Morgunblaðið - 29.09.1928, Blaðsíða 3

MORGUNBL A Ð IÐ
8
' MORGUNBLAÐIÐ
I Stofnandl: Vilh. Finsen.
C tJtsefandi: Fjelag I Reykjavik.
Ritstjðrar: Jðn Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Auglýsingastjðrl: E. Hafberg.
Skrlfstofa Austurstrætl 8.
. Slaal nr. 500.
Auglýsingaskrifstofa nr. 700.
j Helmasimar:
j Jðn Kjartansson nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220.
BS. Hafberg nr. 770.
’ Askriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuBl.
Utanlands kr. 2.50 - ---
> I lausasölu 10 aura elntakiB.
Rúgmiðl,
gott og ódýrt
fœst i
Verslunin Foss.
Laugaveg 25. Siml 2031.
Privatbankanum i Höfn iokað.
jðnaástir.
Eftir Marie C. Stopes, dr. phil. & dr. science.
Islenskaö hefir Björg C. Þorlákson, dr. phil.
Bók þessi kom fyrst út árið 1918 og hefir
átt hinum mestu vinsældum að fagna í Eng-
landi. Má meðal annars marka slíkt af því,
að í árslok 1927 var seld rúmlega hálf miljón
eintaka af ensku útgáfunni. Auk þess hefir
bókin verið þýdd á 9 höfuðtungumál og er ís-
lenskan tíunda málið, sem hún birtist á.
Bókina hefir höfundurinn „tileinkað ungum
eiginmönnum og öllum þeim sem unnast hug-
ástum“. — Bókin hefir þann mikla kost til
að bera, að hún hefir raunverulegt gildi fyrir
sakir rannsókna þeirra, er dr. Stopes hefir
gert á öldufallinu í ásthneigð kvenna. (Þetta
er m. a. sýnt í bókinni með tveim línuritum).
Bókin kom út í gær og fæst hjá bóksölum.
Hrun bankans hefir sem betur fer eigi áhrif á bankana hjer
í gærmorgun sendi Ritzau-
frjettastofan í Kaupmannahöfn út
tilkynningar á þessa leið:
Samningaumleitanir milli full-
trúa frá Þjóðbankanum og öðrum
aðalbönkum borgarinnar, svo og
íulltrúa frá ríkisstjórninni um
Privatbankann byrjuðu kl. 10 á
fhntudagskvöld, og stóðu yfir
þangað til kl. 5 á föstudagsmorg-
Un. Á fundi þessum tókst eigi að
finna grundvöll fyrir endurreisn
á fjárhag og starfsemi bankans.
Að svo komnu var ákveðið að
opna ekki bankann í dag.
Eftirlitsmenn bankans hafa rann
sakað ástæður hans, og komist að
þeirri niðurstöðu að 12 miljónir
væru eftir af hlutafje bankans.
Bkýrsla eftirlitsmanna lá fyrir
fundinum á föstudagsnóttina.
mannahöfn, enda höfum vjer' í
dag lagt fje inn í þann banka, og
afgreiðum ávísanir á hann á sama
hátt og vjer áður höfum afgreitt
ávísanir á Privatbankann.
Fregn þessi um hrun bankans
kom mönnum hjer mjög á óvart.
Bankinn var í kreppu hjer fyrir
nokkrum árum, en menn álitu að
mestu erfiðleikar hans myndu
vera uín garð' gengnir.
Áður en bankinn lenti í þeirri
kreppu hafði hann mikil viðskifti
við Islandsbanka, og kom þá frá
honum allmikið fje hingað, svo fs-
landsbanki skuldaði Privatbank-
anum einu sinni yfir 10 miljónir
króna. En er þrengdist hagur Pri-
vatbankans, lækkaði hann lán sín
hingað, svo skuld íslandsbanka við
frakknesk-breska flotasamkomu-
laginu er bráðlega væntanlegt.
Samkvæmt fregn, sem Reuter-
frjettastofan birtir, er aðalástæð-
an til þess, að flotasamkomulagið
hefir gert Kellogg órólegan, að
hann óttast undirróður hemaðar-
sinna, en það verði þess valdandi,
að Öldungadeild þjóðþingsins felli
að leggja fullnaðarsamþykt á ó-
friðarbannssamninginn.
