Morgunblaðið - 30.10.1932, Blaðsíða 3

M-O.BG UyB.L-A31f>
„Tíminn**
tollsuik,
tollstjóraskýrsla.
Tíuúnn, tollsviS, Tollstjóra skýrsla.
Tíminn. 15. þ. m. birtir grein um
tollsvik í Reykjavík, og er helst svo
að skilja að allir kaupmenn, sem með
vefnaðarvöru eða skófatnað Versla,
sjeu við þau riðin, og að altalað sje
að tvær af þektustu verslunum bæjar-
ins, hafi gengið lengst í lögbrotunum.
Nöfn eru ekki nefnd, svo að saklausir
f'ein sekir koma hjer undir eitt.
Tíminn lofar að fylgjast vel með
þcssu máli, enda honum hjartfólgið,
þegar Reykjavík á í hlut, og það
kaupmennirnir í Reykjavík, enda
lieimfar hann ósleitilega að málið
vej'ði rannsakað, og tæpir á því að
:rta nöfn síðar.
Hitt mirstÍBt Tíminn ekkert á að
þörf muni Vera á meira eftirliti út
uffl land, með tollframtali — þar sem
ekkert tolleftirlit liefir verið. Eins
kunnugt er hefir það svo að segja
ingöngu verið í Reykjavík, þó að
tá framkvæmd þess megi eitthvað
itga.
Allar þjóðir viðurkenna nfi n.-r'’
yn sje á góðu tolleftii'liti hvax sem
er í löndunum, til að tryggja ríkjun-
um lögmætar tolttekjur, sem og til
bess að tryggja heilbrigða verslun,
un Tíminn Virðist þeirrar skpðunar
tolleftiiáit þurfi eingöngu í Reykja
Ut af. þessari Tímagrcin birtir svo
fjármálaráðherra skýrslu frá töH-
stjóranum í Reykjavík, um málið,
gegnum PB. skrifstofuna.
Skýrsla töllstjóra skal nú athuguð
t.okkuð, og upp úr henm tekið það
sem máli skiftir, með athugasemdum
fi'á undirrituðum, og er það sem tokið
er upp úr skýrslunni í gæsalöppum.
„Fyrsta rannsóknardaginn kom í
ljós, að er borið var saman hjá einu
firma, vantaði nokkuð af innkaups-
reikningum. Var eigandi sjálfur stadd
ur við rannsóknina, og annaðist hann
þegar um að reiknigar þessir kæmu
þá samdægurs, en einn var ekki kom-
inn til landsins, og var þeim vörum,
er hann tilgreindi, haldið eftir þangað
til hann kom. Vörunum bar saman
Við alla reikningana".
Mikið var að hlutaðeigandi skyldi
„annast“ um að reikningar, sem hann
hafði látið undir höfuð leggjast, að
afhenda samhliða farmskírteini, kæmu
fram „samdægurs“, að undanskildum
einum, sem ekki var kominn til lands-
ins. Það var víst ekki annað fyrir
hiutaðeigandi að geta, úr því að
hann komst að raun um að nákvæmara’
tolleftirlit átti að faraj fram, en hann
hafði átt að venjast.
„Pyrstu dagana eftir að rannsóknin
byrjaði, virtist nokkuð kveða að því
meira en vanalega, að menn sæktu og
kæmu með á skrifstofuna innkaups-
leikninga til viðbótar þeim, sem af-
hentir voru fyrst nieð farmskírieiu-
unum“.
„Ákvæði löggjafarinnar um afhend-
ing á innkaupsreiköingum, gera ráð
íyrir því, að það komi fyrir, að altir
i’nikaupsreikningar sjeu ekki í fyrstu
afhentir með farmskírteinunum eða
þeir afhentu sjeu ekki fullnægjandi,
svo ;ið út af fyrir sig er ekki hvot spm
kært verður fyrir, að allir innkaups-
reikningar hafi ekki komið strax. Það
vevður fyrst brot, ef sannað verður,
að aðili hafi með vilja leynt reikning-
unum, en það var ekki hægt að sanna
í umræddum tilfellum“
Tolllögin ganga að sjálfsögðu út frá
«
«
c
*
e
e
*
«
e
*
«
*
*
«
•o
•*
■*
«
•*
*
■s
*
*
s
»
V
I
*
*
JRorgtttiMaMft
Stgil.: H.Í. Arvnkur, BtrUnlk,
.*IL«tjör».r: Jön Kjartanaoos.
ValtjT Statánoson.
oc AÍfrtlOiU:
Au»turatr»tl t. — I1»( •••«
Auslfalucaatjörl: ffl. Htlbtri.
