi.
Dr. Kort K. KartSEn.
Atvinnuleysið.
Síðustu vikuna fækkaði
þeirra atvinnuleysingja, sem til
kynningar hafa komið um, um 1038
i'iður í 36,738. Um sama leyti í
fyrra voru 54,500 menn' atvinnu-
lausir.
Gestirnir voru mjög hrifnir af um að Árbæ. Lúðrasveitin var í fyik- Verslunarm.fjel. Reykjavíkur í 2. —
móttökunum sem þeir hafa fengið ingarbroddi og bljes af mikilli iist. Pór reipdrátturinn vel fram og
hjer og af veðurblíðunni, sem ver- Þó var >essi f.vlkillí? fremur fámenn skemtu áhorfendur sjer vel og eggj-
ið hefir hjer nær allan tímann er ~ menn vorn ekki tilbúnir svo ’'"]ainíSn hvoratveggja af kappi.
dag;;, og verulegur straumur af fólki1 I>á var ekki annað eftir á dag-
inneftir hófst ekki fyr en eftir kl. j skránni en það, sem unga fólkið þráði
eitt. jmest: dansinn. Var þá danspallurinn
Þegar fylkingin kom inneftir setti ruddur og hófst þá sá þátturinn af
Erlendur Pjetursson samkomuna og miklu kappi, og stóð til kl. 11., en
bauð gesti velkomna. Var þeim þá þá var skotið flugeldum.
óðum að fjölga, hjólandi, ríðandi og Þegar hjer var komið; fóru menn
í bifreiðum, og yar sá flokkurinn f jöl- aS hugsa til heimferSar. Qekk það
_______ mennastur. A eftir ræðu Erlendar ljek allskrykkjótt, því bifreiðar voru marg-
lúðrasveitin „0 fögur er vor fóstur-! ar Gekk þó alt slysalítiS) og hefSi
Hingað er kominn nýr og góður jörð". Þá flutti ræðu fyrir minni gengis slysalaust; ef einn bi£reiðar.
gestur frá Danmorku, Dr. phil. Kort- Islands Helgi Hallgrímsson, og lúðra- (stj6rinn hefði ekki keyrt ölvaður. —
“n* 'sveitin ljek ”Ó’ vors lands“. Og'Ætti f61k ekki að keyra með þeim>
Hann er einn hinna yngri og efni- þar næst talaði Erlendur Pjetursson Jsem sýnilega eru ófærir til þess
legustu heimspekinga Dana, er sjer- fyrir minni verslunarstjetarinnar, og starfa.
staklega hefir lagt fyrir sig hinar yar þá sungið kvæði eftir Þ. G. Að því Vcðrið hafði vcrið gott nllan daginn,
nýrri greinar sálarfræðinnar, rannsókn loknu var hlje. , sólskinslaust þó, en milt. Og má gera
ina á undirvitund manna og öllum Verslunarmenn höfðu haft mikirm ráð fyrir flð gestirnir hafi skemt sjer
Iþeim kynlegu fyrirbrigðum sálarlífs- viðbúnað við Árbæ, reist upp dans- vel
ins, sem eru samfara svonefndri klofn- pall mikinn, og skrauthlið við inn-'
un vitundarinnar. ganginn á skemtisvæðið. Var svæðið
Þótt ungur sje, rjett fertugur, f. alt afgirt og blöktu fánar margir j 0
1882, hefir hann þegar ritað ýmis- meðfram takmörkunum alt í kring. 3
legt merkilegt þar að lútandi, svd ^ tjöld voru þarna og eítt mest. Var,
og um önnur heimspekileg efni. Pyrsta það mikil höll, og fóru þar fram veit—'
ritgerð hans var um siðfræði Sören ingar. Var þar altaf mjög mannkvæmt
Kirkegaards (1910); þá ávann hann inni, svo að til vandræða horfði þeg-:
sjer (1911) gullmedalíu Kaupmanna- ar mest var aðsóknin. Veitt var einn-'
hafnarháskóla fyrir vísindaritgerð ig inni í Árbæ, og var þar jafnf jöl-j
um þekkingarfræði Lockes, og isetið. j Þar sem gengið . hefir hfapað
loks tók hann (1912)« meistarapróf í Klukkan iy2 hóf Lúðrasveitin aftur ni®ur fyi'ir allar hellur, svo sem
sálarfræði og sálsýkisfræði. í byrjun að leikfl) og jjek um stund. Var þá ; Þýskalandi hefir sá siður veriö
ársins 1913 fór hann til Parísar og óslitinn straumur bifreiða hjeðan úr tekinn upp að leggja háa skatta
hjelt hjelt áfram námi sínu í sálsý'cis- bænum með fólk, og langa hríð þar á alt, sem útlendingar kaupa og
fræði við háskólann x París, hjá próf. á eftir. Munu þá hafa verið saman þnrfa til viðurværis. íslendingar
Dumas, Pieron og Pierre Janet. 1914 komin þarna mörg þúsund manns, — þekkja þetta vel frá Þýskalandi;
reit hann um hugrenningalögmálin fjölgaði þó enn meira eftir því sem á þeir hafa rekið sig 4 þag eink
°g í apríl 1916 varði hann doktors- daginn leið. - Á eftir leik Lúðra- rm síðastliðið vor j ’ vetur'
ntgerð sma: De psykiske Spaltnmger sveitarinnar steig Guðm. Kr. Guð-
ÞjóQuErjar og
{EröamEnnirnir.
