Morgunblaðið - 20.02.1935, Blaðsíða 2

2
mugam.
MORGUNBLAÐIÐ
x\liðvikudagiim 20. febr 1935
Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Vaitýr Stefánsson.
Ritstjórn ogr afgreiSsla:
Austurstræti 8. — Slmi 1600.
Auglýsingastjóri: K. Hafberg.
Auglýslngaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Simi 3700.
Heimaslmar:
Jón Kjartansson, nr. 3742.
Valtýr Stefánsson, nr. 4220.
Árni Óia. njr ZUA&.
E. Hafberg, nr. 3770.
Áskriftaaiald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuSl.
Utanlands kr. 2.50 á mánuSl.
í lausasölu: 10 aura eintakiS.
20 aura meS Lesbók.
Mfólkin.
Ef einhverjir skyldu hafa
orðið til að leggja trúnað á
það, að Hermann Jónasson
yrði til þess, þegar hann kæmi
úr siglingunni, að afstýra yfir-
vofandi vandræðum í mjólkur-
málinu, hljóta þeir hinir sömu
að hafá sannfærst nú, að slíks
er ekki að vænta þaðan. Enda
munu hinir hafa verið fleiri,
sem einskis góðs væntu úr
þeirri átt.
Nú hefir Hermann bannað
sölu Korpúlfsstaðamjólkur hjer
í bænum, undir sjermerki þess
bús. Með þessu sýnir ráðherr-
ann neytendum hnefann, því
hann veit að fjöldi neytenda í
bænum óskuðu eirjmitt eftir því
að mega fá áfram Korpúlfs-
staðamjólk. Ráðherrann hefir
því með þessari ráðstöfun hafið
nýtt mjólkurstríð við neytendur.
Það hefir verið sannað með
óyggjandi tölum, að mjólkur-
neyslan í bænum hefir minkað
stórkostlega síðan Samsalan
fók til starfa. Hefir Eyjólfur
Jóhannsson sannað þetta með
skýrslu, sem birtist hjer í blað-
inu á dögunum. Samkvæmt út-
reikningi Eyjólfs nemur rýrn-
un mjólkursölunnar a. m. k.
2400 lítrum á dag.
Þessi minkun mjólkurneysl-
unnar stafar af því — og því
einu —að ríkt hefir hið megna
sleifarlag í framkvæmd mjólk-
ursölunnar síðan Samsalan tók
til starfa. Hún stafar ekki af
neinum samtökum eða mjólk-
urverkfalli, heldur eingöngu af
fyrirkomulaginu.
Þetta verða bændur að gera
sjer ljóst. Og þetta skilja líka
bændur, því þeir hafa — engu
síður en neytendur — fordæmt
framkvæmdir mjólkursölunefnd
ar.
Mjólkursölunefnd hefir sent
Morgunblaðinu skýrslu um
mjólkurneysluna fyr og eftir
að Samöalan tók til starfa, og
hygst með henni að afsanna
tölur Eyjólfs Jóhannssonar.
Morgunblaðið sendi E. J.
skýrslu mjólkursölunefndar til
athugunar. Blaðið fekk svar
frá E. J. í gærkvöldi, þar sem
hann. hrekur skýrsluna lið fyr-
ir lið og sýnir fram á, að hún
er einn samanhangandi blekk-
ingarvefur fráupphafi til enda.
Svar E. J. birtist hjer í blað-
inu á morgun.
ísland kom snemma í gærmorg-
un til Leith á leið til Kaupmanna-
hafnar.
BuIImál Roossuelts.
Hæstiirfeffardómur falliun
og gekk forsetanum i vil.
Afstaða Roosevelfs xniklai
sterkari en verið hefir.
Dómurinn hefir áhrif á íjármál
og viðskifti um aUan heim.
niíí'/
KAUPMANNAHÖFN I GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Símskeyti frá Washington
hermir að hæstarjettardómur
sje nú fallinin í „gullmálinu“,
og er hann á þá Ieið, að það
sje brot á stjórnarskránni að
upphefja gullgildi ríkisskulda-
brjefa, en löglegt gagnvart
einkaskuldabrjefum.
Eftir þessu er ríkið skyld-
ug't til að innleysa allar sínar
skuldbindingar með gulli, eða
þá með 1.69 dollar í pappírs-
peningum hvem gulldollar.
Sjerfróðir menn, sem látið
hafa í ljós álit sitt um dóminn,
segja að það sje þýðingariaust
að reyna að koma á útborgún-
um í gulli, úr því að hæsitrjett-
ur hafi tjáð sig skorta lagalegt
úrskurðarvald um það. Þykir
af þessu Ijóst að bæði ríkis-
stjórnin og einstakir menn leys-
ist í rauninni frá því að greiða
rentur og afborganir með .gjjll-
dollurum. Innlendir og erlendir
menn, sem skulda dollara kott-
ast þannig hjá hræðilegá áúkh-
um gjaldabyrðum.
Dómurinn er talinn sigur
fyrir stjórnina og fyrsta af-
leiðing hans varð sú, að verð-
brjef hækkuðu mjög í kaup-
höllinni í New York.
Stjórnin segir að óþarft sje
að gera neinar sjerstakar ráð-
stafanir vegna dómsins.
Páll.
London 18. febr. FÚ.
Rooseselt.
