Morgunblaðið - 31.12.1929, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Nýkomið:
IHaismjöi.
Vernlega gðð iegnnd.
10% tekiusoarnaðor.
Versluiiamiaður í Reykjavík, sem iiefir 3600 króna
árstekjur, lýsti því yfir í gær, að hann gæti nú sparað
10/> af tekjnm sínum, með því að fara skynsamlega að
því að drekka kaffi. Hann greiðir fyrir kaffi — tvisvar
á dag — samtals kr. 2,40, ásamt þjórfje. Hann hefir nú
fundið út, að kaffið er ekki aðieins miklu ódýrara og
betra, heldur einnig laust við þjórfje í hinni nýju
KAFFISTOFU BJÖRNS BJÖRNSSONAR, og telur hann,
nð spara megi eina krónu daglega á því að drekka
kaffi þar. Það verða að minsta kosti 360 krónur á
á r i, eða 10% 'af tekjum hans.
Það er því holt fyrir reykvíska borgara að drekka
kaffi í
Kaffistofunni í Pósthússtræti 7.
97 ára reynslá
hefir sýnt að afiasælastir
eru jafnan
Mustads önglar.
0. JobBson & Eaaber
aöaiambcösmenu.
99
I
NinonI(
AnstnrstræU 12
Samlðrsdag opið 12--4.
Blikklvslstunnur.
Eins og að nndanförnu seijnm við blikklýsistunuur
mjðg ðdýrar beint frá Noregi, einnig sildartnnnnr.
\
Eggert Kristjánsson 5 Co.
Hafnarstræti 15.
P.W.Jacobsen & Sön.
Stofnud 1824.
Simnefnl i Granfuru — Carl-L undegade, Kðbenhavn C.
Selnr timbnr í etærri og smærri sendingum frá Kanpm.höfn.
Eik til eJripaemíCa. — Einnig heila ekipsfarma fri SvíþJóC.
Hef verolað við ísland 80 ár.
Leikhúsið.
Channing Pollock:
„Flónið“.
Leikrit það, sem Leikfjelagið
valdi til jólasýningar að þessu
sinni, er amerískt, nútímaleikrit, e’r
fjallar um almenn dagskrár-mál
þar vestra. En þó það sje frá
liöfundarins hendi samið og sniðið
cftir lensku, staðháttum og tíðar-
anda vestur þar, þá eru viðfangs-
efni þau, sem þar eTu tekin til
meðferðar, á engan hátt ókunnug
íslenskum almenningi.
Þar koma vinnudeilur og kaup-
gjaldsmál við sögu, ásamt ]ýs-
ingu á magnleysi kirkjunnar að
bæta og greiða úr erfiðleikum
mannlífsins.
Meginþáttur í uppistöðu leik-
ritsins er samanburður á sjálfs-
elsku inanna og náunganskærleika,
skoðanamismunur á gildi auðlegð-
ar, ásamt lýsingu á erfiðleikum
þeirra manna, er brjóta í bága við
almennasta álit á þeim efnum. —
Endar leikritið ofur eðlilega á því,
að sá maðurinn, sem met.ið hefir
svo nefnd veraldargæði mest, efast,
um gildi þeirra fvrir lífshamingj-
una, en sá, sem alt gefur og öJlu
fórnar f'yrir aðra, finnur hamingju
og sálarfrið.
Tvær eru aðalpersónur loiksins:
„FJónið", sent fetar eftir stigum
mannkærleikans. Leikur Indriði
Waage það vinsæla hlutverk. Hin
pðalpersónan er auðmaðurinn, sem
reiknar hamingjuna í dollurum, og
efast að endingu um gildi fjár-
munanna. Það hlutverk Teikur Har
aldur Björnsson.
I meðferð Indriða Waage er
mannvjnurinn, sem aridstæðingar
hans og oddborgararnir nefna
,.flónið“, áferðarsnotuft, ungmenni
er losar sig eigi úr tilbreytinga-
snauðum vanaviðjum. Áhorfend-
urnir finna lítið sem elckert til
hins eldlega áhuga, er höf. vill
blása persónunni í brjóst. Indriði
jirjedikar kenningar höfundar lát-
iaust og laglega, án þess að áheyr-
endur finni verulega til þess, að
|;ær sjeu rrinnar frá hans eigin
rifjum.
