Morgunblaðið - 06.10.1932, Síða 3

MORGUNBIAÐlfl
*
*
9
■9
■9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
3Rorgttnblato$
CtK«f.: H.f. Árraknr, SirkjtTlk.
Kltatjðrar: Jðn KJartanaaom.
Váltyr Staf&naaom.
■ltatjSr" or afaralðalm:
▲naturatrntl t. — llml Ml,
▲naiyalnaaatjðrl: *. Hafbar*.
▲nKl?alnaaakrlíatofa:
▲uatnratraatl 17. —• llml TM,
■alauuilaur:
Jön KJartanaaon nr. 741.
Valtýr Stafánaaon ar. lltl,
M. HafberK nr. 770,
ÁakriftaKJald:
Innanlanda kr. 1.00 A mlmilL
Utanlanda kr. 1.10 A aaAmmBl,
E lanaaaðln 10 anra alntakl*.
10 aura maV Laabðk.
Huert stefnir?

Hefir öm rænt barní?
Oslo, 5. okt. NRP. — FB.
Pjörgra ára gömnl telpa, Elara
;Heggerusten, hvarf á fimtudag frá
heimili sínu, Skjaak. Var telpan :
leika sjer á tóninu á meðan móðir
hennar fór í fjós. Þegar móSir telp-
unnar. kom. út aftur var hún horfin.
Telpunnar hefir nú verið leitaS í sex
■daga af fjölda manna án árangurs.
Menn telja hugsanle^t, aS örn hafi
hremt barniS og flogiS á brott meS
það. —
De Valera í London.
London, 5. okt.
United Press. PB.
De Valera kom frá Genf í gær-
kvöldi. Var mikill fjöldi írskra aS-
dáenda hans saman kominn á Victoria-
stöSinni, til þess aS fagna .honum.
De Valera hefir viðræður viS bresku
ráSherrana í Downing Street í dag og
mun ræSa við þá um deilumál fra og
Breta. De Valera ráSgerir aS halda
áfram ferS sinni til Dublin í kvöld.
London, 5. ektóber.
United Press. FB.
Thomas nýlendumálaráðherra og De
Valera gáfu saiueiginlega út tilkynn-
ingu í dag, að afloknum viðræðufundi
■í Downing Street, þess efnis, að það
hafi orðið að samkomulagi, að sarnn-
ingaumleitanir um ársgreiðslurnar og
aðrar greiSslúr, sem ekki hafi farið
fram, skuli hefjast í Lond'on þ. 14. þ.
Ul. —
miljaröalán
til að jafna innbyrðis
skuldir bandamanna.
Ameríski öldungaráðsmaðurinn Reed
var í Englandi um miðjan september
•og var erindi hans það, að koma því
í kring að bandamannaþjóðirnar taki
í sameiningu miljard dollara að láni
til þess að jafna skuldir sínar inn-
byrðis. Vextir af þessu láni eiga að
verða 4y2%. —
Talið í íslenskum krónum nemur lán
'þetta 6430 miljónum króna.
I.
Það er vafalaust ekki of djúpt í
rinni tekið, þótt fullyrt sje, að nú
sjeu meiri alvörutímar hjá þjóð vorri
en nokkur núlifandi manna hefir upp
lifað.
Þjóðin var svo ógæfusöm, að bestu
góðærin sem komið hafa, sátu við
stýrið menn, sem enga þekkingu höfðu
á fjármálum. Vegna þess, að fje
streymdi í miljónum inn í ríkissjóð-
inn, umfram það, sem áætlað var,
hjeldu stýrimennirnir á þjóðarskút-
unni, að nú væri þjóðin orðin svo auð-
ug og voldug, að ekkert þyrfti að
spara. Og þeir gættu þess, að spara
hvergi. — Þeir fengu umráð 30 —
þrjátíu miljóna — króna, nmfram á-
ætlun fjárlaga, en öllu þessu f je eyddu
þeir jafnharðan. Og þeir eyddu miklu
af fjenu í alls konar sukk og óþarfa.
Þegar verið var að átelja fjársukkið,
gullu óreiðumennirnir jafnan við og
hrópuðu: Þjóðin er nú orðin svo vel
brynjað, að hún þolir alt!
