Morgunblaðið - 01.05.1924, Page 4

Opinbert uppboö.
/
í dag 1. maí klukkan 1 eftir hádegi heldur áfram uppboð í
Bárubúð. —
Verða þar seldir ýmsir munir úr dánarbúi dr. Jóns porkelssonar
svo sem: mahogniborð, legubekkur, útskorinn kistill 500 ára gamall,
járnkistill, skrifborð, spegill með skáp, tauskápur, saumavjel, reið-
týgi og fleira. —
Ennfremur verður selt mótorhjól, grammófónn, hefilbekkir,
pen'ngakassi (lítill), kaðall, skófatnaður, skósmíðavjel o. tfl. o. fl.
Gjaldfrest á uppboðsandvirði fá þeir einir, seín reyndir eru að
skilvísi og uppboðshaldari þekkir.
Bæjarfógetinn í Reykjavík 1. maí 1924.
Jéh. Jóhannesson.
Alþlhgi.
*ð fjörtjóni. Jeg krefst þess, að
norska þjóðin sje eigi skömmuð
og svívirt og borin brigslyrðum
í opinberum blöðum, fremur en
aðrar þjóðir, sökum lögbrota ein-
staka Norðmanna hjer við land!
Og jeg krefst þess af formanni
Piskfjelags íslands, að* hann
ininni svo mikla mannasiði, að
liann eigi gei’i fjelagi sínu og
|?jóð hneisu og mannorðshnekki
jneð ósæmilegri framkomu opin-
berlega gegn þjóð, sem íslend-
ingar eru að semja við, og eiga
dkkert sökótt við öðrum fremur.
Jeg þykist þora að fullyrða, að
lir. Kr. B. mundi t. d. alls eigi
dirfast að kasta öðrum eins ókvæð
isorðum að ensku þjóð.'nni og
harm undantekningarlaust kastar
hjer að Norðmönnum, þingi og
stjórn — allri þjóðinni! Mjer
þykir stórlega fyrir, stöðu hans
vegna, að greinar hans skuli
verða til þess að bera nafn for-
tnanns Fiskifjelags fslands útum
allan Noreg á þennan hátt! pað
á fjelagið óefað alls eigi sk:Iið.
Læt jeg þetta nægja sem inn-
gang og almennar athugasemdir.
Svar mitt mun jeg reyna að hafa
eins stutt og frekast er unt, enda
eru eigi rökin að hrekja hjá hr.
Kr. B. Grein hans snýst nær öll
nm það að kasta hnútum og ill-
yrðum að mjer persónulega og
svo Norðmönnum, en á sjálfumál-
inu tekur hann með sviðnum góm-
um.
Jeg þarf eigi nema lítillega að
rifja upp tilefnið til þessarar
deilu. Nægir að benda á, að jeg
ritaði grein í „Vísi“ fyrstu daga
þessa mánaðar, í tilefni af snjallri,
en mjög óvægilega harðorðri grein
hr. Ólafs Thórs í Mbl. um kjöt-
tollínn og fiskiveiðalöggjöfina.
Tók jeg mjer þá fyrir hendur að
skýra frá þeim atriðum málsins,
sem mest hafa verið rangfærð
hjer heima, og menn alment ófróð-
astir um:
1. Að það sje alls eigi rjett að
úrlausn kjöttollsins hafi strandað
á mótþróa og samningatregðu
Norðmanna (þings og stjóm-
ar), og að því síður að þeir hafi
dregið málið í því skyni að kúga
oss íslendinga. Færði jeg gild rök
að því, hvernig á þessum óheppi-
lega drætti málsins stæði.
2 Að það sje eigi rjett, sem
fullyrt hafi verið hjer heima, að
fiskiveiðalöggjöf vor sje svo lík
iöggjöf Norðmanna, að hún í engu
fari lengra, heldur skemra en þar
sje farið o. s. frv. Sýndi jeg þar
einnig fram á með fullum rökum,
að í einu aðalatriði (sölubanni)
mundi löggjöf vor á þessu sviði
fara Iengra en nokkur önnur á
Norðurlöndum og víðar, og það
svo langt, að orkaði tvímælis. —
Taldi jeg þetta óheppilegt og við-
sjárvert, eigi síst sökum þess, að
nú þegar er fengin reynsla fyrir
því, að löggjöf þessi getur ekki
komið að tilætluðum notum, enda
er Iiún brotin af íslendingum
sjálfum opinberlega, án þess að
nokkuð sje aðhafst.
petta vóru aðalatriði greinar
minnar, eins og menn muna, og
við þeim hefir hr. Kr. B. ekki
reynt að hreyfa með neinum rök-
um. En hver eru þá vopn hans ?
