Morgunblaðið - 08.09.1922, Blaðsíða 3
„Hiimiir
lindarpenninn er sá nýj.isii á
markaðinum, og hefir ýtnsa kosti
fram yfir eldri tejíundir, enda
hefir hann á svipstundu lagt
undir sig heimsmárkaðinn. Til
dæmis voru nú í vor á Lnipziger-
messe seldir yfir löO.OOO »Moni-
blaiic* -hndarpennar. »M 0 N T-
B LAN C< er sterkur og eiufald-
ur penui. »MONTBLANC«
lekur ekki eða smitar, hvort sem
mikið eða litið blek er á bonurn.
•MONTBLANC* er td við
allra hæfl
Penninn, sem allir sækjast eft
ir, er rneð hvitri stjörnu í toppin-
um, það er »MONTBLANC«.
»M 0 N T B L A N C« fæst hjá:
Ársæii Árnasyni 03
Bókaverslun ísafoldar
S. B siðdegis
M iMnrw
á gœrkveldi.
Lau.aidagmn 0. ji 111 flýtur Jón S. Beí'gmaaii stutt eiindi í
Bar.íbuð um alþýðukveðskap og les upp «0 ferskeytlur, sem
hann sjáliur he-lir kveðið Aðgöngumiðar seldir i Bók.iversun
Isafoldar, Arsæls Arnasonar, afgreiðslu Alþýðublaðsius og víð inn-
gaiiginn og kosta k>'. 2,00
Nýborg.
Gunnl. Claessen spurðist fyr!r
um það, hvers vegna ríkinu hefði
verið synjað um það að brevta
húsinu Nýborg, til þess að hafa,
þar áfengis og lyfjasölu. Borgar-
stjóri kvað ástæðuna vera þá, ‘j
húsið væri stærðar timburhús, og
fyrir bygg ngarnefnd irumdi hafa
vakað, að auka ekki brunahættu
með því að leyfa svo mikla um-
ferð, sem þarna mundi verða, og
ennfremur að talsverð brunahætta
stafaði af vínum og lyfjum þeim
sem eldfim væru. A það væri líka
lítandi, að til ]®ss væri ætlast,
aö þarna yrði járnbrautarístöö,
þegar járnbraut kæm: til bæjar-
ins, og þá væri ekki gerandi að
fara að breyta húsinu nú til þess
að burtflutningur þess yrði ekki
alt of dýr, þegar þar að kæmi.
Bjeðinn Yaldiinarsson kvað enga
ástæðu til að synja um leyfið.
Kvað brunahættu litla. G. Claes-
sen kvaðst ekki sjá, að ástæða
væri til að neita um þetta, vegna
eldhættunnar. Og eins og nú stæðu
Sí.kir, væru þessi eldfimn efni
geymd á stöðnm, sem væru ekki
tryggari en Nýborg yrði;- Kom
hann með þá tillögu að máliiíu
yrði frestað til nánari athugunar.
— Þórður Sveinsson tók í sama
streng og Jón Ólafsson sömuleið-
is. Kvað hann ekki ástæðu fyrir
hæjarstjórnina að verða óþæg rík-
’sstjórninni úr því hún væri „að
sulla með þessa einkasölu á ann-
að borð“. Peld var till. Gunnl.
Claessen að fresta málinu. Samþ.
var till. frá Jóni Baldvinssyni að
skora á byggingarnefndina að
veita landsstjórainni hið umbeðna
lcyfi.
Raflýsing Bjarnaborgar.
A fundinum var lögð fram á-
ætlun rafmagnsstj. um rafmagns-
lagningu í Bjarnaborg, samkv.
samþyktum síðasta bæjarstjómar-
fundar. Áætlunin var gerð yfir
þrennskonar fyrirkomulag og var
pð upphæS kr. 3700, 4.300 og 4.900.
Fasteignanefnd lagði ekkert á-
kveðið til í málinu, en kvaðst
mundi íhuga það frekar og kom
fram með tillögur sínar við und-
irbúning fjárhagsáætlunar fyrr
næsta ár. Jón Baldvinsson kvaðst
sjá, að eftir þessum till. fasteigna
nefndar mundi ekkert af því verða
að Bjarnaborg. yrði raflýst fyr en
eftir heilt ár. En taldi það mjög
bagalegt, og óskaði eftir að fast-
eignanefnd sæi sig um hönd og
fyndi einhverja vegi til þess að
rafjýsa húsiS strax á þessu hausti.
