Morgunblaðið - 27.02.1930, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐÍÐ
fram sje talin með sömu upphæð
í reikningnum. Fjárhagsleg að-
staða bankans breytist ekkert
við það. Enda hafa endur-
skoðendur bankans aldrei gjört
neina athugasemd hjer að lút-
andi. Skuld þéssi var eðlilega
sett á hlaupareikning í upphafi,
en eftir að samið var um skuld-
ina til margra ára, var þetta fje
í eðli sínu ekki lengur hlaupa-
reikningsfje, þar sem slíkt fje
er jafnan afturkræft fyrirvara-
Iaust, en auðvitað fegrar það
ekki reikninginn, að skuldin sje
áfram talin undir sama lið. En
hitt má segja að það hafi verið
of mikil fastheldni við fyrri
vjgnju, að brejrta ekki til, en
enga J)ýðingu hefir það fyrir
mðurstöðuna á hinni fjárhags-
legu afkomu bankans.
Matsnefndin, hefir því á þess-
mn eina lið metið tap bankans
Hærra en rjett var, um kr.
8Í49.030.00.
f öðru lagi mun matsnefndin
ftafa talið húseign bankans hjer
I Reykjavík með því verði, sem
Rún nú er bókfærð hjá bankan
uftb en það er kr. 126.000.00. Nú
er fasteignamat húseignarinnar
£r. 187.500.00 og samikvæmt
venju má þvi óhætt telja að
rjett verð húseignarinnar sje kr.
a&ö.000.00. Verður því hjer mis-
munur kr. 154.000.00 sem má
cfrarga frá maísupphæð nefndar-
innar.
í þriðja lagi hefir matsnefnd-
iii ekki tekið með í mati sínu
væntanlegan hagnað bankans af
gjptuðum seðlum. Samkv. 7. gr.
laga nr. 6, 31. maí 1921 skal
helmingur andvirðis hinna yngri
sdSla bankans, sem eigi koma að
lokum til innlausnar, renna í
rikissjóð, en allt annað andvirði
glataðra seðla rennur til bank-
ans. Bankinn hefir gefið út af
hinum eldri seðlum kr. 12.810.-
OftO.OO en af hinum yngri seðl-
um kr. 2.995.00.00 samtals kr.
15.806.000.00. Til þess nú að
raynda sjer hugmynd um hversu
mikið muni glatað af seðlum
Umferð t. d. vegna skipstapa,
eldsvoða m. m. má hafa til hlið-
s#ónar hversu mikið hefir glatast
af hinum eldri seðlum Lands-
lankans. Mun það vera um 3—
4%, ef einnar krónu seðlar eru
ekki teknir með — en af þeim
nran meira hafa glatast.
Sje nú lægri talan tekin og að-
aihs talið glatað 3% af útgefn-
uta seðlum er hjer um að ræða
hagnað að upphæð ca. 474 þús.
kr., þar af ætti ríkissjóðúr að fá
ca. kr. 45.000.00 svo hagnaður
fteiikans yrði þá ca. 429.000.00
lcrónur.
1 fjórða lagi skulum vjer upp
If&a. það, að þar sem tap er met-
m í Vestmannaeyjum 205 þús.
fet, þá er það mat svo til komið,
matsmaðurinn ákvað mats-
upphæð þessa án þess að útbús-
stj'órinn fengi tækifæri til þess
að, ræða matið við hann. Síðan
útbússtjórinn því fram-
aeaigt, að þeir bæru saman ráð
sín um matið. Var það til þess
ai matsmaðurinn færði taps-
■Mtiæðina niður í 70 þús. kr.
oK er þá metið með hliðsjón af
m að bankinn haldi áfram
söífwru Hjer má því draga 135
kr. frá því tapi sem metið
HQfir verið á bankanum. En
þetta, sem hjer er sagt, sýnir
hvaða þýðingu það ef til vill
hefði getað haft fyrir matið hjer
í Reykjavík, ef vjer hefðum
fengið leyfi til að tala við mats-
nefndina hjer um hina ýmsu
skuldastaði þar sem tap hefir
verið metið.
