Morgunblaðið - 16.11.1924, Blaðsíða 6

MORGUNBLABIft
Alt sr þigar þrent er!
Þrjár neðantaldar vörutegundir hafa rutt sjer til rúias
um alt land. enda margra ára reynsla fyrir gæðum þeirra.
Prjónagarnið þekta, sem allar prjónakonur mæla
með.
Hin bláu og indigólituðu Scheviot með 10
ájA reynslu að baki sjer, 5 tegundir, verð frá
5—35 krénur.
Hið franska alklæði, sem kemu með e.s. ísland
i gær.
Reynslan er sannleikur, verslið því við okkur, með of«
antaldar vörutegundir.
Ásg.70. iunnlaugsson 8t Co.
Austurstræti 1.
Georg Bnandes,
ííýlega er komin út bók eftir
Georg Brandes. um tíðarandann
og helstu viðburði á Frakklandi
á 18. öldinni. Nefnir hann bókina
„Uimodstaaelige". Er hjer þýtt úr
formála bókarinnar, til þess að
sjoia hinn einkennilega, fjörlega
r'thátt Brandesar, sem hann við-
hefir enn í dag, 82 ára gamall:
n
Svipför um Frakkland á 18. öld.
Lífsgleði og ljettúð. Alt fagurt og
fágað. Ljósglit fagurra, samstiltra
lita í klæðabúnaði. Háttprýði. Karl-
menska. Silkiskrjáf. Móða af fegnrð-
arfnjóski. Korðaglamur. Ljettúð með
drenglund. Loftið þrungið af krydd-
ilm ástaræfintýra. Allskonar ástamál,
augnabliks og æfilangar trygðir. Alls-
konar æfintýri, stundaræsing, afreks-
verk og þolinmæðisþrautir.
Ástaleikir í áferðarfallegum, stund-
um, einkennilegum klæðabúningi.Á þeim
árum voru menn oftast ljettklæddir,
gagnstætt þeim á 17. ölidnni, sem
komu fram í kirfibúning hofmanna.
LjetOdæðnaður, til þes3 að fegurðin
njóti sín, í morgunfötum, heimabún-
ingi. Menn hirtu eigi um stórfenglegt
prjálið, ®em mest bar á á dögum Lúð-
víks 14.
18. öldin er ó!d kjarnyrðanna. pá
er Voltaire.
pað er öld hinna næmu tiifinn-
inga, öld Rousseau’s.
pað er hofmanna-öldin, ástarum-
hyggjuöldin, þegar ríkur höfðingi á-
varpaði eitt sinn ástmey sína, er hún
hugfangin horfði á blikandi stjörnu:
„Horfðu ekki lengur á hana, vina
mín, jeg get hvort sem er ekki gefið
þjer hana“.
Kvenþjóðin ræður lögum og lof-
um. Kvenþjóðin ræður þá fögrum
listum; hún byggir, teiknar, málar og
lætur máia sig. Hún verndar rithöf-
undinn gegn öfundarmönnum, kemur
riiverkum hans á bókamarkað.
Bókmentir þeírra tima haf a að geyma
háðið, sem skemtir, beryrði, sem æsa,
ástríður, sem svíða og brenna; þar
eru bókmentir napuryrðanna og frels-
isins, þar er uppreisnin falin undir
Tilæju ljettúðar og háðs. Og enn eru
, þar rit, sem með glensd draga
galla þjóðfjelagsins í dagsbirtuna.
pað er öld háttprýðinnar, þegar
mest er um vert að vera viðmóts-
þýður.
Ef talað er um mikinn hershöfð-
ingja, þá er fyrst spurt hvort hann
hafi gott viðmót.
pegar náttúrufræðingurinn sest við
vinnuborð sitt, prýða kniplingar úln-
liði hans.
Kveniþjóðin ræður afdrifum leik-
lista. Hún klappar, og sorgarleikirnir
lifna við, sem annars voru að logn-
ast út af. Hún geispar yfir skopleikj-
unuin, og þeir eru dauðadæmdir, en
voru annars á góðum vegi með að ná
sjer á strik.
pað eru konurnar, sem koma gáfu-
mönnunum ungu á framfæri; þær tal-
færa við Gtjórnarherrann; ungi her-
maðurinn fær yfirráð riddarasveitar,
og ábótinn óreyndi æskilegt biskups-
dæmi. Sjálfur Napoleon Bonaparte
kemst ekki leiðar sinnar nema að
notfæra sjer hylli kvenna. Jósefína
kemur að rnáli við fyrverandi unn-
usta 'SÍnn, Barras, og Napóleon fær
yfirráð yfir Italíúhernum.