AcclýalnKaakrlfatofa:
Auaturatrntl 17. — Stn! TM.
XAlmaiIaiar:
Jön KJartanaaon nr. 74*.
Valtýr Stafánaaon nr. lltt.
ffl. Hafberc nr. 77«.
lukrlftagJald:
tucanlanda kr. 1.00 á atáaaSl.
Utanlanda kr. S.iO á atáaaBL
7 laucaaölu 10 aura elntaklt.
10 aora meO LMbtk
ti »■«#•«••••••• ••••••••••
Bókmentauerðlaun
Hobels
Hver fær þau í ár?
Maxim Gnrki.
Stefan George.
Paul Valery.
I útlendum blöðum er nú mikið um
'það rætt hver muni fá bókmentaverð-
lauu Nobels í ár. Bókmentamenn í
-iSteikkhólmi telja þó víst, að rússneski
ritJhöfundurinn Maxim öorki miuii
verða hlutskarpastur. Ymsir aðrir
koma þó til greina. Af enskum rit-
höfundum eru tilnefndir þeir Gals-
Avorthy og H. G. Wells, þýska skáld-
ið Stefan George og amerísku skáldin
Theodore Dreiser og Ernst Heming-
way. Þrír danskir rithöfundar eru
•<;g til nefndir, þeir Johannes Y. Jen-
isen, Johannes Jörgensen og Valde-
.mar Rördam.
Irostlð er komið.
Látið D. K. Glyeerinið í vatnskass-
ann á bifreið yðar, því í honum fed-
ast eigi þau efni er geta gufað upp
eða valdið skemdum á vjelahlutunum.
Mikil verðlækkun.
Fæst hjá
Agll Vilhjálmssrut,
Langaveg.
Benzíusðlnnni,
ILækjargötn.
Benzínsðlnnni 6.6.
Hverfisgötn B.j
UNCOLN'
FORDSON^
FIAJGVJELAH
Þrátt fyrir innflutniugshömlur og gjaldeyrisskort hefi jeg fyrirliggj-
andi allar nauðsynlegar vörur til daglegs rékstrar híla.
Skal hjer upptalið nokknð af þyí helsta, sem yfirstandandi árstíð
þarfnas:
Keðjur, allar stærðir.
D. S. forstlögur.
Vatnskassa-sement.
Ekta vökvi á höggdeyfara, sem aldrei hefir fengist fyr.
Perur með mismunandi ljósmagni.
Hin alþektu endingargóðn Champion kerti.
Rúðulakk. Vacuum-hreinsari, o. £L o. £1.
P. STEFÍNSSOH.
iví, að fyrir geti komið að innkaups-
reikningar ekki komið með sama skipi
og varan, reikningurinn hafi t. d.
farið yfir Höfn í stpð Leith og því
ekki náð í sama skip og varan. Hitt
að löggjöfin geri ráð fyrir þvi, að
allir innkaupsreikningar sjeu ekki í
fyrstu afhentir með farmskírteinum
finst undirrituðum satt að segja frek-
ar ótrúlegt. Verður' nokkurn tíma
liægt að sanna að aðili hafi með vilja
leynt reikningunum, ef slíkur skiln-
ingur á löggjöfinni er rjettur?
„Þá hefir það kopiið fyrir, að í
vefnaðarvöruscndingar til tveggja
firma hefir verið pakkað lítilsháttar
af súkkulaði, tei, karamellum og kexi.
Þessar vörur voru þó á innkaupsreikn
ingum þeim, sem afhentir voru með
farmskírteimim ...
Mundu þessi tvö firma hafa munað
eftir „öllum' ‘ reiknipgunum, ef toll-
skoðun ekki hefði farið fram ? Og voru
reikningarnir yfir vörur þessar af-
hentir strax með farmskírteinum —
eða komu þeir til „viðbótar“.
„Þá hefir það komið fram við skoð-
unina, að í sendingunum hefir verið
smávegis af ýmsum bannvörnm, svo
som flaueíi, barnabollum í leirtaui,
iimvötnum og lakkskóm, sem efas-.vi.i-
liótti að innflutningsloyfi næðu vfir,
ion vörur þessar stóðu allar á afhent-
um innkaupsreikningum. Hefir inn-
flutningsnefndin sumpart veitt leyfi
fyrir þessu eftir á, og sumpart litið
svo á, að það fjelli uodir þegar veitt
levfi“.
