Morgunblaðið - 02.10.1929, Page 5

Miðvikudagiim 2. okt. 1929.

5
Footwear Company.
Nýju sjósíígvjel
merki „Pacific
ii
f 3 a 1
eru búin til úr sjerstakiega endingar-
göðu gúmmí. Margreynd að vera hin
sterknsta á iieimsmarkaðmum.
. Aðalumboðsmaður á íslandi
Ó. Senjamíiisson
Pósthússtræti 7. — Reykjavík.
Birgðir í Kaupmannahöfn hjá
Bernhard Kjap
Gothersgade 49. Möntergaarden.
Köbenhavn. K.
Símnefni Holmstrom.
fnrkiii lalsi
Tíminn skýrir frá því á íaugar-
daginn var, að liann muni láta
„ve'rkin tala“, þ. e. gefa yfirlit
um verklegar framkvæmdir á
tveimur síðustu árum. Kveðst
hann á þenna hátt ætia að sýna
þjóðinni svart á hvítu, livex*jum
ber að þakka hinar miklu verklegu
framkvæmdir, sem orðið hafa þessi
ár- Birtir blaðið síðan skýrslu
vegamálastjóra, um. framkvæmdir
að vega- og brúargerðum árið
1928, og lofar samskonar skýrsiu
fyrir árið 1929.
Var það einstaklega vel til fall-
ið, að Tíminu skyldi álpast út á
þessa braut. Gefur það kærkomið
tilefni til þe'ss að rifja upp gaml-
ar endurminningar frá undanförn-
um þingum.
Ekki getur núverandi stjórn
pakkað sjer framkVæmdir í vega-
og brúagerðum árið 1928. Þingið
1927 gekk frá fjárlögum fyrir
það ár, og þá rjeðu ekld núver-
andi stjórnarflokkar. ,
Þingið 1928.
Fyrstu fjárlog iiúverandi stjórn-
ar voru lögð fyrir þingið 1928, _
voru það fjárlögin fyrir árið
1929.
Og hvernig voru þau útlítandi
Niðurskurður . stjórnarinnar á
framlagi til verklegra fram-
kvæmda, — aðallega til vega- og
brúargerða í sveitum —, nema yf-
ir 300 þús, kr. Bn á sarna tíma'
lagði stjórnin til að ráðist yrði í
ýmsar aðrar framkvæmdir, svo
se'm byggingu letigarðs, sundhall-
ar, stpandferðaskips o. m. fl., 'er
kostað hefði ríkissjóð um IV2 imlj'.
króna.
Andstæðingar stjórnarinnar
víttu harðlega þessa fjárinála
rtefnu hennar á þingi 1928. For-
ustuna í þeirri andstöðu höfðu þeir
Jón á Keynistað og P. Ottesen.
Fór svo að lokum, að stefna Jóns
og Pjeturs sigraði til fulls. Þingið
hækkaði stórkostlega framlag til
ve'rklegra framkvæmda í sveitum.
Eir ekki gelck það gre'iðlega að fá
þctta í gegn. Stjórnin rjeðist með
oforsi miklum á þá Jón og Pjet
nr, taldi að þeir liefðu sýnt „fá-
heyrt ábyrðarleysi“ í fjárveitinga
nefnd. Bn stefna þeirra sigraði.
Pramkvæmdirnar á yfirstandandi
ari eru því eingöngu að þakka
harðvítugri sókn af hálfu þeirra
Jóns á Reynistað og Pjeturs Otte1-
sen á þingi 1928.
Þingið 1929.
Sami bardaginn endurtekur si
á síðasta þingi. Stjórnarliðið í Bd
rjeðist enn á framlag til vega, og
heimtaði að það yrði slcorið niður
stórkostlega. Og þeir fengu sinn
viija í gegn í Ed.
En þegar fjáriagafrv. kom aft
ur til Nd., risu.þeir enn upþ, Jón
á Reynistað og Pjetur Ottesen
og' mótmæltu . þe'ssu háttalagi
stj-órnarftokkainna. . Rn stjórnar
’ l lokkarnir sigruðu að þessu, sinni
Til'þess að' gefa-almenningi kost
a að kynnast nokkuð viðureign
þeirri, er átti sjer stað milli stjórn
arinnar og andstæð'ingá hennar -:
þessu máli á síðasta þingi, þykir
r jett að birtá hjdr káfla úr ræðu
Jöns á Reynistað, er hann flutti
við eina umr. fjárlaganna í Nd. —
Honum fórust m. a. orð á þessa
icið :
Niðurskurður á framlögum
til vega.
Þá er ekki úr vegi að minnast á
tillögur meiri hl. fjvn. Ed. um nið-
urskurð á vegafjenu.
Ekki yerður sjeð, að nokkurri
reglu sje fylgt; af sumum vegun-
uni er feldur niður % upphæðar-
innar, en af öðrum aðeins einn
sjöundi eða einn tíundi hluti.
