Morgunblaðið - 16.08.1931, Síða 5
Sunnudaginn 16. ágúst 1931.
5
Sisrid undset 09 island.
„Varðveitið hið íslenska kjarngresi“.
Hnu fjekk Flateyjarbók til aflestrar í nppvexlinum
í staðinn fyrir barnabæknr.
Sigrid Undset.
Sú fregn hefir vakið athygli um
gervalt Island, að norska skáld-
konan, Sigrid Undset, væri kom-
in hingað til lands, í fyrsta sinni
á æfinni. Hún er, sem kunnugt er,
meðal þeirra rithöfunda erlendra,
sem mestum vinsældum á hjer að
fagna.
Hún hefir sitt yrkisefni úr auð-
lindum sagna vorra. Hún hefir
framar öðrum sýnt, hinn djúpsæj-
asta skilning á íslenskri sögu og
þjóðlífi.
Er hún kom til Akureyrar, sá
landsstjórnin henni fyrir leiðsögu-
mönnum og farkosti. Þar tók Sig-
urður Guðmundsson á móti henni,
fór með henni inn í Eyjafjörð og
um Hörgárdal. Á þeim stöðum
kannaðist hún við hvern einasta
sögustað. Svo vel er l^ún að sjer
í sögu hjeraðsis, að Sigurður Guð-
mundsson skólameistari, taldi sjer
vissara að glöggva sig á Yíga-
Glúmssögu, áður en hann færi með
skáldkonunni um hjeraðið, svo
hann gæti fremur talist gefa en
þiggja, er þau ræddust við um
fornar söguminningar. Svo sagði
Sigurður sjálfur frá.
Er Sigrid Undset liugsaði til
suðurferðar kom Sigurður Nordal
og frii hans norður, og urðu þau
henni samferða suður á Þingvöll.
Þau komu að Hólum í Hjaltadal
í leiðinni.
Nú er Sigrid Undset farin heim-
leiðis. Áður en hún fór af stað
hafði sá, er þetta ritar, tal af
henni á Hótel Borg.
Það er ekki vandala-ust í stuttu
máli að gera lesendunum grein
fyrir peísónuáhrifum- Sigrid
Undset, svo lýsingin verði full-
skýr. Hún er kona hæglát með
afbrigðum, og óvenjulega ómann-
blendin. Er sem hún liafi gerst
staðbundin á áhorflendasviði manns
iífsins og kunni því lítt að koma
fram sem virkur þátttakandi.
Yfir svip hennar er slæða inni-
luktrar sálar, sem eigi ljettir af,
nema endrum og eins.
En þegar hún tekur til máls
fylgir orði hverju andvari af inni-
byrgðum hlýleik.
Sigrid Undset situr í hæginda-
stól á verönndinni á Hótel Borg.
Hún býður mjer til sætis gegnt
sjer. Situr hún síðan þögul nokk-
ur augnablik, uns hún tekur til
máls.
— Jeg er því alsendis óvön, seg-
ir him, að mjer sje sýnd slík um-
önnun, og sú, sem jeg hefi notið
síðan jeg kom hingað til íslands.
Heima í Noregi umgengst jeg að
jafnaði fáa. Fyrir þá gestrisni og
það vinarþel, sem jeg hefi mætt
hjer á landi, ber mjer að færa.
öllum mínar bestu þakkir.
— Því miður, heldur hún áfram,
er vera mín á íslandi að þessu
sinni alt of stutt. Jeg hefi að eins
verið þjer þriggja vikna tíma. En
jeg mun reyna að koma hingað
aftur.
— Hvar bafið þjer sjeð tilkomu-
mesta náttúrufegurð hjer á landi?
— Skagafjörðinn í skínandi sól.
Þar var jeg heppin með veður.
Hóla í Hjaltadal sá jeg í besta
veðri. Jeð gekk líka upp í Gvend-
arskál í Hólabyrðu og sá altari
Guðmundar góða.
í Skagafirði sá jeg líka blóma-
garð, sem verður mjer ógleym-
anlegur. Það va.r garðurinn á Víði-
völlum. Þar hefir íslenskum jurt-
um veriö safnað saman og þa;?
gróðursettar í eðlilegu umhverfi,
eu með þeim smekk fyrir fegui'5
biórna og litasamstilling ]> irrn
sem sjaldgæft er að sjá.
Best kaj n jeg við mig í dölum
Norourlands. Þeir minna. mig svo
á Noreg, að mjer finst jeg eiga
]»ar heima. Hraun, eins og ííl dæm-
is á Þingvöllum eru mjer fram-
andi.