En hvernig er brynjan?
f árslok 1928 voru allar erlendar
skuldir ríkis, bæja, bauka,, stofnana og
verslunarfyrirtækja rúmar 40 miljónir
króna. En þegar óreiðustjórnin skilaði
af sjer, voru þessar sömu skuldir
orðnar um eða yfir 80 miljónir króna.
Þenna skuldabagga verður þjóðin nú
að bera.
Þannig lítur brynjan út, sem Tíma-
stjórnin hafði klætt þjóðina í!
II.
Fjárhagslegt sjálfstæði þjóðarinnar
cr í voða statt, ef áfram verður haldið
á eyðslubraut fyrverandi stjómar. Og
það er áreiðanlega ekki nóg, að stöðva
evSsluna. Þjóðin getur alls ekki risið
undir þeim byrðum, sem á henni hvíla
nú. Ef hún ekki á að glata efnalegu
sjálfstæði sínu, er alveg óumflýjanlegt
að ljetta á byrðum hennar, og það
svo, að verulega um muni.
Skattabyrði atvinnuveganna er nú
þyngri en nokkru sinni áður. En
þessir sömu atvinnuvegir, sem dráps-
klyfjarnar bera, eru reknir með stór-
tapi, ár eftir ár. Hvernig getur þetta
gengið ?
Útgerðarfjelag, sem greiða skyldi
5000 kr.‘ í skatt árið 1924, þurfti þá
25 skpd. af stórfiski upp í skattinn.
Til gi-eiðsiu á sama skatti nú-þarf
fjelagið um 70 skpd. af fiski.
Bóndi, sem greiða átti 500
í rceningjahönðum.
Hátt lausnargjald.
Nýlega rændu kínverskir ræningjar
Mansjúriu 18 ára gamalli enskri
stúlku, Mrs. Pawley, og Mr. Charles
Corkran, er va.r í fvlgd með henni.
Síðan, gerðu þeir föður stúlkunnar
orð, og sögðu honum, að ef hann
greiddi þeim ekki 35.000 sterlingspund
í lausnargjald og auk þess 100 gull-
hringa, 30 gullúr venjuleg, 30 gullarm-
em sönnun þess, að loftslag
versnað í Grænlandi síðan.
hefir
Mrs. Pawley.
bandsúr, 200 skammbyssúr og 1500
þús. skot í skammbyssur og rifla, áður
en vika væri liðin, þá myndi þeir
taka dóttur hans af lífi. Ennfremur
heimtuðu þeir af venslamönnum Mr.
Corkran, að þeir sendu menn til
að semja um lausnargjald hans. Ef
samningamenn keQinu ekki næstu daga,
myndu þeir skera af Corkran annað
eyrað, og senda það venslamönnum
bans, til merkis um að þeim væri
alvara.
Hvað orðið hefir af samningum
hefir ekki frjest hingað. En málið
hefir vakið mikla eftirtekt.
Fornminjarannsöknir
(Vestrl bygð.
Aage Roussel rannsakar
margar bæjarrústir, og
tekur fjölda fornminja.
Kirkjugarðsgr-öftur.
Merkilegustu fundina gerðum við
í kirkjugarði eiuum, sem við gróf-
um í. Fundum við þar mörg lík af
afkomendum hinna íslensku landnáms-
manna. Eru lík þessi yfir 500 ára
ömul. Þau hafa verið jarðsett að
haustlagi, og frosið strax, og haldist
frosin æ síðan. Þau, sem sködduðust
voru, voru íklædd fötum eftir Parísar-.
tísku frá 1350. En þau sem voru
minst sködduð, voru nakin að mestu,
hafði aðeins verið vafið rýju um
fætur þeirra. Oll eru líkin af smá-
vöxnu fólki, með ljóst og mikið
hrokkið hár. Fjögur líkin voru tekin
með til Hafnar.
Dagbók.
Veðrið (miðvikudagskvöld kl. 5):
Yfir íslandi er fremur grunn lægð,
sem hefir í för með sjer hægviðri og
dálitla rigningu á N- og A-landi, eai
NV-átt og bjartviðri suðvestanlands.
Hiti 5—8 st., mestur vestanlands.
