Morgunblaðið - 01.03.1923, Blaðsíða 3

MORGUNBLABIÐ
Anörjes Fjelösteö vann kirkjuna á þann hátt til fylgis
við sig. Mussolini lætur sjeer ekki
augnlæknir. | uæ„.ja ag hengja krossmarkið upp
! í öllum skólabekkjum, heldur styöja
Það var s\ iplegur atburður eirinig vinir stjórnarinnar, „nation
höfuð að framkvæma alt það, er
fult tillit til þeirra krefur. !
En að því er snertir hina síðar-:
nefndu, þ. e. a. s. þá, sem sjálf-;
etæða atvinnu reka á fleirum en , n » , * * •
eihum stað, þá eru útibú þeirra nuna 9' fyrra manaðar> a missa alistarnir" páfann meS því að ráð-
sett á sama hátt eins og fyr grein- annan eins mann og ndrjes ast á frímúrararegluna. Napóleon
ir um atvinnurekandann á einum ls®kni |HdeldHted, og mjer er nær Ó1 upp hermenn. Skólaendurbót
stað en því næst þurfa eigendur að llalda að ení?ir islendmgar Mussojíu; migar aS hinu sama. Nap
þessara útibúa eða aðalskrifstofur sakm þessa manns ems sárt ems ojgon dróg að sjer auöuga fjármála-
þeirra hjer á landi, að fá sendar. °" emmitt þeir, sem best unnu menn) 0g það gerir Mussolini líka.
reksturs- og efnahagsreikninga maunmn að meta> en Það vorum pegar hann á Parísarfundinum tók
útibúanna, til þess að geta tekið vlð iæknfn- landsms. 1 málstað Prakka gegn Bretum, var
rekstur þeirra með í reksturs- og Jeg <ann ek 1 a re ja æ t það ekki vegna samúðar, rjettlætis-
éínahagsreikninga sína. i ÞeSsa merka manns’ En það, ^ tilfinningar eða þess háttar. Nei,
Fresturiim fyrir hjer um ræddáilst jeg muna fynr vist, a þa' jjjussojjni rak þar erindi þeirra,
skattgreiðendur mætti ekki vera var vorið 1883 að jeg k°m 1 sem hafa hag af einvöldum kola-,
.skemri en til 25. apríl. j fyrsta smm a heimili foreldra j4m_ og kajihring 4 meginiandinn.
En jafnvel þótt frestunum yrði kans> Hvitarvollum í orgar ír i, jjUS80jini neyddist til, þrátt fyrir
nú breytt á þann hátt, sem hjer og ^V1 gl.eymi jeg. aldrel> þvl ótvíræð mótmæli sín í Lausanne
er bent á, verður auk þess að llierkan heimili he jeö e gegn því, að Frakkar tækju þýskt
gðfa skattanefndum og skattstjóra i fyin a ollum fei um mmum um land, aS lýsa sig samhuga Frökkum,
Reykjavíkur mjög svo ótakmark- landið ? hjonm voru faml1 einnig í Ruhr-málunum. Nú eru ít-
að vald til þess að veita enn ríf-! Fjddsted og esse ja ns jans- ajshir verkfræðingar með franska
legri fresti í einstökum tilfellum, dottlli ore rar rjesar unga- hernum í Essen og á tilkynningum
d ástetinp læg> svo til, og þá y" t’k«n ‘Ao 1 Edít stendur strifaí, aS
íyrat oe fremst í þeim tilfellum, « “• ”°y- 18’5' stnd*n‘ hertakau eje eer8 i uafni Prakka,
Vegar skattgreiðendinu sýnir full-1 ’ ,8e sv0 1 , . ' Belga og ítala. Þetta er ósigur, sem
• ra ou var emn af fyrstu lænsvemum ° „ 8 ’
an vilja á þvi að fullnægja akvæð- j . x maöur, er tekur sjer Napoleon til
, , , .*. mmum og Guðmundar Magnus- . . . d 1
u.m laganna á þessu sviði, en er - fynrmyndar, ætti trauðla að geta
MudraSur af orsökum, er h.nn s°°”’ °8 ““i1- b“S™ 'J6st’ °8 sætt sig vií.
annaðhvort ræður ekki við ajálfur : yJ " ,IOJ baJ’ ÍJOtt manuse r í innanríkismálnm hefir haun tvö
eða verður b°“t “ k“‘’ haun 11. febr. 1901 með fyrstu J‘lrinm6: °8 n° ««»3«°°« «
•T 08atvfnn™fatnr, sínfÓ fll «vo til útlanda, en °S «<*» veldi Pascismans.
