Morgunblaðið - 23.09.1933, Síða 5

Laugardag 23. sept. 1983.
5
„Jeg ýti úr vör“.
Ljóðmæli
eftir Bjarna Gríslason.
Jeg opnaði ljóðabók þessa með
talsverðri forvitni, því að jeg hafði
lesið allmörg kvæði eftir þenna
liöfúnd í blöðunum og þótt, þau
‘að mörgu merltileg og eftirtektar-
verð. En þó að menn geti birt eftir
sig sæmileg eða jafnvel góð kvæði
í blöðum, þá hefir stundum svo
t'arið. að þegar þeir sömu menn
liafa í’áðist í að gefa út lieila bók,
hefir heildarsvipurinn orði ðallur
annai' og mögru kýrnar verið svo
margar, að þær liafa etið upp hin-
ar feitu. En við lestur þessarar
bókar, hefi jeg ekki orðið fyrir
neinum slíkum vonbrigðum, því að
svo góðan orðstír, sem Bjarni M.,
Gíslason liefir getið sjer fyrir þau
einstöku kvæði, sem birst hafa
ef.tir liann, þá er ekki um það að
villast, að hann vex stórum af bók
jiessari.
Bólrín er 125 bls- að stærð og
eru í henni 58 kvæði. Efni þeirra
er margvíslegt, ættjarðarl jóð,
minni, ástarljóð og sjófarakvæði^
Höfundurinn er sjómaður og þekk-
ij- þvi vel sjóinn og kann að lýsa
honum bæði í blíðu og stríðu. 1
angum lians er hafið ekki aðeins
nægtabnrið mikla, heldur liefir það
annað veglegt hlutverk, sem sje
það að skapa hráusta og liarð-
fenga þjóð, en vekja um leið ásl-
ina til landsins. Kvæðið ,,Brim-
hljóð'" byrjar með fallegri sjávar-
lýsingu, þar sem skáldið lýsir feg-
u rð hafsins, en áður en varir
verður landsýnin ríkust í huga
bans. Hann sjer landið sitt, vera að
Kveðja og kvæðið endar svo á því
að vera dýrlegur ættjarðaróður:
Fagurt varstu í faðmi sólarlagsins
sem friðartákn í kvöldsins geisla-
roða.
En fegurra skaltu skína á himni
dagsins
sem skjöldur og vagga nýrra tím-
ans boða.
Bjartsýni og hreysti blómgi þína
vegi
og bendi lengra fram mót nýjurn
degi.
Þannig kveður sonur liafsins
fósturjörð sína, er liann sjer hana
hverfa í sæ. „Römm er sú t,aug.
er rekka dregur föðurtúnlf til“.
Sjómaðurinn elskar landið heitara
af því að hann fær ekki nema
svo sjaldan að njóta þess. Og í
kvæðinu „Heimaóðal'', þar sem
hugsunin beinist að æskustöðvun-
um og sveitinni, kemur það í ljós,
að þar er hugurinn meira heima
en á hafinu, þó að lífsbaráttan
hafi mest verið lváð þar:
Því kyéð jeg n'ú alt og alla i sátt.
Hjer eignaðist jeg minn sterkasta
þátt.
Geymi óður minn útsýn og mátt,
er han'n af norrænum toga-
Hóimaóðal, þú hjarta mitt átt,
þjer helga jeg streng minn og
boga.
í þessrr fyrsta kvæði í bókinni
kemur þegar fram virðing sú og
ást á landi og þjóð, sem skín í
mörgum kvæðum skáldsins, og þá
ekki síður traust hans á framtíð
íslands, aðdáun lians á starfi og

vinnu. Skýrast kemur þetta fram
í kvæðinu „Frumherjar" (Jón
Sigurðsson) :
A þroskans stofni er sterkasta
greinin,
hin starfandi hönd er á plóginn
lögð.
Kotbóndans saga. er klæðir stein-
inu,
livergi verður að fullu sögð.
Sá spinnur be.stan þjóðlífsþáttinn,
et- þjálfar aflið hvern skinandi
dag,
rís tneð sól og fer seinast í háttinn,
og semur ei mest.við eigin hag.
