Morgunblaðið - 14.11.1923, Page 3

MORíilN B L A » I £
ilðggin sykur
(litlu inolariiir)
Strausykuif
)
uýkomið
Oo Johnson & [laaber.
Til ^sg. S. Skagfeidt.
Kveðja frá sjúklingum á Vífilsstöðum, 12. nóv. 1923.
Röddin þín, Skagfeldt, hún hóf mig svo hátt
að himininn virtist mjer nærri;
og herskarar englanna kvaka þar kátt
og kveinstafir allir svo fjærri.
Og heill sje og þökk fyrir komuna’ í kvöld,
vjer krýrium þig, óskum og vonum,
að Fjallkonan minnist þín öld eftir öld
með álfunnar nýtustu sonum.
Björn Gi. Björnsson.
SmásöluuErQ á tóbaki
Má ekki vera hærra en hjer segir:
V i n d I a r:
Cabinet 100 stk. kassi kr. 35.10
Cyclop 50 — — — 14,70
Carmen (Rokcidts 50 — — — 14,70
Superb 100 — — — 28,75
Chie (do.) 25 — — — 6,50
Valido 50 — — — 13,25
Utan Reykjavíkur má verðið vera. því hærra, sem
nemur flutningskostnaði frá Reykjavík til sölustaðar, þó
ekki yfir 2%.
L a n dsverslunin.
FyHrliggJandi i
Slaotar
iijðlll ijlFISSII S bi.
Lækjargðtiii S S Sími 72©,
iA 4 M iAiiJ
xjut jj

Tifihoð óskast
fyrir 25. þessa mánaðar um lagningu rafmagns í
Keflavíkurkirkjú.
Nánari upplýsingar gefur Eyjólfur Bjarnason, sími
10 í Keflavík.
Tannlæknintjastofa
Jóns Jóussonar, lækuis
en flutt
i Ingólfsstræti 9
herbergi Gunulaugs Einarssonar
læknis), Sími 1248.
I

Fundur þ. 15. þ. m. kl. 8V2
s. d. í Þingholtsstræti 28, —
Hússt jórnarskólinn.
Gjalddagi fjelagsins.
húast við að átelja þurfi. En hitt
veit jeg, að þessi stefna hefir vu--
9ð tekin eftir vandlega umhugsuu
cg eftir bestu samvitsku.
Einar H. Kvaran-
Verðmætl
Grænlanös.
cigendur hins volduga eylands og
nýlendu vorrar, Grænlands, að
deila um það, hverja „þýðingu"
það liafi fyrir ísland, að halda
uppi kröfum vorum til landsins.
Jafnhliða liafa umræður og
fundarhöld orðið með öðrum
þjóðum út af þessu efni, án þess
að löggjöf vor eða stjórn hafi
látið eitt orð heyra til sín um
þetta mikilvægasta velferðar- og
framtíðarmál þjóðar vorrar.
Það hefir verið flutt í dönsk-
um blöðum að samningur sje þeg-
ar gerður af hálfu Englendinga
við Dani um forkaupsrjett yfir
Grænlandi. Væri ekki nær fyrir
css sjálfa, að semja við Breta,
sem æfinlega hljóta að vera vernd-
arar Jslands og sjálfstæðis vors —
um þá hagsmuni, sem þeir kynnu
að sjá sjer í því, að fá friðsamiega
umráð yfir Grænlandi, að meira
tða minna leyti, með samkomu-
lagi við önnur flotaveldi, ef til
kæmi ?
Jeg hefi nýlega lesið greinar-
korn nokkurt um Islendinginn
Vilhjálm Stefánsson (í „Nine-
teenth Century and after“, okt.
1923), þar sem tekin eru upp eftir
honum eftirtektarverð ummæli
rim lönd, er liggja að eða nær
^orðurheimskauti. Þar segir m. a.
a þá leið, að Bretaveldi sje lífs-
^riðandi að gæta liagsmuna sinna
hm hvern smáblett, sem það geti
^rt kröfu til innan norðurauðn-
aima, því þessi lönd geti ekki
^'dlmetist til verðs, og það sje
etki einungis vegna hins mikla
^ÚSgildis þeirra, heldur vegna
■'jgstöðva fyrir lofthernað.
Öjer erum vjer, rjettmætir
Jeg minnist hjer á þetta, vegna
þess, að svo virðist sem þetta
tómlæti, er áður hefir ríkt og
ráðið lijer um Grænlandsmálið,
hijóti nú að víkja fyrir vaknandi
áhuga, sem óhjákvæmilega verð-
ur sterkari og almennari eftir
því sem rás viðbnrðanna kemur
nær úrslitum um örlög Græn-
lands og ákvörðun um rjettar-
stöðu þess, samkvæmt alþjóða-
rjetti.
