Morgunblaðið - 29.10.1925, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
8
1CS
MORGUNBLAÖII,
sítðfnandl: Vllh. Fln*on.
igBfandi: Fjel<MK * HeykJvTÍ'k
^tjnrar: Jðn Kjart&neaon,
VittltjT atefínBBoa.
i"oingast jðri ■ E. Hafhor*.
‘KrifBtofa Austnrutrœtl 8.
fiiwar: nr. 498 og 600.
A.uKlÝsins'ailtrifBt. nr. 700.
S .l.naoijnar: J. KJ. nr. 74*.
V. St. nr. 1180.
B. Hafb. nr. 770.
Askrlftagjald lnnanlanda kr. 1.00
é. tndnuBi.
Dtaniands kr. 2.B0.
I iausasölu 10 «ln.t
ERLENDAR SÍMFREGNIR
Khöfn, 28. okt. FB.
Frakkneska stjórnin segir af sjer.
Símað er frá París, að ráðn-
neyti Painleves hafi sagt af s.ier
í gær, í þeim tilgangi að losna við
■Gaillaux. Sennilegt er, að ráðu-
néytið komi aftur að viðbættum
Tlerriot.
Alþjóðabandalagið skerst í leik-
inn í Balkanmálunum.
Alþjóðabandalagið hefir skipað
'Grikkjum og Búlgörum að hætta
stríðinu innan 24 t.íma.
Rakovski sendiherra í París.
Símað er frá Moskva, að Ra-
kovski hafi verið skipaður sendi-
herra í París.
Kappteflið.
(Tilk. frá Taflfjel. Rvíkur).
Rvík, 28. okt. FB.
í nótt komu leikir á báðum tafl-
horðunum frá Norðmönnum:
Á taflborði 1 var annar leikur
þeirra (svart) g 7 — g 6.
Á taflborði II. var annar leikur
þeirra (hvítt) b 2 — b 3.
-——
Vesturíslenskar frjettir.
Heimskringla frá 9. sept. flytur
3 ræður merkra Yestur-íslendinga,
sem þeir hjeldu í heiðurssamsæti
því, er E. H. Kvaran rithöfundi
og frú hans var haldið í Winni-
peg við burtför þeirra þaðan. —
Ræðumennirnir voru þeir Stephan
Thorson, sjera Rögnvaldur Pjet-
ursson og sjera Runólfur Marteins
son. Margt ágætlega sagt í ræðum
þessum, eþki síst ræðu sjera Run-
ólfs, er lýsir átakanlega þeim
hlýju tilfinningum, er Vestur-fs-
Tendingar enn bera í huga til fs-
lands. Allir ræðumennirnir fóru
^nörgum og fögrum orðum, sem að
líkindum lætur, um starf og hæfi-
leika E. H. Kvaran, og kom glögt
í ljós, sem oftar, hve mikil ítök
hann á í hugum Vestur-íslendinga.
Landnáms minningarhátíðin þ.
2. ágúst á Gimli hafði farið hið
^esta fram. Flyktust íslendingar
a ^ana úr öllum hlutum álfunnar
og var hið mesta. fjölmenni saman
komið, er hátíðih hófst. Hinnar
prúðmannlegu framkomu hátíðar-
gestanna var sjerstaklega minst
hæði í íslenskum og enskum blöð-
om. Forseti dagsins, Einar S. Jón-
asson, ávarpaði fyrstur mannfjöld
ann. Heillaóskaskeyti las hann
UPP frá dr. Vilhjálmi Stefánssyni,
Lorgarstjóra Winnipeghorgar o. fl.
Josepb Thorson, víðfrægur Vestur
íslendingur, forstöðumaður laga-
skóla Mahitobafylkis, flutti ræðu
fyrir minni Canada.
E- H. Kvaran flutti kveðju frá
stjórn og þjóð fslands. Lauk hann sem þeir hafa átt að etja. Og jeg
máli sínu með þessum orðum: | þakka þá ekki síður fyrir það, af
„Fyrir hönd hinnar íslensku | hve mikilli göfugmensku og ást-
stjórnar og þjóðar þakka jeg Vest j ríki þeir hafa styrkt bræðraband-
ur-íslendingum fyrir alla þá sæmd ið. Og fyrir hönd stjórnarinnar á
som þeir hafa gert kynstofni vor-, íslandi og íslenskrar þjóðar árna
um með framkomu sinni í þessari jeg ykkur allrar blessunar á ó-
heimsálfu, við hverja örðugleika, förnum leiðum“.
-----o—oOo—o---
Miðlifnartillagan.
Sjómenn neita.
