Morgunblaðið - 28.10.1934, Qupperneq 3
MORGUNBLAÐIB
3
Stjórnarliðið
mfólkurlögin
aðarrerð fyrir afurðirnar. Um
það sagði hann:
„Það er jafnmikil fjarstæða
að ætla sjer að reikna út sann-
▼irði mjólkur eins og annara
vara. ' Það er hvergi nokkurs
staðar framkvæmt til lengdar
að binda verð framleiðsluvör-
Blöð stjómarinnar eru að ilsk-
awt út af yfirlýsingu Sjálfstæð-
irflokksins í sambandivið Mjólk
■rsölumálið.
Mjer er vel kunnugt af hverju
reiði stjórnarliðsins er runnin.
Tímamenn höfðu heitið bænd-
mn því, að lækka eltki mjólk-
■* fyrst um sinn. Sósíalistar
hinsvegar voru komnir í sjálfs-
keldu vegna frumhlaups Sig-
mrðar Einarssonar og Alþýðu-
b'lkðsins, sem boðað hafði 7—-
í aura verðlækkun á mjólkur-
Mtir. Nú heimtuðu sósíalistar,
að bændur færðu þeim stóryrð-
mm fórnir, og höfðu í hótunum
vifi landbúnaðarráðherra, sem
tekið hafði að sjer að vernda
kag bágstaddra bænda. Eins og
iyr, urðu Tímamenn að láta
mndan síga, og ráðgert var að
veírja árásina á bændur með
að segja þeim að lækk-
mkin hefði verið óumflýjanlegt
jikilyrði til þess að tryggja sam-
þykt mjólkurlaganna á Alþingi.
Yfirlýsing Sjálfstæðismanna
kæfði þá blekkingu í fæðingu.
Tímamenn hafa nú engin fram-
kærileg rök fyrir svikunum við
bændur, önnur en þau, að þetta
*je hú það, sem þeir að þessu
rfnni verði að greiða fyrir þá
áaægju að fá að vera í sambúð
við sósíalista.
Af þessu stafar reiðin.
Þessi reiði stjórnarliðsins hef-
ir alveg borið skynsemina ofur-
Hði. Kémnr það hvað glegst í
|jós í grán, sem birtist í dag-
lllaði Tímamanna og mun vera
mftir Jónas Jónsson.
Þar segir meðal annars:
„íhaldsblöðin rægja lögin og
míða þangað til lögin hafa hlot-
ifl almennar vinsældir, en íhald-
« almenna andstygð. Þá snýi’
ólafur Thors um áliti sinna
lilaða og síns flokks ........
Þegar Framsóknarflokkurinn
kefir borið fram eitt þýðingar-
krlsta umbótamál landbúnað-
arins, hefir skapað því álit,
kraust og vinsældir, þrátt fyrir
*íð og róg íhaldsblaðanna, þá
Srreða alt í einu við smjaður-
knngur íhaldsins: Við erum
■aargir með málinu, en varið
ykkur á Framsóknarflokknum,
það veltur á þeim.“
Hjer er ekki aðeins fullyrt
sið Tímamenn hafi haft alla for-
ystu þessa máls, heldur og að
Bjálfstæðism#nn hafi frá Önd-
▼erðu „rægt það og nítt“, alt
tíl þessa dags, að „Ólafur Thors
anýr um“ eins og „smjaður-
tonga“, og segir „við erum
margir með málinu.“
Fyrir bændum, sem vænta
»jer góðs af þessu máli, og ýms-
■m Reykvíkingum, sem enn eru
því andvígir, þarf nú ekki að
Bifja upp sannleikann. Aðrir
kynnu að hafa gaman af því,
aínkum þeir, sem ekki hafa
kynst nægilega vel skynsemis-
aaiauðri ósvífni Tímaliðsins í
flntningi þjóðmálanna.