í raka stað reynir hr. Fiskifjelags
formaðurinn að gera mig tór-
tryggilegan í augum landa minna
fyrir „Norðmannatilbe'ðslu“ ! —
Jeg kannast fúslega við það, hvar
sem er, að mjer er eðlilega hlýrra
til norsku þjóðarinnar en nokk-
urrar annarar þjóðar — að frá-
tekinni minni eigin þjóð. En
mannatilbeiðsla hefir aldrei glap-
ið mjer sýn á kostum og löstum
einstakTnga og þjóða. Eru þess-
háttar aðdróttanir ljeleg vopn í
opinberu máli. Og sje auk þess
tilætlunin að gefa í skyn, að jeg
sje lakur íslendingur af þessum
ástæðum, þá eru vopnin eitruð og
ósamboðm hverjum sæmilegum
manni. En hættulaus eru þau eigi
að síður, og mig bíta þau eigi!
En mundi þá fremur hægt að
telja hr. Kr. B. „óhlutdrægan“ í
þessu máli sökum „Norðmanna-
haturs“ ? Spyr sá sem ekki ve't.
Og mun margur telja þá ástæðu
fullnóga.
Jeg ætla mjer alls ekki að fara
í neinn mannjöfnuð við hr. Kr.
B., enda er jeg honum alveg ó-
kunnugur. En óhræddur legg jeg
fslendingseðli mitt og innræti á
sömu metaskálar og hann, og
dæmir þá hvorugur okkar um úr-
slitin.
Persónulegum hnútum hr. Kr. j
B. í minn garð læt jeg algerlega
ósvarað, þar sem það snertir ekk
ert málefnið. Og eigi mun jeg
heldur eltast við allar staðleysur
hans og meinlokur, þótt þar megi
með meiri sanni segja það, er
hann reynir að drótta að mjer,
að það „dugi ekki að líða hr. H.
Y. eða öðrum hans skoðanabræðr-
um — ef nokkrir eru — að út-
breiða þessa „hedögu einfeldni“
Jeg get vel sætt mig við það,
að háttv. núverandi form. Fiski-
fjelags fslands vilji hafa einka-
leyfi á einfeldninni, þótt fyrir- j
rennari hans berðist á móti einka-
leyfum af öllu tægi. pykir mjer
þó fyrir, að hann skuli flytja
svona Ijelega vöru, því heilög er
einfeldni hans ekki!
Frh.
Helgi Valtýsson.
Bæjargjöld í. Vestmannaeyjum.
Jóh. Jós. flytur frv. um að heim-
ila að leggja gjald á lóð:r í kaup-
staðnum, t’l þess að standa straum
af kostnaði við hafnarmannvirkin.
Upphæð gjaldsins er ekki ákveðin
í frv.
Efri deild.
Afnám heimakosninga. pað frv.
var afgreitt í gær sem lög frá
Alþingi.
Frv. um breytingar á þing-
sköpum afgr. til Nd.
Till. um skipulag á sölu sjáv-
arafurða vísað til stjórnarinnar,
eftir till. S. E., með 9:5 atkv.
i Frv. um stofnun búnaðarlána-
deildar vísað til 3. umr.
I
Neðri deild.
Bæjargjaldafrumvarp var af-
gre'tt sem lög eins og efri deild
gekk frá því í fyrradag.
Útsvarsskylda ríkisstofnana.Jör.
B. og B. St. fluttu brtt. um að
færa gjaldið aftur niður í 5% úr
8%. Tr. p. og atvrh. kváðust ekki
þora að samþykkja þessa brtt.,
þar sem ekki væri víst, að frv.
gæti þá orðið að lögum á þessu
þingi. Jör. B., M. T. og Sv. Ó.
mæltu með brtt., kváðust þeir
síðarnefndu leggja minni áherslu
á að frv. verði að lögum á þessu
þingi, heldur en að gjaldið verði
svo hátt. Vildi M. T. og bíða
eftir dómi hæstarjettar í máli
landsverslunar og bæjarsjóðs. En
Jak. M. kvaðst vera á móti frv.
jafnt fyrir því, þó að gjaldið verði
8%, þar sem stofnanirnar ættu
að vera útsvarsskyldar sem at-
vinnurekstur einstakra manna.
Var breytingartillagan samþykt
með 15:11 atkvæðum og frum-
varpið með 18:6 atkv. og end-
ursent Ed.
