Morgunblaðið - 16.10.1934, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
5

Kapphlaup stórveldanna
I vlgbúnaði á sjó.
Washington í sept. FB.
og' liggur fyrir heimild frá þjóð-
þinginu til þess að smíða ])au.
tíjamkvæmt áreiðanlegum heim- Japanar hafa hinsvegar aukið
Sldum hefir ameríska flotamála- flota sinn og endurbætt nálæg't
estjórnin. hafið undirbúning að því því eins og samþyktin leyfir. Af
að gang'a frá áætjun um' stórfelda samkepni mijli Bandaríkjanna og
. aukningu vígbúnaðar á sjó, ef sam Japana um herskipasmíði mun
komulag næst ekki um, að flota-
: styrkieikahlutföllin milli Bret-
Jands, Bandaríkjanna og Japan
haldist, eins og ákveðið var í
vafalaust leiða, segja flotamála-
sjerfræðingarnir, að Bretar hefj-
ist lianda um áukna herskipa-
smíði, en af því mun aftur leiða.
’Washingtonsamþyktinni, sem Jap- að Frakkar og ítalir munu halda
:anar vilja nú ekki lengur una við. sömu brautir og hin stórveldin.
iNáist ekki samkomulag milji þess- ! Japanskir hermálasjerfræðingar
.■ara þriggja velda í þessum efnum kváðu halda því fram, að Japanar
og ef Japanar byrja að fram-. verði að vera undir ]>að búnir, að
íkvæma þau áform, að gera her- berjast við tvö stórveldi (Rússa
skipaflota sinn jafnöflugan og' og Bandaríkjamenn). Nú eiga
flota Bandaríkjanna. líta amer-
i'ískir flptamálasjerfræðingar svo
á, að Bándaríkin verði að ráðast
'i stórfeldari flotaaukningarfram-
Xkvæmdir en nokkru, sinni síðan pr
-styrjöldinni lauk.
Rússar engan flota, sem þeim
mundi’ að gag'ni koma í ófriði við
Japan og halda hermálasjerfræð-
ing-ar annara þjóða ]>ví fram, að
Japanar þurfi ekki að óttast her-
skipaárásir heima fyrir. Benda
Swansori hermálaráðherra er þeir á, að næstu flotastöðvar ann:
jþeirrar steoðunar, að eigi einungis ara velda sjeu í mikilli fjarlægð
'verði Bandaríkin að smíða mörg frá Japan (breska flotastöðin í
mý herskip, he]dur verði einnig að Singapore 3000 e. m., ameríska flota
’koma upp öflugum flotastöðvum stöðin á Hawai 4000 e. mj, en
•á eyjum Bandaríkjanna í Kyrra- landher Japana sje svo öflugur, að
Jiafi, m. a. á Aleutaeyjum, 1300 liann sje jafnoki liers hvers ann-
'anílur frá meginlandi Ameríku, á ars stórveldis.
•Ouam og Samoa, og efla flota-1 Lundúna-flotamála-samþyktin
stöðvarnar á Hawai og Filipseyj- gengur úr gildi 31. des. þ. á., en
um. Hinsvegar telur liann óþarft | Washingtonsamþyktin gildir á-
að ráðast í þessar framkvæmdir, fram, nema eitthvert þeirra stór-
-ef Japánar fallast á, að sömn li]ut-1 vejda, er skrifuðu undir hana,
föU gildi áfram og Washington- segi henni upp með 12 mánaða
samþykt'in ákvað. | fyrirvara. Japanar virðast. liafa
Bandaríkjamenn eru ^nú aðjtekið þá stefnu, að losna við allar
smíða — eða í þann veginn að j bindandi samþyktir um flotamál
hefja smíði á — 68 herskipum, en og' verði engin breyting þar á er
þegar ’þau eru fullsmíðuð geta bert, að fyrir höndum er meiri
þeir enn, samkvæmt Washington-
-samþýktinrii, smíðað 78 skip til,
vígbúnaðarkepni á sjó en dæmi
eru til áður. (UP.).
Svar við svargreinum í „Wísir“.
Það hefir ekki staðið á svar- Tæpast þekkir nokkur enskur list-
greinum fyrir hönd Kristjáns dómari svo skandinaviska list., að
Magnússonar. Þar kemur fram hann segi slíkt, þó um eitthvað
mikil heift, miklar svívirðingar og verulega ág'ætt. væri að ræða.
