Alþýðublaðið - 31.05.1958, Blaðsíða 6

Alþýðubiaðið
Laugardag'Ur 31. maí 1958
VIÐ HAFNARBAKKANN
iiggur norskt vöruflutninga-
skip, nýtt að siá og r "burða
glæsileg gnoð. m. s. „Bestik“
frá Os'ó. „Fjórtán mánaða
gamalt“, segir Gustaf Nilsson
skipstjóri, er ég er setztur að
f svip í h.num rúmgóðu og vel
búnu dagstofu hans. „Fjórtán
hundruð og fjörutíu smálsstir
d. w. Við komuim hingað í gær
jniorgun, lónuðum hérna á fló-
anum í logni og morgunsól og
nultum fegurðarinnar. Nú er þó
feomið sumar á íslandi, sagði
ég við stýrimanninn, en í dag
er kalt og ekki sumariegt. Og
nú er ég búinn að vera á vakt
I þrjátíu klukkustundir sam-
fleytt án þess mér hafi komið
dúr á auga.. það hefur staðið
þannig á“.
G. Nilsson er frá Moss í Nor
egi, kaupmannssonur, og verð
ur fimmtugur í sumar. Hann
var seytián ára þegar hann fór
til sjós, réðist sem ungþjónn
á e. s. ,,Estrella“ frá Bergen,
en það skip var eign. Norsku-
Suður-Amsríkulínunnar, og
fyrr en varoi var strákurinn fiá
Moss farir.n að spóka sig í Ríó.
Síðan hefur hann siglt öll
heimsíns höf og gist hafnir í
öllum álfum og löndum nema í
Síberíu og Suður-Afríku. „Þótt
íaðir minn væri kaupmaður
var siómannsblóð í ættrnni“,
segir hann. ,.Afi minn var sjó
tmaður og flæktist víða og bróð
ir minn er skipstjóri, búsettur
í Cardiff. Jæja, ég fikraði mig
þetta st'ig sf stigi, eins og tíðk
ast í norska farskipaflotanum,
var tvo vetur í sjómannaskóla
og lauk öllurn tilskildum 'próf
utn oe var stýrimaður á ýms-
um skipum. Og svo brauzt
styrjö’iin út og ég héit til
En.g1ands“.
„Ég' hafði r'áðizt stýrimaður
á norskt flutningaskip árið
1934. og á bvf sama skini var
ég allt til 1946. Sigldi Norður-
Atlar.tsháfið í vopnaflutning-
j|m t’l Niorírjr-Rússlands ö.v
styrjaldarárin án þess nokkuð
kæroi fvtir í frá=öeur f^randi
nema hvað okkur tókst áð
skjóta niður e.úa þýzka flue-
vél. Jú, og svo það að ég hæk.k
r.Si í t:gn og va-rð skipstjóri.
Ég e=ri ráð fyrir að þetta tólf
ára atburðaleysi á einu cg sama
skipi. og það á styrjaldarár-
um, sé aíllt að því rnet í nci'ska
f c-tanum“.
— Og þegar styrjöldinni
iauk?
,,Þá fór ég til Kanada fyrst,
síðan til New York. Frá New
York sig'ldi ég sem stýnmaður
á skipi til Havanna um nokk-
urt skeið. Það var eitt af þess
um lúxusskipum, sem flytur
auðugt fólk til skemmtidvalar í
luxusgi'strhúsum Havanna. A'.m
ars verð ég að segia að mér
fé’l ágætlega þar í borg, enda
þótt auglýsingaskrumið oe upp
itsj ikkeiriið sé vifcante.ga qllkt
að engu tali tekur. Já. — þar
lenti ég í þv,í ævintýri að
drekka með Hemingway. Hann
átti þar sitt horn í einni veit-
i'ngastofunni og sat þar títt að
sumbli og vildi gjarna ræða
við siómenn. sem víða höfðu
farið“.
„Og nú hef ég verið skip-
stjóri í átta ár samf’sytt á
norskum skioum. Sigli einkum
til Norður-Afríkuhafna. Jú. —
ég var í höfn í Portúgal ekki
al s fvrir lönsu os nú komum
við frá Rclterdam, oCT það er
ekki U ldur langt síðan við
vorum í Vestur-Indíum. Það
væri synd að segia að maður
héldé kyr.ru fyrir . . .“
Gustaf Nilsson,
— Búsettur í Noregi?
„Nei, blessaður vertu, ég
he’d nú síður. Ég er kvæntur
þ'bzíkri konu c.g \}.ð þ|igufm
eina dóttur, tólf ára gamla.