Atkvæðagreiðslan fór þannig að 620 sögðu nei, en 149 já.
Þegar þessi úrslit voru afhent sáttasemjara var
atkvæðagreiðsla ókomin frá 5 togurum.
Tólf hundruð sjómenn verða atvinnulausir.
þegar togaraflotanum verður lagt upp.
í gær komu lirslit atkvæða-
greiðslu sjómanna til sáttasemj-
ara. Voru úrslitin þau, að 620 sjó-
menn neituðu, en 149 játuðu. 1
fyrradag gengu kviksögur um bæ-
inn um það, að sjómenn myndu
neita miðlunartillögunni. Er óhætt
að fullyrða að menn stórfurðaði
á því. Þeir sem kunnugir eru tog-
araútgerðinni undruðust mest að
sjómenn skyldu eigi vilja ganga
! að tillögunni. Þeir vissu, hversu
: mjög reyndi á tilhliðrunarsemi út-
[ gerðarmanna, er þeir samþyktu
! miðlunina fyrir sitt leyti.
j Morgbl. átti tal við Georg Ól-
- afsson í gær.
* -— Verður framhald á samn-
ingunum, spyrjum vjer Georg.
— Jeg sje ekki betur, tm mínu
starfi sje lokið í bili, segir hann.
: Á þessu stigi málsins hefi jeg
enga ástæðu til að leita fyrir
mjer með samkomulag.
J — pað er þá væntanlega óum-
flýjanlegt að togaraflotanum
verði lagt upp?
— Jeg sje ekki fram á annað,
eftir því, sem komið er á daginn.
í Morgbl. leitaði síðan umsagnar
| ------—o—oOo—o
fulltrúa útgerðarmanna svo og
sjómanna, til þess að fá fregnir
af afstöðu þeirra til málsins. En
þótt báðir aðilar ljetu eitt og ann
að uppi við tíðindamann vorn,
mæltust þeir undan því, að láta
það koma opinberlega fram í dag.
Munu útgerðarmenn hugsa sjer
að best fari á því, að umræðurnar
um málið hefjist þá fyrst fyrir
alvöru, þegar sjómenn eru flestir
komnir heim. Það er vitanlegt að
verkamannaforingjarnir, þeir sem
í landi eru, hafa flestir, ef ekki
allir talið sjómenn á það, að neita
miðlunartillögunni. Má með sanni
segja, að staða þeirra er ekki öf-
undsverð nú, svo laklega mælist
undirróður þeirra fyrir. Er ekki
ólíklegt að þeir sjeu nú* ekki allir
jafnhróðugir yfir hvernig komið
er, — og yfir ábyrgð þeirri, sem
þeir hafa. lagt sjer á hendur.
Um 1200 sjómenn verða atvinnu
lausir, er togararnir hætta veið-
um. Hve margir missa atvinnu að
meira eða. minna leyti sem í landi
eru, verður eigi talið í skjótri
svipan.
SiltlBPf
24 varilmnim
28 PoulMn,
27 Fooibars*.
KlAppSLraítg 5SB.
Kúbeiny
Hamrar og Axir.
Afgreiðsla blaðsins
HÆNIS
á Seyðisfirði
annast í Reykjavík
Guðmundur Ólafsson,
Fjólugötu (áður innheimtumaður
hjá H. í. S.). Til hans ber einnig
að snúa sjer með greiðslu á blað-
inu. —
Kjöt
af dilkum og fullorðnu fje úr
Borgarfirði verður selt í heilum
kroppum næstu daga.
Pantanir óskast sendar sem
fyrst. ,'
Kaupfjel. Borgf.
Laugaveg 20. Sími 514.
Fólksfækkunin
í Frakklandi.
Ný hugmynd, að gera út-
lendingum hægra með að
setjast að í FrakkTandi,
ef Vera kjnnni að þeir
yrðu frjósamari
en Frakkar sjáJfir.
Hið gamla áhyggjuefni Frakka,
fólksfækkunin, er altaf ofarlega á
dagskrá hjá hugsandi mönnum í
.Fí’akklandi.Pyrir stuttu kom mað-
ur nokkur, Charles Lambert • að
nafni, með nýja uppástungu í
I þessu vandasama máli. Uppá-
stunga hans, sem lögð verður fyr-
Jir frakkneska þingið, er í stuttu
máii sú, að veita útlendingum
ihægri aðgang til þess að sétjast
að í Frakklandi. Eins og lögin
eru nú þar í landi, þarf útlend-
. ingur að hafa verið minst 10 ár
I búsettur í landinu, áður en hann
jöðlast rjettindi innborinna manna,
' nema, ef hann giftist frakkneskri
J stúlkn, þá þarf hann ekki að hafa
j verið nema eitt ár búsettur, til
. þess a,ð öðlaát rjettindin.
