Morgunblaðið - 17.11.1928, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
■tolnandl: Vllh. Flnsen.
Otgefandl: Fjelag 1 Reykjavík.
Rltstjórar: Jón Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Aufflýslngastjöri: E. Hafberff.
Bkrifstofa Austurstræti 8.
Siaal nr. 600.
Augrlí’singaskrifstofa nr. 700.
Helsiaaimar:
Jón KJartansson nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220.
B. Hafberg nr. 770.
Askrlf tagjald:
Innanlands kr. 2.00 á saánuOl.
Utanlands kr. 2.50 - ---
I lausasölu 10 aura elntaklB.
Erlendar símfregnir.
Kliöfn, FB 16. nóv.
Sjóslysið mikla.
Frá New York borg er símað:
jVljög litlar líkur eru taldar til
]jess, að fleiri skipbrotsmönnum af
•e.s. „Vestris" verði bjargað. Eitt
liundrað og ellufu vantar ennþá.
Sumir farþegarnir segja, að skip-
■stjórinn ' hafi látið senda SOS
:skeytin of seint, sjómennirnir liafi
sýnt lítinn dugnað og hafi það
farist þeim klaufalega úr hendi
að hleypa niður björgunarbátun-
um. Björgunarbátarnir hafi og
sumir verið illa út búnir, sumir
J>eirra verið lekir. Þá liafi skips-
farminum verið illa fyrir lcomið.
Aðrir farþegar hafa lokið lofsorði
é. framkomu skipstjórans. Talið
■er víst, að skipstjórinn liafi farist.
Sumir björgunarbátanna höfðu
verið á reki í rúmt dægur, áður
en fólkinu, sem í þeim var, var
Ijjargað.
Hafa stjórnarskiftin í Frakklandi
áhrif á samkomulag- Þjóðverja
og Frakka?
Frá París er símað: Poincaré
liefir haldið' stefnuskrárræðu í
þúnginu. Hvatti hann alla lýðveld
isflokkanna til samvinnu til þess
að takast mætti að leiða til lykta
á farsællegan hátt verlt fyrverandi
stjórnar. Kvað hann nauðsyn bera
til þess, að fjái'lögin væri samþykt
fyrir áramót.
í ræðu sinni mintist Poincaré á
ófriðarskaðabætur Þjóðverja. —
Kvað hann stjórnina ætla að halda
áfram samningatilraun viðvíkjandi
skipun skaðabótanefndar. — Bjóst
hann við' því, að samkomulag
myndi náðst bráðlega um skipun
nefndarinnar.
Sjóslys enn.
Frá London er símað: Björgun-
arbátur frá Rye hefir farist. Var
björgunarbáturinn á leiðinni út í
skipið „Alice“ frá Eistlandi. Var
slrip þetta statt í sjávarháska
skamt frá ströndinni. Öll áhöfn
björgunarbátsins, seytján menn,
fórst. — Þýskt skip bjargaði
áhöfninni af „Alice.“
Innjlutningurinn.
Fjármálaráðuneytið tilkynnir:
FB 16. nóv.
Innfluttar vörur í október þ. á.
kr. 4675921.00, þar af til Reykja-
víkur kr. 3277885.00.
Afdrif Lalham’s.
Hvernig stendur á flothylkinu?
í gærkvöldi var opinberlega til-
kvnt frá París, að rannsóknir þær,
er fram hafa farið á flothylki
„Latliams“, er fanst skamt frá
Tromsö í Noregi, sanni það, að
flothylkið liafi ekki brotnað und-
an flugvjelinni, heldur muni Am-
undsen og fjelagar lians hafa los-
að flothylkið undan flugvjelinni
og ætlað með því að gefa neyðar-
merki til skipa í hafi.
Virkjnn Sogsins.
Loddaraleikur jafna ðarmanna heldur áfram.
Má taka Sigurð Jónasson alvarlega?
S|ómannakveö|ur.
Liggjum inni á Aðalvík. Stöðugt
óveður. Vellíðan. Kærar kveðjur
Til vina eg vandamanna.
Skipshöfnin á Skallagrími. FB.
