Morgunblaðið - 19.02.1933, Side 3

M () R G U K TU AÐ'B
I
JHorgunblaMA
Ctí-ef.: H.f. Árvakur, Reykjarlk.
Rltatjórar: Jón KJartanason.
Valtýr Stefánuon.
Rttatjórn og afgreltSsla:
Austurstrætl 8. — Slnal 1Í00.
AuKlýsingaatjórl: £1. Hafberg.
Auglýslngaskrlfstofa:
t Austurstrætt J7. — Slati Í700
V Helatastaiar:
Jón KJartansson nr. 8742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
B. Hafberg nr. 8770.
Askrlf tagtald:
Innanlands kr. 2.00 & máanBL
Utanlands kr. 2.50 á aaánuBL
1 lausasðlu 10 aura elntakiV.
20 aura meO Hesbðk.
Rluörumdl.
Nii þegar stjórnarfrumvörpin
•eru komin fram, flest að minsta1
kosti reka menn upp stór augu
og spyrja?
Hvar eru ráðstafanir þær, sem
landsstjórnin hyggst að gera til
þess að draga úr útgjöldum ríkis-
ins?
Eða hefir landsstjórnin lifað
fram á þenna dag, án þess að hafa
fengið skýra liugmynd um hið al-
varlega fjármálaástand?
Ætlar landstjórnin að skella
■skollaeyrum við öllum þeim kröf-
um, sem fram hafa komið um nið
urfærslu ríkisgjalda og lækkun
skatta, og humma fram af sjer þá
skyldu sína, að færa útgjöld ríkis-
ins til samræmis við gjaldgetu
þjóðarinnar ?
Ætlar þingið að dómollast í
tsama aðgerðaleysi?
Menn spyrja — og heimta svar.
Ekki oi-ð, innantóm, heldur at-
’hafnir.
Þingið verður að skipa sparn-
aðarnefnd strax, er ötullega vinn-
iir að því að fram verði hornar
róttækar og djarflegar tillögur
um sparnað á rekstri þjóðarhiísins.
Hafi stjórnin engar slíkar til-
lögur í fórum sínum, verður hún
a. m. k. að styðja starf þeirrar
uefndar.
Hafísinn
fyrir Vestfjörðum.
ísafirði 18. febr.
Hafís allmikill hefir verið á
tsveimi utan við Djúpið og alt
Inn á Bolungavík, að undanförnu.
Bátar komust engir til fiskjar hjer
í gær og mistu margir lóðir á
miðvikudaginn. Siigfirðingar og
“Onfirðingár mistu nokkuð af lóð-
um undir hafísinn í gær.
Ur f.jalli hjá Bolungavík sást
•ekki yfir ísinn í gær og jaka rak
inn á Súgandafjörð. — Yjelbátar
komust nauðulega lit fir Djúp-
inu suður um í gærdag.
í morgun hefir ísinn rekið al-
'gerlega undan Bolungavík og talið
áreiðanlegt, að „Brúarfoss“ kom-
ist hingað í dag.
Harðstjórn bolsa. Samkvæmt
liinum nýju lögum Rússa um vega
brjef milli borga og sveita, er
■ '?>t að 75 þúsund manns liafi
verið vísað úr Charkow, höfnð-
borginni í ITkraine. — Mun rúss-
neska stjórnin hafa í hyggju, að
■stofna nýbýli í Síberíu handa
Itessn fólki. (FÚ.).
Uerslunarólag
’Jónasar ’Donssonar.
„Unöir fölsku yfirskyni“.
Jónas Jónsson frái Hriflu skrif-
ar í Tímanum í gær um Reykja-
hlíðar-málið svonefnda. Skýrir
hann þar frá því, að laust eftir
stjórnarskiftin í vor hafi Vigfús
Einarsson skrifstofustjóri komið
ti’ sín og óskað eftir skriflegri
umsögn um jörðina Reykjahlíð í
Mosfellssveit, því skrifstofustjór-
inn hefði 5 hyggju að bjóða eign-
ina „bænum eða landinu“ til
kaups. Kveðst J. J. hafa orðið við
beiðni skrifstofust jórans; gaf
hann svo skriflega umsögn.