Einni reglu hefir meiri hluti
nefndarinnar þó fylgt, þ. e. að láta
niðurskurðinn ekki lenda á sínum
eig-in hjeruðum. T. d. var ætlað til
nýrra vega í Húnavatnssýslu 20
þús. kr. og í Múlasýslum 30 þús.
kr. Við þessum fjárveitingum var
ekkert haggað á sarna tíma og
meiri hl. í Ed. knýr fram að fram-
lögin til allra ánnara vega eru
færð stórkostlega niður.
Nú höfum við stjórnarandstæð-
ingar í fjvn. flutt tillögu um, að
fjárveitingar til nýrra vega verði
hinar sömu 0g stjórnin lagði til í
upphafi og Nd. samþykti. Væntum
við, að Nd. sje sama sinnis í þessn
efni og þegar fjárlögin voru hjer
síðapst á ferðinni. —
Skollaleikur stjórnarinnar.
En nú hafa hæstv. ráðherrar
staðið upp og mælt á rnóti þessum
tillögum og skorað á stuðnings-
menn sína til fylgis í því efni.
Færðu þeir það helst til, að hörg-
ull mundi verða á vinnukrafti til
svo mikilla vegagerða. Þetta hefði
stjórninni átt að vera ljóst í vet-
ur, er hún bar fram tillögur sínar,
en ljósasti votturinn um af hvaða
heilindum þetta er mælt, er það, að
einmitt fyrir fáum dögum ljet
stjórnin meiri hl. þingsins heímila
sjer að byggja skrifstofuhöll, er
hún áætlar að muni kosta nær yá
úr miljón kr. Þá er ekki skortur á
verkafólki!
En til livers er stjórnin að bera
fram till. á fjárl. um rífleg fram-
iög- til nýrra vega, en skipa svo
flokksmönnum sínum að skera
stórkostlega af þeim? Hvað á yfir
höfuð þessi skollaleikur að þýða?
Önnur mál hjartfólgnari.
Jeg þykist sjá, að það sjeu önn-
ur mál, sem liggi stjórninni rík-
ara á h.jarta, og meiri hl. og stjórn-
iir talar ekki um niðurskurð, nú
þegar hún er að undirbúa að
reisa síldarbræðsluverksmiðju fyr-
ir 1 milj. kr„ eða þegar um það
er að ræða að byggja skrifstofu-
bákn lijer í Reykjavík fyrir yá
nilj. kr., eða þegar stjórnmni dett-
ur í hug að kaupa prentsmiðju-
ræfil fyrir 155 þús. kr„ — þá er
-gnægð fjár í ríkissjóði.
Stjórnin er heldur ekki að berja
sjer þegar hún er að knýja flokks-
menn sína vegna hótana sósíalista
tii að ábyrgjast y2 miljón króna
handa síldareinkasölunni til þess
að spekúlera með í síld.
Alt þetta og óteljandi aðrar út-
gjaldatillögur eru sjálfsagðar' að
dómí stjórnarinnar og hennar fylg
ísmanna, alt nema auknar vega
bætur.
Þegar á að fara að spara, þá
ejgir stjórnin engin önnur úrræði
en fella niður 65 þús. kr. af vega-
fjenu, eða hjer um bil ýs af öllu
því fje, sem Nd. ætlaði til bygg
inga nýrra vega.
Loks- hefír stjórnm- lagt áherslu
:&i"að tjíl. okkar stj.-andstæðinga
hhinni lil. fj.vn,, mætti eljki sam-
þykkja, því að þá gæti farrð svo;
að einhver liálli yrði á' fjárlögun-
um. — Þdt’ta k,ann að hlj'úma Vel í
eyrum þeirra, sem ekkert þekkja
til, en það er broslegt, þegar þess
er gætt, að á sama tíma hrúgar
stjórnin eða þó aðallega dóms-
málaráðherra, inn á fjárlögin út-
gjaldaheimildum, er nema fleiri
hundruð þúsund krónum, en sem
ekki eru taldar með í útgjöldum
fjárlaganna, af því að hann lætur
setja þær á 23. gr.
Um þörf sveit-anna fyrir áfram-
haldandi vegagerð þarf jeg ekki
að ræða og hefi svo oft haft tæki-
færi til þess áður, enda er hún nú
viðurkend af flestum í orði, en því
miður ekki nema af sumum á
borði. •
Þessir vegir urðu fyrir niður-
skurði hjá stjórnarliðinn:
Kjalarnesvegur......... 5.000 kr.
Stykkishólmsvegur. . . 10.000 —
Holtavörðuheiðarvegur 10.000 —
Vesturlandsvegur .. . . 10.000 —
Blönduhlíðarvegur . . 5.000 —
Öxnadalsvegur . . . . 5.000 —
Vaðlaheiðarvegur . . .. 5.000 —
Biskupstungnabiaut .. 10.000 —
Eldhraunsvegur á Síðu 5.000 —
Samtals nemur niðurskurðurinn
65 þúsund krónum, eða nær fimta
parti af öllu því fje, sem ætlað var
til nýrra akvega árið 1930.
Ekki að undra, þótt Tíminn sæk-
íst eftir því að láta „verkin tala“ !