Hinn pólitíski loddaraleikur
jafnaðarmanna í bæjarstjórn held-
i,r áfram. Ljeku þeir hann nú síð-
ast opinberlega á bæjarstjórnar-
fnndi í fyrrakvöld í rúmlega fimm
klukkustundir. Voru þeir elrki að
fara neitt í felur með það, að þetta
væri „leikur“, sjerstaklega elcki
Sigurður Jónasson, því að hann
liamaðist og barði í borðið og sneri
máli sínu aðallega til áheyrenda.
Er slíkt nýtt þegar verið er að
ræða um alvörumál innan bæjar-
stjórnar. Hefir það víst ekki kom-
ið fyrir fyr, að nokkur bæjarfull-
trúi hafi leyft sjer að gera til-
raun til þess að setja svip póli-
tískra funda í Barnaskólaportinu
á bæjarstjórnarfund.
Það verður nú að vísu að segja
a‘‘ aldrei hefir það heyrst um Sig-
urð Jónasson, að hann stigi í vitið.
En — „fíflinu skal á foraðið etja“
segir gamall málsháttur, og nú
hafa jafnaðarmenn att Sigurði
fram til þess að leika aðalhlut-
verkið í þéssurn politíska loddara-
leik. Er því rjett að rifja upp af-
rek mannsins í málinu.
Hann fer utan í sumar og þeg-
ai heim kemur er liann með tilboð
upp á vasann frá þýsku fjelagi
„A. E. G.“ um að það taki að sjer
að beisla Sogið fyrir bæinn, og
heimtar að bæjarstjórn gangi að
því tilboði hispurslaust, án þess að
rannsókn á Soginu sje lokið og án
þess að leitað sje tilboða úr fleiri
áttum!
A bæjarstjórnarfundi 1. nóv. var
hann með mikinn bæxlagang og
sagði þá meðal annars að stungið
hefði verið undir stól símskeytum
við'víkjandi framgöngu sinni er-
lcndis í þessu máli. Ut af því hefir
rafmagnsstjóri Steingrímur Jóns-
son skrifað rafmagnsstjórn eftir
farandi brjef, dagsett 5. þ. mán.:
Ut af ummælum'á bæjarstjórn
arfuncli þ. 1. nóv. s.l. er fjellu í þá
þá átt, að jeg hefði leynt rafmagns
stjórn símskeytum sem mjer hefðu
borist. frá umboðsmanni A. E. G
í Kaupmannaliöfn viðvíkjandi Sog
inu, og að meðal annars mnndi jeg
vera mótfallinn tilboði A. E. G. í
virkjun Sogsins, Vegna þess að jeg
vildi ásamt öðrum verkfræðingum
fá provision á því að láta verkið
út í smáskömtum, vil jeg leyfa
mjer að láta álit mitt í ljósi um
þet.ta mál.
Umrædd símskeyti er hjer fylgja
með í eftirriti*) eru send mjer
prívat frá Direktör Tvermoes, sein
jeg þekki persónulega frá fyrri
tíð. Svar mitt við skeytunum er
því einnig prívat frá mjer. En af
því að skeytin komu við Sogsmál-
i
Dísa Ijósálfur.
Æfiutýr m. 112 myndum.
Besta barnabókin.
ffvennafræðarinn
er nauðsynlegnr hverri
góðri hnsmóðnr.
Bankastr. 3. Sími 402.
Bókaverzlun Sig.Kristjánssonar.
*) Skeytin eru til sýnis hjá bæj-
arstjórn.
ið lagði jeg þau fyrir rafmagns-
stjórnarfund er haldinn var 3. sept.
s.l. (undir 6. lið fundargerðarinn-
ar).