H'ók G. Claessen undir það. Borg-
arstjóri kvað faste’gnanefnd alla
meðmælta því að Bjarnaborg og
aðrar svipaðar húseignir bæjar-
ins yrðu raflýstar. En hann kvaðst
verða að leiða athygli bæjarfull-
tríianna að því, að fjárhagur bæj-
arins væri ekki á þá lund, að
ástæða væri til að bæta við nýjnm
útgjöldum, sem ekki væru bráð-
! nauðsynleg. Enn væri ekki búiö
að ná inn nema litlum hluta út-
svaranna. Það væri að verða örð-
ugra og verra með hverju árinu.
Þó efnahagur bæjarins mætti telj-
ast góður, þá væru miklir fjár-
hagsörSugleikar frá degi til dags,
þar sem bærinn hefði ekkert rekst
ursfje. Hyggilegra teldi hann að
láta raflýsingn Bj-arnaborgar bíða,
: þar til á næsta ári, úr því íbúarn-
| ir gætu bjargast við þetta ár e’ns
j cg undanfarið. Og ennfremur væri
nokkurt misrjetti í því að raf-
! lýsa aðeins þetta hús bæjarins, en
! ekki hin sem búið væri í, t. d.
Buðurpól og Selbúð r. Borgarstj.
i bar þá fram þá till. að bæjar-
stjórnin heimilaði rafmagnsnefnd
J að láta raflýsa Bjarnaborg og
Selbúðir í haust, ef til þess feng-
ist fje, eða hægt væri að finna
einhverja leið t:l þess að koma
því í framkvæmd. Var sú tillaga
s-miþykt.
Fiskreitir bæjarins.
Pasteignanefnd hafðj borist til-
boð frá H. P. Duus í fiskreiti bæj
arins á Rauðarárholti. Býðst H.
F. Duus til að taka reitina á
leigu í næstn 5 ár frá 1. jan. 1923
í því ástandj sem þeir eru nú í,
gegn 7 þús. kr. árgjaldi, að iþví
tilskildu, að hann að þeim tíma
liðnum fái forgangsrjett að leigu
gegn matsgjaldi. Áskilinn er af-
notarjettur að skúr þeim, sem bær
inn á við reitina, ennfremur á-
skilinn rjettur til að byggja nauð-
svnlega skúra, leggja teina um
reitína 0. s. frv., er síðar sje eign
le'gjanda og honnm heimilt að
taka burt að leigutíma liðnum.
Verslunartæki, fiskþvottah’ús og
annað þessháttar býst hann ekki
við að setja niður á þessum stað.
Vegna þess að fasteignanefnd býst
vi'S fleiri tilboðum í reitina, frest-
aði hún að gera till. um málið.
Síðar hafði nefndinni borist
nýtt tilboð frá H.f. Ara fróða, þar
sem fjelag’ð býöst til að taka
fiskreitina á leigu til 15 ára í stað
20 ára áður og greiða í ársleigu
kr. 8 þús. (í stað 6.500 kr. áður),
a" öðru leyti var tilboðið eins og
bið fyrra. Paste;gnanefnd hafði
lagt til að þessu síðara tilboði
„Ara fróða“ væri tekið og fól
‘borgarstjóra að gera leigusamning
við fjelagið. — Þórður Sveinsson
taldi tilboð Duus öllu heppilegra
en hitt, þegar á alt væri litið, og
aralkosturinn viS það væri sá, að
það væri aðeins til 5 ára. Því
það mundi sýna sig, að reithr i
hækkuðu í verði þegar tímar liðu.
Kom hann irieö till. um að tilboði
Duus væri tekið en hinu hafnað.
Þórður Bjamason var því mót-
fallinn, kvað ólíklegt að hærra til-
boð fengist að 5 árum liðnum,
væri það mjög óvíst að fiskfram-
leiðslan þyldj hærri útgjöld þá
en nú. Urðu um þetta allmiklar
umræður. Bentu sumir bæjarfull-
trúarnir á, að lægra tilboðið vær’
þó að minsta kosti trygt.En enginn
gæti sagt um hvernig komið yrði
hag togarafjelaga hjer í hænum
eftir 15 ára skeið. Till. Þórðar
Sveinssonar um að taka tilhoði
Duus var feld og stóð því till.
nefndarinnar um að taka tilboði
,.Ara fróða“ óhögguð.
Frh.
T) fr
Kirkjuhljómleika haida þeir annað
kvöld í Dómkirkjunni Fj-;™ r Stcf-
ánsson og Páll li'ólfs o:-i. Er þcr svo
ágæt skemtun í bvði, að Kia t' :uJ
við fjölmenni.
Hljómsveitin spilar á Austurvelli í
kvöld kl. 8 ef veður bagar ekki.
Magnús Kristjánsson Landsverslun-
arforstjóri biður þess getið, að Ás-
grimur Pjetursson hafi orðið fiski-
matsmaður á Akureyri eftir sig og
tekið öll laun fvrir þann starfa.