i þagu atvmnurekstuis sins o fl. í . - ... 1902 „ Honum tekst oft að slá þessar tvær
hvert skifti yrðu auðvitað viðkom- ' ’ , flugur í einu höggi. Til dæmis má
arldi aðilar að akera úr, hvort næg '«k"tJ'. * Þmgeyr.rhjerað Því
áatæða þætti til frestsveitmgareða “l°va 1 «e«n 1 tatm 1 ° ’ ’ mem, viS jámbrautirnar voru sett-
Okki. Bn ef nú frestsbeiðni væri bet8" °8 “■'.“-‘T i,,!.'™, þ.U látiti út ganga •
neitað, ætti að veita skattgreið-1'»8 Þakk°’ a8 « I>mg- vitan, 'r þ||8 „kki
anda heimild til að gefa braða- ■ setja alla Fascistana af, en þeir,
vottur um manngildi þessa lataa • y ’
hijcgða framtal, sem samið væri
■eftir bestu vitund, sem hann svo
læknis, að hjeraðsbúar í Þing-
sem tekið hafa þátt í verkföllum og
fylia flokk stjórnarandstæðinga
gæti lagfært < hí % stefm ™'8« "'ta»'e8° '6ttt'- **
vms t,ma ,vo ,8 hann þanrng ^ ^ „ A þennan hátt verða engir Paseis,,.
losnaði við að gieiða hækk- ovmir eftir í járnbrantarstjettinni
un þá, sem lögiu ákveða þeim, ianm _ og ríkinu sparast, að minsta kosti
sem vanrækja að senda framtöl að ei viðkunnugt, að And- , .
oin. Þvi þetta refsiákvæði ætti 8a“". var mesti “ J J8 *• «"*> b™>
alls ekki að nota, nema i >eim '»tamað„r, einkanleg. á trjeskurð. k“"’ ,
n .. Og það má vel vera föðurarfur 1 lok n°vember tjekk Mussolmi
-tufellum, þegar skylaus sonnun r’ r
lægi fyrir því að skattgreiðand- að Ilugur Andrjesar uuga. suenst . heffar hæ '
inn hefði reynt að hagnast per- snemuia að >eirri grein líeknis‘ bæjarstjornarkosn,ngarn
sónulega við það að vanrækja að fræðinuar> sem var einna listfei . , m . . .... „ ..
; ust, en það eru auglækningar. — oskiim. Pascistarnir sigruðu nálega
Meðan haim var læknir í Þing- alstaðar'
\ leiSinni til London rjett fyrir
senda framtal sitt.
Að því er suertir þetta síðasta
atriði, er rjett að benda á, að
æskilegt hefði verið að skattstof-
an síðastliðið ár hefði sýut meiri
varfærni einmitt hvað þetta snert-
ir, með því að lögin virðast sjálf
xáðgera að ákvæði þessu sje að
eins beitt í ítrustu uauðsyn.
Það er t. d. beinlínis mælt svo
fvi-ir í 44. gr. laganna, að áminna
skuli skattgreiðandann brjeflega
um að telja fram tekjur sinar og
eignir.liafi haun vanrækt það. En
að því er þetta atriði snertir, hef-
eyrarhjeraði, tók hann sjer tvis-
var sinnnm langa ferð á hend- kosningarnar talaði Mussolini yfir
ur suður um lönd, til að nema yerkmannafundi í stærstu iðnhorg
augnlæknisfræði. Og vorið 1910 Ítalíu, Milano. Hann sagði þeim frá
settist hann að hjer í Reyk.javík æsku sinni og hernsku, hvernig
sem augnlæknir — þá var Björn hann hefði byrjað að læra járn-
Ólafsson látinn. smíði hjá föður sínum. Hann væri
Andrjes ungi var mikill maður SY0 sem ehkl að amast viö verk-
vexti og prýðilega vaxinn. Hanu mannastjettinni, þvert á móti. Ef
var göfugmenni og sómadrengur. verkamenn vildu greiða honum at-
Það er hart að missa slíka menn kvæði, þá skyldu þeir gera svo vel.