ÞórðUr Sveinsson & Co.
b——i'wiwfii n 11 , k
(þ. e.: klofnun sálarlífsins) við K.- mundsson í ræðustólinn og flutti
. að útlendingar eiga ekki upp á
liafnarháskóla, gott rit og merkilegt, ræðu fyrir minni Reykjavíkur. Og haborðlð >egar >eir koma í buð-
tölu og eitthvað hið fyrsta- sem ritað hefir (var á eftir henni sungið kvæði eftir lmar 111 að versla eða í gisti-
'verið um þau efni á Norðurlöndum. p]. Benediktsson. Söng þá karlakór llosin 111 a^ fa sjer dvalarstað.
Arið 1917 fór hann til Sviss, til þess^Jóns Halldórssonar nokkur lög, og Fyrir sömu vöruna, sem þeir sja
að kynna sjer svo nefnda sálargrend- þótti takast veL Skipuðu áheyrendur ‘ selda Þjóðverja við hliðina á sjer
an hjá Máder, Jung og Pfister. Síðan 6jer krirxg um söngpallinn, er reistur fyrir 100 mörk, þurfa þeir að
hefir hann ritað ýmsar smáritgerðir, var rjett austan við bæinn, og náði greiða 200. Og þetta hefir einnig
t. d. um heimsspeki Will. James, Berg þá fylkingin upp á mitt tún. ■ verið látið ganga út yfir útlend-
son °' Úr þessu liófust íþrótirnar, sem inga þá, sem verið hafa til lang-
Haiin var formaður danska Sálar- Upphaflega áttu að vera hjólreiðar, dvalar í Þýskalandi.
rannsóknarfjelagsms eftxr prof. Aug. rexpdráUur, bændaglíma og hlaup, en gíðan ófriðáum lauk hefir mik-
Wxmmer og gekst meðal annara fynr urðu ekkijxein^hjólreiðarnar ogjeip- iU straumur skemtiferðafólks sótt
til lággengislandanna, eigi aðelns
Hátíðahöldum þeim, sem Odd-
fillowar hafa haft undanfarið í til-
efni af aldarfjórðungsafmæli sínu
er nú lokið og gestirnir dönsku
famir af stað heim til sín.
Afmælisdagurinn var 1. ágúst.
Að morgni þess dags gengu Odd-
fellowar su.ður í kirkjugarð og
lögðu krans á leiði tveggja stofn-
e: da fyrstu stúkunnar hjer, sem
dánir eru, þeirra Björns heitins
Jónssonar ritstjóra og Guðbrandar
Finnbogasonar kaupmanns. En kl.
£ síðdegis var viðhafnarfundur
haldinn í stúkunni Ingólfur og fór
hið hátíðlegasta fram. Fjöldi heilla
óskaskeyta barst Reglunni og voru
>au lesin upp þar á fundinum. En
að honum loknum var sest aö
veislu á Hótel Island og sátu hana
um 200 manns í hinum mesta fagn-
aði. Að borðhaldinu loknu hófst
dans er stóð fram á nótt. Voru yf-
ir 20 ræður haldnar í samsætinu og
af söngnum má nefna ný hátíða-
ljóð er Guömundur Björnson land-
læknir hafði ort en Jón Laxdal
samið lögin. Þóttu hátíðaljóð þessi
mjög fögur.
í fyrradag var morgunverður
snæddur á Ingólfshvoli og tóku
dönsku gestimir þátt í honum á-
S£*mt allmörgum meðlimum Regl-
unnar hjer. En í fyrrakvöld kl.
