Morgunblaðið - 05.01.1930, Qupperneq 6

(r

MORGUNBLABH)
Vetrar-
kápnr
með
tækifærisverði.
Verslunin
Egill lacobsen.
ami- •. 111)1,^--
Sabb-motoren
den sikreste og billigste' drivkraft
for smaabaater. 3 hk. og 5 hk.
totakts opfyringsmotorer, vidspurt
í Lofoten og Finmark. Modellene
1930 er ferdig nu: Pakningsfri
Oljepumpe med rustfritt staal-
stempel, uslitelige oljeventiler med
herdet staalsete, rammelagre av
fcomprimert slitebronce, regulator-
stille til dæk, automatisk smöring
med synlig oljetiíforsél, alt akteTi-
for motoren av metall, solid inde-
foygget propellhode med vridbare
vinger; lcobling og omstyring.
Monteres paa. to dager, alt utstyr
fölgér med. Ingen vandindspröit-
ing, siklcer tomgang, starter og
gaar paa solarol je, enestaaende
lavt forbruk, enestaaende sikker
start og gang i alslags vær. Helt
selvre'gulerende, den steller sig
selv mens fiskeren steller fangsten.
Méd hver 5 hk."mótor fölger mask-
kindreven lensepumpe'. Sabb gir
flest mil for hver liter olje. Den
sparer arbeidskraften og öker for-
tjenesten. Katalog med priser sen-
des fritt. Skriv til
Damsgaard Motorfabrik.
Bergen.
Nú eru hinar marg eftlr-
spurðu 7 Hk: vjelar
loks komnar.
c. p r o P p É.
Aðalumboðsmenn
Hvannbergsbræður.
Þúsund ára hátíð. í Prag var fyrir nokkru haldin þúsund ára há-
tíð til minningar um verndardýrðling Bæheims, set. Wenzel. A mynd-
inni sjest skfúðganga, þar sem krýnt höfuð dýrlingsins er borið í
skráuflegum unibúnaði.
ar, og sent Lafði Þór heitinn í
þessa för, hann g.ekfe til náða
þeíía laugardagsfcvöld með þá vit-
neskju, gð sfeipið væri strandað,
skipshöfn.ui í lífsháska, jafnframt
þvi sem hann sá um, að' enginn,
hvork: á sjó nje landi, hreyfði legg
nje-Iið þá nótt að koma skipsmönn-
um til bjargnr.
iíaitn hvtur skipbrotsmennina
hanga al]a nóttina milli vonar lífs
Ög dauða rindir bfotsjóum úthafs-
ölduriuar, á Sölvahakkaskerjum.
Sk’pherra Iiafði að vísu símað,
að mannbjörg .væni sennileg. En
öðruvísj gat hann ekki síníað
vegna aðstnndenda skipbrots-
manna, jafnvel þótt engin von
væri. um björgun án hjálpar. Þetta
notar svo stjórnin sem afsöknn á
því, að biða alla nóttina og fram
a miðjan næsta dag nieð það,.að
aenda skip af stað til hjálpar. Vit-
anlegt var ])ó, að senda þurfti skip
uiidir öllum kringumstæðum, til
þess að sælcja skipbrotsmennina.
f rncr j horn þarf landsstjórnin að
lítr, til þess að varðskipin geti
þjc-nað sem flestum flokks
mönnum hennar.
Um Æg: vita merin, að hann
var austur á Mjóafirði og áttu
skipVerjar að skjóta ]jar niður
gamlan hvalveiðastöðvarreykháf
fyrir Svein hónda í Firði. Hefir
það sennilega samtímis átt að vera
einskonar heræfing, og til þess að
sýna Sunnmýlingum, hvað til væri
í pokahorninu, ef þeir yrðu ekki
góðu börnin eftirleiðis. En svo var
ótætis reykháfurinn svo hlálegur
að gera gys að fallbyssuskotum
1 gis. Kúlnrnar fóru í gegnum
híuin, en eftir stóð hann sem áð-
ur. Urðu skiþverjar af Ægi loks
nð ganga á hann með járnum og
slcggjum áður en risinn fjelli. —
Þa.nn veg tókst þeira þó að leggji
Imnn að velb. og spara Sveini
bónda nokkur dagsverk.
