Morgunblaðið - 17.12.1931, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ
að fá að þrýsta hönd skáldsins.
í þeim troðningi, sem var í
kringum G. Ó. gerði jeg sjálf-
ur enga tilraun til þess, en víst
langaði mig til þess, enda þótt
jeg sje honum gersamlega ó-
kunnur og hafi aldrei orð við
hann mælt.
En nú sje jeg, að meðal þess-
ara mörgu áheyranda hefir ver-
ið a. m. k. einn meiri og ment-
aðri andi en við hinir, sem
hrifnir urðum af þessum yfir-
lætislausa, fátæklega búna og
-almúgalega manni. Jeg las það
:með undrun í Vísi í gærkvöldi
að í Alþýðublaðinu hafði verið
feldur harður dómur yfir skemt
un hans. Þann dóm las jeg svo
í morgun. Hann er skrifaður af
avo ógurlegum lærdómi, eink-
nm stærðfræðislegum, að það
«r ekki á minum færum að
hrekja hann að öllu leyti. Mjer
er það meira að segja meinað
af þeirri einföldu ástæðu að jeg
horfði ekki á sekúnduvísinn
á úrinu mínu — og reyndar
alls ekki á úrið. En ekki þarf
það endilega að vera rjett, sem
lærdómur minn er of lítill til
að hrekja.
Það sem jeg vil ekki að sje
látið ómótmælt úr hópi áheyr-
enda er sú ásökun, að Gísli hafi
farið með klúryrði. Vitanlega
«r ekki til neinn algildur mæli-
kvarði á það, hvað klúrt sje,
en annaðhvort er sá maður tals
verður hræsnari, eða þá að
hann er miklu heflaðri og
heilagri en jeg (af heflun og
heilagleika á jeg nú reyndar
lítið), sem hneykslaðist á vís-
um Gísla. Hann sagði ekkert
það, sem jeg mundi hika við að
hafa eftir í viðurvist hvaða
konu sem væri. Að mínu viti
voru vísur hans algerlega laus-
ar viS hverskonar ruddaskap
og græsku. Gamanvísur hans
voru ljettar og gáskafullar,
talsvert í þeim af fyndni (sem
einhvernveginn fór fram hjá
hinum lærða manni; líklega
vegna þess hve fast hann horfði
á klukkuna), en þó meira af
kýmni. Hins þarf varla að geta,
að þrátt fyrir allan gáskann
mátti þó ávalt greina undir-
ðldu alvörunnar, enda er gam-
við sjeum fátæk þá minnumst
við bess, að við erum aí' kónga-
ættum og sjáum til þess, að
þeir skilji ekki svo við þetta.
land að þeir hafi of fjár með
sjer heim. Það veit sá sem alt
veit, að jeg ætla ekki að setja
Gísla Ólafsson á bekk með
slíkum höfðingjum. En hitt
vildi jeg gjarna, að dr. Sig-
urður Nordal yrði ekki eini mað
urinn til þess að unna honum
sannmælis.
12. desember. 1931.
Sn. J.
Hiaaingarorð.
Miðvikudagiim 9. ]). ui. andað-
ist Þói'ður Stefánsson beykir að
lit'iniili sínu, Bergstaðastrœti 37,
bjei í bænuin. Hann var fæddur
að Sarpi í Skorradal 29. maí 1863,
sonur Stefáns Þorvaldssonar
bónda ]iar og konu lian.s Hvóð-
n ýj a i' Þórð ardóttur.
síðar, með goðnm árángri, og varð
haun kunnur víða um sA'eitir fyrir
þá starfsemi sína. Sjerstaka eft-
irtekt vakti það 1896, hve vel
honum hepnaðist ]ietta starf, en
þá var bráðapest í sauðfje ákaf-
iega rnikil á Suðurlandi. Er um
þetta staf hans ítarleg ritstjórn-
argrein í 14. tbl. ísafoldar, er út
kom 14. mars 1896. Er þar að
makleikum farið mjög lofsam-
legum orðum um liann og starf
hans í þágu bænda við bólusetn-
ingu sanðfjárins. Þórður heitinn
va i' tnunaður m.ikill og guðrækinn,
liann var og bókhneigður mjög og
las mikið, enda var hann vel
heima í fornbókmentum vorum.
Jeg, sem þessar línur rita, liefi
lengi haft náin kynni af Þórði
sáh, bæði fyr — í Borgarfirði —
og síðar — hjer í bænum, þar sem
hann liefir verið nágranni minn
um 18 ára skeáð. Er því bæði mjer
og öðrum vinum Iians og kunn-
ingjum söknuðurinn sár við fráfall
lians sem góðs vinar og fjelaga .
Reykjavík, 15. des 1931.
Gísli Þorbjörnsson.
Þórður Stefánsson.