Kappleikurinn í gærkveldi milli K.
R. og Víkings fór á þann veg, að
I\. R. vann með 5 :2.
Gcngi erl. myntar.
7. september. j
Kaupmannahöfn.
Sterlingspund............. 20.82
Dollar...................4.671/2
Mörk....................... 0.39
Sænskar krónur........... 123.65;
Norskar krónur............ 77.60;
Pranskir frankar........... 36.70
Svissneskir frankar .. .. 88.80.
I.írur.................... 20.50
Pesetar.................... 72.40 i
Gyllini...................181.85 1
Reykjavík.
Sterlingspund............. 25.82
Danskar krónur............ 123.08 j
Sænskar krónur............155.35
Norskar krónur .... .. 97.921
• ,ar.................... 5.851
Prá Verslunarráðinu. !
I. O. O. F. 1049881/2 II
Kaupþingið er opið í da- -:í. I W 5
Nýr mótor. „H. M. G.‘ r atv n
þýskri hálf-dieselvjel, si i -íjsíftu? r
aí fjelaginu „Hanseati . - Mutor:-
G-esellchaft/‘ í Hambor HiV" v; • r
þessar, sem smíðarar —> ,r’ ýrc ri
stærð, frá 5 til 200 hestöti, trr, gið
mikla útbreiðslu, þykja hentugar mjög
í smærri skip, spameytnar mjög og
gi.ngvissar. Er ein þessara vjela í
smyglarakuggnum þýska, sem liggur
hjer við garðinn, og íiafa innlendir
vjelstjórar, sem sjeð hafa vjelina í
gangi, lokið miklu lofsorði á hana.
Auk þess eru þær svo ódýrar, að lík-
legt er að þær geti staðist samkepni.
Vjelar af þessari tegund eru aug-
lýstar hjer í blaðinu í dag.
Siglingar. Gullfoss var á Aust-
fjörðum í gærmorgun á leið til Kaup-
mannáhafnar. Goðafoss á Siglufirði
að ferma síld til útlanda. Lagarfoss
er kominn til Gautaborgar með síld-
arfarm. Borg er lögð á stað frá Lond
on; fer fyrst til Austfjarða en kem-
ur þaðan hinga,ð. Villemoes er á leið
til New York. Sirius fór frá Færeyj-
um í fyrrakvöld og er væntanlegur
hingað í kvöld. Botnía fer frá
Kaupmannahöfn á morgun áleiðis
hingað, um Leith. Island kom til
Newcastle á þriðjudaginn og mun
vera komið til Vejle iiú.
Filefjord heitir norskt gufuskip er
hingað kom í fyrrinótt til Nathan og
Olsen, hlaðið ýmsum vörum, einkan-
lega mjölvörum * til brauðgerðarhús-
anna hjer.
Síldveiðin. Uppgripa síldarafli var
á Eyjafirði í gær, var oss sagt í sím-
tali við Akureyri. En nú vantar bæði
tunnur og salt, svo mestur hluti veið-
arinnar fer beint í síldarolíuverk-
smiðjnrnar. Samtals höfðu veiðst nær
45 þúsund tunnur við Evjafjörð síð-
ustu viku. t
M.b. Faxi kom í fyrradag hingað.
Hefir hanij verið við síldarveiðar á
Siglufirði í sumar og aflað vel, yfir
4000 tunnur alls.
jEimanmundurinn
— Og nú þarf jeg að víkja
talinu að öðru! Þú manst víst
eftir loforðinu sem þú gafst mjer
síðast þegar þú kvaddir mig? Af
því jeg hefi ekkert ennþá heyrt
um hvað þú ætlar fyrir þjer,
þykist jeg vita að þú sjert ekki
enn búinn að taka ne'na ákvörð-
un og að það sem jeg nú ætla
að stinga npp á við þig, komi
þess vegna nógu fljótt. Jeg heyrði
af tilviljun í gær að Rinklében
greifi ætli að selja Alt-Giiltzow
á leigu t',1 fimm ára af því að
hann kann þar ekki við sig síð-
an elsti sonur hans dó og ætlar
aí dvelja nokkur ár utanlands.
Mjer finst að það muni vera góð
staða fyrir þig. Þú færð nóg að
gera því hin ágæta jörð hefir
níðst töluvert niður síðustu árin
0g sá sem tekur v:',ð henni, verð-
ur að láta duglega til sín taka
til að rjetta hana við aftur. En
það er engin hætta á að það tak-
ist ekki, samt ekki með öðru
móti en aS ábúandinn hafi nægi-
legt fje undir höndiim, til þess
sem gera þarf. Jeg er gagn-
kunnug þessu, þar sem jeg er
nágraunakona gre'fans, og jeg
hefi ítarlega yfirhugað hvað jeg
gerj þegar jeg ráðlegg þjer af
heilum hug, að taka þetta að
þjer. Það er enginn vafi á því,
að greifinn tekur þig fram yfir
a-lla aðra umsækjendur, og ekki
heldur því, að hann framleng-
ir leigusamn'nginn umsvifalanst
að fimm árum liðnum, því
yngsti sonur hans er ekki nema
þrettán ára gamall og það getur
ekki komið til mála að hann geti
tekið við fyr en eftir tíu ár.