Vestan frá Orænlandi virðist ný lægð
vera að nálgast. Er því hætt við, að
þykkni í lofti vestanlaaids á morgun.
Veðurútlit í Rvík í dag: Kyrt og
bjart veður fyrst, en þykknar senni-
lega upp með V- eða SV-átt, þegar
líður á daginn.
Tryggvi gamli seldi afla sinn í Eng-
landi s.l. þriðjudag fyrir 987 stpd.
Kvöldskóli K. F. U. M. Kensla byrj
ar í B-deild kl. 8 og A-deild annað
kvöld kl. 8. Enn er hægt að bæta ör-
fáum nemendum við, sem gefi sig fram
í skólanum, nú þegar.
Með Goðafossi fóru í gær m. a.
Jón Olafsson bankastjóri, Magnús
Sigurðsson banka.stjóiá, Torfi Jó-
hannsson fulltrúi, Halldór Halldórs
son, Kristjián Einarsson, Bergur Jóns-
son sýslumaðnr.
Hákon Bjarnason skógfræðingnr fór
nieð Gullfossi til útlanda í gær. Hann
ætlar að vinna hjá prófessor Weis í
vetur að rannsóknum á jarðvegi og
þess háttar til að undirbúa sig undir
sjálfstæðar rannsóknir hjer heima.
Frá því var skýrt í sendiherrafrjett
hjer um daginn, að Aage Roussel
húsagerðarmeistari væri kominn til
Kaupmannahafnar frá Godthaab í
kr. í ’ Grænlamdi, með mikið af fornleifum,’
Ploteyjarnar í Atlantshafi, sem áttu
að vera flughafnir og áfangastaðir á
flugleiðinni yfir þvert Atlantshaf, eru
mú úr sögunni, s^gir Götelíórgs Hand-
■els- og Söfaitstidning. Menn eru horfn-
ir frá því, að þær goti komið að
gagni. En Lufthansa hefir í hygigju að
leigja skip sem á að liggja um kyrt
•í Atlantshafi í flugleiðinni milli Spán-
ar og Suður-Ameríku. A skipið að
geyma, bensín og aðrar nanðsynjar fyr-
ir flugvjelar sem fara þarna um.
Einkenmilegur flutningur. Hagen-
Fecksdýragarður í Hamborg hefir
pantrið flntning á flóðhest með loft-
farinu Zeppelin greifa, er loftfarið
fer næst til Suður-Ameríkn.
skatt árið 1924, þurfti þá að láta
14—16 dilka upp í skattinn. En til
að greiða jafnhá gjöld núna, þarf
bóndinn að láta af hendi 75—80 dilka.
Samskonar eða svipuð eru hlutföllin
hvar sem litið er. Atvinnuvegirnir
verða hvar vetna að svara margföldum
npphæðum, móts við það er áður var,
miðað við verð framleiðsluvörunnar.
Öllum ætti að vera ljóst að hverju
stefnir með slíku áframhaldi. Atvinnu-
vegirnir leggjast í rústir. Ríkiskassinn
fær ekki þær tekjur, sem hann þarf til
að framfleyta þjóðarbúinu. Ríkið
kemst í vanskil hjá sínum erlendu
lánardrottnum. Þar með er hið efna-
lega sjálfstæði glatað. Og þá glatast
einnig hið pólitíska sjálfstæði.
Ennþá virðast forráðamenn ríkis og
bæjar sofa. Þeir ausa hundruðum þús-
unda í svonefnda atvinnubótavinnu
— arðlausa með öllu — en horfa jafn-
framt upp á það, að atvinnutækin
liggja aðgerðalaus og eru að grottna
niðiir. Framleiðsla þjóðarinnar fer sí-
minkandi, en að sama skapi vaxg
byrðar ríkis og bæjar.
Hvar halda menn að þetta lendi?
er hann hafi fundið í sumar í hinni
fomu Vestri bygð.
Bann hefir sagt „Politiken“ frá
ransóknum sínum á. þessa leið:
í norðaustanverðum, Godt'haabsfirði
grófum við í sumar upp nokkurar
bæjarrústir, sem eru með þeim elstu
í Grænlandi. Skrælingjar gerðu árá
á bygð þessa 1370. Drápu þeir alt
fólkið og eyddu bygðinni.