í fimta lagi hefir í matinu á
útbúinu á Seyðisfirði verið tek-
in með í tapinu vaxtaupphæð,
110 þús. kr., sem er algjörlega
röng. Má því einnig draga þá
upphæð frá hinu metna tapi.
I sjötta lagi viljum vjer taka
fram, að þar sem matsnefndin
hefir metið tap á ýmsum skuldu
nautum hjer í Reykjavík, kr.
5.375.375.00, þá hefir matsnefnd-
in jafnframt tekið fram, að þriðj
ungur þeirrar upphæðar eða kr.
1.791.000.00 sjeu töp sem nefnd-
in hafi metið á mönnum og fyr-
irtækjum sem sjeu starfandi og
álíti matsnefndin að töp þessi
geti horfið að meiru eða minna
leyti, ef viðkomandi menn geti
haldið áfram atvinnurekstri sín-
um. En með því nú að mat þetta
átti að framkvæma á grundvelli
framhaldandi starfsemi bankans,
virðist oss sem hjer hefði ekki
átt að meta töp á þessum við-
skiftamönnum. Teljum vjer því
rjettara að draga umrædda upp
hæð frá tapi því, sem metið hefir
verið.
Samkvæmt framanrituðu ma
frá þeirri upph. kr. 3.533.074.02
sem tap á bank-
anum er metið
draga þessar
upphæðir:
1. kr. 849.030.00
2. _ 154.000.00
3. _ 429.000.00
4. — 135.000.00
5. — 110.000.00
6. - 1.791.000.00
---------------- kr. 3.468.030.00
Verður þá eftir sem tap um
fram eignir kr. 05.044.02.
Þegar nú tekið er tillit til
ÍSÚ£Í&ii-ji*&r'
Þingvítin
afturkölluð.
þess, að vjer höfum ekki fengið
tækifæri til þess að tala við
matsnefndina um hina einstöku
liði í matinu og litið er til þess
hvem árangur slíkt viðtal hafði
á matið í Vestmannaeyjum, er
ekki ósennilegt að veita hefði
mátt matsnefndinni slíkar upp-
Iýsingar, að hún hefði felt nið
ur tap á ýmsum þeim liðum, þar
sem hún hefir talið að skuldir
væru alveg tapaðar. Er ekki ó-
líklegt að með því hefði getað
unnist upp það, sem, ef til vill,
mætti gera ráð fyrir, að tapast
gæti af þeim kr. 1.791.000.00,
sem nefndin telur með töpuðum
skuldum, en með þeim fyrir
vara, að greiðast kunni að meira
eða minna leyti, svo að niður-
staða nefndarinnar hefði getað
orðið, að bankinn ætti tvímæla-
laust fyrir skuldum.
Reykjavík, 26. febr. 1930.
Eggert Claessen. Sig. Eggerz.
Kristján Karlsson.
Námuslys í Pexmsylvaaitt.
Frá Pottsville, Pennsylvaniu er
símað: Hræðileg sprdnging varð í
íolanámu hjer skammt frá. Fjórir
menn biðu bana, þrír meiddust, en
tveir ætla menn að sjeu lifandi
grafnir í námunni.
Þess var getið í blaðiiiu í gær.
að forseti Nd. hefði dæmt 10 þing
mönnum þingvíti fyrir að hafa
ekki mætt á fundi. Meðal þeirra
voru allir (7) nefndarmenn fjár
veitinganefndar. Áður en gengið
var til dagskrár í gær, skýrði for
maður fjárv.nefndar (Ing. Bj.) frá
ástæðunum fyrir því, að nefndar-
menn voru fjarverandi. Þeir höfðu,
fyrir eindregin tilmæli búnaðar-
málastjóra og rikisstjómar farið'
austur að Eolviðarhól til þe'ss að
reyna snjóbílinn. Þeir lögðu af
stað kl. 9; um morguninn og bjugg
ust við að verða komnir áður en
þingfundur hófst. En það óhapp
kom fyrir, að annar bíllinn bilaði
og nefndarmenn þurftu að bíða
lengi eftir bílstjóra snjóbílsins,
sem staddur var austur í Olfusi.
