Morgunblaðið - 23.10.1932, Qupperneq 5

Shinnudaginn 23. október 1932.
5
UognBflaiðarklöt.
Aðeias ðrfáar tnnnnr ðseldar
Vielhreínsuð nvmiðlk
(v o 1 o >
f*st nú og framvegis í Bviemsfjósi frá kl. 9—12 árd. og kl. 7—8 síðd.
ftinfremur fæst eftir nokkra daga kæld vjelhreinsuð nýmjólk á flöskum
1 I. og y2 1. með loftþjettum tappa (aluminium). 8end heim ef óskað er.
Fððnrsfld.
• Báinm með „Esju“ á sunnudaginn 200 tunnur af ágætis fóðnrsíld. Síldin
er ódýrasti fóðurbætir, sem fáanlegur er, aðeins kr. 7.50 tunnan. Þar sem
kíast má við að birgðir þessar seljist á fáum dögum þá er ráðlegt að senda
pöntun sem fyrst.
Silanefod Sfldareinkasðln 1 slands.
Sánú 1733. Sambandshúsinu.
H. B. h GO.
Knnpmenn!
Kelloges All Bran og Gorn Flakes
er komið aftnr.
H. Bonedikfsson & Co.
Sími 8 (4 línur).
Dðnsknbðk
Jóns Ófeigssonar I. og II. hefti og Þýskubókin eru nú
aftur til í
Bókaverslun Sigfúsar Eymnndssonar
(og bókabúð Austurbæjar BSE, Laugaveg 34).
Gyða gljáir gólfin sín með Gljávaxinu góða og raular fyrir munai sér:
Fjallkonan min friða'*
fljót ert þú að príða.
No»ið að eins Gijávaxið góða frá H.f. Efnagerð Reykjavlkur.
„Sambœrilegar
5tofnanir“.
Jónas Þorbergsson, útvarps-
stjóri, heldur áfram að blaðra um
það í Tímanum, að stofnanir —
„sambærilegar“ útvarpinu —
hafi bíla til umráða, og að for-
stjórar þeirra noti bílana í per-
sónulegar þarfir. ■
Þessar „sambærilegu“ stofn-
anir eru, að áliti J. Þorb.: Póst-
málaskrifstofan, landssíminn og
vegamálaskrifstofan.
Það sjá nú væntanlega allir,
sem nokkurt skyn bera á þessi
mál, að útvarpið er ekki á neinn
hátt ,,sambærileg“ stofnun við
hinar þrjár, er taldar voru. —
Póstmálaskrifstofan og landssím-
inn hafa, sem kunnugt er, fjölda
af stofnunum víðs vegar úti um
land, sem lúta stjórn aðalskrif-
stofanna í Reykjavík. — Allir
vita, að hið verklega starf vega-
málastjóra, er eingöngu utan
Reykjavíkur. Hins vegar hefir út
varpið enga stofnun utan Reykja
víkur, nema stöðina á Vatns-
enda, sem er rjett utan við borg-
ina. —
Stofnanir, eins og póstmála-
skrifstofan, landssíminn og vega-
málaskrifstofan, þurfa vitanlega
mikið að nota bíla í ferðir til og
frá um landið. En útvarpið hefir
engin slík ferðalög, og þar af
leiðandi ekkert við bíl að gera.
Er því hjer engan veginn hægt
að tala um „sambærilegar“ stofn-
anir.
Jónas Þorbergsson bregður
ekki vana sínum í síðustu grein
sinni í Tímanum. Hann reynir
þar að sverta látinn heiðurs-
mann, Gísla Ólafson, landssíma-
stjóra. En minning þessa sæmd-
ar- og heiðursmanns mun áreið-
anlega ekki bíða neinn hnekki,
þótt róg-penni J. Þorb. reyni nú
að sverta hana.
Þá hefir J. Þorb. ekki gleymt
því, að Sig. Briem póstmála-
stjóri er tengdafaðir annars rit-
stjóra þessa blaðs. Því er sjálf-
sagt, að reyna að sverta hann.
En þar hljóp heimskan og ill-
girnin með J. Þorb. í gönur. —
Póstmálaskrifstofan hafði stutt-
an tíma bíl til umráða. En í
hvert einasta skifti, sem Sig.
Briem notaði þann bíl í eigin
þarfir, greiddi hann kostnaðinn
úr eigin vasa.