Hreystinni og karhnenskunni
syngur skáldið minnilegt lof í
kvæðinu ,,Ari frá Nesi'1. sem segir
frá útskagaeinyrkja, sem hætti
bæði lífi sínu og framtíð konu og
barna til þess að bjarga útlendri
skipshöfn úr sjávarháska og tókst
það fyrir þrek sitt og áræði. Það
kvæði og sú mvnd karlmensku og
fórnfýsi, sem það bregður upp,
ætti skilið að vera á hvers manns
vörum.
Fögur og athyglisverð eru þau
kvæði, sem skáldið yrkir til móð-
■í' sinnar. Það er engin tilviljun,
að sá, sent el.skar land sitt og'
æskustöðvar, elski einnig móður
sína og sje um leið sá drengur að
unna henni sæmdar.
Því miður er ekki rúm til ]>ess
að geta sjerstaklega fleiri kvæða,
en það er ekki vegna þess, að
mörg önnur kvæði í bókinni eigi
ekki eins slcilið að vera nefnd.
Málið á kvæðunum er kjarnmikið
og íslenskt. Víða eru snjallar og
mergjaðar setningar. Ljett er
skáldinu um rím og' sýna það best
ferslceytlur hans síðast í bókinni,
sem allar eru vel kveðnar og sum-
ar ágætlega-
•Jeg vil að lolvum þakka Bjarna
M. Gíslasyni fyrir þessi ljóð og
hvetja hann til að yrkja meira og
gera til sín háar kröfur. Kvæði
hans flytja þær lmg'sanir, sem Is-
lendinga skortir nú inest: Ást á
landinu, trú á þjóðina, virðing
fyrir vinnu og starfi, óeigingirni,
sjálfsbjargarhvöt, trú á guð í sjálf-
um sjer. Þessir eiginleikar hafa
lengi Verið þjóðareinkunnir ís-
lendinga og' vel sje þeim, sem
reyna að syngja þær inn í hjörtu
þeirra.
Guðni Jónsson.
„Fjelag ófarsælla hjóna“,
heitir fjelag eitt í Avignon á
Frakklandi. Stendur það opið öll-
um, sem lifa í ófarsælu hjóna-
bandi, jafnt konum sem körlum;
og sem einhverra liluta vegna þó
ekki hafa skilið. Fjelaginu er
skift í tvo flokka, þannig að úti-
lokað er, að hjón mætist þar, ef
þau. hvort í sínu lagi, hafa gerst
meðlimir. — Aðaltilgangur t'je-
lagsins er sá, að hinir vansælu geti
hist og talast við, og þannig feng-
io liuggun í sameiginlegum raun-
um. Vérður ]ietta stundum til ]>ess
að hjón sættast, þvf að þau sjá,
að maki þeirra gæti verið miklu
verri. Sumir meðlimir segja frá
svo ömurlegu fjölskyldulífi, að
hinir sjá, að æfi sin er lireinasta
Paradís í samanburði við þau ó-
sköp, sem þessir fjelagar hafa við
að búa.
Bílslysin í Italiu.
í skeytum liefir verið sagt laus-
lega frá bílslysum þeim, sem urðu
við kappaksturinn hjá Monza hinn
10. september. Nánari fregnir hafa
útlend blöð að færa.
Þennan dag áttu að fara fram
tveir kappakstrar, sem sje ítalíu
Grand Prix og Monzas Grand Prix.
Ætluðu allir bestu kappaksturs-
menn Evrópu að taka þátt í þeim.
í ítalíu-kappakstrinum, sem var
500 km. varð kepnin aðallega milli
tveggja inanna, Fagioli (á Alfa
Romeo-bíl) og Nuvolaris (á Mas-
erati-bíl). Þegar þeir höfðu ekið
tvo hringa var Nuvolaris þegar
langt á undan, en þá vildi honum
það óhapp til, að liann varð að
skifta um hring á bílnum og varð
svo mikil töf að því, að liann náði
keppinaut sínum ekki eftir það,
en var |jó ekki nema liálfri mín-
útu á eftii' honum að marki. Fagi-
oli ók vegarlengdina á 2 klst. 51
mín. 41. sek. og' er það sania sem
174.74 km. á klukkustund til jafn-
aðar. -
Á, eftir fór Monza-kappakstur-
inn fram. Campari (á Maserati-
bíl) ók með' geysihfaða á vegar-
beygju en þar skriltaði bíllinn í
olíu-polli og kollsteyptist. — Þrír
rnenn aðrir voru á hælunum á hon-
um, Borzacchini, Oastelbarco og
Barbieri. Þeir settu allar hemlur á
hjólin í dauðans ofboði, en afleið-
ing þess var sú, að bílarnir tókust
á lof't, hentust langar leiðir og
mölbn^tmiðu er þeir komu niður á
veginn aftur. Campari var dreg-
inn nár út iir rústum bíls sins, en
þeir Barzocdiini og Castelbaro
voru fluttir i sjúkrahús, stór-
meiddir, og þar dó hinn fvr nefndi
rjett á eftir. Barbieri slapp ó-
meiddur og þykir það kraftaverk.