Vouandi liefir þessu þó verið
lok.ið áður en frjettist um strand
,,Þórs“. En ráðherra hefir ef til
vill ekki treyst því, og ekki viljað
ónáða Ægi við þetta nauðsynja-
verk, fyr en því væri lokið. Um
mannstífm var mínna sint. Skip-
herra Ægis hefir þó verið lehgi í j
Fhglaridi t 1 þéss ao læra björgun
í ' siávarháska, og líran eiga að
heíta lærðastur maður hjerlendur
í því, 'og á Æg'i éru bestu björg-
unaríæícín, sem hjer eru til, þótt
nginn lcunni að fara með þau
nema 'skipkérra éinn, því ekki
rnitn bafa verið eytt tíma í æf-
iiigár.
Ileyrst hefir, að skipverjum Æg-
's hafi leikið hugur á að komast
,,Þór“ til hjálpar og fá tækifæri
til að revna björgunartækin, og
hafi því skipherra sent fyrirspurn
fit stjórnarráðsms um það, þegar
frjettist nm strandíð á laugardags-
I völdið, hvort hann ætti efcki að
kggja. af stað norður, en fengið
það svar, að hann skyldi vera til-
búirin en biða skipunar. Sú skip-
un kom, sem kunnugt er, ekki fyr
en komið var fram á sunnudag-
inn.
Þannig er sú stjórn, þannig þejr
menn, sem eru að sækjast eftir
vfiri'áðum yfir fje og fjöri manna
á öllum sviðum. Gctur nokkrum
kömið til hugar að fá þeim í
hendur frekari forsjá en komið er?
Varla mundi slík frammistaða
Iíðast í nokkru öðru siðuðu landi,
án þess að stjómin yrði að gera
fulla grein fyrir ráðsmensku sinni
og sæta ábyrgð á henni. Er von-
andi að næsta Alþingi hummi það
ekki þegjandí fram af sjer.
Heimreið Runólfs á Komsá. Hvað
kemur það þeim herra. við, þó 20
fjelagar hans sjeu í lífsháska?
Og enn er eitt, sem sýnir inn-
ræti og hétjuskap þessara Fram-
sóknarburgeisa. Eins og kunnugt
ei'. var Runólfur á Kornsá settnr
á larid á' Blönduósi á föstudag,
úðnr eit Þór lagði á stað i síðustu
siglinguna um Húnaflóann. Dvaldi
hann á Blönduósi þann dag og
uæsta og nóttina eftir. Mefir senni-
íega ekki Ircyst sjer til þess að
halda áfram ferð sinni fyrir veð-
rrs sakir. En þegar verið ér að
safna mönnum á Blönduósi á
simnudagsmorguninn, til þess að
ójarga skipsmönnum ,,Þórs“ og
fjelaga Runólfs, sjera Jóni, sem
Iianri hafði flækt út í þessa feigð-
afför/ þá laumast hann af stað
heira til sín, í stað þess að fara
Þair ss u þaria að láia prenta bækur, blðð, tíma-
rit, verðskrár, anglýsiagar eða annað, ættn ekki að
ganga fram hjá
Ísaíoldarprentsmiðiu h.f.
Þar er vinnan fljðtt ai hendi
leyst og verð sanngjarnt.
í Kensington í Englandi var ný-
lega haldin samkepni um það á
dansleik, hver af , konunura hefði
fegurst spanskt sjal. Á myndinni
er kona sú, er vc'rðlaunin hlaut. ,
með til bjargar, og- hverfa þar e’kki
frá fyr en sýnt væri, hver afdrif>
skipbrotsmanna yrðu.
I.
Tvær bæknr.
i
Henrietta frá Flatey: Rökk-
ursíundir. Tvær sögur. Prent-
sm. Acta. 1929.
Bergsteinn Kristjánsson:
Kjarr. Safn af smásögum. —
Prentsm. Acta 1929.