Við höfum búið í New Yor-k,
við höfum búið í Kanada og
þær hafa búið um borð hjá
mér og flækzt með mér um
a ft. Ég gacili trúað að þæ:i
væ'iu éklji margar tói’.f ára,
sem talizt geta slíkir heims-
borgara.r sem hún. Nú verður
hún að sækia skóla, og fyrir
það er ég nú búsettur í Liver
pcol eins og stendur“.
— Hefurðu verið heima á
Moss nýlega?
„Nei, ekki nýlega, en ég hef
oft skrcppið þangað þegar ég
hef komið því við. Og í sumar
ætla ég að halda þar upp á
fimmtugsafmælið mitt, maður,
taka mér langt levfi frá sjón
um, fara upp í fjöll og hver
veit hvað. Uopi í selin. maður,
svona af gcmlum vana; það var
ekki látið undir böfuð leggjast
hérna í .gamla daga þegar far
maðurinn leit heim. En fyrst
og frcmst verður erindið vitan
lega að hitta mömmu og systur
mína. Svstir mín tók við varzl
uninni þagar faðir okkar lézt
og í kur hana af miklum dugn
aði. Og mamma. hún er orðin
sjötíu og sex ára, en. svo ern
}g un.g að undrum sætir.
„Sprækasta ienta pá Moss.
serr‘u“; það verður ga-man að
sitja inni í gcmlu stofunni hjá
■ henni og lesa fyrir hana; virða
hana fvrir sér bar sem hún sit
ur í vöggustólnum og heklar
af kappi. Fc.lkið á Moss, það
er þrælbraust og ódrepandi,
skal ég segia þér“.
— Hefurðu komið hingað áð
ur?
„Jú. fyrir þrem árum. Þetta
er allra bezta höfn, en borg
inni svipar ekki á neinn h'átt
til þeirra hafnarborga, sem við
gistum venjulega, — að
minnsta kosti er Hfið við höfn
| ina t annað'. Við verðujm
ekkert varir við ágengt kven
fólk eða neitt þess háttar; ég
á raunar bágt með að trúa því
að kvenfólk hér sé frábrugðið
öðru kvenfólki, en lífsglaðari
gerðin af þeim heldur sig þá
annars staðar en við höfnina.
Og enn er það eitt sem vekur
athygli okkar, — hér er allt svo
hræðllegt dýrt að slíks eru e'kki
einu sinni dæmi í Jygasögum.
sem farmenn segia til að yfir
ganga hverir annan“.
Ég soyr hann hvernig hann
uni sjómannslííinu. Hann svar
ar því til að ævintýralegra og
skemmtilegra líf geti ekki fyr
ir unga menn, ,,og þegar maður
er hættur að nicta ævintýr-
anna er maður um leið orðinn
a’ltof gamall til þess að byrja
á öðru. Að minnsta kosti lang
ar mig ekkí í land. ekki til
li mg,v’,ala.\ Ég kann v, )*, . v'i,ð
þetta staif og uni kicrum mín
um vel. enda hef ég aldrei sstt
mér það maik að safna milljón
um og áhyggium. Annars eru
slæmir tímar fyrir norska flot-
ann núna; á annað hundrað
skipa bundin í höfn. baö hefur
verið byggt svo mikið af nýj
um og stórurn fiutninga'skipum
að unda'nförnu og þau gömlu
standast ekki sam'kepp'nina.
Maður má happi hrósa að vera.
á nýiu skipi og uop á sitt
bezta, og í sumar tekur maður
lífinu með ró, senniiega í eina
fjcra mánuði, enda hef ég svo
að segja ekki af skipsfiöl sti-g
ið í hálft fjórða ár. Fjóra mán
uði, — mig verður áreiðan-
lcga farið að langa á sjói'nn aft
ur undir lokin. En þetta getur
verið erfi.tt með köflum, og á
stundum verður maður að
halda sér við á tóbaki og áfengi.
Þannig var það að minnsta
kostí á styrjaldarárunum. En
aldrei hef ég vitað til þess að
nc'kkur skip'stióri eða stýrimað
ur gripi til hinna svonefndu
,,eiturlyfja“ á hveriu sem
■ gekk. Jú. ég þekkti raunar einn
skipstjcra, sem notaði svefnlyf
við og við, en það getur maður
ekki kallað eiturlyfjanautn. E'n
það eru sígarettu.rnar. — tveir
pakkar á dag og meira, ef mað
ur vakir . . . “
Skipshöfnin e.r af ýmsu þjóð-
erni, — Norðmenn, Danir, Finn
ar, Hollendingur, Englendingar
og Skoti. Ungur maðu'r kemur
irm, Björgvinjarbúi, hann er
með smáböggul, eitthvað sem
Framhald á 5. síðu.