Fjárlögin. Einni umr. var ekki
lokið seint í gær, en þó átti ekki
að slíta fundi, fyrri en geng;ð
væri frá málinu.

Auglýslnga daglbék.
-===- Tilkynningar.----------
ísafold var blaða best!
ísafold er blaða best!
ísafold verður blaða best.
Auglýsingablað fyrir sveitirnar.
Allir versla ársina hring,
eins þeir stærri’ og minni,
ef þeir hafa anglýsing
átt í dagbókiimi.
*•—” Viískifti. ———
Maltextrakt — frá Ölgerðin Egili
Skallagrímsson, er hest og ódýrast.
Divanar, borðstofnborð og stólar
ídýrast og best í Húsgagnaversinri
isykjavíknr.
Erlenda silfur- og nikkelmynt —
íanpir hæsta verði Guðmnndnr
iaðnason gullomiðiir, Vallarstræti 4
Norðnrlandapeningar úr nikkel og
úlfri eru keyptlr hæsta verði á Stýri-
mannastíg 10.
Hreinar ljereftstnsknr kaupir ía*-
foldarprentsmiðja bæsta verði.
UmbuBapappír
dnr „Morgunblaðið“ mjög ódýrt.
===== Leiga.
Stór skrifstofa til leigu í Hafnar-
stræti 17.
Stórt vörugeymsluhús, ásamt stðr-
um kjallara, til leigu í Hafnarstrætí
17.
Stór kjallari til leigu í Hafnar-
stræti 17.
Stór búð til leigu í Hafnarstræti
17.
Gengið.
Khöfn 30.
Sterlingspund........
Dollar............
Franskir frankar ..
Belgískir frallkar ..
Svissneskir frankar .
Lírur.............
Pesetar...........
Gyll'ni...........
Sænskar krónnr ..
Norskar krónur .. ..
apríl.
26,00
5,931/2
38.50
32.50
105,90
26.75
81,90
222,35
156,20
81.75
Rvík 30. apríl,
Sterlingspund.......... 32,50
Danskar krónur........124,87
■ 1
Sænskar krónur........199,05
Norskar krónur........104,55
Dollar.................. 7,58
------0------
DAGBÓK.
,Jjjósberinn“. jMorgunblaðið' hefir
verið beðið að geta þess, að „Ljós-
berinn' ‘ komi ekki út á laugar-
daginn.
Aðalfund heldur Knattspyrnufje-
lagið Pram í kvöld klukkan 81/ó á
Café Rosenberg, uppi. Eru ýms merk
mál á dagskrá auk hinna venjulegu
mála. —
Togararnir. Af veiðum komu í gær
Maí með 87 tunnur og Egill Skalla-
grímsson með 100. Enskur togari kom
og inn með brotið spil.
„Esja“ kom úr strandfer® kl. 6
í gær. Meðal farþega voru: Gunn-
laugur porsteinsson hjeraðslæknir, sr.
Böðvar Bjarnason Rafnseyri, Ólafur
Jónsson bóndi í Elliðaey, Jón Guð-
mundsáon gestgjafi, Elías Hólm, Sig-
mar Jónsson kaupm., Magnús Mugn-
ússon kaupmaður frá Stykkishólmi,
Gunnar Halldórsson kaupm., Valdi-
mar Ármann kaupmaður. Parþegar
voru afarmargir.
,,Botnia“ kom í gærkvöldi kl. 7
frá útlöndum norðan um land. —
Farþegar voru: — Magn-
ús Thorsteinsson, Steingrímur Ey-
fjörð læknir, Jens Eyjólfsson kaup- j
maður, Johansen verslunarstj., Bjarni j
Benediktsson kaupmaður og norskur
prestur, Olsen.
Bæjarstjórnarfundur hefir ekki
vc-rið haldinn síðan fyrst í apríl —
f jell niður vegna sumardagsins fyrsta.
En í dag kemur bæjarstjórnin saman
á fund klukkan 5 eins og vant er.
Eru fimtán mál 'á dagskrá fundarins.
Litli-KIeppur. Eigandi hans, Guð-
mundur Sigurjónsson, hefir gert bæj-
arstjórn tilboð um sölu á Litla-
Kleppi með þeirri lóð, sem þarf undir
götu og ennfremur með húsgögnum,
rúmfatnaði, búsáhöldum og öðrum
tækjum. Fasteignanefnd sem hafði
málið til meðferðar, hefir látið uppi,
að komið geti til mála, að bærinn
kaupi lóðina til götubreikkunar og
húsið til niðurrifs, en alls ekki inn-
anstokksmunina. Leggur hún því til,
að tilboðinu sje ekki sint.