Pjárhæð sú, sem meðþarf er auð-
vitað t'öluverð, en það væri ekki
vingjaralega gert af þjer að neita
mjer um að taka hana að láni
hjá mjer. Jeg mundi ekki hika
mjer við að trúa- hverjum dug-
legum manni, sem væri fyrir
þcs.-'.u fje, þ.ví Alt-Giilfzow hefir
altaf verið góð jörð og gefið vel
af sjer. Jeg á því ekki nokk-
um hlut á hættu með þessu. Ef
þú bara v’lt láta mig vita hvort
þú vilt þetta, skal jeg gjaraa
semja við greifann fyrir þína
hönd. Þaö, að við . verðum ná-
búar, ef þið flytjið ykkur að Alt-
Giiltzow, vona jeg að verði ekki
til að hræða þig nje frú Mölvu.
Blessuð konan þín sem hefir svo
ræmar tilLnningar, þarf ekki aö
óttast að jeg verði neitt á vegi
vkkar og það er þó mikill mun
ui á því að vera hjá mjer, sen„
gestur eða ríkja sem húsmóðir á
Alt-Gultzow. Við verðum þá að
ölln leyti jafningjar svo ekkí get-
ur neitt slíkt komið t’il greina.
aftur. Hugsaðu nú rækilega m
þetta og láttu mig vita hið fýr.,ca
hvort þú ætlar að sinna því svo.
að enginn verði kominn á undan
okkur. Jeg er svo ánægö yfir
þessu að mjer mnndi þykja mjög
mik'.ð fyrir, ef ekkert yrði af því.
Jeg hefi ekki sjeð frænda síð-
an j’eg kom heim, en mjer hyefir
ve-riö sagt að' hann sje altaf einn,
og altaf í slæmu skapi. Jeg er
viss um að ekkert getur orðið
tii að sætta hann við þig, frekar
en það ^ð þú gætir sýnt honum
með því aö taka Alt-Gúltzon á
leigu, að brðytirigin á lífskjör-
um þínum hefði alls ekki orðið
þjer til tjóns. Viltu nú ekki unna
uijer þeirrar gleði að hafa lagt
rninn skerf til þess að bæta úr
því sundurlyndi sem hryggir okk-
nr öll!
Berrid var fyrst í vafa um hvort
hann ætti að segja Mölvu frá
því, sem í brjefinu stæði. En
svo varð það úr, að rhann blátt
áfram fekk henni það til lesturs.
Hin ástúðlega byrjun á brjef-
ir.u gerði hana dálítið vandræða-
lega, því hnn haíi auövitað eklci
búist við að Bemd segði eins og
var um það, hver orsökin var til
þess að þau ekki þáu boðið. En
þegar hún kom þar aö sem
Lýdía fór að tala um leiguna varð
hún auðsjáanlega mjög óróleg.
— Ætlarðu að gera það sem
ungfrú von Thyrnau ræður þjer
til Bernd? spurði hún döpur í
bragði.
— Ef að jeg hugsaði bara um
m:nn hag, sag'öi hann hugsandi,
þá ætti jeg eiginlega að gera
það; því jeg fa rarla svona ábata-
vænlegt tilboð.
Alt-Gultzow er í raun )g vern
ágætiseign eins 0g hún segir og
hún verður varla mjög harður
skuldheimtumaður. En þegar við
tölnðum saman seinast, lofaði jeg
sjálfnm mjer aö taka aldrei á
móti neinn peningaláni af henni
og jeg held að það verði heppi-
legast að halda það loforð. Er-
um við sammála um það elskan
mín, þó að- þn verðir þá af því
a? verða húsmóðir á Alt-Gultsow.
Hann þurfti ekki annað en líta
á Mölvu til að sjá hve stórum
steini hann hafði ljett af hjarta
hennar.
— Jeg veit vel, að það er bara
mín vegna aS þú hafnar þessu
boði, sagði hún lágt og rjetti hon-
um höndina, og jeg er nógu eig-
ingjörn til að þiggja þaö af þjer.
Ó! að jeg gæti gert eitthvað fyrir
þig, sem væri reglulega torvelt,
til þess að launa þjer eitthvað
av allri þ inni ást og umhyggju !