11 y» var gestunum fvlgt til skips
og fagnað vel að skilnaði. Var flug-
fvrsta alþjóðarfundi Sálarrannsóknar- togið) vegna ónógrar þátttöku. Höfðu
manna í Tvhöfn síðastl. ár;en þar atti þf| margir va>nst þess, að fá skemtun
skipin, er ganga milli. New York
og Evrópu hafa orðið vör fið
afleiðingamar. Þau höfðu gefið út
áætlanir sínar fyrirfram og reikn-
að með álíka ferðamannastraumi
eins og að undanfömu, en sigla
nálega öll með hálfa farþegatölu
eða minna. Aðalferðamannastraum-
urinn >efst í júní. Einn dag
snemma í þeim mánuði fóru 7
skip frá New York, sem rúmað
gátu 22 þúsund farþega. En að-
eins 10 þúsund fóru. Nýja skipið
„Majestie“ — stærsta skip heims-
ins — er áætlað fyrir 4.100 far-
þega en flutti aðeins 2.500. Þó
auglýsa fjelögin rneira í ár en
nokkru sinni áður yfirburðj og
þægindi skipa sinna, senda út flug-
rit, lata blöðunum í tje greinar
og reyna á allan hátt að ósanna
sögumar um fjeflettingarnar í
Evrópu. En samt vex, þessum á-
sökunum gengi með hverjum degi.
Einkum er látjð illa yfir Þýska-
lc'ndi og ítalíu og enda Frakk-
landi líka, einkum París. Stjórn-
in í Washington hefir lagt fyrir
erindreka sína í Evrópu að koma
í veg fyrir meðferðina, sem ferða-
fólk vestan yfir haf sæti, en það
hefir orðið árangurslaust.
Ameríkumaður einn fór til Ev-
rópu I vor og hafði ætlað sjer
að dvelja þar í 6 mánuði. Hann
kom aftur eftir 6 vikur, og segist
aldrei fara til Evrópu framar ef
haxin ekki samleið við hina svæsnari ai gððri bændaglímu, sem nú er al- Þýskalands og Austurríkis, ] meðferðin á ferðafólki verði eins
andatrúyirmenn og sagði því af sjer veg að hverfa ur sögunni, þó mikið bel(fur einnig til Italíu. Og fyrst í | og hún er nú. Kveðst hann hafa
formbnsku fjelagsins skömmu síðar. gje glimt. En um það var ckki að stað var Það Ódýrt að ferðast í j orðið að greiða að meðaltali 200
Hann er einn hinna varkárari sálar- f4st þessum löndum og ótrúlega mikið % meira fyrir alt sem hann hafi
rannsóknarmanna, er vill rannsaka Þátttakendur í íijólreiðunum voru fjekst fyrir pundið eða doljar-
fvrirbrigðin hlutdrægnis- og hleypi- 26. Gengu 5 menn úr hinni upphaf- inn. Einkum fór mikið orð af því,
domalaust frá visindalegu sjónarmiði. legu gveit) en 2 komu í staðinn, Bessi að dollarinn og hans lierrar væru
Hann vill nu gefa oss Reykvikmg- Snorrason og Otto Marteinsson. Skeið- mjkið stórveldi þegar komið var
um kost á að hlusta á sxg tala um ið) sem hjókð. var um yar 13—14 til Þýskaiands 0g ríka fólkið fr4
ispiritisma fra þessu sjonarmxðx, og km.? frá Arbæ og upp að Qeithálsi Ameríku f_ri JU ó„rvnni fK,r
ættum vjer að taka því feginshendi, og til baka aftur. i. maður varð . . 7 dy
þar sem hjer er um mann að ræða, ^óffonías Snorrason; fór hann skeið- vnpa af ollu ta§i keim með sjer
er virðist hafa kynt sjer málið frá ið á 26 mín. og 58 sek. Hlaut hann fra Þúskalaridl fyrir sllkk- Elgr
öllum hliðum, enda nóg komið af hinu. þvi fyrstu yerðlaun, hjól það, er er nema eðlilegt, að lággengis-
Dr. Kortsen mun flytja þetta erindi i'álkinn hafði géfið. 2. varð Bessi Þjóðirnar hafi viljað reisa skorður
sitt í byrjun næstu viku. Annars siiorrason (bróðir Zóffoníasar), hjól- við þessu. En framkvæmdin hefir
mun hann vera kominn hingað í sum- aði hann vegalengdina á 27 mín. og á þann veg, að ferðamennirnir hafa
arleyfi smu til þess að kynnast landi 44 — 3 Haraldur Sigurðsson, 28 þykst við. Og þetta hefir haft þær
og þjóð. Hann er maður velviljaður mfntitur 1. sek. 4. Sveinn L.' Sig- afleiðingar að í sumar hefir ferða-
fslendingum og hefir nýverið ritað mnndsson, 28 mín. 12 sek. 5. Guð- mannastraumurinn frá Ameríku
emkar-hlýlega grexn , „Natxonaltíð- bjorn Björnsson, 28 mín. 35 sek. 6. orðis miklu minni) en búist var
indi“ um framtíðarhorfur vorar.