á besta aldri. En það er gott En liann vildi ráða, og vildu þeir
að hafa átt þá, því að það eru ekki gefa honum atkvæði sitt, þá
ir slíkt elcki verið gert hjer í'Þesskonar menn, sem hafa verið yæri sjer sama. Hann þvrfti ekki
Reykjavík, eftir því, sem vjer líf og sal> somi og styrkur okk- á stuðningi þeirra að halda
frekast til vitum. Og það er fyrst ar litln Þi°ðar fra ÞV1 hún var Og liann fekk heldur ekki þenn-
með konunglegri tilskiþan dag-
settri 1. apríl 1922 í stjórnartíð.
að skattstofan hjer í Revkjavík
ð rleyst frá þessari brjeflegu til-
kynningu skyldu, án þess þó að
skattgreiðendumir hafi nokkra
hugmynd Um það.
Það er ekki vort að dæma um
það, livort hægt . hafi verið að
breyta þessu ákvæði 44 gr. a
þenna hátt, svo löglegt væri, en
vonandi verða dómstólarnir látn-
ir skera úr því. Því víst er að
þetta mun hafa valdið mörgum
sl;attgreiða ndanum ekki alllítilla
óþæginda.
G. Björnson.
heiminn borinn. an stuðning. í Milano, sem við tvær
. síðustu kosningar hefir haft meiri
liluta jafnaðarmanna, höfðu nú all-
________________ jir aðrir flokkar gert bandalag móti
j þeim. Þessi samsteypa fekk þó ekki
inema 87,000 atkvæði, en jafnaðar-
mussolim - napuleunJí‘”nirnir “'00°'
1 kosmngunum. Kosningaliaratta
hafði engin verið. Faseistarnir af-
Dönsk kona, Ellen Hörup Niel- stýrðu því. Auk vopnaðra áhang-
sen, hefir skrifað lýsingu á Musso- J enda stjórnarinnar var einnig ann-
lini, o,g birt í dönskum blöðum. —. að, sem hafði mikil áhrif á úrslitin,
Fara Jijer á eftir ýms atriði úr og það voru kjörstjórnirnar. Sá
þeirri lýsingu:
flokkur, sem tilnefnir kjörstjórana,
Það verður ljósara með degi jhefir >egar ná? goSri aðstöðu í
hverjum, að Mussolini hefir tekið
Napoleon sjer til fyrirmyndar. Lík-
indin eru altaf að verða auðsærri.
Um Mussolini er sagt, að hann vinni
landi eifis og Italíu, þar sem eigi
minna en þriðjungur þjóðarinnar
er hvorki læs nje skrifandi.
Annarsstaðar í landinu, þar sem
16 stundir á dag. Napoleon vann 18.' flokkarnir gengu til kosninga nver
N. gerði sáttmálann við páfann og í sínu lagi, gengu klögumálin á v xl.

„Hið islenska kvenfjelagu.
Ársfundur föstudaginn 2. mars kl. 8 /* e. h. á Skjaldbreið.
St j ó rnin.
byggingarlóð við miöbæinn á fallegum og sólrikum stað.
Steingr. Guðmundsson, Amtmannstig 4.
Sigurjón Jónsson
Bóka- og ritfangaverslun
Laugaveg 19. Sími 504.
Þar eru best bókakaup. — ódýrust allskonar ritföng.
Heildsala. Smásala.
í Modena kvartaða þjóðernisfiokk
urinn t. d. mjög undan þjösnaskap
og efbeldi Fascistanna daginn fyr-
ir kosningarnar, og kvað svo mikið
að því, að flokkurinn gaf kjósend-
um sínum skipun um að sitja heima
lcosningadaginn. 1 Ferrara hrósaði
sami flokkur sigri yfir því, að hafa
unnið gegn jafnaðarmönnum í
bandalagi við Faseista.
Meðan Mussolini var í London
urðu bæjarstjómimar í Ítalíu á-
hangendur Fascista. Þegar hann
kom heim, tók hann að koma skipu-
lagi á Fascistaherinn. Sumir segja
þennan her liafa 100 aðrir 200 þús-
und manns; er hann sagður skipað-
ur ólaunuðum sjálfboðaliðum. Að
það sje sjálfboðaliðsher hefir hing-
að til verið ómótmælanlegt, en ef-
laust fá flestir henuennirair kaup.
Baiði iðjuhöldarnir og flokkurinn
borga, og eigi munu þeir vera
fáir atviunuleysmgjarnir sem
gengið hafa í herinn, fremur út
úr ueyð en af dálæti á hugsjón-
inni. Mussolini hefir leyst upp
landvarnarliðið (Guardia Regia),
en í stað þeirra tekið 75.000 Fasc-
ista sem lögreglulið, „til þess að
halda reglu og vera vörður Fas<}-
istastjórnarinnar og foringja henn
ar“. Þetta iið er launað af opin-
beru fje. Þannig eru það borgar-
ar þjóðarinnar er greiða með skött
um sínum kaup og kostnað við
hið vopnaðíj varðlið stjómarinnar.