Þegar Dir. Tvennoes spyr mig
hvort jeg get.i mælt með því, að
A. E. G. taki fyrirtækið að sjer í
generalenterprise svara jeg því
hildaust: get ekki mælt með því
ennþá: þ. e. s. svo skamt sem mál-
inu er komið enn. Því að jeg álít
ð eini vegurinn til þess að fá rjett
verð og meðal annars losna undan
])rovisiönum, sje að bjóða verltið
út í formlegu almennu útboði er
sje vel undirbúið, en ekki sá að
semja við álcveðið firma, án þess
að önnur firmu geti komi^ þar að
með tilboð. Málinu hefir því á
bæjarstjórnarfundi verið snúið al-
veg við'. Viðvíkjandi provision
verkfræðinga og jafnvel verkfræð-
ingafjelagsins í þessu sambandi
skal það tekið fram að Sogsvirltj-
unin eJ stærri en svo, að margir
innlendir verktakar sjeu færir um
að taka það að sjer og er því sjálf-
sagt að bjóða verkið út erlendum
firmum. Eru því þessar aðdrótt-
anir vegna Sogsins alveg ástæðu-
lausar.
En fyrsta skeyti Tvermoes, um-
boðsmanns „A. E. G.“ hljóðar
þannig í þýðingu:
— Mjer er sagt, að 45 kílómetra
frá Reykjavík eigi nú að virkja
7000 lciloAvatt af 40.000 kilowatt-
afli á ábyrgð ríkis og bæjarstjorn-
ar. Er þetta satt? Er trygging
fyrir að notuð verði 7000 kilo-
watt og viljið þjer ráðleggja mjer
að firma mitt liugsi um að taka
verkið að sjer og ef til vill leggja
fram fje til þess? Er hægt að taka
Sig-urð Jónasson bæjarfulltrúa al-
varlega og hefir honum verið fal-
ið að semja?
Er ekki von að maðurinn spyrji?
Hvernig á hann að vita um þann
pólitíslca loddaraleik, sem hjer
er verið að leika? Og er ekki von
að hann spyrji hvort hægt sje að
taka . Sigurð Jónasson alvarlega?
En hefði það ekki verið best fyr
ir Sigurð Jónasson sjálfan, að
þessu símskeyti hefði verið „stung
■i5 undir stól?“
Pólitíska skrípaleiknum er hald
ið áfram. Á fundi rafmagnsstjórn-
ar 12. þ. mán., þar sem rætt var
Um till. til fjárhagsáætlunar bæj-
arins fyrir næsta ár, reis SigurðUr
upp með miklnm gauragangi og
ætlaði að heimta, að tekin væri í
sambandi við fjárhagsáætlunina
ákvörðun um sex miljón króna
lántöku til virkjunar Sogsins. Fór
hann þar fram með þá endemis
vitleysu —- málið lá fyrst og
fremst alls ekki fyrir fundinum
aðhinum nefndarmönnunum blöskr
aði vaðallinn. En 'það var honum
ekki nóg, heldur krafðist liann
þess að fá bóltað heilmikið mál
aftan við fundargerðina, út af því
að Pjetur Halldórsson, ritari raf-
magnsstjórnar hafði ekki viljað
taka vaðal lians inn í fundargerð-
ina sjálfa. Um þetta atriði fórust
Pjetri Halldórssyni svo orð á
bæjarstjórnarfundinum:
„Það er engu líkara en að Sig-
urður Jónasson hafi fengið raf-
magn í heilann. Hann er að sí-
staglast á þessu máli, enda þótt
liann ætti að vita, þar sem hann er
í rafmagnsstjórn, að rafmagns-
stjórnin er ekki enn tilbúin að
gera tillögur um rafmagnsaukn-
ingu í bænum. Þetta sífelcla stagl
hans er því alveg þýðingarlaust,
en fullyrðingar hans, t. d. sú, að
rafmagnsstjórn og bæjarstjórn
ilji drepa Sogsmálið, eru fyrirgef
anlegar því að hann er öðruvísi en
aðrir. menn. Hitt er undarlegt, að
Haraldur Guðmundsson og Ólafur
Friðriksson skuli gerast leiksoppar
höndum hans.