Það var ekki heppilegt fyrir
J. Þorb., að fara að bera em-
bættisstörf sín saman við störf
S. Briem. Það er alkunna og við-
urkent af stjórn og Alþingi, að
S. Briem er meðal gætnustu og
samviskusömustu embættis-
manna, sem þjóðin á. En hver
hefir ennþá fengist til að gefa J.
Þorbergssyni vottorð um trú-
mensku og samviskusemi í em-
bætti? Enginn. Og það mun eng-
inn treysta sjer til að gera.
Nei, J. Þorb. getur leitað með
Iogandi ljósi í skrifstofum póst-
málastjóra, vegamálastjóra og
landssímastjóra, en hann mun
ekkert þar finna, sem „sambæri-
legt“ er athæfi hans í útvarpinu.
’Stjóniarskifti hafa orðið í Rúm-
eníu út af fjármálunum. Maniu, leið-
togi þjóðernissinna, hefir myndað nýja
sjóm. Titulescu er utanríkismálaráð-
kerra.
Reykiaviknrbrfef.
22. október.
Veðuryfirlit.
Alla vikuna var NA- og A-átt hjer
á landi, nema laust fyrir miðja viku
brá snöggvast til S-áttar, en gekk
fijótt til austurs aftur og varð þá víða
hvast, einkum við suðurströndina (að-
faranótt fimtudags varð veðurhæðin
11 vindstig í Vestmannaeyjnm). A
5- og V-landi hefir oftast verið þurt
veður og bjart allan síðari hluta vik-
unnar; A N- og A-landi hefir verið
dálítil úrkoma bæði fyrstu dagana. og
eins síðan um miðja viku, ýmist snjó-
koma eða slydda og stundum rigning.
Oft hefir verið dálítið frost, einkum
nyrðra. í Rvík varð kaldast 1.6
st. aðfaranótt mánudags, en hlýjast
6— 7 st. á fimtudag.
Íslandssíld Norðmanna.
í norskum hlöðum birtast nú grein-
ar um það, að Norðmenn þurfi sjálfir
að meta betur en hingað til hvílíkur
herramannsmatur síldin er, sem þeir
veiða hjer við land. Segir að þeir
selji jafnan mest af íslandsaflanum
til Svía. En nú er markaður þar svo
tregur, að útgerðarmenn j>eir, sem
gert hafa út síldveiðaskip hingað í
sumar eru margir í mestu vandræðum
vegna þess, hve mikið af síldinni er
óselt enn.
Andersen-Rysst stórþingsmaður, er
hjer var í sumar við samningana,
ritar um málið í „Aftenposten1 ‘ í
Ósló. Segir bann, að norskir útgerðar-
menn vilja nú selja Íslandssíld í Ósló
fyrir 15 kr. tunnnna. Og Óslóbúar
verði nú að revnast útgerðinni vel,
og kaupa síldina af þeim ]>essu verði.
í sama blað skrifar kaupmaður eiim
úr Koparvík, og segir, að ef ekki
rætist úr með söluna á Islandsaflan-
nm, megi búast við því, að útgerð
Norðmanna við ísland hætti.
Þessi eru viðbrigðin fyrir fi'ændur
vora Norðmenn, er þeir geta ekki
lengur selt síld sína, og komið henni
í gott verð, í skjóli þess að íslensk
síldarverslun er eyðilögð með einka-
sölnfargani.
IJm leið og einkasalan er úr sögunni
hefir íslensk síldarútgerð yfir engu
að kvarta. En Norðmenn lenda í vand-
ræðum.
Kartöflur í brauð.
Norskar húsmæður hafa lengi kunn-
að að drýgja brauðmjöl sitt með
kartöflum. En slík „kartöflubrauð“
hafa ekki verið framleidd í stórum
stíl', ekki verið söluvarningur.
Eyrri en nú. f Noregi hefir kart-
öfluuppskera verið með allra mesta
móti í ár. Hefir mikið verið nm það
rætt, hvernig ætti að koma öllum
þessum kartöflum í lóg. En nú hafa
brauðgerðarhús tekið að sjer málið,
með því móti, að þau nota kartöflur
í brauð sín í stórum stíl. Er mælt að
35% af brauðdeiginu sje úr kartöflum
Þessa nýbreytni ættu íslensk branð-
gerðarhús að reyna. Hjer á landi
ætti ekki aðein® að nota kartöflur
í brauð í einstökum árum, heldur
ætti þetta að verða þjóðsiður, í landi
sem þarf að flytja inn alt brauð-
korn sitt.