30 ára kennara-afmæli
frú Margrjetar Rasmus
forstöðukonu Málleysingja-
skólans.
Saltkjöt.
Eins og að undanförnu sel jeg
með lægsta verði ágætt norð-
lenskt, og vestfirskt dilkakjöt í
iiýjum beykistunnum, heilum og
hálfum. Tekið á móti pöntunum í
síma 649.
Ágúst Ármann.
Af.ar óflýrS.
Nýtt dilkakjöt, Kartöflur 15
aura % kg„ Mjólkurostur 75 aura,
eskjur 50 aura, Rúsínur 75 aura,
Hveiti (Alexandra) 25 aura., Hrís-
grjón 25 aura, Haframjöl 25 aura,
Kartöflumjöl 35 aura
Versl. Fillinn.
Laugaveg 79. — Sími 1551.
í mánaSarbyrjun núna á frú Mar-
grjet Rasmus, forstöðukona Málleys-
ingjaskólans, 30 ára kennaraafmæli
Það var í októberbyrjun 1899, að hún
rjeðist til skólans, sem þá starfaði á
Stóra-Hrauni í Árnessýslu. Þar starf-
aðl hún sem kenslukona, þar tll 1908
að skölinn fluttist til Reykjavíkur
Gerðist hún þá forstöðukona skólans
og heflr gegnt því starfi eíðan.
Fæstum er kunnug starfsemi Mál
leysingjaskólans, enda starfar sá skóli
mað mjög ólíkurn hætti því, sem menn
eiga að venjast. Er frú Margrjet kom
að skólanum, voru kensluaðferðir ofull-
komnar og aðbúð skólans 111. Síðan
hefir margt breyst til batnaðar og
skölinn tekið miklum framfórum. Þær
framfarir eru engum meir að þal
eu frú Margrjeti, enda hefir hún
lengst af verið sú, sem best skyn hef-
ir borið á slikt.
Tíðindamaður blaðsltis heimsótti frú
Margrjeti i MálÞysingjaskólann í gær,
Spurði hann m. a.. hvernig ketislu
væri hagað í skólanum.
Öll kensla mín er nú orðið inni-
ialln , í því, að kenna börnunum að
tjila o,g skilja málið. Eriðleikinu við
þetta er ótrúlegur, m. a. af því, að
þau heyra fæst neitt, Það kostar
mikla .áreynslu &ð fá þau tll að gefa
frá sjer rjett hijoð, laga röddina og
kenna þeim að myúda órð og setn* í
Kl. 10 f. h.
og kl. 3 e. h.
ierð anstnr í Fljótshlíð
alla daga.
Afgreiðslusímar 715 og 716.
Bifreiðastöð
Beykiavíknr.
Spikfeitt ditkakjöt
ódýrast í bænum, Lifur og Hjörtu,
Soðinn og Súr Hvalur. Þur og
pressaður Þorskur og margt fleira.
Vörur sendar heim.
„BJÖRNIN N“.
Bergstaðastræti 35. Sími 1091.
ingar, eins og skitjanlegt er, þar sem
eyrað hjálpar ekki til.
Frúl 1 gerir nú boð fyrir unglings*
pilt, 14 ára að aldri. Hann er fæddur
heyrnarlaus og hefir ekkert talað, fyr
en hann byrjaði á að læra í skólan-
um. Hann hefir hægt eftir það, sem
hún segir við hann og svarar þeim
ipurningum, sem hún leggur fyrir
hann. Tíðindamaður blaðsins leggur
llka fyrir hann spurningar, og svarar
hann þeim greiðlega, eftir því sem
hann hefir þekkingu til. Hann hefir
verið sex vetur í skólanum og er með
efnilegustu nemendum.
— Fæstir læra svona fljótt, bætir
frúin við. Hugmyndin um að tala er
börnunum að öllu leyti ókunn, þegar
þau koma í skólann. Þau skilja ekki,
hvers vegna heimtað er af þeim að
læra þetta og áhugi fyrir náminu
kemur venjulega ekki fyr en eftlr 2
til 3 ár hjá þelm yngri.
— Hve lengi hafið þjer kent tal í
skólanum?
— Síðan haustið 1922. Fyr hafði
jeg ekki tækifæri til að kynna mjer
nýjustu kensluaðferðir. Siðau hefi jeg
kent með þessarl aðferð nær eingöugu,
og hafa nokkrir nemendur mínir geng-
ið undir fullnaðarpróf með varamáli.
Frú Margrjet hefir allan sinn kenslu-
tíma getið sjer hið besta orð, sem nat-
in og umhyggjusöm kenslukona. Hún
hefir alla tíð verið börnum þeim, sem
hjá henni hafa lært, sem hin besta
móðir, jafnt eftir að þau hafa lokið
námi og meðan þau voru í skólanum,
Það er því full ástæða til, að óska
henni til hamingju, með langt og öt*
ult starf í þágu þeirra barna, sem
rænd eru hæfileikanum til að gera sig
skiljanleg við aðra.