Fátækramál. Á síðasta fundi fá- f
tækranefndar var samþykt svo hjóð-
andi tillaga: „Pátækranefndin ákveð-
ur að taka á leigu til 14. maí 1925
húsið nr. 20 við Baldursgötu fyrir
225 krónur á mánuði með eldhús-
áhöldum og öllum bor/búnaði, og að
ráða ekkjuna Jónínu Jónsdóttur til
að hafa á hendi forstjóm heimilis
þar, sem aðallega væri notað fyrir
slæpinga, umrenninga og aðra þurfa-
linga, sem bærinn verður að sjá fyr-
ir og oftast að greiða mikið meira
með, en þurfa mundi á svona heimili“
Verslunarskólanum verðnr sagt
upp í dag kl. 4.
íslendingabók er til sýnis í
skemmunni hjá Haraldi í dag.
Gestir í bænnm. porsteinn por-
steinsson kaupmaður í Vík og Ólafur
Pálsson kennari á Litlu-Heiði í Mýr-
dal eru nýkomnir að austan.
Helgi Valtýsson hefir beðið Mbl.
fyrir grein þá um Kristján Bergs-
son sem er í blaðinu í dag út-
af grein hans um kjöttolls-
málið sem birtist hjer í blaðinn fyrir
nokkru. pó Mbl. geti ekki á nokkum
hátt fylgt H. V. að málum varð það
samkvæmt venju að birta greinina
þareð Kr. B. veittist nokkuð að H.
V. í grein sinni.
Dánarfregn. pau hjónin Kristín
Gunnarsdóttir og Guðmundur Guð-
mundsson bankaritari frá Reykholti
hafa orðið fyrir þeirri sorg að missa
dóttur sína, Helgu, rúmlega árs gamla.
p. G. segir í síðustu „Lögrjettu“:
En liafa þá þessir útlendingar reynt
að hafa nokkur áhrif á blað það,
sem hjer er um að ræða, til stuðn-
ings erlendum hagsmunúm? segja
þeir. — Nei, svara jeg, enda er það
líka fram tekið í Lögrjettu-greininni.
„Af ávöxtunum sknluð þjer þekkja
þá.“ Vingott hefir lengi verið milli
Tímans og Alþýðublaðsins, enda þvf
lýst yfir af Alþbl. síðastliðið sumar,.
að Tíminn hefði verið afleggjari frá
því. Mun það rjett vera, enda margt
líkt í fari þeirra, er ættböndin sýna.
Nú síðustu vikumar hafa blöð þessi
tekið ógurlega jóðsótt, svo mikla,
að eitthvað hlaut að koma mjög bráð-
lega. Nú er fæðingin afstaðin, en eigi
er hún burðug, sem vænta mátti,
enda fætt fyrir tímann. í gær fædd-
ist „Rauði fáninn“, boðandi bylt-
inguna rússnesku hjer á Iandi. Ef
sagt að snáðinn eigi að sendast bænd-
um landsins *í reyfum Tímans með
næsta pósti. En hvernig skyldi bænd-
um geðjast að afkvæminu?
Söngpróf fór í gær fram í Barna
skólanum undir stjórn söngkennarans,.
Aðalsteins Eiríkssonar. Um 90 nem-
endur tóku þátt í prófinu og va*
unun að heyra allar þessar bama-
raddir, seni mjög vel hefir tekist að
æfa saman.
v. f. ki. 8y2.
Háskólinn. Dr. Kort K. Kortsem
flytur í dag kl. 6 erindi nm Holgev
Draehmann. Aðgangur ókeypis fyr-
ir alla.
O. B. Sökjær blaðamaður, sem hjer
var á ferð í fyrrasumar kom hingað
með Botniu í gærkvöldi. Kom hann
með Goðafossi til Akureyrar o g
dvaldi þar nokkra daga og hjelt tvn
fyrirlestra. Á ísafirði hjelt lianú
einnig fyrirlestra. S#kjær ætlar að
dvelja hjer rúma viku og mun ha®11
halda hjer fyrirlestra, en einkuin eT
það erindi hans að kvnna sjer hier
ýms málefni og skrifa nm þau. E*
hann nú starfsmaður „Nationaitid-
ende.“ Eflaust verður fróðlegt
sækja erindi Sökjær, því hann e*
margfróður maður og segir vel
skemtilega frá.
Sýslnmennirnir Bogi Brynjólfsson,
M. Jónasson og porsteinn P0*'
steinsson komu hingað með Esjn i
gærkvöldi.