Morgunblaðið - 07.02.1929, Page 2

2
MORGTTNBLAÐIÐ
^MsmŒM&Oísml
Rúgmjöl, Havnemöllens.
do. Blegdamsmöilens,
Hálfsigtimjöl.
Haraldnr Gnðmnndsson.
Það er ekki lengur neitt ljóns- aldrei verið veginn.“ Og svo eru
öskur, sem Haraldur Guðmundsson þessar fullyrðingar sannaðar með
rekur upp. Hann er veikróma, skýrslu um hvað fiskafli Hann-
vandræðalegur, fáfróður, næstum esar ráðherra „reyndist“. Þeir sem
angurvær. Pinst jeg liafa verið einhverja þekkingu hafa á útgerð
vondur við sig og það var jeg vita nú auðvitað, að þaulkunnugir
kannske líka, en hann var líka menn leika sjer að því að áætla
lengi búinn að egna mig með ó- afla eftir fyrirferð o. fl. með mik-
Jcnyttum sínum og munu það flest- illi nákvæmni.. Eu þar við bætast
úr mæla, að jeg hafi ekki hirt hann svo þessar ótuktarlegu staðreynd-
. að ósekju. | ir, sem stöðugt ofsækja þann, sem
Vörn hans við laugardagsádeilu aldrei nennir að kymna sjer málin.
minni, er löng en þrótt-lítil. Jeg Sannleikurinn er nefnilega sá, að
get ekki verið að þrátta um þær
Jif vitleysum Haralds, sem sýnilegt
er að hann veit sjálfur um. Jeg
leiði aðeins athygli manna að því
höfuðatriði, sem nú er orðið upp-
lýst, að við útreikning á gróða
útgerðarinnar, hafði Haraldur i
franuni þá fölsun, að sleppa einum
þriðja hluta kostnaðarins. Hitt er
svo aúka atriði, að H. G. þykir
veiðarfæraslit mikið á „Skalla-
grími“ og laun framkvæmdarstj.
í Kveldúlfi of l'ág. Veiðarfæraslitið
er svipað og á öðrum aflaskipum
og hluti togaranna af fram-
afli „Hannesar ráðherra“ hefir
heldur ekki verið veginn, og- af því
leiðir það, að þessi skýrsla og sam-
anburður Haralds hlýtur að hans
eigin dómi að vera „gersamlega
rakalaus og ósvífin.** — Svo fór
um sjóferð þá.
Hitt er svo; Bbka rangt hjá Har-
aldi, að eigendmr Hannesar ráð-
herra áætli afla skipsins 175 smá-
lest-ir. — Þeir áætla hann 144y2
smálest. Haraldur hefir hjer sem
fyr orðið þekkingarskortinum að
bráð og verð jeg líklega að skýra
þetta nánar fyrir honum seinna,
kvæmdarstjóralaunum ekki hærri ef ekki einhver góðviljaður sjó-
on þetta, vegna þess hve Kveld- maður gerist til þess.
úlfur hefir merg önnur störf með ( Afli Hanneser er þannig áætlað-
höndum. ur hlutfallslega 6—7% meiri en
Eitt, og aðeins eitt áhlaup reynir afli Skallagríms, miðað við lifur.
Haraldur. Sjómenn vita best, að lifur er elcki
.Jeg taldi fiskinn úr síðustu veiði óskeikull mælikvarði, jafnvel þótt
för „Skallagríms“ 135 smálestir. skip sjeu samtímis að veiðum á
En Haraldur segir: líkum veiðistöðvum. Og úíi fyrir
„Sannleikurinn er sá, að þessi norð-vesturlandi getur munurinn
fullyrðing Ólafs er alveg út í loft- orðið miklu meiri en þetta, því að
ið, fiskurinn hefir aldrei verið veg- þar veiðist talsvert af hákarli og
inn. Það vill iiú svo vel til að hægt j er lifrin úr lionum hirt.
«r að gera samanburð, sem sýnir j Um verðið á aflanum er það að
hversu gersaanlega rakalaus þessi segja, að jeg hefi metið hann
fullyrðing Ólafs er og ósvífin.
Hannes ráðherra kom af veiðum
íaeinum dögum fyr en „Skalla-
grímur.“ Hann hafði 193 föt lifr-
að eða 2 fötum minna en Skalla-
grímur.
Piskafli hans reyndist sem hjer
segir:
Stórfiskur ............ 350 skp.
Smáfiskur ............. 300 —
Upsi ................... 50 —
hærra en hægt var að selja liann
þegar hann kom í land, og miklu
hærra en hann er nú seljanlegur
fyrir. Á þetta þó einkum við lýsið.
