Morgunblaðið - 07.02.1928, Qupperneq 3
MORGUNBLAÐIÐ
3
i
MORGUNBLAÐi©
"íofnandi: Vilh. Finsen.
Út3?efandi: FJelag i Reykjayik.
KitctjCrar: Jón Kjartanscon,
Valtýr Stefánccon.
á.nglS’íingastJóri: B. Hafber*.
Skrxfstofa Austurstræti 8.
Msai nr. 500
Auglýsingaskrifct. nr. 709.
HeimaSlœar: J. KJ. nr. 74Í.
V.-Bt. nr. 1220.
E. Hafb. nr. 770.
Áskrlftagjalð innanianðs kr. 2.9*
á aaánubl.
Htanlands kr. 2.50.
f lausasðlu 10 aura ointaklh
Þingiiðindi.
Betraa^ftÉit og lett§arðiir | I Hainfirðingai'!
Eitt hið undirbúningslausasta mál, sem lagt hefir verið
fyrir þingið.
ErÍEndar símfrsgnlr.
, Khöfn 5. febr. FB.
Rcstur í Indlandi.
Frá Bombay er símað: Þjóðern-
issinnar hafa gert óeirðir í ýms-
um bæjum í Indlandi. Orsök óeirð-
.anna er só, að ensk þingnefnd er
nýlega komin til landsins til þess
•að undirbúa breytingar á stjórn-
arfari Indlands, og á enginn Ind-
verji sæti í nefndinni. Vildu þjóð-
•ernissinnar ekki láta sjer það
iynda, en herlið var notað til þess
.að bæla niður óeirðirnar, og hefir
það tekist.
8 stunda vinnudagur.
Frá Genf er símað: Tillögu
Breta um að breyta samningnum
am átta stunda vinnudag, hefir
verið frestað til næsta árs.
Verður kafbátahemaður lagður
niður.
Frá Washington er símað: Kell-
-ogg, utanríkismálaráðherra Banda
ríkjanna, hefir tilkynt utanríkis-
nefnd þjóðþingsins, að Bandarík-
in sjeu reiðubúin til þess að skrifa
nnðir alþjóðasamning, er í sjeu
-ákvæði er banni notkun kafbáta.
Khöfn 6. febr. FB.
Frá London er símað: Bresfe
blöð virðast vera hlynt þeirri liug-
mynd, sem Kellogg utanríkismála
ráðherra Bandarílcjanna hefir bor-
ið t'ram, að allar þjóðir geri með
sjer samning um að banna smíði
kafbáta í hernaðarskyni. Hins-
vegar virðast þau telja vafasamt,
að hin stórveldin muni fallast
fhana.
Heimköllun setuliðsins í Ruhr.
Frá Berlín er símað: Þjóðverj-
ar virðast tilleiðanlegir til ein-
hvers endurgjalds, ef Frakkar
kalla heim setuliðið úr Rínarbygð-
imum. Þó búast menn t.æplega við,
að reynt verði til að komast að
samningum um heimköllun setu-
liðsins, fyr en þá að loknum þing-
kosningum í Frakklandi og Þýska
landi.
Stjórnarfrv. um bygging betr-
unarhúss og letigarðs var til 2.
umr. í Efri deild í gær.
Frv. er svohljóðandi:
1. gr.
Landsstjórninni skal heimilt að
verja af ríkisfje alt að 100 þús.
Spítalinn er í útjaðri á stóru
þorpi, rjett hjá alfaravegi. Eyrar-.
bakki svo langt frá Rvík, að þar .
er ekki hægt að hafa /reykvíska
gæslufanga. — Þar eð núverandi
fangahús hjer er svo lítið að það
nægir aðeins handa þeim sem
U'.
til að kaupa land og láta reisa , fremja lögreglubrot, yrði nauðsyn-
Næstu daga verða ýmsar vörur seldar með
mikið niðursettu verði svo sem:
Klæði, Kjólatau, Tvisttau, Flúnel, Ljereft, Morg-
unkjólatau, Sokkar, Barnabuxur, Taubútar og
ýmislegt fleira.
rslun Egill loGobsen
Hafnas-firðt.
betrunarhús og letigarð, þar sem
skilyrði þýkja góð, til að fangar
og slæpingjar, sem ekki vilja vinna
fyrir sjer eða sínum, geti stundað
holla og gagnlega vinnu.
legt að byggja annað hús í ná-
grenni Reykjavíkur á næstu árum.