Dootor.
Axel Grímsson, 28 • mín. 39 sek. 7.
við.
2. ágúst.
Guðni Sigurbjarxxarson, 28 mín. 42, Skemtiferðafólkið verður að
sek. 8. Ottó Marteinsson, 29 min. 20 ... , . „ .... , ~, ,
sek. 9. Óskar Árnason, 29 mín. 52 gfelða ha y^r,e£agjold, fa a-
sek. og 10. Ósvaldur Knudsen, 29 mín. skrlftir’ dvaiax-ieyfx og sæta eftir-
57 sek. Síðasti maður fór vegalengd- ]lti. sem Ameríkumenn geta alls
ina á 33 mín. 16 sek. Er sá tími, sem ekki s®tt sig við. Það er einnig
fljótustu mennimir hafa náð, góð- kvartað yfir margskonar álögum,
ur, því ,á þessum vegi eru allkrappar sem það verði að gjalda til ríkis
Því hafði verið spáð, að bæjarbú- bugður og brekkur á stöku stað og og borga. En þó er einkum látið
ar mundu fjölmenna inn að Árbæ í ósljettur víða. En á það væri vert illa yfir því, hve mjög einstakir
fyrradag. Sá spádómur reyndist held- a$ mxnnast, að happ var það, að eng- inenll) sem 4 einn eða annan hátt
ur engin vitleysa. Þrátt fyrir dálítil in slys skyldu verða meðan á Hjól- taka að sjer að greiða götu ferða.
vonbrigði um veðrið, sólskinsleysi eft- reiðunum stóð, því þrátt fyrir aðvar-' fúlksins sjeu fjárfíknir og hve
ir margra daga heiðríkt veður, sóttu anir voru áhorfendur sífelt að spígs-1 . . ’ , . . .
Reyfcvíkingar skemten Wr,l»„.™,nn, »po„» yfir v»gi„» „g fl«kj.!t fjri,, ««
svo vel, að aldrei munu þeir hafa °g er það mesti óþarfi og getur vahl- upp * 0 vestan a S ^ytja
þurft með, en krafist hafi verið
af innlendum mönnum. Ritstjóri
einn frá' Minnesota kvai'tar sjer-
staklega yfir gistihúsunum í Ber-
lín og París og kallar þau okrara-
holur. Honum verður einnig mjög
tíðrætt um allar þær lagaákvarð-
anir, sem settar sjeu til að ergja
og óvirða útlenda ferðamenn og
scgir að einkum hafi kveðið mikið
að þeim Bayern. Þar hafi verið
farið með sig eins og óbótamann.
Kemur blöðunum vestra saman
um, að ef haldið verði áfram upp-
teknum hætti muni öll skemti-
ferðalög vestan um haf til Evrópu
leggjast niður innan mjög skamms
tíma.
EndnrrEÍ5narstarJiö
Frakklandi.
verið samankomnir jafnfjölmennir ut- i® slysum. | I“n?ar erða ýsingar frá Þýska-
an við bæinn. j Að hjólreiðunum loknum byrjaði lan(li alstaðar er sögð sama
Klukkan að ganga tíu söfnuðust reipdráttur milli verslunarmannafjel- sagan af refjum fjeflettingum.
verslunarmenn saman á Lækjartorpp Merkur og verslunarm.fjel. Reykja- Og þetta hefir haft áhrif. Eim-
Danskur ritstjóri, Vald. Koppel,
hefir nýlega, eftir ferð til Frakk-
lands, skrifað ítarlega grein um
endurreisnarverkið þar í landi, og
viljann til umbóta.
Telur hann það fjarstæðu eina,
sem sumstaðar er haldið fram, að
jeldum skotið & skipinu að lokum. og gengu í fylkingu undir fánum sín- víkur. Tóku þau 3 lootur, og sigraði skipafjelögin, sem gera út stóru Frakkar hugsi ekki um annað en