Mjólkurmálið er fyrst flutt á
aðal-þinginu 1933. Fyrsti flutn-
ingsmaður og framsögumaður
málsins flutti um það all-ýtar-
lega ræðu þegar við fyrstu um-
ræðu málsins í neðri deild Al-
þingis, og sýndi fram á annars
vegar, hver nauðsyn bændum
væri á því, að fá slík ákvæði
lögfest, en hinsvegar að Reyk-
víkingar þyrftu ekki að óttast
að bændur misbeittu valdi sínu.
Um tilgang frumvarpsins seg-
ir flutningsmaður:
„Með frumvarpi þessu er
stefnt að því tvennu: 1. að bæta
hollustuhætti um meðferð mjólk
ur í kaupstöðum og kauptúnum,
þar sem því verður við komið,
með því að fyrirskipa að þar
verði aðallega seld gerilsneydd
mjólk og hreinsuð- Mjólk, sem
framleidd er innan kaupsj;aðar
eða kauptúns og seld er beint
til neytenda, er þó undanþegin
þessu ákvæði, en þó að sjálf-
sögðu látin vera háð heilbrigðis-
eftirliti. 2. að styðja að skipu-
lagningu á mjólkursölu og gera
með því kleift að draga úr hin-
um gífurlega kostnaði, sem
legst á mjólkina með þeirri til-
högun sem nú er á útsölunni.“
Um öryggi neytenda gegn
háu verðlagi, segir flutnings-
maður:
„Bændur á þessum svæðum
eiga við það skarðan hlut að
búa, að þeir telja sig ekki eiga
úr háum söðli að detta, og kjósa
sjer ekki annað fremur, en að
sanngjarnir dómbærir menn
kynni sjer aðstöðu og hag bú-
rekstrar *þeirra, og ákveði svo
verðlagið eftir því, sem brýn
þörf krefur. Annað fara þeir
ekki fram á, og jeg hygg að
Reykjavík geti ekki með sann-
girni kosið sjer annað betrá
hlutskifti. Því þó það megi vel
vera, að samkepni bænda um
mjólkursöluna í Reykjavík, nái
því marki, að verðfella mjólk-
ina svo gífurlega, að bændur
sligist undir búskapnum, eins og
nærri stappar, þá verða afleið-
ingarnar þær, að eftir vissan og
takmarkaðan tíma, heltast það
margir bændur úr lestinni, að
verðið rís aftur, og þá e.t.v. úr
hófi. Til þess að byrirbyggja
óeðlilegar sveiflur, og með sam-
eiginlega hagsmuni framleið-
enda og neytenda fyrir augum,
er þetta frv. því fram borið.“
Jónas Jónsson varð fyrir góð-
um áhrifum af rökum flutn-
ingsmanns. Hann tók vel í mál-
ið, og sagði meðal annars:
„Hugsunin bak við þetta
frumvarp er að koma á því
skipulagi um mjólkursölu til
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar
að engin óeðlileg samkepni
skapi óeðlilega eyðslu. Það er
t. d. eyðsla að hafa of marga
útsölustaði.“
Ekki vildi þó Jónas Jónsson
unna bændum þess að fá kostn-
unnar við útreikning á fram-
leiðslukostnaði.“
Umræðurnar um þetta mál
eru prentaðar í B-deiId Alþtíð.
1933, bls. 2532—2616. Af því,
sem hjer er tilgreint sjest m. a.
að Jónas Jónsson fylgdi flutn-
ingsmanni þess að öðru en Wí
að J. J. vildi ekki að bændum
yrði trygður allur framleiðslu
kostnaður mjólkurinnar.
Eftir er nú aðeins að skýra
frá því, að flutningsmaðurinn,
leiðtogi Jónasar Jónssonar í
þessu máli var sami Ólafur
Thors, sem Jónas Jónsson segir
nú um, að „rægi lögin og níði
þangað til lögin hafi hlotið al-
mennar vinsældir“, og sje
„smjaðurtunga“, sem „snúi nú
um“, þegar Tímamenn hafi
„skapað því (málinu) álit og
vinsældir".
