Morgunblaðið - 14.04.1929, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ
11
Vetlingar.
Sjóvetlingar, rónir og órón-
ir, keyptir hæsta verði í
Von.
■állngarrlrar
allskonar.
Ahöld tyrir málaraiðn.
Vald. Poulsen,
Simi 24. Klapparsilg 29.
VorvOrarnar
eru komnar. Nýjar vörur
teknar upp daglega. .
Verslnuin Vik.
Laugaveg 52. Sími 1485.
Hið margeftirspnrða
HOrliereft
er nú komið aftnr.
Verslun
Egill lacobsen.
Símnefni Katla.
Borðstofusett mín eru
smekklegust, ódýrust. Talið
við minn einkasala á íslandi:
Yerslunin Katla, Laugaveg
27, Sími 972.
SVEN ANDERSEN,
Stavanger, Norge.
sóknar var það notað, að yfir-
lýsing, sem jeg hafði undirritað,
.um innborgun hlutafjár í Shell-
fjelagið, mundi ekki vera rjett.
Hefði yfirlýsingin verið röng gat
það varðað sektum og lögreglu-
málsmeðferð, en til þess að gera
þetta alt sögulegra var það látið
lieita sakamál og með því dylgj-
að um ærumissi. En það varð lít-
ið úr hinu hátt reidda höggi.
Hæstirjettur sýknaði og ríkis-
sjóður borgar flanið. Fjórum
Jögfræðingum var falið að rann-
saka þetta mál hverjum eftir
annan og er auðsjeð af þessu,
að ráðh. sparaði hvorki fje nje
mannvit, en svo hafði jeg gert
hreint fyrir mínum dyrum í
málinu, að fyrir síðasta rann-
sóknardómarann, sem var sótt-
ur vestan úr Barðastrandarsýslu
á varðskipi ríkisins, var jeg alls
ekki kallaður, og mundi því
vissulega ekki hafa verið slept,
•ef einhver átylla hefði verið til
'þess.
Sjálfsagt muna margir eftir
ærslunum í hæstv. ráðh. á eld-
húsdaginn hjer í deildinni í
fyrra. Það var svo sem við að
búast að allur sá vindur þyrfti
;að fá útrás og það hefir nú orðið
með þessari málssókn, en hvort
ráðh. sjálfum þykir betur farið
en heima setið, að því skal jeg
engar getur leiða. En það vil jeg
segja hæstv. ráðh. (J. J.) að það
er alls ekki víst, að jeg sje þagn
aður um þetta mál. Jeg hefi þar
ýmislegt í pokahorninu til þess
að sýna hlutdrægni hans, ekki
síst framkomu hans gagnvart
öðru steinoliufjelagi, British
Petroleum, sem hjer verslar
einnig. I þetta skifti fer jeg þó
ekki út í annað en það, að
hæstv. ráðh. (J.J.) gerði mikið
veður út af því hversu mikil
hætta stafaði af Shellfjelaginu
með y2 rnilj. kr. höfuðstól, en
hann hefir ekki orðað það, að
nein hætta stafaði af British
Petroleum þótt auglýst sje
Lögbirtingablaðinu, að höfuðs-
tóll þess sje 3 milj. sterlings-
punda eða sem næst 66% milj.
kr. Öllu berari hlutdrægni held
jeg að varla sje hægt að sýna
og það sýnist ganga brjálæði
næst að hafa djörfung til að
krefjast úrlausnar dómstóla um
mál, sem þannig eru í pottinn
búin.
Málsókn hæstv. ráðh. (J. J.)
gegn háttv. þm. Seyðfirðinga
(Jóh. Jóh.) tel jeg ekki rjett
að ræða hjer um, en það má
hæstv. ráðh. (J. J.) vel vita, að
það mál verður ekki til þess að
auka hróður hans. Jeg geng
þess ekki dulinn, að þar er um
pólitískt hatursmál að ræða, svo
andstyggilegt, að jeg hefi engin
orð til að lýsa því.. Ástæðan ti
þess, að jeg vil ekki innleiða
umræður um þetta mál er sú, að
jeg á eftir fáa daga að verja
það fyrir Hæstarjetti. Tækifær-
in verða því nóg síðar og þau
verða áreiðanlega notuð. Ef
hæstv. ráðh. aftur á móti vil
innleiða umræður um málið ska
vissulega ekki á mjer standa
Ýmislegt fleira í dómsmála
ferli ráðh. (J. J.) væri miki
ástæða til að nefna, en jeg verð
að láta hjer staðar numið. Það
hefir fyllilega komið fram, sem
margir óttuðust, er þessum
manni var falið dómsmálaráð-
herrastarfið, að hann væri ekki
fær um að rækja það viðunan
lega. Ekki óttuðust mpnn þetta
einungis af því, að vitanlegt var,
að hann var ákaflega ófróður
um þessi mál, heldur einnig af
því og meira að segja sjerstak-
lega af því, að oft hafði komið
ljós einræðishneigð hans og
pólitísk hlutdrægni. Það verður
að segja eins og er um það, að
ókostir þessir hafa í ríkum mæli
gert vart við sig hjá hæstv
ráðh. (J. J.) og nú er svo kom
ið, að það er álit margra, að
sakamálsrannsóknum sje beitt
pólitíska þágu. Sum þeirra mis
gripa, sem hafa átt sjer stað
stafa ef til vill af vanþekkingu
en hið mesta stafar ekki af því
Það er jeg fyrir mitt lejrti sann
færður um.