' Ástæðan til þess að þessara
tveggja hóka er getið hjer unclir
sömu fyrirsögn er sú, að þær komu
út á sama tíma, frá sömu prelit-
smiðju báðar og hafa það sameig-
inlegt, að vera einhver vangerð-
asti söguskáldskapur, sem komið
hefir út á þessu ári, að því er jeg
veit best. Ekki eru þó neinir ung-
lingar hjer á ferð, svo að ekki
þarf að lasta sögurnar þess vegna.
Höfundur „Rökkurstunda11 segist
vera sextug að aldri og virðist
hrósa sjer af því, að hafa aldrei
verið við karlmann kend eða alið
afkvæmi. Er þetta vitanlega mikil
afsökun fyrir sögur hennar. En
höfundur ,,K.jarrs“ er aldraður
bóndi austur í Rangárþingi, m'esti
sómamaður, en hefir verið lítið við
skáldskap kendur.
Jeg skal taka það fram, að eng-
inn máPamast við því, þótt menn
og konur fáíst við skáldskap í tóm
stundum sínum. Það ér' þvert á
mcti hin besta dægrastytting. En
hitt ættu menn að gera sjer að
reglu, að birta slíkt ekki, néma
þeir annað hvort viti sjálfir, að
einhver gróði sje að því í bók-
mentum þjóðarinnar, eða skynbær-
ir rnen-n segi þeim það. Auðvítað
verður engum bannað að birta það,
sem lianri vill, en enginn gróði er
það neinum að birta ljelegar bæk-
ur, síst hÖfundunum sjálfum. Það
er langt frá því að altaf sje bet-
ur farið en heima sétið.
Ekki virðist ástæða til áð ræða
um þessar bækur i einstökum at-
riðum. Þó skal það tekið fram, að
síöari sagan í Eökkurstundnm er
miklu betri en sú fyrri, enda er
þar sagt frá sörinum viðhurðum.
Aðalkosturinn við Kjarr er það,
hvað sögurnar eru stuttar. Yrkis-
jjnin eru dálagleg sumstaðar, eri
frásagnarlistina skortir tiífinnan-
lega. Engan véginn er málið jafn
vandað, eins og búast mætti við,
ef það er rjett, sem sumir ætla, að
mál manna sje miklu ómengaðra
til sveita. Virðast þessar bækur
báðar benda til þess, að svo sje
ekki.
G. J.
Samningar
um kjör sjómanna á línuveiðurum
undirskrifaðir í gærkvöldi.
Eins og skýrt var frá hjer í
blaðinu nýlega, hafði stjórn sjó-
mannafjelaganna (Sigurjón Ólafs-
son & Co.) sent út þann boðskaii
gegnum Frjettastofuna, að sjó-
inönnum, væri stranglega barmað
að ráða sig ,á linuveiðara þangað
tii Sigurjón ^Ólafsson gæfi þeim
samþykki sitt þar til.
Það fór eins og spáð var hjer í
blaðinu, að sjómenn skeyttu ekki
banni Sígurjóns. Frá Akranesi
ganga tveir línuveiðarar og eru
þeir báðir farnir á veiðar. Fór
„Ólafur Bjarnason“ á fimtudag,
en „Þormóður“ á föstud. Hásetar
rjeðu sig fyrir þau kjör, sem samn-
iuganefndirnar höfðu komið sjer
saman um á dögunum; hefir áður
verið skýrt frá þeim kjörum hjer
í blaðinu.
----o-----
Hjer í Reykjavík voru bátar sem
óðast að búast til veiða. Stóð til
að skráð vrði í gær, en þá ljet
sáttasemjari þá ósk í ljós, að frest-
að ýrði skráningu þangað til í dag.
Kallaði svo sáttasemjari samn-
inganefndir á fund kl. 1%. Stóðu
síðan samningar yfir til kl. 11 í
gærkvöldi og var þá fengið fnlt
sanikomulag og samriingar undir-
skrifaðir.
Aðalatriði1 samningsins eru þau
sömu og samninganefndirriar urðu
ásáttar um á dögunum.

i