Hæsta verð sem nú fæst fyrir bestu
tegund er 80 aurar kílóið fob.
Rvík. Jeg reiknaði verðið á 95 au„
en Haraldur á 1 krónu og 40 aura.
Niðurstaðan af umræðunum um
þessá veiðiför Skallagríms er þá
sú, að aflinn er of hátt metinn á
71 þús. kr. Haraldur sagði 97 þús.
Kostnaðurinn er sannaður um 50
þús., Haraldur sagði 32 þúsund
Samtals 700 skp.
eða 175 smálestir".
Jæja karlinn. Mín skýrsla er Ágóðinn er því mest 21 þúsund.
„gersamlega rakalaus og ósvífin“ Haraldur sagði yfir 60 þúsund
af því fiskur Skallagríms „hefir Er þá útrætt um þá hlið málsins.
Skyndisalan
fsteuðnr enn ylir. Eg ráðlegg
yðnr að fara þangað og gera
gðð kanp hjá
UcmMi
En höfuðhneisa Haralds er þó
nn ónefnd.
Annað aðalatriði greinar hans
- utreikningur á ársafbomu
tíkallagríms og er allnr sá útreikn-
ngur jafn vitlaus,
Pyrsta boðorð Haralds er þetta:
Venjulega er talið að ein smálest
af fiski komi móti hverju lifrar-
fati.“
Þetta er nú náttúrlega sú höf-
uðvitleysa, að, það er blátt áfram
sjómönnum tíl skammar, að mál-
svari þeirri skuli halda slíku fram.
Hver einasti sjómaðui' veit,- að
stundum fæst lifrarfat úr rúmri
V2 smálest fiskjar, einkum upsa.
En annan tíma árs þarf oft jafnvel
alt að 1% smálest til að gefa
sama lifrannagn. Hvað vill Har-
aldur vera að vaða um útgerðar-
mál, þegar li’ann hefir ekki meira
vit á þeim ei» þetta ©g nennir svo
ekki einu sinní að afla sjer þeirrar
vitneskju, sem hver eínasti þeirra
manna sem hantn þykist tala fyrir,
getur fyrirhafnarlaust veitt hon-
um?
Nú, nú. Haraldur er samt varla
búinn að gefa þetta viturlega
boðorð fyr en hann fer að reikna
út ársafla Skallkgríms eftir þeirri
reglu að 195 Iifrarföt gefi 135
smálestir. Hvaði* vit og samræmi
er nú í þessu?’ Hvað eiga slíkir
útreikningar aS sýna? Hver á að
græða á þeiin Þeir sanna bara að
Haraldur er ráðþrota, en þess
þurfti ekki. Það var hann búinn
að margsanna; áður.
En til ljðsrar sönnunar á því
hvílíka endemis vitleysu H. G.
gerir þegar hann telur sig geta
reiknaði út andvirði ársafla
Skallagríms eftir lifrarmagni,
næg'ir að benda á, að úr upsa sem
ekki er eitt hundrað króna virði,
fæst oft jafnmikil lifur og úr
smáfiski sem er 5—600 kr. virði.
Mjer dettur ekki í hug að ætla
að H. G. sje illviljaður sjómönn-
um, þótt framlcoma hans sje þeim
til skammar og skaða. Hinsvegar
segist Haraldur þekkja svo „metn-
að minn og ofurkapp“ að mjer
muni „ríkt í huga“ að „svelta
verkalýðinn til fullrar hlýðni og
undirgefni.* 1 2 ‘
En hver er sá, að hann leggi
metnað sinn við slík óþokkaverk?
Og hvaða ofurkappi get jeg fylst
gegn sjómönnum? Við útgerðar-
menn vitum vel, að flestir sjó-
mannanna vilja semja við okkur
um það kaup, sem þeir vita að við
erum fáanlegir til að greiða. —
Meinið er aðeins að þeir hafa enn
þá ekki komist að fyrir forkólf-
unum.
ólafur Thors.
Innbyröis skuldir
Ðandamanna.
A
Y
0‘
Nærföt
eru
best,
sterkust
og ódýr-
ust.