mikill misskilningur. Jeg hefi að- Eini kaupandinn á sýningu
eins bent á, að Kristján Magnús- Kristjáns Magnússonar í London
son sje á rangri leið sem málari — han keypti allar myndirnar — j
og vinni þannig íslenskri list ó- , var enskur auðmaður, sem út-
gagn. — Meðan jeg skrifa í nefnt hafði sjálfan sig sem kong
Morgunblaðið um list, álít jeg í einhverri eyju við Englands-
skyldn mína að benda á það, sem strendur og síðan var tekiínn
ábótavant er eins og það sem gott ' fastur fyrir fjárglæfra og
er, þar sem um opinberar sýning-j áiitinn geðveikur. — Þetta
ar er að ræða. -kemur Kristjáni Magnússyni ekki
Það ern liéldur ekki skammir, við, en alt er þetta undarlegt. Ann
þótt sagt sje um þessa menn að iars ef þessi sigur Kristjáns á
þeir dekri við fólk. Það gera flest- Englandi og' í Ameríku er eins
ir kaupmenn, og enn þykir það mikill og vinir hans og vanda-
ékki óheiðarlegt að vera „smart“ menn vilja vera láta, þá gerir
kaupmaður- En það kemur bara minst til hvað jeg segi eða meina
list hreint ekkert við. j um hann. Enda er gefið í skyn
Þessir svaramenn Kristjáns að það hafi eingöngu aukið að-
Magnússonar benda, allir á er- j sókn og sölu á myndum hans
lenda listdóma. Hví skyldi jeg hjer, svo að Kristján selur nú
breita skoðun minni á Kristjáni langmest allra íslenskra lista-
fyrir það, sem enskur eða. amerísk manna! Því er maðurinn þá elcki
ur Pjetur eða Páll skrifar eða seg- ánægður.
ir, ef jeg get ekki sjeð að í því sje ! Tíminn mun síðar leiða í ,ljós,
nokkurt vit. Jeg las í danska hverjir líta rjettara á, ætti
blaðinu „Politiken“ fyrir nokkru Kristján Magnússon að þola bið-
síðan „kronik“ eftir Christen' int. En jeg get sagt Þorsteini
Hansen rithöfund, sem verið hefir 1 Jónssyni, sem svo vel segist hafa
við blaðamensku í London síðustu vit á „list“ og „gentlimennsku",
6—7 ár. Hann lýsir þar enskri að í stórborgum sem London og
blaðamensku. Hann segir að á j París, sjer maður bæði g'öfuga og
Englandi sje ein stjett blaða-jlíka mjög svo ógöfuga vinnu á
manna, sem ekki sje til í Dan- | borð við það smekklausasta sem
mörku, svo kallaðir „Pressageuts“. j hjer sjest. Hvorttveggja hefir sína
Þeir hafi þar kontora og starf dýrkendur, en það er ekki sama
þeirra sje í því fólgið, fyrir borg- j tolkið, sem hrífst, af hvorutveggja.
un, að lioma inn í öll blöð j Jeg legg' lítið upp iir hrósi
reklame“ um listamenn, leik- Kjarvals, því að hann hefir talað
að halda þanni gvið mig og fleiri lista-
lifandi í menn, að auðsætt er að á dómum
hans er ekkert byggjandi. Enda
liefir hann oft áður uppgötvað
ur vill og það er birt., ekki sem hin og þessi „geni“, sem síðar
Hvíta
mansalið.
Að undanförnu hafa gengið
sögur um fjelagsskap, sem versl-
aði með ungar stúlkur og sendi
þær til Norður Ameríku og Suður
Ameríku. Og nú hefir liomist upp >
um fjelagsskap þenna.
Fyrir nokkru sögðu tvær stúlk-
ur upþ stöðum sínum iijá firma
í London, og skömmu áður höfðu
þrjár stúlkur hjá sama firma
strokið þaðan. Þetta þótti mjög
grunsamlegt og' var Scotland Yard
tilkynt. Komst lögreglan þegar á
snoðir um það, að allar þessar
stúlkur liöfðu haft kynni af út-
lendingum og farið með þeim til
meginlandsins.
Nokkru seinna komu þessir út-
lendingar ,fjórir saman, aftur tii
London, en þá voru stúlkurnar
ekki í för með þeim. Voru þeir tWt
teknir fastir, og viðurkendu þeir
þá að stúlkurnar hefði orðið sjer
samferða til París, en horfið þar-
En lögreglan ljet sjer það ekkí
nægja. Hún hélt rannsókn áfram
og komst, að því, að stiilkurnar
höfðu verið sendar til Marseille.
Þar lá skip, sem mansalarnir
höfðu leigt, og ljetu bíða þar með
an. þeir voru að smala saman nógu
mörgum stúlkum. Og þegar þeir
þóttust hafa náð í nógu margar,
sigldi skipið með þær til Norður
Ameríku, sldldi nokkrar þar eftir,
en lielt svo áfram með Itinar til
Suður Ameríku, þar sem þær voru
svo settar í vændiskvenna búr.
Mlunaiiiidi
fyrir ný iðn- og iðju-
fyrirtæki.
Emil Jónsson flytur, fyrir til-
mæli stjórnar Landssambands
iðnaðarmanna, frv. um hlunn-
indi fyrir ný iðn- og iðjufyrir-
, tæki.