Bruni í Hankow í Kína.
Frá Hankow er símað: Tvö þús-
und hús í Hankow hafa brunnið.
Ein af aðalgötum borgarinnar er
gersamlega eyðilögð. Kunnugt um,
að sjötíu hafi; farist, en sjö þús-
und manns eru húsnæðislausir.
■••» — <s>m ....
Dagbðk.
Einkaskeyti komu hingað til
Manna um bankahrun þetta í gær
morgun. Er Mgbl. frjetti þetta
snjeri það sjer til bankastjómar
Landsbankans og spurði hvort það
myndi geta haft áhrif á bankana
hjer. Var svarið það, áð svo myndi
«kki vera. Landsbankinn hefir al-
drei skift við Privatbankann, og
Viðskifti íslandsbanka við þann
banka eru nú á síðari árum þess
áðlis, að hrunið hefir engin áhrif
á hann.
Vegna þess að Privatbankinn
var um skeið aðalviðskiftabanki
íslandsbanka, snjeri Mgbl. sjer til
Islandsbankastjórnarinnar til þess
uð fá nánari greinargerð um við-
skiftasamband bankanna.
Stjóru islandsbanka skýrði svo
frá:
Lokun Privatbankans í Kaup-
áiannah öfn hefir engin áhrif á
fjárhagsaðstöðu eða starfsemi fs-
landsbanka.
Skuld vor við Privatbankann
«r nú 2 miljónir og 700 þús. kr.
fJm þessa skuld hefir verið svo
Samið um síðastliðin áramót að
hún afborgist jafnóðum og Is-
landsbánki fær afborganir af sjer-
Maklega tilgreindum víxlum við-
^kiftamanna sinna. Þessi samning-
^ er óuppsegjanlegur og gildir
áfram hvernig sem fer um
**vatbankann og lokun hans get-
^„bví ekki liaft nein áhrif á að-
Stöíá fslandsbanka.
^ öðru leyti hefir íslandbanki
e ki nein önnur viðskifti við Pri-
yatt)ahkann en þau, að hann hefir
Ut °rgað fyrir íslandsbanka ávís-
ymr> sem íslandsbanki hefir jafn-
óðum sent fje til innlausnar á og
þau viðskifti nú sljettuð og í
Því efni höfum vjer jafn gott sam-
and við annan banka í Kaup-
hann er nú sem sagt nál. % af
hinni fyrri upphæð.
Á síðari árum hefir íslands-
banki tekið upp viðskifti við
Handelsbankann í Höfn, og er það
sá banki sem bankastjórnin á við
i skýrslu sinni hjer að framan.
Privatbankinn var stofnaður ár-
ið 1857, og var Tietgen einn aðal-
frömuður að stofnun hans. Yar
það fyrir atbeina þessa banka að
upp komust mörg helstu og öfl-
ugustu fyrirtæki Dana á síðari
hluta 19. aldarinnar, svo sem
Mikla norræna símafjelagið, Syk-
urverksmiðjurnar, Sameinaða gufu
skipafjelagið, ,Burmeister & Wein'
o. fl.
Erlendar símfrEgnir.
Khöfn, FB. 28. sept.
Sænska stjómarmyndunin mis-
heppnast.
Frá Stokkhólmi er símað: Frjáls
lyndir liberalir hafa neitað að taka
þátt í borgaralegri samsteypu-
stjórn. Tilraunir til þess að mynda
samsteypustjórn hafa þannig mis-
heppnast. Búast menn við, að annað
hvort geri hægrimenn tilraun til
þess að mynda stjórn eða Ekman
myndi nýjaj frjálslynda. stjórn.
Sprenging í vígi.
Frá Melilla er símað: Sprenging
varð í spánversku vígi í Marokko-
bænum Melilla. Vígið og mörg hús
í nágrenninu eyðilögðust. Hingað
til kunnugt, að fimtíu og sjö menn
hafa farist. Tvö hundruð og fim-
tíu hafa meiðst liættulega.
Verður friðarstarf Kelloggs
að engu?