Þegar Jónas frá Hriflu kemst að
samningaumleitunum, sem fram
liöfðu farið milli Magnúsar Guð-
mundssonar og Vigfúsar Einars-
sonar viðvíkjandi eign þessari,
iðrast hann auðsjáanlega þess, að
liafa látið skrifstofustjóranum í
tje skriflega umsögn um eignina,
og skrifar honum svohljóðandi
brjef:
„Sambandshúsið, 14./2 1933.
Herra skrifstofustjóri
Vigfús Einarsson, Rvík.
Fáum dögum eftir að jeg fór úr
landsstjórninni síðastliðið vor kom
uð þjer til mín og báðuð mig um
skriflegt álit mitt á jörð yðar
Reykjahlíð. Skildist mjer, að þjer
hefðuð í hyggju, að bjóða hana til
kaups bæjarstjórn Reykjavíkur
eða Alþingi.*)
En af því sem þjer og núver-
andi landsstjórn hefir síðan gert í
jarðakaupamáli þessu og vitneskja
er fengin um alveg nýskeð, krefst
jeg þess að þjer endursendið mjer
tafarlaust framangreinda umsögn
mína um áðurnefnda jörð, með því
að þjer hafið fengið þessa umsögn
undir fölsku yfirskyni.*)
Sömuleiðis vil jeg ráðleggja yð-
ur, að fella tafarlaust niður samn-
ing þann er þjer virðist hafa gert
við sjóð í yðar umsjá, á þann hátt,
að ef þjer bætið ekki úr undir
eins hlýtur það að setja heiður
yðar og atvinnu í hættu.
Jónas Jónsson
frá Hriflu' ‘.
Jónas frá Hriflu getur þess ekki
hvernig lians uiiisögn var. En lesa
má það milli línanna í grein hans
í Tímanum og eins í brjefinu til
skrifstofustjórans, að hvergi hafi
þar verið dregið úr ágæti þessarar
eignar. En þá ástæðu ber J. J. nú
fram, að umsögnina hafi hann lát-
ið í tje vegna þess, að bjóða átti
eignina til kaups „bæjarstjórn
Reykjavíkur eða Alþingi".
Nú munu flestir sammála um,
að eign þessi sje of dýru verði
keypt fyrir 90 þús. kr., en sú upp-
hæð mun vera tilgreind 1 samnings
tilboðinu.
Einn er þó sá, sem virðist hafa
einkennilega sjerstöðu í þessu
máli. Þessi maður er Jónas frá
Hriflu. Hann virðist hafa gefið
eiganda Reykjalilíðar mjög glæsi-
lega umsögn um eignina. Þetta
kveðst hann hafa gert vegna þess,
að reyna átti að fá bæjarstjórn
Reykjavíkur eða Alþingi (þ. e.
ríkið) til þess að kaupa eignina,
Þegar hann svo sjer, að nýr aðili
er fyrirhugaður sem kaupandi,
heimtar hann með harðri hendi og
hótunum umsögnina til baka og
ber því við, að hún hafi verið
fengin „undir fölsku yfirskyni".
Með öðrum orðum: Jónas frá
Hriflu játar, að hann hafi gefið
vísvitandi ranga umsögn um
Reykjahlíð. Hann játar ennfrem-
ur, að þessa röngu umsögn hafi
hann gefið með það fyrir augum,
að bæjarsjóður Reykjavíkur eða
ríkið yrði látið kaupa eignina!
Menn taki eftir: Það er trúnað-
armaður þjóðarinnar, alþingismað
ur, sem þessa játningu gefur.
Vtðskiftasamningar
Ðreta og íslendinga.
Skejúi frá United Press, sem
birtist hjer í blaðinu í gær, skýrði
svo frá, að líkur væru fyrir því
að breslta stjórnin mundi innan
skamms samþykkja viðskiftasamn-
inga við ísland á grundvelli þeim
er lagður var af hálfu samninga-
nefndanna frá í vetur.
í gær átti Mbl. tal við forsæt-
isráðherra og spurði hann nánar
um þetta.