Tveggja ára gamall fcom Þórð-
ur að Deildart-ungu í Reykholtsdal
ti! merkishjónanna Hannesar
Magnússonar og Vigdísar Jóns-
dóttui', er þar bjuggu þá, sínu
alkunna rausnar- og fyrirmyndar
búi. Árið 18Í12 giftist Þórður Ueit-
mey simii, Sigríði Jónsdóttur,
bónda að Trönu í Borgarlirepp.
Ilyrjuðu þau búskap að Varmalæk,
en fluttu síðar á Akranes, og
dvöldu þar, þar til 1912 að þau
f.uttu liingað ti 1 Reykjavíkur. —
Koiíu sína, Sigríði, misti Þórður
1923, og var lionum mikil eftir-
sjá að henni, enda hafði hún þá
ansemin þá við hæfi heimsk- (kosti flesta> er g6ða eiginkonu má
prýða, var lionum sámhent í öllu,
oa' lieimilislíf þeirra hið besta.
al-
íngja einna ef eigi sjer 1
vöruna á bak við.
Það er ekki af neinu athuga-
leysi að jeg nefndi G. Ó. skáld
-hjer að ofan. Sum ljóðin sem
hann flutti voru hið spakleg-
asta mannvit klætt í listfagran
búning, og þegar svo er, þá
munu ýmsir vera mjer sam-
dóma um það, að þar sje skáld-
skapur. Mig skortir annaðhvort
vit eða lærdóm til þess að sjá
það, að lestrarmáti Gísla væri
.aðfinsluverður, og ekki var
hann því til fyrirstöðu að jeg
gæti notið ljóðanna. Hitt var
greinilegt, að undantekning var
jeg þar ekki, því fáir ætla jeg
spöruðu svo að láta í ljósi þakk-
l'æti sitt sem jeg gerði.
Þegar Hljóðfærahúsið gefur
fótamentuðu fólki tækifæri til
þess að hlusta á „heimsfræga“
harmonikusnillinga eða sjá
. danska trúða með skrítnum rúss
neskum nöfnum, þá tökum við
þeim með allri þeirri aðdáun,
Þau eignuðust fimm böi'n, fjóra
syni og eina dóttur, og eru fjögur
þeirra á líf'i, en eitt dáið. Börnin
eni'. Asgeir s'týrimaður (drukknaði
á Es. Leifi heppna), Ólafur, ógift-
ur í Borgarfirði, Guðjón, skósm.,
giftur hjer í bænum, Jakobína
Hansína, gift Einar Ásmunds-
syni járnsmið og Björn verslun-
annaður, ógiftur heima. — Eitt
fósturbarn, Jóliönnu Böðvarsdótt
ur ólu þau upp, og dvelur hún
nú b.já frú Jakobúiu dóttur þeirra.
Myndin, sem þessum línum fylg-
ir, var tekin af Þórði sál. í fyrra
og er hún 1 jósast merki þess, hve
vel hann har aldurinn.
Þórður heitinn var dugnaðar-
og starfsmaður mikill, alt af var
hann sívinnandi, endá jafnvígur
til allvar vinnu, bæði á sjó og
landi. Oft fekst liann við trje-
smíðar. sjevstaklega beykisiðn,
bæði hjer í bænum og á Siglufirði
á siimrum. Þá fekst hann og við
Leikhúsið.
l & m. smiin, Lto.
Aberdeen.
Trawler Owners.
Fish fluctioneers.
Dralts with sales daily.
Telegrams: AMSMITH, Aberdeen.
!
Litli-Hláus og stóri-Hláus.
Leikrit ’ þetta hefir verið sýnt
tvisvar við mikla aðsókn barna og
fullorðinna. Það er samið éftir hinu
nafnkunna æfintýri Andersens
með sama nafni, og er leikritið
mjög Aml samið; er 3ögð mikil á
hersla á að láta hina uppeldislegu
blið sögunnar lroma skýrt fram,
baráttuna milli góðs og ills, annars
vegar einfeldni og hrekkleysi, íhins
yegar hroki og mannvondska. O;
eins og vera ber bíður hið illa
alt af lægra hlut, þrátt fyrir betri
aðstöðu hið ytra, en vondskan kem
ur sjálfri sjer mest í koll. Leikur-
nn er bráðskemtilegur, börnin
hrífast með og fylgjast afar vel
með öllu, sem fram fer. Sjálf taka
lau mikinn þátt í leiknmn. Leik-
endnrnir beina til þeirra ýmsum
spurningum. Hvað á jeg nú að
gera við djáknann? Hvað var hann
að segja um mig, krakkar? o. s.
frv. og börnin svara eftir eðlis-
hvöt sinni; þau hafa sterka samúð
með Litla-Kláusi, vai-a hann við
lættunum og Maupa jafnvel upp
á leiksviðið til þess að bjálpa hon-
Er unun að sjá, hve börnin
lifa sig inn í allan leikinn, rjett
eins og hann væri vemleikinn
sjálfur.