Þegar þetta mál væri komið á rek-
spöl er líklegt að menn færi að gefa
kartöflugæðunum meiri gaum en menn
hafa gert nú um skeið. Því vafalaust
hefir það mikla þýðingn, að þær
kartöflur, sem notaðar eru í brauð
hafi sem mest sterkjuinnihald.
Nýr fiskur til Ítalíu.
1 sænskúm blöðum er frá því sagt,
að teknir sje upp fiskflutningar frá
Svíþjóð til Ítalíu í stærri stíl, en
áður hafa verið. Er fiskurinu send-
ur í frysti- eða kælivögnum alla leið.
Flutningsgjaldið er um 10 aur. á kg.
og eru sendingarnar 4—5 daga á
leiðinni.
Telja blöðin að íniklar líkur sjeu
til þess að fiskútflutningur Svía geti
aukist að verulegum mun, með því
uo selja fisk til Italíu á þennan hátt,
þvi markaður fyrir þenna nýja fisk
muni fara þar vaxandi.
SjáJfsagt ef það fyrir okkur Is-
lendinga að gefa þessum fisksölumál-
um gaum.
Ensku samningarnir.
í dönskum blöðum er sagt frá Eng-
landsför Ásgeirs Asgeirssonar for-
sa'tisráðherra, og að hann hafi átt
tal við ensku stjórnina — Stanley
Baldwin — um væntanlega viðskifta-
samninga. Blöðin geta þess sjerstak-
Jega, að íslendingar þykist hafa góð
spil á hendinni, þar sem meira er
flutt frá Englandi til íslands, en
sem nemur útflutningi okkar þangað.
Finna blöðin auðsjáanlega til þess
hve aðstaða okkar er að því leyti
betri en aðstaða t. d. Dana, sem selt
liafa Englendingum mun meira, en
I'anir hafa keypt á móti. 1
■Síðan hafa íslensku stjórninni bor-
ist boð að samningaborði í Englandi,
sem kunnugt er. Er búist við því, að
þeir samningar hefjist í næsta mán-
uði. —
Dagkaup. Mánaðar-
f kaup. Árskaup.
Á bæjarstjórnarfundinum síðasta
g'loppaðist það fram úr Ólafi Friðriks-
syni, að þegar rætt væri um kaup
manna þýddi ekki að miða við dag-
kaup eða mánaðarkaup þann tíma
sem menn hiefðu vinnu, heldur yrði að
rniða við þá upphæð, sem menn gætu
unnið sjer inn yfir alt árið.
Þessi sannindi eru sæmilega augljós
öllu landsfólki. Þó hefir sósíalista-
broddum hjer í bænnm veist erfitt að
skilja þan.
Þeir hafa reynt að telja fólki trú
um, að þeir væru að berjast fyrir
hagsmunum almennings, mieð þvi að
skrúfa tímakaup, dagkaup og mánað-
arkaup sem hæst, án fillits til þess,
hvað menn, með því móti gengi at-
vinnulausir mikinn tíma af árinu.
En stefna Morgunblaðsins í at-
vinnumálum hefir ávalt verið og er
og verður sú, að tryggja almenningi
sem hæst árskanp, en vegurinn til þess
er sá, að miða kaupið við afrakstur
vinnunnar og með því tryggja mönn-
um atvinnu sem næst allan ársins
trring.
Þó Ólafi Friðrikssyni hafi ratast
eitt sinn satt orð á munn, með því að
segja, að mest sje undir því komið,
að árskaupið sje aðalatriðið, þá má
búast við því, að hann snúi aftur í
sína fyrri villu.
Átökin í þessum málum verða milli
þeirra rnanna, sem vilja sem hæst dag-
kaup og sem lengst atvinnuleysi —
og hinna, sem vilja sem hæst árskaup
og sem styst atvinnuleysi.
Það er alþjóðartjón að fullvinnandi
menn sitji anðnm höndum.
Það er alþjóðarhagur, að árskaup
manna sje sem hæst, með því móti
að kaupgjald miðist við afrakstur
^vinnunnar og að atvinna hvers manns
haldist sem lengst. v
Skólarnir.
Mikið hafa Tímamenn gumað af
umstangi sínu til þess að bæta alþýðu-
mentun sveitanna, og er líklegt að
ýmsir þeirra hafi í raun og vern haft
áhuga fyrir þeim málum.
En það er með skólamál sveitanna
eins og annað, sem Tímamenn hafa
haft afskifti af, að þan hafa snúist