Jeg vildi ekki bóka í fundargerð
afmagnsstjórnar neitt af ,snakki‘
Sigitrðar á síðasta fundi. Það er
ekki venja í nefndum að bóka ann-
að en niðurstöðurnar — ekld skraf
einstakra manna um málin vítt og
breitt, og síst af öllu þegar það er
á borð við „snakk“ Sigurðar Jón-
assonar. Og því var það á raf-
magnsstjórnarfundi síð'ast. að jeg
mótmælti því að mjer bæri skylda
til að bóka í fundargjörð hvaða
fjarstæðu, sem Sigurði Jónassyni
dettur í liug.“
Að lokum bar Sigurður Jónas-
son fram á bæjarstjórnarfundin.
um eftirfarandi tillögu:
„Þar sem raforkustöðin við Ell
iðaárnar er orðin of lítil til að full
nægja raforkuþörf íbúa Reykja
víkurbæjar og eigi er unt að lækka
verðið á raforkunni úr þeirri stöð,
en hinsvegar knýjandi nauðsyn að
sjá bæjarbúum fyrir nægri og' ó
dýrri raforku, ályktar bæjarstjórn
Reykjavíkur að kjósa nú á þessum
fundi 5 manna framkvæmdastjórn,
er nú þegar taki upp samninga um
aup á vatnsrjettindum til raf-
orkuframleiðslu við „Efrafallið“
í Soginu, og' leiti álcveðinna til-
boða um nægilegt lánsfje til þess
að byggja þar 15 þús. hestaflastöð
til raforku framleiðslu fyrir
Reykjavíkurbæ. Fáist þau kjör á
kaupum vatnsrjettinda með samn-
ingi eða lögnámi og láiisfje til
]iessarar virkjunar, er bæjarstjórn
þykir aðgengileg, skal þegar hefja
nauðsynlegan undirbúning til
virkjunar Sogsins, enda verði kost
að kapps um að byrja byggingu
Sogsstöðvarinnar á árinu 1929.“
en hún kom ekki t.il atkvæða-
greiðslu því að samþykt var með
9:6 atkvæðum eftirfarandi rök-
studd dagskrá:
„Með skýrskotun til fyrri sam
þykta bæjarstjórnarinnar um raf-
orkuvinslu hancla bænum. og með'
því að skýrslur um rannsóknir þær
sem ákveðið hefir verið að gjöra,
eru ekki enn komnar, tekur bæjar
stjórnin fyrir næsta mál á dag-
skrá.“
Lauk þar með þessum skollaleik
að þessu sinni.
Harlmannaföt.
Ryktrakkar,
Vetrarfrakkar.
Fjölbreyttast úrval,
lægst verð
nanchester.
Laugavag 40. Simi 894.
Hýtt grænmeti:
Hvítkál,
Ranðkál,
Ranðrðfnr,
Gnlrætnr,
Sellery,
Pnrrnr.
Verslunin Foss.
Laugaveg 25. Simi 2031.
Ullapaokkap misl.
áður 3.65 nú 1.90.
fsgarnssokkap svartir
áður 2.65 nú 1.85.
ísgarnsokkar misl.
áður 1.35 nú 0.75.
Verslun
Egill lacobsen.
Vjelareimar,
Kaimalásar og allskonar
Reimaáburður.
Vald. Ponlsen.
f bœjarkeyrslu hefir
B. S. R.
Þægilegar samt ódýrar 5 manna
og 7 manna drossíur.
Studebaker eru bíla bestir.
B. S. R.
hefir Studebaker drossíur í fastar
ferðir til Hafnarfjarðar og Vífils-
staða allann daginn, alla daga.
Afgreiðslusím.r; 715 og 718.
Bifreiðastöð Reykjavíkur.
Takiö þaö
nógu
snemma.
BíSiB ektd með e»
tala Fersól, þangat ti2
bér eruð orðia
iVtil.
Kyrutnr og Imrimrar kal.
4 Kfterin 03 svekkjfl
tera 4 raugaveQiluii, aoaga o§ ofi
Ségt f vðövum 03 ll&mndteai.
ef of fljOtum eUlsllðleite.
Byrjiö þvi strflkfl i dag aO oot*
tetfheldur þann lifskraff sem Ukaaú
Fersól B. er heppflegi* fpiifl þí ■■
wttnsarOrOnsleBn.
Variflt eflirffkrfnj.e
Fasl hjá héraOslsekmnn. IgfflOhnt *.