! Uppástunga Charles Lamherts
1 et sú, að í staðinn fyrir 10 ára
búsetuskilyrðin, sem nú er kraf-
ist, verði framvegis aðeins krafist
þriggja ára, og jafnframt verði
útlendingum veittur hægur að-
gangur til þess að taka upp frakk
nesk nöfn.
Lambert gengur út frá því, sem
gefnu, að útlendingar verði miklu
frjósamari en Frakkar sjálfir, og
innan skams yrði afleiðingin sú,
að þetta fyrirkomulag lians yrði
tekið upp, að þúsundir franskra
ríkisborgara mundu bætast við.
Enn er ómögulegt að segja neitt
um það, hvernig þingið muni taka
þessari uppástungu Lamherts. —
Vafalaust fær hún mikla mót-
spyrnu, því margt misjafnt mun
af því leiða, þar eins og annar-
staðar, ef útlendingar fá greiðan
aðgang til þess að setjast að í
landinu. Þessir borgarar, upp og
ofan, verða aldrei eins góðir og
innfæddir. — Eins er það álit
margra, að engip vissa sje fyrir
því, að utlendingar þessir eignist
fleiri börn en innfæddir Frakkar;
því ástæðan til þess, að svo fá
börn fæðist í Urakklandi sje ekki
sú, að Frakkar vilji ekki eignast
afkvæmi, heldur hin, að svo mikl-
ir fjárhagslegir erfiðleikar eru því
samfara, að ala börnin upp til
góðra og nytsamra borgara.
Stór notuð
PfjonaYjel
sem kostaði kr.
1,000,00
verður seld á
kr. 500,00.
líöruhúsið.
GENGIÐ.
V
Sterlingspund . 22,15
Danskar kr . 113,01
Norskar kr . 93,29
Sænskar kr . 122,50
Dollar 4,58
Franskir frankar . 19,55
DAGBÓK.
Gulrófur
ágætar, í pokum og lausri
vigt. Nýkomið í
l. Uaðies,
Sími 228.
Jakob Kris|tinsson og frú hans,
voru meðal farþega á Botníu til
i'dlanda í gær. Ætla þau fyrst um
Leith til Lundúna, þaðan til Par-
ísar, og til ít.alíu. Ætlar frúin að
vera í ítalíu meðan 'sjera Jakob
fer til Egyptalands og Indlands.
Ætlar hann að dvelja hálsmán-
aðartíma í Egyptalandi og sex
vikna tíma í Ihdlandi.
Prestskosning. Nýlega var kos-
inn prestur að Stað í Súgauda-
firði og var kosinn sjera Halldór
Kolneins í Flatey á Breiðafirði
með 133 atkv., af 167, sem greidd
voru. Sjera Helgi Árnason past.
emer. fjekk 33 atkv., en eitt atkv.
varð ógilt.
Góðri skemtun eiga Reykvík-
ingar von á á sunnudaginn kem-
ur. Ætla þá tveir af okkar ágæt-
ustu listamönnum Emil Thorodd-
sen og Páll ísólfsson, að halda,
hljómleika á tvö flygel í Nýja
Nýkonrmar s
Feröatöskur
oj?
Feröakistur
af öllum stærðum.
Eiill lmlsn.
Fyrirliggjandi j
líinber,
Epli,
Laukur
I. BrplílISSDH I
Símar 890 og 949.
=J
Þaö borgar sig
að koma vestan úr bæ og sunnan
úr holtum til að versla í „Þörf“,
Hverfisgötu 56, því nýkomið er:
Matarstell úr steintaui 32.00. —
Postulíns-kaffistell 16 st. 20.00. —
Þvottastell, vönduð 16.00. Postu-
líns bollapör 0.65, diskar, könnur
o. fl. Hjer sjáið þjer svart á hvítu
að „Þörf“ selur vönduðustu leir-
vörurnar lang ódýrastar.
Skifltið því við Versl. „Þörf“.
WALNUT BROWN
Sherry.
ROWN I
'•s
Bíó. Verkefnið verður eftir Bach,
Sinding og Saint-Saeus. Er ekki
að efa, að þarna vefður góð
skemtun í boði.
Háskólafræðsla. Dr. Kort K.
Kortsen heldur fyrirlestnr í Há-
skólanum í dag kl. 5—6 um Lima-
fjarðarskáldin (Johan Skjoldorg,
síðasta sinn). Allir velkomnir.