Frá þessu sjónarmiði eru um-
riæli hins heimsfræga landa vors
1 . St. athugaverð.
Einar Benediktsson.
límamDlar.
1. í siðasta tölublaði „Tímans“
segir í grein um Eyjafjarðarkosn-
inguna, að „vitanlega þýði ekkert, að
fjargviðrast yfir þeim atkvæðum, sem
kjörstjórn dæmi ógild", þ. e. blaðið
mótmælir þ.ví, að Alþingi liafi dóms-
vald um gerðir kjörstjórnarinnar í
Eyjafirði. En aftur á móti á það
að dæma um samskonar úrskurði kjör-
stjórnanna á Isafirði og Seyðisfirði.
Eins og allir sjá, eru ummælin um
þetta ein af þeim mörgu vitleysum,
sem í blaðinu standa. Alþingi á lög-
um samkvæmt úrskurðarvald um ltosn-
iiigar allra þingmanna. En það, sem
gerir það að verkum, að Eyjafjarð-
arkosningin verður að teljast atliuga-
verðari en aðrar kosningar er, að
þar var enginn lögfræðingur í kjör-
stjórn. Tímamenn áttu, að sögn, ann-
aðhvort alla kjörstjórnina eða þá
meirihluta bennar, og Stefán í Fagra-
skógi liefir kært, eða ætlar að kæra,
bæði kjörstjórnarúrskurðinn um ógild-
ing atkvðæaseðlanna, sem um var
deilt, og líka fleira atferli Tímamanna
í kosnirrgabaráttunni í Eyjafirði. —
Ummæli „Tímans“ sýna, að í her-
búðum bans bjér muni mönnum vera
órótt út af Eyjafjarðarkosningunni,
euda líka trúlegt, að þeir kunni að
vita eittbvað um hana, sem æskileg-
ast væri fyrir þá, að ekki færi í bá-
íiæli. En að hugsa sjer að draga
kosninguna undan úrskurðarvaldi Al-
þingis, er flónska, sem ekki nær
r.einni átt.
2. ,Tíminn<£ er að dygja um, að
mótstöðumenn sínir bafi notað útlent
fje í kosningabaráttunni; þetta er
rngl, sem blaðið veit vel, að eklti
kcfir við neitt að styðjast, og því
er slegið fram til þess eins að afsaka
ó-igurinn. Um útlent fje er varla að
ræða hjer til kosninga, nema þá ef
vera skyldi hjá sameignarmanna-
fiokknum. Tveggjakróna-peningarnir,
sem Strandamenn böfðu svo mikið
af í sumar, að sögn, eftir ferðalag
Tímaritstjórans um kjördæmið, mega
víst teljast innlendir.
3. Eins og menn muna, skýrði Al-
þýðublaðið frá því í sumar, sem
leið, að einn af forkólfum Tímamann-
anna, Jónas frá Hriflu, hefði verið
gerður út af sósíalistaflokknum bjer
í bænum fyrir nokkruin árum til
þess að snúa bændum landsins til
fylgis við þá. Sagði blaðið, að þetta
hefði gengið vel, og nii væri svo kom-
ið, að Alþ.bl. ætti að teljast aðalmál-
gagn hins sameinaða flokks, en Tím-
inn „af leggjari'‘ þess, og reyndar
hefði hann aldrei annað verið en „af-
leggjari" frá sósíalistum. Megnið af
þessari grein Alþ.bl. var prentað
upp lijer í blaðinu. Sambandið milli
Alþ.bl. og Tímans var áður alkunn-
ugt hjer í Rvík. En víða upp um
sveitir Iandsins höfðu Tímamennimir
leikið tveim skjöldum og afneitað
sambandi forsprakka sinna við bol-
sjevi k aforingjan a hjer í bænum, og
þessi tvöfeldni mun hafa orðið til
þess, að Alþ.bl. tók sig til og skýrði
afdráttarlaust frá sambandinu, og
það gerði þetta með þeim gorgeir, að
það sagðist vera höfuðblaðið, en kall-
aði Tímann taglhnýting sinn. Alt
þctta blýtur Tíminn að muna, þar
sem svo skamt er síðan það gerðist.
En nú biðst hann undan því, að sjer
sje framvegis ruglað saman við Alþ.-
bl., eða sínum mönnum við þess
menn; þykist eftir því að dæma, hafa
fengið eitthvert óorð á sig vegna þess
fjelagsskapar. Auðvitað er það fyrst
og fremst sjálfs hans verk, að eyða
því óorði. En ef hann sýnir einlægan
vilja á því hæði í orði og verlri, þá
reun það með tímanum takast, enda
þótt syndir. hans í þessa 'átt sjeu
t æði miklar og augljósar.