Það verður ekki misvirt við
pig, þótt jeg taki mjer orð
Jónasar Jónssonar í munn og
segi: „Svona auðvirðilega getur
enginn „flokksforingi“ lagst
nema sá, er forsjónin hefir al-
veg sjerstaklega vanrækt að
veita nokkrar náðargjafir í vits-
munum og manndómi.“
Jeg get verið mjög stuttorður
um sósíalistana.
Þess er engin von að Alþýðu-
blaðinu takist að verja þeirra
málstað, þó auðvitað sje óþarf-
lega klaufalega haldið á mál-
inu.
Um hitt er svo ekki við mig
að sakast, að stjórnin hefir spilt
frumvarpi mínu frá 1933 með
því að taka af bændum sjálfs-
forræðið yfir málefnum sínum.
í fyrra stóðu sósíalistar allir
sem einn gegn málinu. .
Nú þykjast þeir vera ákafir
fylgismenn þess.
I fyrra töldu þeir löggjöf
þessa svívirðilega árás „hring-
anna“ á fátæka alþýðu í Reykja
vík. —
Nú eru þeir að vemda alþyð-
una gegn ,,hringunum“ með því
að samþykkja sömu löggjöf.
Jeg man ekki meiri snúnings-
hraða í neinu þjóðmáli.
Lesendur geta nú skemt sjer
við að íhuga hvernig blöð stjóm
arinnar haga sjer í þessu mikla
vandamáli bændanna. Tíma-
menn þurfa að breiða yfir það,
að jeg flutti þetta mál fyrstur
inn á Alþingi, en sósíalistar
þurfa að draga athyglina frá
því, að í fyrra voru þeir alger-
lega andvígir þessari löggjöf.
Og báðum verður sama á.
Umhyggjan fyrir þessu þarfa
þjóðmáli snýst upp í níð um
þann, sem bar það fyrst fram
á Alþingi.
Ólafur Thors.
Ungmennadeild jSily sa varnaf j e-
lags íslands byrjar vetrarstarf-
semi sína í dag kl. 4, með fundi í
Varðarhúsinu. Væntir st.jórnin
þess að meðlimir deildarinnar, og
O. J. K.-Kaffi
handa góðum gesti!
Ekkert sælgæti
er kærkomnara.
F. U. J.
Hafnarfirði.
Dansleik
heldur F. U. J. í dag, sunnudaginn 28. þ. m. á Hótel
Björninn kl. 9. — Þriggja manna hljómsveit.
. F. U. J. dansléikir bestir.
Prófhattar
þeirra,
frk. Ragnhildar Ólafsdóttur (Hattaverslun Margrjetar
Levi), frú Sigrúnar Kærnested, frk. Guðrúnar Guðbergs-
dóttur og frk. Arnfríðar Jóhannesdóttur (Hattabúðin,
Gunnlaug Briem,
verða §ýndir í glugga
\
ÐaHabúðarinnar
______________Auaturatrætl 14.
Vera Simillon
Túngötu 6. Sími 3371.
Ókeypis ráðleggingar á mánudögum kl. 6%—TVá e. h.
Sjerstakur viðtalstími fyrir karlmenn, mánudags- og fimtudagskvöld.
kl. 8—10.
§aumanámskeið.
Byrja 1. r^v. — Kvöldtímar.
Saumastofan,
Veltusundi 1. Sími 2759.
i
þeir sem ætla að ganga í hana, upp sprenghlægilega gamansögu.
fjölmenni á fundinn í dag. Og Fyrir þá sem ætla að ganga í
e.kki ætti það að draga úr fund- deildina skal þess getið, að árs-
arsókninni, að Reinh. Richter les gjaldið er ein króna. — Stjórnin.