Forsætisráðherra tjáði blaðinu
að skeyti þetta mundi bygt á mis-
skilningi. Hann hefði í gær símað
til Sveins Björnssonar sendiherra
og spurst fyrir um, hvort nokkuð
nýtt hefði gerst í málinu. Svaraði
sendiherra því, að alt stæði við
það sama og vár, er samningaum-
leitanir hættu, og að UP.-skeytið,
sem einnig kom til danskra blaða,
mundi bygt á misskilningi.
Annars stendur mál þetta þann-
ig, eftir því sem forsætisráðherra
skýrði frá:
Samninganefndirnar komu sjer
Leturbreyting hjer.
saman um uppkast, sem þó ekki
var tæmandi. Skyldi svo bíða með
frekari samninga, uns samnings-
aðilar hittust aftur. Samskonar
fyrirkomulag var haft við samn-
ingana við hin Norðurlöndin. Þau
hafa nú verið kvödd til samninga
aftur 1. mars, en engin tilkynn-
ing enn komin til okkar í þessu
efni. En eftir þeirri kvaðning
bíðum við, segir forsætisráðherra.
Óeirðirnar í Þýskalandi.
Berlín 18. febr. FÚ
í (gær urðu óeirðir í nokkrum
hverfum í Berlin. í hverfinu
Schöneberg lenti kommúnistum
og nationalsósíalistum saman og
fjell sinn maður af hvorum, en.
þrír lrommúnistar voru teknir
fastir. í hverfinu Charlottenburg
lenti og kommúnistum og nation-
alsósíalistum saman og fjell sinn
maður af livorum.
Franska þingið hefir samþykt
að veita 80 þúsund mörk til hjálp-
ar bágstöddum í Neunkirchen. —
(PÚ.).
Ofriðurinn
í Rsíu.
ÞjóðabandalagiO
máttlaust.
London 18. febr. FÚ
Japanar hafa gert herforingja
Kínverja í Kailu í Jehol úrslita-
kosti, og skipað honum að hverfa
þaðan með her sinn í skyndi,
annars muni þeir hefja árás á
Kailu. Frá Peking kemur sú
frjett, að Kínverjar liafi ákveðið
að virða þessa orðsendingu að
vettugi.
í enskum blöðum er mikið rætt
um skýrslu 19-manna nefndarinn-
ar um Mansjúríumálið, en þó er
talið að með þessari skýrslu sje
starfi Þjóðabandlagsins í raun
og veru lokið og geti það ekkert
meira gert í málinn. Winston
Churchill hefir í ræðu lýst yfir
því, að hann álíti það óskynsam-
legt að grípa til vopna gagnvart
Japan, enda hafi Þjóðabandalagið
meira en nóg að verkefnum í Ev-
rópu, þó það sje ekki að takast
á hendur vonlausa baráttu í Anst-
ur-Asíu. Lord Lytton formaður
Mansjúríu nefndarinnar, er einnig
á móti stríði við Japana og telur
hann, að mörgum öðrnm vopnum
sje hægt að beita, svo sem bann
á skotfæra og vopnasölu til Jap-
ana, neitun um lán o. fl.
Tokio, 18. febi’úar.
United Press. FB.
Japönsku fulltrúarnir í Genf
Iiafa fengið fyrirskipun um það
frá ríkisstjórninni, að hafna svo
ótvírætt sje, áliti 19-fulltriia nefnd
ar bandalagsins.
Míðlkurverð I Dískalandi.
Víðast hvar í Þýskalandi eru mi
mjólkurbú, sem taka við mjólk
bænda og selja hana. í Núrnberg
er eitthvert fullkomnasta mjólk-
urbú, sem til er í Evrópu og var
það afardýrt. En Núrnberg og
Fúrth lögðu fram 60% af bygg-
ingarkostnaði, mjólkursalar 15%
en mjólkurframleiðendur ekki
nema 25%. Þar er mjólkin aðal-
lega seld í biiðum en víðsvegar
um Þýskaland er hún seld á
götunum .úr „mjólkurvögnum“ og
fara þeir tvisvar á dag í sölu-
ferðir um borgirnar.
Mjólkurverðið er 21—24 pfenn-
ig fvrir lítra. Af því fá framleið-
endur 10—14 pf. og er dreifing-
arkostnaður þvi 10 pf. á lítra.