Meðal æðri stjettanna virðist lífið
alt sem leikur og dans.
En þar eru líka heræfingar alt frá
æskvárum.
Annars er lífið við hina helstu hirð
Til þess að gera hrein}
fyrir sinum dyrum, þarf
Sirákúst.
Verslunin „Þörf“, Hverflsgötu
56, selur þá fyrir aðeina kr. 1,55.
Simapi
24 verslnintai
23 Poulsen,
27 Fossberg
Ikjapparstig 29.
SárnsmíflauErkfæri.
T óbaksvörur
o g Sælgæti
i miklu úrvali býður
lóyjshúsiá
Munið A. S. I.
Simi 700.
í Evrópu eilíft kapp um hylli konungs
hjónanna og gæðinga þeirra. Og með
iúrðinni sjálfri sífeld barátta, ekki
aðeins um ásthylli kvenna, heldur sem
óðast um aðdáun helstu og glæst-
ufctu hirðmanna.
pó lifað. ,sje þar sífeldu flökkulífi
ástamála, hafa bestu menn hirðarinn-
ar til að bera karlmenskubug í brjósti
frá fornum riddaratímum.
Svo kemur að því, að Beaumarcbais
ieikur sjer með uppreisnar-anda, eins
pg menn áður höfðu leikið sjer við
ástaratlot og faðmlög.
pegar öldinni hallar kemur fall-
hnífurinn í ljós yfir höfði á fagur-
klæddum, fyrirhyggjulausum fjöldan-
um, þrístrendi, breiði fallhnifurinn,
sem festur er upp milli tveggja stólpa
og sem draga má upp og láta detta.
0g höfuðin fjúka hvert aif öðru.
Að lokum staðnæmist hnífurinn, og
stuttu síðar kemur í hans ®tað þrí-
istrendi hatturinn litli. Undir skygni
[hans eru augun, djúpu, sem gegn-
skoða, skelfa, skipa, hrífa, gagntaka.
M.aðurinn með hattinn þann, endar
öldina. Hann yfirskyggir alt í lok
hennar, og á með öllu fyrstu áratugi
hinnar næstu.
"—**&««
Gengið.
Rvík í gær.
SterH. pd. ........ 28.60
Danekar kr. .........108.91
Norskar kr........... 91.65
Sænskar kr...........165.65
Dollar.............. 6.18
Franskir frankar..... 32.95
Efnalaug Reykjavikur
Laiogavegi 32 B. — Sími 1300. — Símnefni: Efnalaug.
Hreinsar með nýtísku áhöldum og aðferðum allan óhreinan fatnaí
og dúka, úr hvaða efni sem er.
Litar upplituð föt, og breytir um lit eftir óskum.
Eykur þægindi!_______ Sparar fjel
Linoleum-gólfðúkar.
Miklar birgðir nýkomnar. — Lægsta verð í bænum.
Jónatan Þorsfeinsson
S í m i 8 6 4.
Risa-loftfarið.

-x=-
Dagbók.
Hlutaveltu heldur verslunarmanna-
fjelagið „Merkúr“ í dag, og hefst
hún kl. 5 í Bárunni. Margir ágætir
niunir eru á hlutaveltu þessari, svo
sem farseðill á 1. farrými til Kaup-
mannahafnar, 100 krónur í pteningum,
vasaúr, nýtt, saumavjel, kol og margt
fieira. Er þetta í fyrsta skifti, sem
fjelagið heldur hlutaveltu, og hefir
það auðsjáanlega vandað til hennar.
Engin núll eru á hlutaveltunni og
er það mikill kostur. Hljóðfærasveit
skemtir.
Um og eftir miðjan síðasta mán-
Uð var naumast um annað meira
talað í heiminum en um h'na fyr-
irhuguðu ferð Zeppelins-loftfars-
ins mi'kla yfir Atl'antshafið. Öll
Norður- og Vesturálfan stóð að
minsta kosti á öndinni yfír því,
hvort þetta risa-loftifar Ikæmist
'heilu og höldnu yfir hafið.
