Morgunblaðið - 09.11.1930, Blaðsíða 5

Sunnudag 9. nóv. 1930.
JapOnskn jólavörurnar
. Til þess að fólkið geti sem best sjeð þessar ljómandi fallegu vörur, þá setjum við
gier í búðardymar í dag. — Gerið svo vel og lítið á!
Terslnnin Hamborn -- u»8a»»g 45
Námaslysin í Þýskaiandi.
Um 400 menn biða bana.
; flestir námamenn þar andvana;
þeir höfðu kafnað í gasi.
Á einum stað lágu nokkur lík
I í kolavagni. Klukkutíma eftir
! klukkutíma höfðu námumenn-
irnir skrifað tímatalið með krít
á vagninn. Aftan við eitt tíma-
talið stóð ,,gas“. Eftir þetta
varð skriftin ógreinilegri og síð-
ustu tölurnar ólæsilegar. Sum-
ir höfðu skrifað á vagninn^íð-
ustu kveðju til ættingja sinna.
Á efri myndinni sjest björgunarliðið á rústunum við námuopið.
Neðri mvndin sýnir þjörgunarmenn, er bera lík námumanna.
Námuslysið mikla í Alsdorf er
næst-stærsta námuslys, er orð-
ið hefir í Þýskalandi. 262 lík
hafa fundist, en menn halda, að
ennþá sjeu 10—20 lík í nám-
unni. 96 námumenn meiddust
hættulega, en 10 eru taldir af.
Aðeins námuslysið í Hamm ár-
ið 1908 var ennþá stærra og
hryllilegra. Þá biðu 360 menn
bana.
kunn. Kolaveggir höfðu hrun-
ið yfir fjölda námumanna og
orðið mörgum þeirra að bana.
Þarna lágu lík í hrúgum, liræði-
lega limlest og mörg óþekkjan-
leg. Aðrir námumenn voru á lífi,
sumir þeirra meiddir, aðrir ó-
meiddir, en lamaðir af skelf'-
ingu, svo að þeir gátu varla
mælt orð.
Um 370 námumönnum, eink-
um í efri göngunum, var bjarg-
að eða tókst að bjarga sjer. —
Einn þeirra segir þannig frá:
— Við vorum nýkomnir niður
í námuna, þegar við heyrðum
afskaplegt brak. Göngin fyltust
reyk. Við flýttum okkur af s’tað,
hlupum 2 km. gegnum námu-
göngin. Reykurinn og gasstybb-
an jókst, og við áttum því erf-
itt með að hlaupa. Alt í einu
heyrðum við vein. Námumaður
lá limlestur undir kolahrúgu.
Okkur tókst að bjarga honum,
og komumst loks upp úr nám-
unni.
Margir unnu þarna hreystileg
björgunarverk. T. d. hafði ein-
um námumannaformanni tekist
að bjarga syni sínum á öruggan
stað í efstu námugöngunum. —
Formaðurinn flýtti sjer svo nið-
ur í námuna, til þess að bjarga
fjelögum sínum. Hann bjargaði
18. En á meðan hafði sonur hans
farið aftur niður í námuna og
kafnað í gasi.
Frá jarðarförinni miklu, þegar 262 námumenn voru bornir til
grafar.
Hryllilegt var umhorfs niðri í
námunni, en ekki síður var átak-
anlegt um að litast á yfirborði
jarðarinnar, við námuganginn.
Mæður og konur biðu þarna dag
og nótt, biðu í þeirri von, að
sonum þeirra eða eiginmönnum
] kynni að verða bjargað á lífi.
Þær kippast við í hvert sinn, er
Jyftivjelin kemur upp úr djúp-
I inu. Veik von vaknar, en Jík eft-
ir lík er borið burtu frá lyfti-
vjelinni.
Hinn 25. þ. m. voru látnu
námumennirnir jarðaðir. —
150.000 manna fylgdu þeim til
grafar. En jarðarförinni var tæp
lega lokið, þegar fregn barst um
námuslys í Maybach-kolanám-
unni í Saarhjeraðinu, nálægt
landamærum Frakklands. Þar
varð sprenging í neðstu námu-
göngunum, og kom sti'ax upp
eldur í námunni. — Um 100>
námumenn biðu bana.
Khöfn, í okt. 1930.
Alsdorf er námubær í Vestur-
Þýskalandi, nálægt Aachen. Þar
eru um 15,000 íbúar; flesti:
þeirra lifa á vinnu í kolanám-
unum.
Að morgni hins 21. okt. heyrð
ist mikil sprenging djúpt niðri
í Wilhelmsnámunni í Alsdorf.
50 metra hár lyftivjelarturn yf-
ir námuinnganginum hrundi og
skrifstof ubyggingar námuf j e-
lagsins hrundu í rústir; 2 námu-
forstjóray og 17 skrifstofumenn
biðu bana. — Önnur hús í ná-
grenninu stórskemdust og rúður
brotnuðu jafnvel í mörg huridr-
uð metra fjarlægð.
Fólk flyktist strax að nám-
unni. Björgunarliðið fór strax
niður í námuna. Sprenging hafði
orðið í námugöngum 200 metra
undir yfirborði jarðarinnar. Or-
sök sprengingarinnar er enn ó-
Um 200 námumenn voru inni-
luktir í neðri námugöngum, 350
m. undir yfirborði jarðarinnar.
Björgunarliðinu tókst að ná
símagambandi við þá. Þeir sögð
ust vera óhultir' fýrst urn sinn,
og báðu björgunarliðið að
bjarga mönnum í efri göngum
fyrst.
En litlu seinna byrjaði gas að
streyma út úr kolaveggjunum í
neðri göngunum, og smátt og
smátt fyltust þau banvænu
námugasi. Björgunarliðið kast-
aði þá reipum gegnum lof'r "mu
niður til mannanna í neðri göng-
unum: tókst þannig að bjarga
30. Þeir sögðu, að hjálpin þyrfti
að koma fljótt, því að gasút-
streymið færi stöðugt vaxandi.
Björgunarliðið reyndi því af öll-
um mætti að ryðja sjer braut
niður í neðri göngin. Loksins
komst það þangað, en þá voru
Myndin sýnir rústir af byggingum, sem sundruðust og hrundu við námusprengingun;
Ve;rar skinnhanskar
kvenna, barna og karla, einnig nýkomnir
BÍLSTJÓRAHANSKAR
Verslnmn Bjðrn Kristiánsson.
Jón Bjðrnsson & Co.