Og þegar Fascistum og Socialist-
um lendir saman framvegis, er
varla erfitt að segja hvor aðilinn
það verður, Fascistinn eða Social-
istinn, sem lögregluþjónninn skýt-
ui á, eða stingur í svartholið.
Þessi breyting varð þó ekki
hijóðalaust. Ymsir af hiuum 40
þús. mönnum úr „Guadia Regia“
sem voru settir af eða skipað í
aðrar liðsveitir, gerðu upphlaup í
Turin og Neapei. Af þessu bárust
fáar fregnir, og var það eftir skip
un Mussolini, en þeim mun tröll-
auknari voru lausafregnirnar:
hundruð manna drepin og heil
hverfi af Neapel í björtu báli.
Samkvæmt opiuberu símskeyti
voru alls drepnir 5 menn og 15
sæi’ðir, og aðalstöð Facistanna í
Neapel brend.
En milli Fascista og Nationista
hafa einnig verið alvarleg deilu-
efni. Mussolini hefir helst viljað
láta Nationalistana halda áfram
sem stjórnmálaflokk, en hvorki
annað nje meira. Hann hefir ekki
neina þörf fyrir hinn stóra her
manna á bláum skyrtum, sem
nefna sig „Semper promti“ (ávalt
reiðnbúnir), en hafa ávalt nafn
konungs á vöri'mum í stað þess
að Fascistarnir nefna Mussolini.
En „Bláskyrtumenn“ hafa hvorki
viljað slíta fjelagsskap sínum eða
iimlima hann í Faseistaflokkinö.
Samningar þeir, sem farið hafa
fram milli. flokkanna hafa að svo
komnu ekki haft annan árangur
en þann, að Nationalistar hafa
lofað að leggja niður vopn. En
„Semper promti“ leggja þau á-
reiðanlega ekki lengra frá sjer
ei. svo, að þeir geti fljótlega
gripið til þeirra aftur.
Næsta verk Mussolini , í þá
átt að styrkja sig í sessi, verður
kosnin^ralagabreytingin. Ritari
Fascistaflokksins hefir nýlega
komiö fram meeð tillögur um
breytingar, sem segja má að sjeu
luigvitsamlegar. Þar er fyr-ir-
skipað að sjerhver þingmaður sje
skyldaður til að fylgja flokki
sínum gegn um þykt og þunt
alt kjörtímabilið. Annars sje hann
ekki í samræmi við vilja kjós-
endanna, og á þann hátt sje hægt
að fyrirbyggja flokkamyndanir og
flokkabreytingar á þingi, og að
nýir meirihlutar myndist og hafi
í för með sjer stjórnarskifti. —
Stjóruin, sem liefir umráð yfir %
eða % af atkvæðum þiiigsius,
leggur fram stefnuskrána og fær
traustsyfirlýsing. Þar með er alt
litkljáð. Þingið er síðau eins og
hvert annað verkfæri, sem stjórn-
ast sjálfkrafa. Og svo mætti það
virðast undarlegt, ef hinn hag-
sýni og sparsami Mussolini sæi
ekki fram á, að þingið liefir ekki
minstu þýðingu fyrir stjórnmálin,
og þessvegna væri sjálfsagt að
se-nda það heim eftir fyrsta fund-
irn. —
A því er enginn vafi, að Musso-
lini verður mest ágengt, þegar
hann beinar starfi sínu að því
að trvggja Fascistastefnuna í
sessi. Honum veitist ekki jafn
anðvelt, að koma jöfnuði á fjár-
málin. Væri efiaust hollara að
hann færi sjer hægt í því máli.
A tímum þeim, sem nú eru í ítal-
ío, er það varla heppilegt að auka
tolu atvimiuiausra með því að
segja fólki upp starfa þúsundum
saman. —
---------o---------
Brú yfir Litla-belti.
Mikið er rætt nm að byggja brú
yfir Litla-belti milli Fjóns og Jót-
l.ii'ds, og hefir danskur maður, Clau-
son Kaas, nýlega lagt fyrir járn-
lirauljarstjórnina áætlun um slíka
brúarbyggingu. Býðst hann til að
byggja brúna fyrir 15 miljónir króna.
Ríkisjárnbrautastjórinn hefir einnig
sjálfur gert áætlun um brautarbygg-
ingu og er hún 30 milj. kröna.
>'■*■*- ■* ........