„Mjólkurbúin eru nú hætt við
það að framleiða smjör og osta
jöfnum höndum. Þykir það ekki
geta farið saman, því að af ost-
unurn leggur ramman þef, en eins
og allir vita, er mjólkin ákaflega
næm iá það að drekka í sig meng-
un úr loftinu og ostaþefurinn
þvkir spilla þeirrri mjólk, sem
á að hafa til smjörgerðar. Þess
vegna er komin sú skifting á að
ostar og smjör er framleitt sitt
í livorum stað.
Heiðursmerki. Bretakonungur
hefir sæmt þá Gayford og Nicho-
Ins. sem fyrir skömmn flngu frá
Englandi til Suður-Afríku. og
settu nýtt met í langflugi, heið-
ursmerkjum fyrir afrek þeirra. —
Græimeti
o»
ávexiir
ný}ir, þnrkaðir
og niðnrsoðnir
Dagbók.
□ Edda 59332217 — 1. Atkvgr.
I.O.O.F. 3= 1142208 = 81/2 O.
Veðrið (laugardagskvöld kl. 5) :
Lægðarmiðjan er nú skamt út af
Vestfjörðum og hreyfist hratfr
norðaustur eftir. Vindur er all-
hvass S með 4 st. hita vestan lands
eu á Anstnrlandi er logn og bjart-
viðri með 2 st. frosti. Um S.-Græn-
land og vesturliluta Atlantshafs-
ins er liáþrýstisvæði og hægviðri.
Lítur út fyrir að vindur muni
verða vestanstæður hjer á landi
á morgun og kólna nokkuð í veðri.
Veðurútlit í Rvík í dag: V- eða
NV-kaldi. Nokkur snjójel, einkum
framan af.
Dagskrár Alþ. á morgun. Efri:
deild: Prestlaunasjóður skuli feld-
ur niður og um innheimtu prests-
gjalda. Vegarstæði og götulóðir í
kaupstöðum og kauptúnum o. fl.
Rjettindi og skyldur embættis-
manna. Utflutningsgjald af land-
búnaðarafurðum. — Neðri deild:
Fjárlög 1. umr. Fjáraukalög fvrir
árið 1931. Samþykt á landsreikn-
ingnum 1931. Till. til þál. um
skipun kreppunefndar. Hvernig
ræða skuli.
Fjárlögin eru 1. mál á dagskrá
í neðri deild á morgun. Eins og
venja er til gefur fjármálaráð-
herra við þetta tækifæri yfirlit
um afkomu ríkisbúskaparins s.l.
ár. Fjárlagaræðunni verður út-
varpað.
Frá Alþingi. Stuttir fundir voru
í báðum þingdeildum í gær. í efri
deild voru 3 mál á dagskrá og
fóru þau öll til nefnda. 1 neðri
deild voru einnig 3 mál á dag-
skrá, er fóru til nefnda. Nokkrar
umræðnr urðu um bráðabirgða-
jögin frá 5. des., um íhlutun um
sölu og útflutning á fiskfmm-
leiðslu ársins 1933. Þessum br^p-
birgðalögum var frá upphafi Mtt
þau tímatakmörk, að þau skyldu
aðeins gilda til 1. apríl.
Ferðasýningin í Sundhöllinhi.
Fjöldi fólks skoðaði sýninguna í
gær og voru sýningargestir mjjög
ánægðir. Meiri koma þangað í
dag. Allii’, sem kaupa aðgöngu-
miða verða þátttakendur í happ-
dræ.tti sýningarinnar. Vinningur
er farseðill til útlanda fram og
aftur.
Sýning Ferðafjelagsins. Strætis-
vagnafjelag Reykjavíkur heldur
uppi föstum ferðum með 15 mín.
millibili frá skrifstofu fjeíagsins í
LækjargötU inn að Sundhöllinhi.
Aðgöngumiðar að sýningunni
verða seldir í skrifstofunni og í
Hressingarskálanum. Allir, sem
liafa aðgöngumiða að sýninguii'hi
fá ókeypis far inn eftir með þeim
strætisvagni sem heldur uppi þess
um ferðum. — Kl. 3 í dag æt>a
skátar að skemta á sýninguillii.
Sýningin er opin kl. 1—6 og 8—10
síðd.