Ef uppistand verður í betrunar-
húsinn, næst ekki til lögregluliðs
fyrri en eftir langa mæðu. (Því
svaraði J. J., að hann vildi stofna
Vllsherjarnefiul klofnaði í mál- einskonar ríkislögreglu á Eyrar-
mu. Meiri hl. (Jón Bald. og Ing. jbakka til ígripa).
Pálmason) vill samþykkja frv., en Ennfremur gat ræðumaður þess,
Jón Þorláksson bar frarn svohljóð- að hann vissi ekki, hvort tiltæki-
andi rökstudda dagskrá: legt væri að sameina í eitt betr-
Þing’deildin skorar á landsstjóm unarhús og letigarð.
ina að rannsaka og undirbúa hyggj Þá hjelt dómsmálaráðh. langa
ingu nýs betrunarhúss fyrir land-iræðu, og óð úr einu í annað.
ið og að rannsaka, h.vort tiltæki- Hann viðurkendi að málið væri
legt, muni að hafa letigarð í sam- J óundirbúið, en komst að þeirri ein-
bandi þar við. í því trausti, að j kennilegu niðurstöðu, að engin
rannsókninni verði lokið fyrir ■ ástæða væri til þess að gera kostn-
næsta þing, tekur deildin f.yrir aðaráætlun í þessu efni, því þjóð-
frv. Sveins í Firði um eftirlit með. að það fái skýrslu um nafnaföls-
loftskeytum og fyrirspurn Magn-
úsar Jónssonar nm aukastörf ráð-
herranna.
riafnafölsunannálið.
næsta mál á dagskrá.
Ingvar Pálmason: Yið sem erum
í meiri hl. og viljum að frv. verði
samþ., viðurkennum að enn er ekk
ert ákveðið um hvemig þetta
vandamál á að leysa. Þörfin er
in tryði ekki á áætlanir sjerfræð-
inga.
Japlaði hann um stund á ýmsum
málum, sem ekkert koma þessu
máli við, um ýmsar áætlanir, raf-
magnsveitu Rvíkur, Skeiðaáveitu
mikil fyrir nýtt betrunarhiis. Tal-j o. m. fl. Eftir hans hugsanagangi
að liefir verið um, að nota hinn j ættu menn hjer á landi að hætta
hálfgerða Eyrárbakkaspílala. Jeg að gera kostnaðaráætlanir, a. m.
ekki, kunnugur þar eystra.
k. mætti engir sjerfræðingar koma
Dómsmáhu'áðherrann hpfir kynt: þar nálægt. — En svo raunalega
sjer máiið, og þó farið sje framj óheppinn var ráðherrann, að hann
á að stjórnin megi nota 100 þús.j fann ’enga áætlun sem röng hefði mu
kr. tel jeg það ekki mikla upphæð.! verið. Sýndi J. Þ. honum fram á
Jcn Þorláksson: í greinargerð ^ þetta, og lofaði J. J. því ennfrem-
stjórnarinnar fyrir frumv. þessu ur, að hann skyldi eigi þreytast á
Morgunblaðinu barst í gær svo-
hljóðandi tilkynning frá dóms-
rálaráðuneytinu:
„Dómsmálaíráðuneytið biður þess
getið, að það sje misskihiingiir að
nafnafölsunarmálið úr Skaftafells-
sýslu, er ræðir um í Morgunbl.
síðasta sunnudag, hafi komið til
kasta núverandi ráðherra. Sýslu-
maðurinn sendi að vísu ráðuneyt-
inu skjöl um það mál í október síð-
astliðið haust,, en áður en stjórn-
arskiftin urðu, hafði verið ákveðið
að eins og' sakir stæðu, yrði rann-
sókn málsins ekki haldið áfram.“
unarmálið, svo þjóðin fái að vita
allan sannleika í því máli sem
hinu.
Sýslumaður ^Skaftfellinga hefir,
í sambandi við þetta mál, leyft
Morgunblaðinu að birta eftirfar-
andi
Yfirlýsing-u.