4. Tíminn getur þess í einni grein
sinni um kosningar, nú eftir að úr-
s'itin urðu kunn, að andstæðingar
sínir hafi verið „vitgrannir um að
velja meðulin sjer til sigurs í kosn-
ingabarátturini' *. Hann álítur eftir
þessu, að ef þeir hefðu verið sjer
jafnsnjallir að vitsmunum, þá hefði
kosningasigur þeirra orðið miklu
meiri. petta er varla hægt að skilja
öðruyísi en gort yfir því, hvé sjer
hi'fi tekist vel að verja vondan
málstað.
Guðtn. B. Wikar
þ Laugaveg 5. Sími 658.
^ Klæðavershm. — Saumastoí*
H Mikið af vönduðum
^ fata- og frakka-efnum
^thugið verðið hjá mjer.
Sími
242.
4Mý efni ^
— með hverri ferð. —
I flokks saumasfofa
klæðskeri
Halldór Hallgrimsson.
Anöersen & Lauth,
Anstnrstræti 6.
ErL sínitrewniy
frá frjettaritara Morgunblaðsins.
Khöfn, 13. nóv.
Keisarinn líka á heimleið!
Frjettastofan Agence Havas til-
kynnir, að í gær hafi Vilhjálmiir
fyrv. Þýskalandskeisari fengið af-
hent í Doorn 12 vegabrjef til
Þýskalands fyrir sig og skyldulið
sitt.
Fregnin um þetta hefir komið
af stað miklu uppnámi í Frakk-
laudi. Telur franska, stjórnin
pjóðverja skylduga til að fram-
selja krónprinsinn og telur banda-
mönnum sbylt að krefjast þessa.
Fr stjórnin að yfirvega, hvort
hegningrákvæðum skuli ekki beitt
gagnvart pjóðverjum, ef keisar-
inn hverfi til Þýskalands aftnr.
Símað er frá London, að stjóm-
m óski ekki, að fjargviðrast, út
?,f heimför krónprinsins.
M
Köhlers I
saumavjelai1
hafa 20 á>a reynslu
á Islandi.
Einkasölu hefur
Eyili Jacobsen
Frá Danmörku.
Reykjavík, 13. nóv.
Gengisjöfnunarsjóðurinn.
Á laugardaginn og sunnudag-
inn var átti danska stjórnin fundi
nieð stjórn þjóðbankans og helstu
síórbanka danskra, um stofnnn
gengisjöfnunarsjóðs þess, sem
gengisnefndin hafði gert tillögur
uin. Bankarnir fjellust á skoðun
þá í málinu, sem birtist í áliti
meiri hluta nefndarinnar. Búist
•ív við, að lagafrumvarp um málið
verði lagt fyrir ríkisþingið ein-
hvern næstu daga.
Fólksfjöldi Danmerkur.
Manntalsskýrslur Dana fyrir
síðasta ár, sýna, að fólksfjöldinn
var 1. júlí síðastl. 3.352.000, en í
júlí f. á. voru 3.318.000 manns í
Danmörku. Hefir fólksfjöldinn
þannig aukist um 1.02%, en árið
áður jókst hann um 1.07%.
fyrir fullorðna og unglinga
komu með e.s. Islandi.
líöruhúsið.
Dauid CappErfield.
pað er ýkjulaust, að Charles Hich-
ens tekur öllum höfundum síðustu ald-
ar fram að vinsældum á Englandi.
Og af öllum hans mörgu skáldsögnm
hefir naumast nokkur náð jafnal-
mennri og einlægri hylli eins og skáld-
sagan Davíð Copperfield. pað er saga,
sem þýdd hefir verið á tnngumúl
fiestra mentaþjóða, bók sem hefir
orðið „klassisk“ og sífelt er lesín
meira en aðrar. Og þetta á ekki ein-
ungis við um enskumælandi þjóðir
heldur og aðrar.
Efni sögunnar skal ekki rakið ítar-
lega hjer. pví hvorttveggja er, að
það er mörgum kunnugt, og eins hitt,
að efnisblænum öllum og merknstn
viðburðum er svo vel haldið í kvik-
mynd þeirri, sem hjer skal vakin at-
hygli á, og sýnd var í Nýja Bíó í
gærkvöldi. Davíð Copperfield er æfi-
saga ungmennis, sem elst upp við
mótlæti og örðugleika en tekst að
lokum að komast að því takmarbi,
sem hann hefir sett sjer í lífinu: að
verða að manni. J>6 söguþráðurinn sje