— Hvenær hafið þjer lært ís-
lensku til fullnustu?
— Sigrid Undset lítur á mig
og gefur óvart til kynna, að
henni komi slík spuming ókunn-
uglega fyrir — rjett eins og hún
væri að því spurð, hvenær hún
hafi lært að stafa.
— Sa-tt að segja, man jeg það
ekki, segir hiin, jeg hefi lesið
íslensku síðan jeg man eftir mjer.
Faðir minn bannaði mjer að lesa
venjulegar bamabækur. Hann
sagði, að slíkar „bókmentir“ gerðu
okkur krakkana að heimskingjum.
Jeg tólc úr bókaskápnum lians
hitt og annað í staðinn. Það var
Flateyjarbók, sem jeg las fyrst.
Síðan las jeg íslendingasögur
hverja af annari, ýínist á frum-
málinu eða í þýðingum. En jeg
hefi aldrei reynt að tala íslensku.
Málfræði kann jeg enga. Og fram-
burðurinn er allur annar én jeg
hefi gert mjer í hugarlund.
Talið berst síðan að umróti og
tíma.mótum íslenskra atvinnuvega
og menningarmála. Hefir Sigrid
Undset auðsjáanlega fengið mik-
inn kunnleika á ýmsu því, sem
lifir og hrærist nú í íslensku þjóð-
lífi. Gleðst hún yfir ræktunarhug
og úmbóta. En, bætið hún við, það
væri óskandi, a-ð ykkur íslending-
um tækist að hlúa að öllu því, s^m
þjóðlegt er og íslenskt, og sjá um
að það njóti sín, í skjólgóðu um-
hverfi, eins og kja.rngróður sá, og
ilmgrös, sem tekin eru úr íslensk-
um fjallhögum og brosa mót veg-
farendum í blómagarðinum á
Víðivöllum.
PABRIEKSMERK
Munið að þetta
erbesta 09 eftir
gæðum ódýrasta
súkkulaðið.
f o
„Góða frú Sigríður, hvernig fer þú að búa til
svona góðar kökur?“
„J*eg skal kenna þjer galdurinn, Ólöf mín. Not-
aðu aðeins Lillu-gerið og Lillu-eggjaduftið og hina
makalaust góðu bökunardiropa, alt frá Efnagerð
Reykjavíkur. En gæta verður þú þess, að telpan Lilla sje á öllum
umbúðum. Þessar ágætu vörur fást hjá öllum helstu kaupmönnum og
kaupfjelögum á landinu, en taktu það ákveðið fram, Ólöf mín, að
þetta. sje frá Efnagerð Reykjavíkur“.
„Þakka, góða frú Sigríður greiðann, þó galdur sje eí, því gott er
að muna hana Lillu mey“.
„Bláa bófein"
Forsætisráðherrann skríður aftur
í vasa Jónasar frá Hriflu.
Þegar Afturhaldsflokkurinn sýndi
þá rögg af sjer nokkum eftir þing-
rofið í vor, að kasta fyrir borð
þeim ráðherranum, sem mesta
skömm hafði gert flokknum og
þjóðinni í heild, var það fastur
ásetningur ldnna gætnari manna
innan flokksins, að láta mann
þenna, Jónas Jónsson frá Hriflu,
aldrei eiga afturkvæmt í stjórn
landsins. Og það var einmitt með
tilliti til þessa lofsverða ásetnings
Afturhaldsmanna, að Tryggvi Þór-
hallsson forsætisráðherra gaf ótil-
kvaddur stjórnarandstæðingum yf-
irlýsingu um það, að stjórnin
skyldi ekki á neinn hátt mis-
beita ríkisvaldinu í sambandi við
kosningarnar.
1 sambandi við þessa yfirlýs-
ingu forsætisráðherra, var hann
spurðar, livað yrði um bókaútgáfu
ríkisstjórnarinnar; en stjómin
hafði þá tvær bækur í fórum sín-
um, er ætlað var, að ríkissjóður
yrði látinn kosta.
Um bókina sem alment er nefnd
Kaupmenn!
Pet mjólkina
þekkja allir, er reynt hafa einu sinni. — Kaupið hana
* eingöngu.
H. lenediktsson & Go.
Sími 8 (fjórar línur).
jScmisk fatahtcittsutt 0$ litutt
|( £augave$34 ^únir 1300 ^etjfeiautfe.
Hreinsnm nú gólfteppí af Bllnm stærðnm og gerðnm.