Það er skylda hvers dóms-
málaráðherra sem er, einhver
skýlausasta skylda sem til er, að
beita ekki sakamálsrannsókn
nema full ástæða sje til. Æra
manna er þeim yfirleitt helgur
dómur, er enginn hefir heimild
til að rýra eða ræna án þess, að
full ástæða sje til. Fyr á tímum
beittu harðstjórar lífláti eða ú
legð gagnvart andstæðingum
sínum, oft og tíðum gersamlega
að ósekju. Nú er þetta víðast
lagt niður,því að menning nú-
tímans bannar það. En er betra
að reyna að ræna menn æru
sinni? Jeg efast um það, og að
minsta kosti er sá þjófur allra
)jófa verstur, sem stelur æru
manna, en allra verst er þó, ef
Jað er gert í nafni rjettvísinnar,
>ví að þá eru notaðir falskir lykl
ar til þess að ná því, sem dýr-
mætast er í eigu hvers óspilts
manns.
Jeg hafði ætlað mjer að minn-
ast á hið svonefnda Árbæjarmál
en af því að jeg mundi verða of
angorður ef jeg ræddi það ná-
kvæmlega, þá mun jeg að mestu
sleppa því. Jeg vil hjer aðeins
minna á það, að hæstv. ráðh.
(J. J.) ætlaði með skrifum sín
um um það að sýna fram á, að
jeg hefði sýnt hlutdrægni í því
máli í vil hv. 3. þm. Reykv.
(J. Ól.), jafnvel þótt skjöl
málsins, sem ráðh. hafði í hönd-
um bæru þess ljósan vott, að
jeg hefði ekki komið neitt nærri
málinu. Svona aðferð er gersam-
ega ósamboðin hverjum góðum
dreng.
Áður en jeg lýk máli mínu
vil jeg leyfa mjer að spyrja
hæstv. stjórn, hvaða fregnir hún
geti sagt oss af lántöku þeirri,
sem hún mun hafa haft á prjón-
um um alllangt skeið. Það er
sagt, að lánið, sem hún hafi
ætlað að taka hafi átt að vera
allstórt, 10—12 milj. kr., en jeg
veit ekkert um hversu langt
því máli er komið eða hvort bað
er lagt á hylluna. En mjer
skilst, að vegna Byggingar- og
Landnámssjóðsins sje illfært að
draga lántöku lengi, ef ekki á
að draga á tálar með fögrum
loforðum fjölda manna um lanc
alt. Lögin um sjóð þenna öðluð-
ust gildi 1. jan. eða fyrir rúm
um 3 mánuðum síðan og ennþá
veit engin hvenær hann muni
taka til starfa.
I þessu sambandi er varla
hægt annað en minnast hins
mikla gauragangs, sem hæstv
forsætisráðh. (Tr. Þ.) gerði út
af því að búnaðarlánadeildin
tók ekki til starfa á lögmælt
um tíma. Ef núverandi stjórnar-
andstæðingar vildu nú nota
sömu aðferð og hann viðhafði
þá, þá væri ákaflega ljett verk
að fella hæstv. ráðh. (Tr. Þ.
á eigin bragði. Sem stendur
ætla jeg þó ekki að taka hann
föstum tökum vegna þess til-
efnis. Að minsta kosti ætla jeg
fyrst að heyra tóninn í svari
hans og mun svo hegða mjer
þar eftir.
Fimtngs afmæli
í dag ekkjah Guðrún Gísla-
dóttir. Hún er fædcl hjer í Rvík
14. apríl 1879. Foreldrar hennar
voru þau Gísli Guðmundsson Jóns-
sonar Vigfússonar prests á Hvals-
nesi og Magdalena M. Sigurðar-
dóttir Björnssonar Þorleifssonar í
Kalnianstungu. — Magclalena er
mörguni kunn hjer í bæ fyrir hjálp
semi sína gagnvart bágstöddum.
Er hún nú 76 ára gömul á heimili
dóttur sinnar.
Guðrún gekk í Kvennaskðlann.
