Morgunblaðið - 27.05.1928, Qupperneq 6

MORGUNBLAEHÐ
TimbunversSun
P.W.Jaeobsen á SSn.
Stofnuð 1824.
Simnefni: Granfuru - Carl-' undsgp.de, K S.enhavn C.
Selur timbur í stærri og smærri sendingum frá Kaupm.höfn.
Eik til skipasmíða. — Einnig heila skípsfarma frá Svíþjóð.
Hef verslað við Island i 80 ár.
M
m
|| uim ummi uyniiiiiuil
yitryggj* alskonar vðrur og innbú gegn eldi raeð bestu kjðruis
Aðalumboðsmaður
Garðar Gislasen.
SÍMI 281
Ef nalaug Ray k ja ví kui*.
Laugaveg 82 B. — Bími 1300 — Simnefni: Efnal&ag.
Rremsar með nýtísku ihðldnm og aðferðura allan úhreinan
og dúka, úr hvaðg efri sera er.
Litar upplituð fðt, og breytir ■:« !it eftir óskora.
Xykur þægindil Sparar fj*f
KafffisteBI, Þvottasteli, Mafar-
stelly Sollapö^ Köksidiikav*
og ýmiskonar po&tuiinsvðf ur. Nýkomid.
K. Einarsson & Efðmsson
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmammmmmmHmmammmammmmmmi iii■
Ðestu kaup
á brjefsefnum í möppum og kössum, pappírsblokkum og
öðrum ritföngum gerið þjer í
Bókaversluu Ariahj. Sveinhjaruarsouar.
iiningarvöi’ur
bestu fáanlegu, svo sem: Kvistalakk, Femis, Þurkefni, Terpentína,
Blackfernis, Carbolin, Kreolin, Titanhvítt, Zinkhvíta, Blýhvíta, Copal-
lakk, Krystallakk, Húsgagnalakk, Hvítt japanlakk, tilbúinn farfi í 25
ruismunandi litum, lagað Bronse. ÞURRIR LITIR: Kromgrænt, Zink-
grænt, Kalkgrænt, græn umbra, brún umbra, brend umbra, Kassel-
brúnt, Ultramarineblátt, Emailleblátt, ítalsk rautt, Ensk-rautt, Fjalla-
rautt, Gullokkar, Málmgrátt, Zinkgrátt, Kinrok, Lím, Kítti, Gólffern-
is, Gólfdúkalakk, Gólfdúkafægikústar.
Vald. Poulsen.
'hann var í vissum flokki. Hann
sigraði vegna þess að almenningur
í Frakklandi bar traust til hans
sjálfs, treysti því, að hann —
hann einn geti leitt þjóð sína út úr
fjárhagsöngþveitinu.
Því það er nú einu sinni svo í
þ>ingræðislöndum, að almenningur!
þreytist á þeim foringjum er!
leggja of eyru við pólitískum golu-
köstum, og sigla sífelt í króka- j
leiðum innan um blindsker flokks-
fylgisins.
Kjósendur allra landa aðhyllast
viljasterka menn, harðvítuga,
stefnufasta. Þetta er margreynt,
og seinast við kosningarnar í
Frakklandi.
Þingmenn eru 612. Af þeim hafa
460 tjáð sig fylgjandi Poincaré.
Hefir hann öflugri meirihluta en
þekst hefir undanfarna áratugi í
Frakklandi.
Verst gekk kommúnistum í kosn
ingunum. Þeir höfðu 29 þingmenn,
en fengu aðeins 14. Er hjer ský-
laust svar frönsku þjóðarinnar
gegn iaunráðum þeim er rúss-
neska ráðstjórnin hefir bruggað
undanfarin ár til þess, að koma
byltingu á í Frakklandi. — Hafa
Rússar hvergi lagt annað eins
kapp á slík áform sín eins og í
Frakklandi.