„Rannsókn nafnafölsnnármáls-
ins úr Kirkjubæjarhreppi hefi jeg
talið lokií^ hjer, með þeim gögnum
! sem fvrir lágu, og hefi jeg skrifað
dómsmálaráðuneytinu um það. —
En sama ráðuneyti hefir ekkert
tilkynt mjer um það, að það hafi
ákvarðað að málið væri þar með
að fullu og öllu niður fallið, nje
heldur Iivort rannsókn ætti með
nýjum gögnum að takast upp
aftur.
Gísli Sveinsson.“
Bæj arfógetaskrifstofurnar verða
lokaðay í dag kl. 1—8 vegna jarð-
arfarar Jóhannesar Kjartanssonar
frá Hruna.
*
Næturlæknir í nótt Niels P.
Dungal, Áðalstræti 11, sími 1818.
Lyra mun t.æplega koma hingað
í dag. f seinustu ferð varð skipið
að fara fram hjá Vestmannaeyjum
í bæði skiftin, svo að vörur þær,
Se® þangað áttu að fara, fóru til
Noregs aftur. Mun skipið nú revna
skila þeim og eins þeim vörum
uÝjum, sem við hafa bætst í þess-
ferð, og má því búast við að
pví seinki nokkuð við Evjar.
er ekkert minst á, að neinn und-
irbúningur hafi verið framkvæmd-
ur í þessu máli. Engar tillögur
liggja fyrir frá sjerfróðnm mönn-
um. Það hefir Jauslega verið talað
um að nota Eyrarbakkaspítalann
í þessum tilgangi. En dómsmálarh.
hefir viðurkent að óvíst sje, hvort
sú ýeið sje fær.
Síðan jeg kom á þing hefi jeg
aldrei sjeð stjcjrnarfrv., sem lagt
hefir verið fram jafn undirbún-
ingslaust eins og þetta.
Ingv. Pálm. segir 100 þús. kr.
ekki háa uppliæð í þessu sam-
bandi, en gæta verður þess, að
ekkert er ákveðið um fyrirkomu-
lag þessarar stofnunar. Og frá
mínu sjónarmiði, býst je
að 100 þús. kr. verði
ófullnægjandi, jafnvel þó Eyrar-
bakltaspítalinn verði notaður.
Gerð hefir verið áætlun um það,
algerlega
að reka rakalausa^ dylgjur og ó-
sannindi ofan í þenna „vörð rjett-
lætis og' laga.“
Eftir langa þvælu komst ráð-
herrann að þeirri niðnrstöðu, að
einu gilti nokkuð, hvort frv. sitt
eða dagskrá J. Þoál. værí samþ.
Því hann vissi ekki enn neitt um
niðurstöðu málsins; vel gæti farið
svo, að rjettast reyndist að byggja
betrunarhúsið og letigarðinn í Mos
fellssveit eða í Fossvogi, og stjórn-
in myndi ekkert framkvæma í mál
inu fyrir næsta þing, ef Eyrar-
bakkaspítalinn reyndist ómöguleg-
ur. —
Jón Þorláksson gaf ráðherran-
um nokkur vinsamleg ráð um það,
við | að hann skyldi eigi láta það villa
sjer sýn, þó eitthvað kynni að
sparast í upphafi, ef spítalabygg-
ing'in yrði notuð, ef allar líkur
væru til þess, að betrunarhúsið
hve -mikið kostaði að fullgera hús- reyndist þar illa sett um alla fram-
ið til spítalanotkunar fyrir 30 tíð.
sjúklinga, og hefir sú áætlun ver-' Dagskráin feld með 7 atkv. gegn
ið 120 þús. kr. 5, en frv. samþ. til 3. umr.
En ef ætti að reisa nýtt hús, Jóhannes Jóhannesson greiddi dómspálaráðherra, sem hefir gen
yrði það vitanlega ennþá dýrara. atkvæði með stjórnarfrumvarpinu,' framarlega í því, að breiða' úfc
En þá er spurningin.