30
BARNAGAMAN
BARNAGAM'AN
31
A MORGUN, 1. júní
á Hafnarfjörður hál’frar
aldar afmseli sem kaup-
staður. Reyndu að
spreyta þig á eftirfar-
andi spurningum. Ef þú
getur svarað þeim verð-
ur ekki annað sagt en að
þú sért vel fróðnr um
Fjörðinn.
A.
1. Hvað margir íbúar
eru í Hafnarfirði?
2. H'venær Mensborgar-
skóÉnn var stofnað-
ur?
3. Hvort Hvalevri tii-
heyrir Hafnarfirði
eða Garðahreppi? En
Set'berg?
4. Um hvert levti or-
usta var háð milli
enskra og þýzkra
kaupmanna í Hafnar-
firðí?
5. Hvenær togari var
fyrst gerður út frá
Hafnarfirði?
6. Hver vakti fyrstur
máls á stofnun Hellis
g.erðis?
7. Ilvenær Hafnarfjörð.
ur fékk kaupstaðar-
réttindi?
8. Hvsr samdi lagfcð
Hóladans?
9. Hvaða skáld varð úli
í Hafnarfjarðarhrauni
árið 1916?
10. Hver orti þetta mn
hamarinn í Hafnar-
firði;
Hamarinn í Hafnarf.rði
horfði fyrr á kotin
snauð,
beygt af oki kóngs og
kirkju,
klæðiaust fólk, er skorti
brauð,
sá það vaxa að
viijaþreki,
von og þskking nýrri
hresst,
rétta bak og hefja höfuð,
hætt að ó,ttast kóng og
prest.
B.
1. Hver setti á stofn
skipasmíðastöð. að
Ófriðarstöðum í
Hafnarfirð um alda
mótin 1800?
2. Hver lagði fyrsíur
þorskanet við ísland,
og hvar voru netin
lögð?
3. Hver reisti fyrstur
trésmíðaverksmi ðj u
hér á landi?
4. Hvar starfaðj fyrst
kennaraskóli hér á
landi?
5. Hver var aðalhvata-
maður að stofnun
Iðnaðarmannafélags
Hafnarfjarðar og iðn
s'kólans?
6. Hvenær Verka-
mannafélagið Hlíf
var stofnað?
7. Hverjir hafa verið
skólastjórar Flens.
borgarskólans?
8. Hver hefur ort kvæð
ið „Þú hýri Hafnar-
fjörður" og hver hef
ur samið lagið vcð
það?
9. Hvar starfaði fyrsta
gosdrykkjagerð á ís-
landi?
10. Hvenær var Bæjar- i
útgerð Hafnarfjarð-
ar stofnuð?
11. Hver er elzta sjálf-
stæða rafmagnssiöð
á íslandi?
12. Hver orti þetta um
Hafnarfjörð:
Þú seiðir mig, fjörður,
í sólfang þitt
við sæblik og lo.gnstafa
ró.
Þú hugsvölun andar
í hjarta mitt,
er heiðríkjan opnar mér
skautið sitt.
í faðmlögum þínum
er fró,
þú biður og laðar og
bendir mér
á brosandi óðal í sjál.fum
þér,
því ég á \‘.ð hafið þitt
heima.
SVÖR A:
. , 1. um 6500. 2. 1882. 3.
Haifnarfirði. 1 Garða-
hreppi. 4. Um 14.00. 5.
1905. 6. Guðmundur Ein
arsson. 7. 22. nóvember
1907. 8. Friðrik Bjarna-
son. 9. Andrés Björns-
son. 10. Örn Árnasou.
SVÖR B:
1. Bjarni Sívertsen. 2.
Skúli Magnússon. — Á
Hafnarfjaroarmiðum. 3.
Jó'hannes Reykdal. 4. I
Flens'bor.g. 5. Emil Jóns-
son. 6. í júní 1908. 7.
Jón Þórarinsson, Ög-
mundur Sigurðsson,
Sveinbjörn Högnason,
Lárus Bjarnason, Bene-
dikt Tómasson og nú ÓL
afur Þ. Kristjánsson. 8.
Frú Guðlaug Pétursdótt
ir og Friðrik Bjarnason
samd'. lagið. 9. Haínar-
firði. 10. 1931. 11. Raí-
magnsstöð Jóhannesar
Rleykdals. 12. Stemn
Sigurðsson..