Nú hafa menn fengið að þreifa
á veruleikanum. Loftfarið komst
Ihe'lu og höldnu á áfangastað, og
er það talið eitthvert mesta fram-
farasporið, sem stígið hefir verið
á þessu sviði.
petta Zeppelinskip er tröllauki®
að stærð — h:ð langstærsta, sem
nokkru sinni hefir verið smíðað,
og gengur undir nafninu Z. R. III.
Pað rúmar 70.000 kúbi'kmetra, og
er 200 m. langt. (Til samanburðar
má geta þess, að Landsbankinn
hjer er 34 m. á lengd). Að þver-
máli er loftfarið 30 m. Fyrsta
Z eppelin-lof tf arið rúmaði aðeins
10.000 kúbikmetra, og er þá stærð-
in orðin sjöföld á tæpum 25 árum.
Skrdkkur þessa jötunloftfars er
bygður úr alúminium, en er vitan-:
lega sikift í marga smáklefa, og
eru í hverjum klefa belgir fyltír
með „Brint“. Ofan úr sjálfum
skrokknum hanga 6 hengiklefar,
og eru í hverjum þeirra 200 hest-
afia vjelar.Fremst eru farþega- og
foringjaklefarnir. Er farþegarúm-
ið útbúið eftir ný.justu tísku. par
eru skrautlegir fjögra manna klef-
ar, og fylgir hverjum þeirra svefn-
pláss. Framan við farþegaklefana
er svo foringjahústaðurinn, en aft-
ast l'iggja eldhús, þar sem alt er
unnið með rafmagni, borðsailur,
þvotta'herbergi o. fl. Loftskeyta-
stöð er og í s'kipinu, sem bæði
tckur á móti og sendir þráðlaus
skeyti.
Burðarmagn slkipsins er 46.000
kíló, svo að á styrjaldartímum er
hægt að koma £yr;'ir í því allálit-
legri dyngju af sprengikúlum, En
sem betur fer á að nota skipið til
farþegaflutnings. Og óneitanlega
er loftskipið hraðskreitt samgöngu
tæki. pað fer 130 km. á klukku-
stund, og hefir allan úthúnað til
að geta farið í einu 12.500 kíló-
metra.
pegar skipið kom til Ameríku
átti það að losa sig við „Brintið,“
sem hefir borið það yfir hafið.
Á síðan að fylla það af öðru efni,
sem ekki er eldfimt, en jBrint1 er
sjerlega eldf'mt efni. Var skipið
því vátrygt fyrir 150 þúsund ster-
lingspund á leiðinni til Ameríku,
og var öll upphæðin hjá ensikum
vátryggingarfjelögum.
Guðmundur úr Grindavík tekur enn
til máls í Alþýðublaðinu í gær um
pólitíska stkólann á Hafnarbakkanum.
Fer hjer eins og spáð var, að þeir
sem hóað hafi sainan nokkrum ung-
lingum í skóla þennan, kveða hátt
u.m alþýðumentum og telja sig vinna
ií anda hollrar og sannrar mentimar,
er þeir árictja unglinga til þessarar
„hagnýttu fræðslu,“ er þeir kalla svo.
Háðulegt er, að fullorðnir menn,
sem í þokkabót þykjast vera færir
um að vera kennarar, skuli reyna
að telja almienningi trú um að menta-
'þrá og löngun til að fræða almenn-
ing, stjórni gerðum þeirra í þessu
skóla-máli, þegar þeir sömu dagana,
sem þeir bera fram þessar fullyrð-
ingar og í sama blaðinu sem flytur
þær, reyna mJeð öllu móti að ,;svíkja
lit“ á stefnu sinni, með því, að vera
eitt í dag og annað á morgun.
— peir fela áform sín, und-
ir almennri alþýðufrasðslu á sama hátt
og þeír fela stefnu sína og fyrirætl
anir með fáránlegum hringlandaskap.
Á fimtudaginn er Alþbl., andstæbt
kommúnistum, á föstudaginn óskar
Jiað fjelagi ungra kommúnista til
hnmingju nieð heillaríkt starf. Á laug-
ardaginn skrifar Guðmundur æsku-
lýðsuppfræðari úr Grindavík, og tel-
ur það skammaryrði að vera kend-
ur við Bolsa. í dag, kemur Alþýðu-
blaðið ekki út, og getur því ekki
snúist fyrri en á morgun.