Rannsóknir þessar bafa leitt margt
merkilegt í ljós, því í Danmörku eru
hvorki til hús nje húsmunir frá þess-
um tímum.
Við fundum í sumar óskemda hús-
muni úr trje í rústum þessum, og
vitum við ekki til hvers sum áhöldin
hafa verið notuð, sem við fundum.
I öskuhangum fundum við bein allra
þeirra húsdýra, sem Norðurlandaþjóð-
ir hafa, og eins funduni við þar
leifar af jurtum, sem hljóta að hafa
verið fluttir frá Evrópu.
Fjenaðarhús 'hafa verið þarna furð-
anlega stór, svo áhöfn jarðanna hefir
verið mikið meiri, en hugsanlegt væri
að hafa þar, eins og gróðurfari lands-
Þnrkaðir
ávexlir s
Sveskjur.
Rúsínur.
Epli.
Ferskjur.
Apricosur.
Perur.
Sama lága verðið.
Birgðir takmark-
aðar.
fi7/iffI/aMii
Hsætt fæði
oj2 einstakar
máltíðlr frá 1
kr. — Kaffi,
öl, gosdrykkir
og fleira allan
daginn til kl.
11 • í brauö-
búöinni er selt
allskonar kök
ur og brauö
og mjólk á
flöskum.
ÚDTR VESKI
tekin upp í gær.
Leðnrvörndeild
Hljóðfarahússins.
Austurstræti 10. Laugaveg 38.
V. Long, Hafnarfirði.
Skipafrjettir. — Gullfoss fór frá
Revkjavík í gærkvöld, til Kaupmanna-
hafnar. — Goðafoss fór frá Reykja-
vík í gærkvöld, vestur og norður. —
Byúarfoss er á Kópaskeri. — Detti-
fóss fór frá Hnll 3. þ. m. — Lagarfosis
er á Blönduósi. — Selfoss fór fná
Kaupmaunahöfn í fyrradag, áleiðis til
Leith.
Samsæti heldur glímufjelagið Ár-
mann Svíþjóðarförnnum í Iðnó næst-
komandi föstud'agskvöld kl. 9. Hefst
það með sameiginlegri kaffidrykkju
og að því loknu verður dansað. Hljóm-
sveit P. O. Bemhurgs spilar allan
tímann. X.
Esja fer hjeðan í sti andferð mánu-
daginn 10. þ. m., vestur og norður. —
Vörur afhendist fyrir helgi.
Sjálfstæðismeim, sem fara úr bæn-
um og verða fjarverandi Jrosningar-
daginn fyrsta vetrardag, verða að
muna að kjósa hjá lögmanni áðnr en
þeir fara. Allar upplýsingar viðvíkj-
andi kosningunni gefnr skrifstofa
Varðar í Varðarhúsinu við Kalkofns-
veg. Sími 2339. C-listinn er listi Sjálf-
stæðismanna.
Hjálpræðisherinn. Hljómleikasam-
koma í kvöld M. 8. Kaptein Andr'ésen
stjómar. Lúðraflokkurinn og strengja-
sveitin aðstoða. Helgunarsamkoma ann
að kvökl kl. 8, stjórnað af Major Hal.
Þnrkaðir
ávexlir
nýkomið lítilsháttar af eftir-
töldum tegundum:
Apricosur.
Bláller.
Epli.
Ferskjur.
Perur.
Sveskjur.
Rúsínur.
Ouðm. Guðjúnsson.
Skólavörðustíg’ 21.
Was wár’ ich ohne Euch,
ihr wunderschönen Frauen.
Du warst mir ein Roman.
Das ist die Liebe der Matrosen.
Kleine Elisabeth.
Bestu þýsku slagarar.
Amerískar og enskar nýjungar
sungnar og spilaðar.
BOSWELL SISTERS og THE
MILLS BROTHERS
KVARTETT með GUITAR.
Hlióðfærahúsið
Austurstræti 10.
Laugaveg 38.
V. LONG, Hafnarfirði.
ir.s nú er varið. Kemur hjer enn fram , Beckett.