Frá Washington er símað: Svar
Bandaríkjastjórnar viðvíkjandi
Veðrið (í gærkvöldi kl. 5 síðd.) :
Hæð fyrir suðvestan ísland, en
lægð austan við Jan Mayen á suð-
urleið. Yindur er yfirleitt norð-
lægur hjer á landi, hvass í Vestm.
og á NA-landi en hægur á Vestur-
og Norðurlandi. Smáskúrir vestan
lands en þurt á Norður- og Aust-
urlandi. Hiti víðast 8 stig nema á
NA-landi aðeins 5 stig.
Veðurútlit í dag: N og NA-kaldi
Sennií. þurt og bjart veður.
Aðalfundur glímufjelagsins Ár-
mann verður haldinn í Iðnð á
morgun kl. 1 y2 e. h. Á fundinum
verða' afhent verðlaun fyrir' inn-
anfjelagsmótið, sem nýlega er af-
staðið. Ýms mál og lagabreytingar
eru á dagskrá.
Messur á morgun:
1 Dómkirkjunni kl. 11, síra
Bjarni Jónsson, kl. 5 síra Friðrik
Hallgrímsson.
í Fríkirkjunni í Reykjavík kl. 2
síra Árni Sigurðsson.
í Fríkirkjunni í Hafnarfirði kl.
2 síra Öl. Ólafsson.
í Þjóðkirkjunni í Hafnarfirði
kl. 1, síra Árni Björnsson.
Frmtugsafmæli á í dag Ölafur
Böðvarsson útgerðarmaður og
kaupmaður í Hafnarfirði.
Tryggingarstofnun ríkisins. 1
seinasta Lögbirtingablaði er aug-
lýst að Halldór Stefánsson alþing-
ismaður hafi verið skipaður for-
stjóri tryggingarstofnunar ríkis-
ins hinn 20. þ. m., og tekur hann
við embætti liinn 1. okt. Vigfús
Einarsson skrifstofustjóri og Hjeð-
inn Valdemarsson framkvæmdar-
stjóri eru skipaðir meðstjórnend-
ur Tryggingarstofnunarinnar.
Steingrímur Steinþórsson hefir
verið skipaður skólastjóri bænda-
skólans á Hólum frá 1. okt. þ. á.
Duflið á Valhúsgrunni fyrir ut-
an Hafnarfjörð ónýttist í vetur.
Vildi bæjarstjórn Hafnarfjarðar
að Reykjavíkurbær hjálpaði sjer
til þess að koma þar upp nýju
innsiglingarmerki, en Reykjavík
skoraðist undan því. Nú hefir ver-
ið lagt ljósdufl á grunnið í stað
hins og gefur það einnig hljóð-
merki.
Kjðt og Slátur.
I næstu viku verður slátrað hjá mjer dilkum úr Borg-
arfirði, Biskupstungum og Grímsnesi. Gjörið svo vel að
senda pantanir á kjöti og slátri hið allra fyrsta.
Pöntunum veitt móttaka
i sima 77.
Inyóllur Mvoemlna.
Alllr meðllmlr
Slúkunnar Morgunstiarnan nr. 11
eru velkomnir að mæta í G. T.-húsinu kl. 9 í kvöld,
stundvíslega.
Verður þar drukkið „VERÐLAUNA-KAFFH)“ frá
síðasta vetri, og eru allir fjelagar „Skemtiflokks nr. 1“
boðsgestir..
Þess er vænst að fjelagarnir f jölmenni, svo þátttakan
verði almenn, og mun þá verða reynt að skemta sjer eftir
föngum.
RITARINN.
Tllkynnlng.
Jeg undirritaður tilkynni hjermeð að kjöt- og við-
metis-verslun mín er flutt frá Frakkastíg 16 á Baldurs-
götu 14.
Virðingarfylst,
J. C. Klein.
Baldursgðtu 14. Sími 73.
Stúkan Drðfn nr. 55 tilkynnir:
Aðgöngumiðar að skemtuninni í kveld verða seldir í IÐNÓ í dag
frá kl. 10—12 f. h. og frá kl. 2—7 e. h. —■ Eftir kl. 7 verða éngir
miðar seldir. — Þess er vænst afS Dröfnungax fjölmenni.
STJÓRNIN.
UiElstjáraskólinn
verður settur ménudegínn I. október
kL 10 ff. h. f Iðnekólanum nlðrf.
Skólastjórinn.