Leikfjelagið á miklar þakleir
skildar fyrir að koma þessum leik
upp lianda yngstu leikhúsgestum
bæjarins og veita þeim með því
liolla og góða skemtun. Hjer sltal
ekkert farið út í meðferð á hlut-
verkunum. Þess skal getið, að frú
Marta Kalman hefir þýtt. leikinn
og liaft, á hendi leikstjórnina. Hitt
var tilgangurinn með þessum lín-
um, að vekja athygli á hinni góðu
skemtun sem þama er á boðstól
um fyrii’ börnin og ættu menn
ekki að sitja sig úr færi með að
lofa börnum sínum að sjá þennan
leik. Það er ekki a,8 vita, hvenær
slíkt tækifæri býðst aftur.
G. J.
Inn um útsvðr Reykiauikurbæiar
og innheimtu þeirra.
Bæjavgjaldkeri, Guðm. Bene- aukatekjur, og lögtök vofa yfir
diktsson, er í Morgunblaðinu 12.
þ. m. að bera af sjer þau ámæli,
sem hann hafi orðið fyrir í grein-
nm þeim, er birtst hafa um inn-
: sem þeir eiga skilið. Og þó að ■bólusetningu sauðfjár, bæði fyr og
•llöfðuin allra, en það er eíns og
gjaldgetan vaxi ekkert fyrir þaó,
og í þessu sambandi getur gjald-
kerinn þess, eð hvorki sje um tim
he-imtu bæjargjaldanna. Þær um-1 mannaiuiiii nje manngreinarálit að
æður hófust með álagníngu hinna1 ræða, en i sömu andránni segir
illræmdu og ólöglegú vítisgjalda, hann: ..Hitt befir aftur á móti
n lögð liafa verið á skilvisa verið ámálgað við þá (innheimtu-
borgara bæjarins. mennina) að ganga harðar eftir
Gjaldkerinn segii' í upphafi greiðslu hjá þeim, seni mikið -kuld-
greinar sinnar, að hann vilji gefa uðu“. Þarna fftist mjer niisnmnm
mönnum kost á ,.að beyra sann- gerður. Er gjaldkerinn þeirrar
leikann um þessi mál“. en npplýs- skoðunar, að þeir, sem meira er
ingar hans raska ekki neinu af lagt. á. geti ekki haft greiðsluerfið-
>ví, sem sagt hefir verið í þeim leika engu síður en hinir, sem
blöðum, sem hvít'ir menn standa minna er gert að gjalda og rnáske
að. Hvað staðið hefir í þýblöðum hlíft við álagningu? Vill gjald-
bæjai'ins er mjer ókunnugt, enda kerinn hakla því fram, að gjald-
>ykir mjer næsta óliklegt, að þrota útgerðarfjelög — en það
gjaldkerinn, sem tahnn er í flokki eru þau nú flest orðin fyrir skatt-
livítra manni, láti sig það nokknru píningu - eigi hægra um vik ao
skifta. Annars ininnist jeg ekkí greiða en t. d. Stefán Jóhann Stef-
að liafa sjeð, að gjaldkeranum ánsson, sem að þessu, eftir þvi sem
liafi verið svo mjög álasað, og ætti lieyrist, á ógreitt útsvar, ekki ein-
hann því síst að verða til þess ungis fyrir þetta ár, heldur Hkn
sjálfur að vekja vantraust á sjer. fyrir síðasthðið ár? í minum aug-
Það er á allra vitund, að gjald- um sannar þetta því miður f'rekar
kerinn getur ekki að því gert, þó
pienn sju rangindum beittir og
Móðir: Þu hefii' þó ekki sagt
lionum blátt áfram að þú elskaðii'
(hann 1
Heimasæta: Nei, hann varð að
toga það út úr mjer.
sjeu orðnir svo að þrengdir, að
þeir geta ekki greitt gjöld sín,
þó þá eigi lifandi að drépa, gjöld,
sem í mörgum — máske flestmn
— tilfellum ern röng, því það
þarf ekki að gera nema einum
rangt fil vísvitandi til þess að
allur grundvöllur rjettlætísins
raskist.
Ekki vantar hótanir í auglýsing-
um, og ekkí vantar okurvexti sem
gefa bæjarsjóði ekki svo Htlar
en afsannar, að slælega er inn-
heimt. Hvort sá slæleiki er af
hlutdrægni eða af öðrum ástæðúni
má gjaldkerinn sjálfur best vita,
en hann fær mig ekki ’tíl að trúa
því, að það sje af getuleysi Stefáns
Jóhanns, að hann hefir ekki verið
látinn greiða fyrir. Annars væri
ekki ófróðlegt. að sjá eftirstöðva-
lista bæði frá þessu og undanförn-
um árum.
Gjaldkerinn kvartar yfir því, að
lögtakslögin verndi þessa skatt-
þegna, sem skulda frá ári til árs.