Hlunnindi þau, sem frv. fer
fram á, eru fólgin í því, að þeg-
ar stofnað er nýtt iðn- eða iðju-
fyrirtæki í þeim greinum, sem
því, kvaddi Ólafur Thors sjer
hljóðs og sagðist geta tekið
undir öll rök flm. fyrir þessu
j frv. Frv. væri að vísu ekki stór-
I vægilegt, en tvímælalaust spor
í rjetta átt. Ríkissjóð og bæjar-
fjelög myndi ekki muna miklu
þann skattmissi sem af frv.
leiddi. En ákvæðið um 3 ára
skattfrelsi myndi verða mönn-
um hvatning til að hefjast
handa um ný iðnfyrirtæki, en
ara og rithöfunda til
nafni þessara manna
huga fólksins. Maður getur feng-
ið skrifað um sig', hvað sem mað-
,,inserat“, en sem grein í gagn-
rýnisdálki hlaðanna, sem frá hlöð-
unum sjálfum runnið. Þetta vita
allir, en samt þykir þetta gagn-
legt. Jeg segi ekki að listdómarnir
um Krst.ján Magnússon sjeu þann-
ig til orðnir, en ótrúlegt er að
nokkrir samviskusamir og þektir
listdómendur skrifi svo ljelegar
hefir horið lítið á-
Það er leitt að alt þetta mál
hefir orðið um Kristján, enda mun
jeg hjer láta staðar numið.
En kynlegt þykir mjer, að hjer
þjóta. npp bæði leikir og lærðir,
þegary ljelegum málurum er eitt-
hvað andmælt, en enginn hreyfir
sig er góðir listamenn verða fyr-
ir linútukasti í skrumgreinum um
og lausagopalegar greinar, sem
þessar voru. T- d. st.óð í einni 11 jelegustu listfyrirbrigði.
að Kristján Magnússon væri mesti
landslagsmálari í Skandinavíu. Jón Þorleifsson.
, , . , „ „ , svo sem komið væri lögum Is-
■ ekk1 hafa venð síarfrælitar hjer j ien(iinga nú, væri það þióðar
a andi aður, skal fyrsta fyrir- nau6syn. Kva5st Ö1 Th að visu
tætað i hverri grein vera und- vcra þess fnllviss> að veg,
anþegi grei s u a tekju- og hnattstöðu íslands og hinna ríku
e.gnaskatt. , nkissjoð og á út- fistimiða við strendnr landsinSj
svan i bæjar- eða sve.tarsjóð, myndi mannsorkan best hag.
‘ ", e. ,lr Þa5.,Var stofnað' nýtt við framleiðslu sjávaraf-
f rirtækri'aS' °g *ðju' urða, ef sölu þessara afnrða
y ‘ væri engar skorður settar. Nú
1) sem framleiða vörur, er ekki væri það alkunna að svo væri.
Þess vegna yrðu íslendingar að
leggja inn á nýjar brautir. í
þeim efnum væri tvímælalaust
eins og nú stæði til mikilla far-
sælda að efla iðnaðinn. Alþingi
hefði að undanförnu sint þeim
málum alt of lítið og væri sjálf-
sagt, að freista þess að úr yrði
bætt. Þess væri að vænta að
málsvarar iðnaðarins utan þings
bæru fram óskir sínar til Al-
þingis eða einstakra þingflokka
og væri þá sjálfsagt að sýna
þeim málaleitunum alúð og vel-
vilja, en frv. væri einmitt fram
borið fyrir tilstilli Landssam-
bands iðnaðarmanna.
Skoraði Ól. Th. á þingmenn
til fylgis við þetta mál.
Var frv. svo vísað til iðn-
nefndar.
hafa áður verið búnar til
hjer á landi,
2) sem við framleiðsluna nota
nýjar aðferðir, sem ekki
hafa verið notaðar hjer áður
og í verulegum aðferðum
eru frábrugðnar eldri að-
ferðum og taka þeim fram,
og
3) sem til framleiðslunnar nota
innlend hráefni, er ekki hafa
verið notuð hjer áður.
Frv. var til 1. umr. í Nd. á
(laugard.Er flm. hafðimælt fyrir
Celtex
dömubindi er búið til úr dún-
mjúku efni. Það er nú nær ein-
göngu notað. Eftir notkun má
kasta því í vatnssalerni. Pakki
með 6 stykkjum kostar 95 anra-
Latígavegs Apótek.
Þýskaland og U. S. A.
London, 1|5. okt- FU.
Þjóðverjar liafa í dag tek'ið
tvennar ákvarðanir, sem hafa
áhrif á afstöðu þeirra til Banda-
ríkjanna. Þeir, liafa nú sem sje
ákveðið, að segja upp verslunar-
samningum við Bandaríkin, og
þeir liafa einnig tilkynt, að þeir
mun aðeins greiða amerískum
hluthöfum í Dawesláninu 75% af
vöxtum þeirra. Hluthöfum 7 ann-
ara landa greiða þeir vextina að
fuílu.

Reimin varla mjer til meins
mun, þótt saman skeytist.
Hringdu til mín undir eins
ef að nokkuð breytist.
Uftiyggíngarfielasið
Andvaka
Ísíandsdeiídín.
Líftryggingar.
/
Bamatryggingar.
Hjónatryggingar.
Nýkomlð ffölbreytt lir-
val af §amkvæmi$kfóla-
I
efnum af nýjustn gerðum