Stórar fjárfúlgur hafa komið
frá Rússlandi til Frakklands, til
afnota fyrir æsingamenn, með for-
skríftum hvað gera skuli. Hefir
þetta mælst svo illa fyrir, að jafn
vel foringjar franskra kommún-
ista sjá sitt óvænna, og hafa haft
á orði, að segja sambandinu slitið
við Moskva.
Eftirtektarverður er fundur sá,
sem haldinn var nýlega í rúss-
neska sendiráðinu í Berlín. Þar
mættust þeir Jean Renaud, fuUtrúi
franskra kommúnista, og Mainol-
ski, sendisveinn Litvinoffs.
Jean Renand kom með þau orð
frá Frakklandi, að frönskum kom-
múnistum þætti ráðlegast að vinna
með sósíaldemokrötum í sumum
kjördæmunum. En sendimaðurinn
frá Moskva heimtaði, að franskir
kornmúnistar hlýddu fyrirskipun-
um Rússa í einu og öllu. Bannaði
hann flokksbræðrum sínum í
Frakklandi, að hafa nokkra sam-
vinnu við sósíaldemókrata. Við
það varð að sitja.
En frönskum kjósendum fjell
aRur ketill í eld, sem eðlilegt var,
er þeir sáu undirlægjuskap
franskra kommunista.
Sósíaldemókratar hafa nálega
jafnmörg þingsæti og áður. En
þeir hafa mist nokkra fotingja
sína af þingi. Og konungssinnar
liafa mist fylgi.
Mest unnu hægfara lýðveldis-
sinnar á.
En sigurvegarinn var einn —
Poincaré! Stefna hans í viðreisn ■
fjárhagsins verður ráðandi. Og !
Briand fær tækifæki til þess að
vinna friðarmálunum gagn í sömu
átt og hann hefir gert undanfar-!
in ár.
Þakpappi nr. 1 og 2,
Pappasaumur,
Bárujárn 24 og 26,
Galv. sljett járn 24 og 26,
Galv. Þaksaumur,
altaf fyrirliggjandi
hjá
O. iehr ensp
Simi 21.
Straummælir.
Uppfinning Eiríks Kjerúlfs.
Eins og áður er getið, hefir Ei-
ríkur læknir Kjerúlf nýlega feng-
ið einkaleyfi í Danmörku á nýrri
uppfinning, sem getur haft mikla
þýðingu fyrir siglingar. Er það
tæki, sem gerir skipverjum kleift
áð athuga áhrif strauma á skip,
og afleiðingin er sú, að þeir geta
varist því, að skipið berist af
leið.
handar. Eftir því sem straumur
er meiri í samanburði við skips-j
hraða, því lengra verður á milli
B og C, og því meiri skástefnu-
hefir straumf jöðrin. En því meiri
hraða, sem skipið hefir, í saman-|
burði við straumhraða, því minni:
verður skástefna straumfjaðrar-!
innar.
Til þess að ná staðnum A verð-
i Ijómandi failegu
úrvraG, nýkcmnir.
Torrí B. Pótðarson
Laugaveg.
Rllskonar
Imbur
sem selst miög údýrt,
nýkomið til
Slippflelagslns.

Uppfinning þessi er í sjálfu
sjer einföld, og er þess vegna ein-
mitt líkleg til þess að reynast vel.
En tæplega er þó unt að lýsa
henni ítarlega. Þó skal nú reynt
að skýra frá því í höfuðdráttum,
í hverju hún er fólgin og eru tvær
myndir teknar til skýringar úr
einkaleyfisbrjefinu.