I umræddri grein í Morgunblað- \
var það ekkert aðalatriði,
livað befði komið „til kasta“ nú-
verandi ráðherra í þessu máli. —
Aðalatriðið var samanburðui' á 2
pólitískum fölsunarmálum, sem í
eðli sínu væru mjög áþekk, en nú-
verandi stjómarlið vildi skoða
með mjög mismunandi augnm. —
Nafnafölsunarmálið var alvarlegt
glæpamál, ekki síður en lcosninga-
svikiii í Hnífsdal. Er það því alger
óliæfa, að stjórnmálaflokkum líð-
ist að gera annað þetta mál að
pólitísku stórglæpamáli, en telja
þjóðinni trú um að hitt hafi eng-
inn glæpur verið.
Núverandi stjórnarlið reyndi á
allan hátt að breiða yfir nafna-
fölsunarmálið. En í Hnífsdalsmál-
inu hefir liver svívirðingin fylgt
annari; dylgjur og aðdróttanir til
pólitískra andstæðinga hafa verið
takmarkalausar. Þessi framkoma
stjórnarliðsins, að gera greinannun
á glæpum eftir því hverrar póli-
tískrajr skoðana þeir eru, sem
glæpina drýgja, er óþolandi og má
með engn móti festa rætur hjá
þjóðinni. Slíkt mundi gerspilla
allri rjettai'meðvitund þjóðarinnar
Það væri gleðilegt, ef núverandi
Ur uerstööuunum
FB. mánudag 6. febr.
Akranesi:
Hjer liefir aflast vel eftir at-
vikum það sem af er vertíðinni,
en veður hafa verið vond. Þegar
gefið hefir, hefir afli verið góður.
Þrír hátar reru í gærkvöldi. Bátar
hafa fengið hæst 500 potta lifrar,
en flestir 20R—300 potta.
Keflavík:
Enginn bátur á sjó í dag. Fáir
á sjó í gær, þó reru fjórir bátar
í Sandgerði í gær. Afli hefir ver-
ið fremur tregur, 4 til 6 og upp
í 8 skpd. á bát á dag. — Gæftir
hafa verið lieldur slæmar. Tveir
til þrír bátar úr Njarðvíkunum
fóru suður fyrir Reykjanes, í
Grindavíkursjó, fengu 9—10 skpd.
liver.
—--
Er hægt að nota Eyrarbakka-
spítalann fyrir betrunarhús og
letigarð ?
Taldi ræðumaður upp fjölmörg
vandkvæði á þeirri lausn málsins.
Spítalinn stendur svo lágt að
hann er umluktfir tjörnum og sí-
fcldum vatnsaga. — Til að gera
! fangagarða þyrfti uppfyllingar.
Ræktunarland í umhverfinu
' ekki sem hentugast.
og eins I. H. B. En hinir íhalds- J dylgjur í sambandi við Hnífsdais-
mennimir fjórir og Páll Hermanns! málið, vildi rifja upp nafnaföls-
son voru með dagskrá Jóns Þor-
lákssonar.
unarmálið og skýra fyrir þjóðinni
i i hverju sá glæpu!r var fólginn, og
hvort nokkur eðlismunur var á
voru allmörg mál Þeim 8'læP °K kosningasýikunum í
Hntfsdal.
Geri dómsmálaráðherrann ekk-
í neðri deild
á dagskrá í gær afgreidd svo að
segja umræðulaust, m. a. frv. Har-
aldar Guðmundssonar uin atkvæða ert í þessa átt, en haldi áfram með
jreiðslu utan kjörstaða.
dylgjur í garð saklausra manna
Dagbók.
.□ Edda 5928277—Instr. •.
I. O. 0. F. 3 = 109298 =
/Ifeðrið (í gærkvöldi kl. 5 síðd.).
í dag hefir djúp lægð og illviðri
komið suðaustan að landinu, áu
þess að nokkrar fregnir bentu á
það í morgun. Er vindur orðinn
hvass SA með mikilli snjókomu í
Vestm.eyjum. Á Austurlandi er
logn og heiðrikt veður, en geng-
ur þar einnig í hríð í nótt. Lægðin
virðist stefna norðaustur vfir
landið.
Veðurútlit í Reykjavík í dag:
Dagskrá í dag: í neðri deild 5 í sambandi við IJnífsdalsmálið, Hvass norðanstanvindur. Dálítil
mál, m. a. „rakarafrumvarpið“,' verður að heimta það af Alþingi, snjókoma.