Annan skðlalærdóm hefir hún eigi
hlotið, en er þð kvenna hest að
sjer um marga hluti. Árið 1900, 8.
des., giftist hún manni sínum
Oddi Guðmundssyni skipstjóra frá
Skurðbæ í Skaftafellssýslu. Varð
hún fyrir þeirri þungu sorg að
missa hann frá 5 ungum börnum
12. ágúst 1914. Börn þeirra: 1)
Sigurlaug, gift Einari Signrðssyni
verslm. hjer í hæ, 2) Sigurður, mat
sveinn á Esju, 3) Magdalena Mar-
grjet, fædd 1906, dáin 1909, 4)
Magdalena Margrjet, heima hjá
móður sinni, 5) Gísli í Ásgarði í
Grímsnesi, 6) Dorothea Margrjet,
einnig heima hjá móðnr sinni. —
Hefir Guðrún löngum átt við fá-
tækt að stríða, en hún hefir harist
með óþreytandi elju fyrir uppeldi
barna sinna. Getur hún nú horft
ánægð á verk sitt, því nú er upp-
eldi þeirra lokið, og þan eru öll
nin mannvænlegustu.
Líkist Guðrún mjög móður sinni
um nákvæmni við sjúka, og hefir
hún mörgum rjett hjálparhönd,
þótt hún hafi oft verið þreytt og
lasin sjálf. En hún hefir eigi tal-
ið eftir sjer viðvik, hafi það getað
orðið til að lina þjáningar ein-
hvers.
Þrátt fyrir eigin lasleik og ást-
vinamissi, hefir Guðrún jafnan
varðveitt sína glöðu lund, og munu
fæstir trúa, að hún sje fimtug að
aldri, svo •j*mgleg er hún í út-
liti og ung í anda.
Munu margir verða til þess að
óska Guðrúnu heilla á fimtugsaf-
mæli hennar, og þalcka henni fyrir
alt það gott. sem hún hefir látið
af sjer leiða hjer í þessum bæ.
fsatoldaprerntsmiðfa h. I.
heíir ávalt fyrlrllgrgjandl:
LelBarbækur og kladdar
LelBarbðkarheftl
VJeladagbækur og: kladdar
Farmsklrtelnl
Upprunasklrtelnt
Manifeat
FJárnámsbeiBnl
Gestarjettaritefnur
Vlxilstefnur
Skuldalýsing:
Sáttakærur
UmboO
HelgisiBabækur
Prestþjðnustubækur
Sðknarmannatal
FæBingar- og sklrnarvottorB
Gestabækur glstihúsa
Ávfsanaheftl
Kvlttanabefti
ÞlnggJaldtaeBlar
Relkningsbækur sparlsJÖBa
• LántökueyBublöB sparisJðBa
• I>erripapplr t */i örk. og niBursk.
t Allskonar papplr og umalög
• Blnkabrjefsefnl 1 kössum
• Nafnspjöld og önnur apjöld
•
* Prestu * .11. konar prnitrrrki,
| kvert heldnr ffnU-, allfmr- «kt Ut-
■ vrentnn, eBa meB svörtn ringflncn,
* w kttrgl betnr nje fljðtar nf
a kenál leyst.
* llnl 48.
Isafoldarprentsmiðfa h. I.
Notið ávalt
eða
QengíQ.
Sterlingspund............. 22.15
Danskar krónur ......... 121.70
Norskar krónur ......... 121.79
Sænskar krónur ......... 121,92
Dollar ................... 4.56%
Frankar ............... 17.95
Gyllini ................. 183.41
Mörk , .................. 108.35
Björgun Nobile.
Eins og kunnugt. er, ámælti
rannsóknarrjettur sá, er skipaður
var til þess að rannsaka „Italia“-
slysið, Nobile harðlega fyrir það,
að harin skyldi láta bjarga sjer
fyrstum manna af ísnum. En nú
hefir sænski flugmaðurinn Thun
berg liðsforingi, sem var með
Lundborg, þegar hann bjargaði
Nobile, skýrt svo frá í samtali við
sem gefur fagran
svartan gljáa.
„Göteboi'gs Morgonpost“, að það
sje rangt að 'ásaka Nobile fyrir
þetta. Þeim flugmönnunum hefði
ekki verið unt að bjarga nema
einum manni, og það hefði ekki
verið um aðra að ræða en Nobile
og Ceccioni, sem báðir voru lim-
lestir. En það hefði ráðið mestu,
að Nobile varð fyrir valinu, að
liann er lítill og ljettur, en Cecei-
oni atór og þungur — fullþungur
fyrir flugvjelina. Svo hefði það
líka verið ákveðið, að Lundborg
færi einn aðr'a för um nóttina, og
sækti tvo menn, og hefði ekki vilj-
að svo óheppilega til, að flug-
vjelinni hvolfdi í lendinga og hún
skemdist, þá kveðst Thunberg vera
viss um, að aldrei hefði risið nein
deila út af því, hvorum þeirra var
bjargað fyr, Nobile eða Ceccioni.