— Fyrir nokkru komu lijer fram
þau tilmæli frá mikilsvirtum
mentámanni, að þeir, sem dæma
um íslenska leiklist, taki hið fylsta
tillit tjl erfiðleikanna, sem hún
hefir við að stríða, og verði vægir
og tilhliðrunarsamir í dómum sín-
um. En frá mínu sjónarmiði er til-
hliðrunarsemi og gagnrýnisdofi
enginn velvildarvottun Þar sem
gagnrýni sofnar, dvín áhuginn, og
kyrstaðan breiðir værðarvoð sína
yfir alt saman. Þeir, sem tinna ís-
lenskri leiklist, vilja gengi henn-
ar og framför, eiga að sýna áhuga
sinn i verki, með því að liafa vak-
andi auga á öllum möguleikum til
umbóta.
Tveir af karlmönnum þeim, sem
leika þarna, skapa úr persónuni
sínum lifandi heilsteyptar leikper-
sónur, þeir Friðfinnur Guðjónsson
og Haraldur Björnsson. Reykvík-
ingum hættir til að hugsa um Frið-
finn í því skopleikaraformi, er var
orðið lionum nokkuð fast gerfi. En
á síðustu árum he'fir hann.skift um
ham, orðið breytilegri, ríkari leik-
ari en áður var. Þó hlutverk hans
sje lítið þarna, segir hann áliorf-
endunum mikið meira um leikper-
sónu þessa, strandaðan ökumann á
skriflahaug mannfjelagsins, en
hann tilgreinir með orðunum, sem
honurn eru lögð í munn. Og um
lc-ik llaraldar Björnssonar er það
I fám orðum að segja. að áberandi
er, hve hann fylgir hverri hreyf-
ingu og setningu eftir með á-
kveðnu markmiði, og gefur allri
framkomunni það ]íf, sem leikritið
gefur tilefni til.
Arndís Björnsdóttir leikur best
af konum þeim, sem þarna koma
fram. Hún leikur skjólstæðing
„f]ónsins“, umkomulausa, lamaða
stúlku, sem fær frið og lækningu
af trú sinni. í leik hennar eru
skáldleg tilþrif, sem hjer e'ru nokk
uð sjaldgæf. Mætti margt gott um
leik hennar segja. Hún hefir avalt
•sýnt áhuga og vandvirkni við leik-
listina. Hún «‘1ti að fá að .njóta
sin sein liest.
Því miður sýnist Soffía Kvaran
eigi arila að uppfvíla þær góðu
vonir, er menn báru til hennar
sem leikkonu hjer fyrir nokkrum
árum. Hún sýndi að vísu seta áður
þróttmikla skapgerð, þar sem
henn.i varð við komið. En með
köflum var lcikur hennar hroð-
virknislegur, og málfæri ógreini-
Iegt. En eimnitt á þvi sviði liefir
Leikfjelagið sýnt nokkuð mikla
framför á Siðustu árum. Greinileg
framsögn fór þó allmjög út um
þúfur yfirleitt í fyrsta þætti leiks-
ins og vantar enn mikið á, að það
grundvallaratriði hafi náð ]ieim
þroska, sem skyldi meðal ísl. leik-
en.da.
Brynjólfi Jóhanne'ssyiri hætti við
hjer sem oftar, að leggja of mikla
stirnd á ytri tilburði, í stað þess
að birta hinn innra mann leik-
jiersónunnar. ,
Tómas Hallgrímsson er gerðar-
lc gui' bolsi. En eitt er lítt- skilj-
aniegt, hvers vegna honum er
fengið það hlutverlc, í stað Jie'ss að
setja liann í hlutverk oddborgar-
anna, er þeir leika Valur Gíslason
og Guðlaugur Guðmunclsson. Þess-
ir tveir menn liafa ekki fengið það
uppeldi á leiksviði, að þeir geti
gengið stássklæddir um þvert stofu
gólf, svo lýtalaust sje .— hvað þá
annað, sem erfiðara er.