Komu þeir þess vegna ekki til
baka fyr en kl. 8 um kvöidið
Hinsvegar bæri virða þesst tilraun
forseta til að spara fje ríkissjóðs
en með því að dæma nefndarmenn
i þingvíti en það væri fólgið í því
að þeir mistu dagkaup sitt og
lýsti hann því fyrir hönd nefndar-
manna, að þeir mundu ekki hirða
kaup sitt þehna dag hvernig sem
irskurður forseta kynni að falla
nú í þessu máli. Að lokum gat
hann þess, að þess væri að vænta
að hjer eftir yrði sömu aðferð
bcitt er aðrir þingmenn væru fjar-
stadidir.
Forseti taldi sig hafa haft lög
að mæla en taldi þetta gilda ástæðu
fyrir fjarveru fjárveitingarnefndar
manna, og úrskurðaði að þingvítin,
að því er þá snerti, skyldu þeir nið
ur falla. Ennfr. leysti forseti þá J.
Auðunn og Hákon undan þinvít-
'inu, því upplýst væri að þeir hefðu
haft gild forföll. Var þá aðeins
einn þm. (Gunn. Sig:) eftir, sem
forse'ti hafði dæmt þingvíti, en frá
honum hafði forseti ekkert heyrt
og gat þess vegna ekki leyst hann.
Allmiklar umr. urðu um þingvít-
m í gær, áðUr en fundur hófst og
Ije'tu þeir fjárveitinganefndarmetín
irnir P. Ottesen og Jör. Brynjólfs-
son ófriðlega við forseta út af
þessari nýstárlegu framkv. hans á
þingsköpunum og tóku mjög á-
kveðið undir það að hinni ströngu
reglu yrði fylgt framvegis. Þeim
þótti og undarlegt, að fjmh. skyldi
ekki hafa skýrt forsefa frá ástæð-
unum fyrir fjarverunni, því hon-
um hafi verið þær vel kunnar.
Skýrðu þingmenm þá frá, að for-
srh. hefði verið innilega sammála
forseta um það', ð þignvítin væru
forseta um það, að þinvítin væru
r jettmæt!
Korrespondance.
Damer og Herrer Læs
Önsker De at korrespondere med Dam
er og Herrer fra Danmark, Norge, Sver-
ge eller Amerika (i alle Aldre og
Stillinger; en Del med Formuer) saa
skriv til Nordisk Korrespondance-Klub
Annonce-Kontoret Nansensgade 19Kbh.
og opgiv hvad De helst önsker. Dis-
kretion loves. Vedlæg 1 Kr. i islandske
Frimærker og alle nærmere Oplysning
er sendes gratis. Grunalagt 1900. Ros
ende omtalt af mange Blade. Skriv
straks. Tæller medlemmer i tusindvis
Orenour
óskast til sendiferða o. fl.
á skrifstofn hjer í bænnm.
Eiginhandarnmsókn, merkt
„Siðprnðnr"
sendist A. S. í.
Erlendar sfmfregnlr.
London, FB. 26. fe'br.
Uppreisnin í San Domingo.
United Press tilkynnir:
Frá San Domingo er símað:
Frjettablaðið Lisindario, sem er
vinveitt Vasquez, telur uppreisnar-
hreyfingunni ekki aukast fylgi,
enda þótt nokkur hluti hersins
hafi slegist í lið mdð uppreisnar-
mönnum. Blaðið telur meiri hluta
hersins á bandi forsetans og vilji,
ao hann verði áfram við völd.