Það er svo sesm yirðingarvert af
innflutningsnefndinni, að láta vörur,
sem keyptar hafa verið í trássi við
hana „fljóta í gegnum, úr því þær
hvort sem var komu í leitirnar* ‘. Aðr-
ir vita þá hvernig þeir eiga að bera
sig að. Gg ekki hefip sjálfsagt staðið
á því að forstöðumaður lyfjaverslun-
ar ríkisins leyfði einnig innflutning
r, ilmvötnnnum.
Pramanritað gefur nokkra hugmynd
um hvernig höft og hömlur froista iflt-
vinnurekenda til að gera það sem
ekki er rjett, hvorki gagnvart því op-
inbera nje gagnvart þeim, sem ekki
yilja hafa sig til að leika „sama
leikinn‘ ‘. Þess ber og að gæta að
hjer getur ekki aðeins verið að ræða
um tilraunir til tollsvika, heldur einn-
ig tilraun til að drýgja fengin inn-
flutningsleyfi, með því annað hvort að
leyna innkaupsreikningum, eða með
því að leggja fram reikninga, með
svo lágu vevði að tortryggilegt hefir
verið skoðað.
Um innflutningshöftin og gjald-
eyrisskömtunina, er einnig á öðrnm
sviðum margt að segja, sem væntan-
lega verður tækifæri til að minnast
, á síðar.
Kaupsýslumaður.
Bófcarfregn.
Þórhallur Þorgilsson: ítölsk
málfræði. Rvík, 1932. Útg.
ísafoldarprentsmiðja.
Svo ínikil viðskifti sem íslending-
ar hafa átt við Suðurlandaþjóðir,
einkum Spánverja' og ítali, eru þeir
þó mjög fáir að tiltölu, sem kunna
til sæmilegarar hlítar mál þessara
þjóða hjer á landi, svo mikilvægt
lem það hlýtur óneitanlega að vera,
er til viðskifta kemur, að geta' brugð-
ið fyrir sig máli þeirrar þjóðar, sem
hlut á að máli. Vafalaust veldur þessa
að talsverðu leyti skortur á kenslu-
bókum á íslensku í málum þessum.
Þeir, sem læra vildu málin, urðu að
útvega sjer kenslubækur á erlendum
inálum. svo sem hína rtölsfeu málfræði
Nyrops, sem m. a. fyrir stærðar
Snkir er óhentug byrjöndum. Nú hef-
ír Þórhallur Þorgilsson málfræðingur
bætt úr þessum bókaskorti með því
ab semja feleuska kenslúbók í spönsku
<j>g nú nýlega ítalska málfræði. Mun
éíðar vera von á lestrarbók í ítölsku
ásamt orðasafnd frá hans hendi, en
þó að útgáfa 'þess geti drogist, er þó
mest fengið með því að fá málfræð-
ina á íslensku.
Höfundur þessara lína verður að
játa, að hann er lítt kunnandi ítalskt
mál, en þrátt fyrir það dylst honnm
það ekki, að þessi málfræði Þórhallls
hefir m. a. einn ágætan kost í sam-
aivburði við ýmsar aðrar málfræði-
bæktir: Hún er éinkar ljós og skipu-
leg og reglurnar einfaldar. Má í því
efni benda sjerstaklega á sagnbeyg-
inguna. Reglulegum sögnum er skift
í þrjá flofeka. 'Þssr fáu sagnir, sem
venjtótega eru taldar 4. floltíkur, eru
i
taldar undir 3. flokk, en skýrt frá
í hverju þær eru fr'ábrugðnar 1 aðeins
í nútíðinni). Verður yfirlitið um
sr.gnbeyginguna miklu óflóknara fjn-ir
bragðið. Bevging flokkanna er sýnd
fyrst í .öllum ósamsetitum tíðum, sið-
an er skrá yfir óreglwlegar sagnir,
þar á meðal kjálparsagniruar avere
og essere og sýnd beyging þeirra. —
Þar á eftir er svo í stnttu máli skýrt
fr®. samsettum tíðum sagna og þol-
myndinni. Verður þetta mjög Ijóst
og£ skipulegt og verkar ekki eins frá-
faélandi eins og ef aHar tíðir, sajn-
setar og ósamsettar, væru færðar I
rufflu blaðsíðu eftir blaðsíðu í öllum
háittum og myndum. Sem annað dæmi
mn fáorða en þó skýra fra msetuiugn
má nefna reglumar um notkun við-
tengingarháttar (gr. 82) og un» &>r-
séfcningar (gr, 95—97).
Þesai nýja bók Þórhalls sýntr <|cki
i aðeins, að höfnndurinn er áhugasactnr