Fást
aðeins
í
Vörnhúsfnn
Lánardrotnarnir hjer í álfu eru
sjálfir skuldunautar Bandaríkj-
anna. Þau tóku við af Englandi
og Prakklandi 1917, sem lánveit-
endur bankaþjóðanna. Bæði fyrir
og eftir vopnahljeið hafa þeir lán-
að stríðsþjóðunum í Evrópu mild-
ar fjárfúlgur. Hafa þeir krafist
þess, að fá samningsbundna
greiðslu þeirra sltulda á 62 árum
frá 1923 að telja og það án nokk-
urrar umlíðunar, ef svo vildi til,
að Þjóðverjar stæðu ekki í skilum
eða aivntgengi lánþegannu' v«;pi
bráð hætta búin. í DaMns-saiEna!-
ingnvan eru þó gerðar/ ráðstafamr
fyrir því, að gengi marksms. rasfc-
ist eiíiti. * i-
England varðí fyrst; til að í»E-
ast á kröfur Band aríkjaanannair í
því skyni að, standa þá lietur að
vígi til að ltoma gengi pi«dsins til
jafm við dollftranu. Á áruuaan
1925—’26 fylgdu flestitr InMþegar
Baadaríkjanna dæmi: Btsgíénd'ií&ga..
T. d. undirrituðu Pralilíav samn-
ii’ginn, sem kendur er við Melilon
og Berenger og mj®ár upp á
greiðsluiv á stríSsláUiim og vöru-
skuldum frá ófriðftrtíínunum..
I alt og alt haiSt;. Baödaríkin
samið um greiðslu. :í' ea. 22 iniljörð-
um dollara að meðtölduim rentum.
Englendingar og Prakkar hafa
á líkan hátt samið við skuldunauta
sína og krafist burgunar á 62 ár-
um. En innieign þeirra fer að
miklu leyti upp í skuldirnar við
Ameríku. Bandaríkin vilja láta
borga sjer í gulli eða gengisháum
myntum, þar sem Þýsltaland aft-
ur á móti getur einungis greitt
sínar skuldir í vörum og verki.
Inneign Bandaríkjanna í Evrópn
skiftist þannig niður (í miljónuwb
dollara):
1. stríðslán:
Bretland slvuldar 4600.
Belga skuldar 417,78.
Frakkland skuldar 4025.
Júgóslavía skuldar 62,85.
ítalía skuldar 2042.
2. lán, veitt eftir stríð:
Grikkland skuldar 33,125.
Rúmenía skuldar 44,59.
Ungverjaland skuldar 1,939.
Tjekkóslavía skuldar 115.
Pólland skuldar 178,56.
Lithauen skiddar 6,03.
Lettland skuldar 5,775.
Eistland skuldar 13,83.
Pinnland skuldar 9.
Inneign Englands hjer í álfu
miljónnm strelingspunda) :
Portúgal skuldar 20.
Prakkland skuldar 200.
ftalía skuldar 500.
Grikkland skuldár 21.
Júgóslavía skuldar 25.
Rúmenía skuldar 18.
Auk þess skuldar Rúmenía
Prakklandi 525 milj. gullfranka.
(Úr lTllustration“),
.... --------------
(í
„Gullfoss"
fer hjeðan á mánudag II.
febrúar kl. 6 síðdegis til
Austfjarða og Kaupmanna-
hafnar.
Viðkomustaðir : Djúpivog-
ur, Fáskrúðsf jorður, Reyðar-
fjörður, Eskifjörður, Norð-
fjörður og Seyðisfjörður.
V ö r u r af hendist f yrir
föstudagskvöld..
S.s. ivra
fer í kvöld, fimtudag, kl.
6 síðdegis tif Bergen, um
Vestmannaeyjar og Færeyj-
ar. — Framhaldsf arseðlar
seldir til Gautahorgar, Kaup-
mannahafnar, Hamborgar,.
New-Castle og Rotterdam.
FarseðUtr sækist sem fyrsL
Nic. BJarnasoiu
Nú er útsalan í
Brauns-Verslnn
að ná hámarki sínu-
Telpukápur og kjólar,
regnkápur og telpusvunt-
ur fyrir hálf virði, Kven-
ullai tauslcjólar frá 13.00,
silkikjólar frá 19.00 (með
1. erm.), morgunkjólar frá
3,90, silkisokkar frá 95
aur., handklæði frá 70 au.
divanteppi frá 8,90, borð-
teppi 3,90. Karlmanns-
frakkar frá kr. 25.00, al-
fatnaður fi'á 29.00, ung-
lingaföt hálf virði, vinnu-
buxur frá 6.00, vinnu-
skyrtur 3.50, sokkar frá
65 aur., bindi frá 75 aur.,
sjómannateppi frá 1.80,
fallegt, sterkt manshett-
skyrtuefni kr. 3.00 og 4.50
í skyrtuna.
Allir f Branns-Verslnn.
10 anra
Appelsínur, Blóðappelsínur 12 au.
Blóðrauð Epli. Sykur rneð gjaf-
verði. Hveiti Qg aðrar kornteg-
undir mjög ódýrt. — Spaðsaltað
dilkakjöt 65 au. V2 kg.
Verslunarfjelag Reykjavíkur,
Grettisgötu 1.