Þrjú þúsund stuðningsmenn Vas-
quez hafa safnast saman fyrir
framan forsetabústaðinn og boðist
til að veita honum lið.
Flotamálaráðstefnan.
Fregnritarar, sem hafa góð sam-
bönd við japönsku fulltrúana á
flotamálaráðstefnunni, ætla að það
muni rjett, að bresku og amerísku
fulltrúamir hafi leitað álits Waka
tsuki um það, hvort Japan mundi
♦
vilja vera þátttakandi í þrívelda-
samkomulagi, ef fimmveldasam-
komulag næðist ekki um flotatak-
mörkun. Wakatsuki hafði svarað
því, að Japan kysi helst fimm-
veldasamkomulag, en ef ógerlegt
reyndist að koma því , á, mundi
Japan fúst til þe'ss að íhuga þátt-
töku í þvíveldasamkomulagi.
London FB. 26. febr.
Uppreisnin á Haiti.
Frá San Domingo er símað: Frá
áreíðanlegum heimildum hefir
frjest, að kröfur uppreisnarmanna
liafi verið sendar til höfuðborgar-
innar. Krefjast þeir, að Vasquez
segi af sjer, í öðru lagi að kosn-
ingalögin frá 1924 verði aftur látin
koma til framkvæmda til trygging
ar heiðarlegri forsetakosningu og í
miðja lagi, að forsetinn skipi þe'g-
ar innanríkisráðheri’a, sem lögum
samkvæmt tekur við af forseta eg
varaforseta, fari þeir frá, uns for-
setakosningar hafa farið fram að
nýju.
Frá San Domingo er símað:
Vaisquez forseti hefir enn ekki
sagt af sjer, en varaforsetinn hef-
ir beðist lausnar, að því er áreið-
anlegar fregnir herma. Þingið' verð
ur að fallast á lausnarbeiðnina.
Uppreisnarmenn bíða nú í tutt-
ugu kílómetra fjarlægð frá borg-
inni og uppreisnarherinn hefir tek-
ið sjer stöðu skamt þar frá. Vopna
hlje hefir verið samið, þangað til
svar fæst við kröfum uppreisnar-
manna. í San Domingo er alt
með kyrrum kjörum.
Síðar: Uppreisnarmenn hafa tek
ið San Domingo herskildi eftir
stuttan bardaga. Vígin utan við
borgina hafa þeir ekki te'kið.
Morgunblaðið er 6 síður í dag.
1.
YiWftL
>
Peningaskápur til sölu, stærð
28“X19“+19“. Hringið í síma
1844.
Útsprungnar Begóníur í pottum
í Hellusundi 6. Sent heim ef óskað
er. Sími 230.
Nýir ávextir og sælgæti, alls-
konar í miklu úrvali í Tóbakshús-
inu, Austurstræti 17.
Húsnæði.
>
Keðja af bíl tapaðist milli Elliða
ár og Rekjavikur. Skilist á Spítala
stíg 4.
<
Vinna.
Maður í fastri stöðu óskar eftir
2—3 herbergjum og eldhúsi 1. eða.
14. maí. Helst í Austurbænum.
Fátt í heimili. A. S. I. vísar á.
Hefi fengið nýja
kjöla
með faflegn sniðf.
HB. Allir gamlir kjðlar seM-
ir með miklnm afslætii.
SolfíuDúð
(S. lúlmnnesdúttir).
i
»(W
Þreytt
áðnr en dagsverkið byrjar.
Þreyta ogóánægja
áður en erfiði
dagsins byriar.
stafar oftast af
of þungri fæðu. <
Borðið „Keliogs"
All-Bran
þá mun yður borgið og dag-
urinn verða yður ánægjulegur,
ALL-BRAN
Ready-to-eat
AUo makera of
KELLOGG’S
CORN FLAKES
Soíd byellGrocers—intha
Rod and Green Package.
StatesBian
er stira orðið
kr. 1.29
feerðið.