Haraldur Sigurðsson leikur um-
í'onningsþjóf, er fellur vel við það
!eikaragerýi, sem hann hefir te'kið
sjer. Hann er skemtilegur, en liann
er eins og hann er vanur — eins
og liann var í „Spönskum nóttum“
cða einhverju slíku leikriti fyrir
mörgum árum, og er nú kominn
tími til fvrir hann sem leikara að
sýna á sjer aðra hlið.
Lárus Ingólfsson sýnir sig þarna
í fvrsta sinn á Ieiksviði í ágætlega
gerðu gerfi verkamanns, er svíkst
aftau að fjelögum sínum. Honum
hætlir nokkuð til að „yfirdrífa"
það, sem hanu vill sýna. En af
bvrjnn þessari mætti ætla, að hon-
um gæti farið fram.
Tilfinnanle'gasta vöntimin á leik-
sýningunni sein heild er það, hve
hún gengur með jafnri, t.aktfastri
lia-gð, livernig sem á stendur, og
hvað sein sýnt er.
En bæði í meðferð og ytra út-
búningi er sýnileg framför frá því
sem hjer hefir oft sjest áður„ og
er eðlilegt, að allir þeir bæjarbúar,
er sinna vilja hinni ísleriskn leilc-
list, sjái sýningu þessa, sem lýsir
hvorttveggja í senn, framfarahug*
iventQskur
og fleiri síðustu nýjungar
komu með Gullfossi.
Leðnrvörnd,
Hljððfærahússins
1S0 stúlkur
geta fengið góða og vel-
launaða atvinnu við frammi-
stöðu á veitingum á Þing-
völlum næsta sumar meðan
Alþingishátíðin stendur yfir.
Sömuleiðis 4 duglegar og
vanar forstöðukonur geta
komist að, og nokkrar stúlk-
ur við matreiðslu og að
smyrja brauð. Vinnutími er
ákveðinn 8 tímar og 8 tíma
frí, svo að alt það fólk, sem
vinnur hjá mjer, getur líka
altaf notið skemtunar á há-
tíðinni um leið og það vinn-
ur sjer inn peninga.
Talið við mig sem fyrst.
Jón Jónsson
(fyrv. bryti).
Laugaveg 28. Klöpp.
Þakkarávarp.
Jeg finn mjer skylt að votta
opinberar þakkii' hinum góðu og
göfugu veJgjörðamönnum mínum,
seiH liafa þrásinnis oft hjálpað
mjer og glatt og seinast núna á
jólunum. — \’il jeg sjeistaklega
nefna frú Ásdísi Johnsen, konu
Gísla Johnsens konsúls, og frú
Guðrúnu Jónsdóttur, konu Þor-
gríms skipstjóra Sigurðssonar. Þá
bcr mjer einnig að tilnefna Jón
Olafsson framkvæmdastjóra, sem
á síðastliðnu hausti hljóp vel og
drengilega undir bagga með mjer,
og gjörði mjer fært að afla mjer
brauðs. Það vrði of langt mál
upp að telja hvernig og hvenær
þetta góða fólk hefir glatt mig og
styrkt, bæði með stórgjöfum og
engu síður með dæmafárri alúð og
næigætni, og' biðja mun je'g liann,
sem liorfir á öll mannanna verk, að
launa þeim öllum, sem mjer hafa
vel gert, og blessa þá í bráð og
lengd.
Jeg orðlengi ekki frekar um
þctta, en vil að lokum senda þe'ss-
um góðu vinum mínum alúðar
þökk með hjartans óslv um gleði-
legt nýtt ár og farsæla framtíð.
Mælir svo af hjarta
Júlíana Jónsdóttir.
fjelagsins — og því, hve mikið
hlutverk þeir ciga eftir óiumið,
sem ryðja. vilja leiklistinni braut
lijer á landi.
Fp.