Þrátt fyrir þessi slys var kapp-
akstrinum haldið áfram, en á 10.
hring misti Frakkinn Czayhowski
greifi vald á bíl sínum á nákvæm-
lega saina stað og Campari. Bíll-
inn tókst á háaloft, en er liann
kom niður. kviknaði í honum. Var
ekki hægt að koniast að lionum
fyr en eftir drykklanga stund, en
þá var greifinn dauður og svo
nijög brunninn, að líkið var ó-
þekkjanlegt.
Þá var kappakstrinum aflýst-
Hitler og landvarnaliðiÖ
býska.
Hingað til hefir alinent verið
alitið, að landvarnaliðinu þýska
væri litið gefið um Hitler. Annað
varð uppi á teningnum við heræf-
iugar, þar sem Hitler var við-
staddur. Laiidvarnaráðherra hjelt
þar mikla lofræðu fyrir Hitler.
Sagði hann, að menn hefðu fyrir
skömmu sjeð dálæti þjóðarinnar á
þessu átrúnaðargoði hennar. Við
heræfingarnar hefði komið í ljós
hrifning hermannanna. Enda væri
það ekki furða. í ríkiskanslara sæi
landvarnaliðið hinn sanna lier-
ínann, sem í 4 ár hefði barist á
vigstöðvunum í lieiinsstyrjöldinni,
síðan verið foringi í hinum póli-
tíska bardaga fyrir heill Þýska-
lands, og sem væri nú foringi al-
þjóðar. Ennfremur sagði land-
varnaráðherra: „Við eigum lionum
mikið að þakka. Hann hefir gefið
hervaldinu þá stöðu sem því ber.
Mýkomi
Laukur í pokum — ágæt tegund.
Aunelsínur 176 og 252 stk.
E n 1 i.
§ími 1234.
Bnið á
Skjaldbreið.
Borðið á
Skjaldbteið.
Fegur
ÐARMEÐAL
FILM-
STJARNANNA
Ummhyggjan fyrir hörundinu,
er það fyrsta, sem leikkonan
heíir í huga, til þess að vi'Shalda
fegurö sinni, því hi'ð næma auga
Ijósmyndavjelarinnar sjer og
stækkar hverja misfellu. Þess-
vegna nota þær Lux Handsá-
puna. HiS ilmandi löður hennar
íieldur hörundinu mjúku og
fögru. Því ekki að taka þær til
fyrirmyndar og nota
einnig þessa úrvals
sapu i
•-.r.t
Sjáiti hvað
hin yndislega
RENÉE ADORÉE segir :
.... AS halda við æskuútliti sínu
er mest undir því komið a5 rækja
vel hörund sitt. Þessvegna notum
viö Lux Handsápuna. Þessi hvíta
ilmandi sápa, heldur hörundinu sljettu
og silki-mjúku."
LUX
HÁNDSAPAN
LEVER HROTHF.RS LtMITF.D, PORT SUNLIGHT, ENGLAND
X-LTS 232-50 IC
Útboð ð raflS
í suðurálmu geymsluhúss Reykjavíkurhafnar.
Þeir, sem vilja gera tilboð í raflögn þessa, vitji teikn-
inga og lýsingar til Jakobs Gíslasonar, verkfr., Landssíma-
húsinu, 4. hæð, og greiði kr. 10.00, er verða þeim endur-
greiddar er teikningum er skilað aftur.
Útboðsfrestur er til mánudags 25. september kl. 5
síðd. og verða tilboðin þá opnuð á hafnarskrifstofunni,
Hafnarstræti 9.
Hafnaritjórinn.
lslenskar afurðir.
Tek að mjer sölu á allskonar íslenskum afurðum.
- .• MW
B. Halldórsson,
Vintappervej 3. Lyngby (Danmörku).