Á 1. mynd er gert ráð fyrir
því, að skip, sem útbúið er með
slíkri „straumfjöður", leggi á
stað frá 0 og ætli til A, sem er
staður í hánorður frá staðnum
O. Ef enginn hliðstraumur er. há
stýrir skipið í hánorður og kem-
ur til A, en straumfjöðrin hefir
fylgt kjölstefnu skipsins. En ef
hliðarstraumur er úr þeirri átt,
sem örin 1 bendir, og skipið stýr-
ir altaf í hánorður frá 0, mún
það ekki ná staðnum A, heldur
hafa borist fyrir straumi og lend
ir t. d. á staðnum B. En er það
kemur þangað, mun kjalstefna
þess vera eins og sýnt er með
línu 2, og er hún jafnhliða lín-
unni milli 0 og A, en straumf jaðr
arstefnan verður þá eins og lína
3 sýnir, eða jafnhliða línunni 0
—C, því að B og C eru báðir
jafnlangt frá A, sinn til hvorrar
ur akip því að stýra norður, en
svo margar gráður til austurs,
sem skáhalli straumfjaðrar sýnir
á áttavitanum. Skipið mundi þá
sigla eftir línunni O—A, en kjal-
stefna þess mundi vera eins og
línan 5 sýnir, en hún er jafnhliða
línunni 0—C, en straumfjaðr-
arstefnan mundi vera jafnhliða
línunni D—C, því að milli D og
O er jafnlangt og á milli A og C.
Á annari mynd er sýnt hvern-
ig tækinu er fyrir komið í skipi.
í gegnum skipið, ofan frá og nið-
ur úr, er pípa, og í henni er stöng,
scm getur snúist. Á neðri enda
þessarar stangar er straumfjöðr-
in, en á efri endann er fest átta-
vitahylki og fjöður, sem sýnir
stefnu straumfjaðrarinnar. Eftir
því sem meiri .hliðstraumur er,
]>ví meira er bilið milli stefnu
þessarar fjaðrar og áttavitastefn
unnar milli fararstaðar og
ákvörðunarstaðar (O og A á 1.
mynd). Til þess að komast til A
verður skipið því að stýra stefnu,
sem verður á milli beinu stefn-
unnar (áttavitastefnunnar) og
straumf jaðrar stef nunnar.
Sumir munu nú halda því fram
að þessi straummælir muni ekki
vera öruggur. — Straumfjöðrin
muni hafa sömu stefnu og skipið
hefir (kjalarstefnu). En ýmsar
athuganir og staðreyndir sanna
hið gagnstæða. Allir, sem róið
hafa á opnum bátum, vita það,
að mikið erfiðara er að róa á
kulborða en á hljeborða. Þetta
stafar af því, að báturinn leitar
upp í vindinn, þangað til mót-
staðan er jöfn á bæði borð. Hið
sama gildir, þegar róið er í
straumi, hvort heldur á sjó eða
ám. Báturinn leitast við að snú-
ast upp í straum, og er erfiðari
róður á straumborða en hlje-
borða. Eftir þessu munu allir
ferjumenn hafa tekið. Sje bátur
knúinn áfram stýrislaust og vind-
ur er eða straumur skáhalt við
stefnu þá, sem hann á að fara,
mun hann brátt breyta stefnu og
fara í sveig, þangað til hann
stefnir beint móti straumi eða
vindi. Orsökin til þessa er sú, að
snúningsöxull báta og skipa er
nær stefni en skut. Þessar stað-
reyndir urðu til þess að benda
Kjerúlf á það, að hægt væri að
gera slíkan straummæli. Btraum-
fjöðrin verður eins og stýrislaust
skip, en stefna hennar leitar upp í
strauminn, eihs og stýrislaust
skip eða bátur. Þetta skýrist bet-
ur með öðru dæmi. Bátur er á
siglingu í hliðstraumi, og stýrinu
er alt í einu slept. Þrátt fyrir
skriðinn á bátnum, snýst stýrið
flatt undir eins og snýst upp í
straum, og það er sama hve lítill
straumurinn er, stýrið finnur
hann óðara. Þetta sannar það, að
straumfjöðrin mun ekki hafa
sömu stefnu og skipið, ef einhver
hliðstraumur er.
—-----«ög>>--------