Kalundborg 19. febr. FÚ
Gulldómurinn svonefndi í
Bandaríkjunum, er aðal um-
ræðu.efni heinisblaðanna í dag.
Og eru blöð yfirleitt sammála
um það, að dómurinn styrki
mjög aðstöðu Roosevelts for-
seta, og spái góðu fyrir stp'órn-
arstefnu hans. Einkum gera
ensk blöð mikið úr því, að
dómsniðurstaðan sje mikill sig-
ur fyrir Roösevélt, „Fibancials
Times“ ræðir ítarlegá fjárhag
og viðskiftalegar afleiðingar
dómsins og kemst að sömu nið-
urstöðu eins og ensk blöð hafa
alment gert í Bretlandi, að með
dómnum, sje vald forsetans
aukið, og aðstaða hans til muna
ríkari en áður..
For$efakosnin§
i Porfúgal.
Hæstirjettur Bandaríkjanna
birti loks hinn margumtala úr-
skurð sinn í gær, um það,
hvort Bandaríkjaþingið hefði
haft1 heimild til þess, sam-
kvæmt stjórnarskránni, að
nema úr glidi í gömlum samn-
ingum, að skuldir skyldu
greiddar með því gullverði doll-
arsins er gilti þegar sattning-
ar voru gerðir.
Úrskurður hæstarjettar er
þessi: Hæstirjettur viðurkennir
rjettfþingsins til þess að nema
,,gullákvæðið“ úr gildi í samn-
ingum um greiðslu einkaskulda
en virðist draga í efa að það
hafi rjett til þess að gera sömu
ráðstaíanir um ríkisskuldir. —
Jafnframt telur hann útilokað
að aðilar geti skotið máli sínu
til dómstólanna í þessu sam-
bandi og verður því útkoman
raunverulega sú, að það er ekki
hægt að skuldbinda stjórnina
til að greiða ríkisskuldir sam-
kvæmt gamla ,,gullákvæðinu“.
Það verður því að telja, að
Roosevelt forseti hafi hjer unn-
ið algerðan sigur í málinu.
Carmona endarkosínn.
Carmona,
Berlín 19. febr. FÚ.
Forsetakosning fór fram í
Portúgal á sunnudaginn. Úr-
slitin urðu þau, að Carmona,
fyrverandi forseti ,var endur-
kosinn, og hlaut um 85 % allra
greiddra atkvæða.
Karlakór Reykjavíkur. Æfing í
kvöld í Mentaskólanum.
Sala á rjóma frá Mjólkur-
samlagi Borgfirðinga
er aðeins þriðjungur móts
við það, sem var áður en
Samsalan tók til starfa.
Mjólkursölunefnd er með blekk-
ingum að reyna að telja bændum
trú um, að mjólkurneyslan í bæn-
um hafi aukist en ekki minkað
síðan Samsalan tók til starfa.
En þetta starf mjólkursölunefnd
ar tekst klaufaleg-a — of klaufa-
lega tií þess, að bændur fáist til
að trúa.
LTm það’ þárf ekki að deila, að
mjólkttrnfeýslan í bænum hefir
StÓrlega minkað síðan samsalan
tók ti] starfa. Hefir Eyjólfur
Jóhannsson framkvæmdastjóri
sannað þetta með skýrum tölum
iijer í blaðinu.
Mjóíkursölunefnd hefir verið að
revna að hrekja skýrslu Eyjólfs,
en það hefir tekist jafn klaufá-
lega og alt annað hjá þeirri nefnd.
Hvað um
rjómann?
■Eyjólfur Jóhannsson gat þess
í skýrslu sinni hjer á dögunum, að
saia á rjóma til bæjarins myndi
haiá minkað um meira tiltölulega
eii mjólkursalan, síðan Samsalan
tók t.tt < sfarfa.
Aðalskonur
hálshöggnar
T Þýskalandi.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Baronessa Berg og ungfrú
Notzner voru dæmdar tii dauða
fyrir hemjósnir og hálshöggn-
ar í Flaetzensee-fangelsi í gær.
Báðar voru þæ'r af hinum
þýska hermanna-aðli.
Aðalmaður njósnanna, Pól-
verjinn Sosnavski, var dæmdur
í ævilangt fangelsi.
Talið er að þau hafi rekið
njósnir fyrir Pólverja.
Þessi þrjú heldu gleðiveislur
miklar í Berlín með óhemju
drykkjuskap í þessum veislum
tóku þau ljósmyndir af gest-
unum, þar á meðal af ýmsum
skrifstofustúlkum í hermála-
ráðuneytinu undir mjög við-
sjárverðum kringumstæðum. —
Höfðu þau áíðan i hótunum við
þær að gera úr þessu hneyksl-
ismál, ef þær Ijeti sig ekki fá
skjöl um hernaðarleyndamál.
Skrifstofustúlkurnar björg-
uðu sjer út úr þessu máli með
því að ljósta upp um njósn-
arana.
Páll.
Bækur Krisímanns Guðmunds-
sonar „Den blaa Kyst“ og „Brude-
kjolen“ hafa verið þýddar á þýsku
og gefnar út í Austurríki. Fyrri
bókin er prýdd myndum eftir B.
Fuck, en hin er með trjeskurðar-
myndum eftir prófessor H. Haus-
child.
Morgunblaðið hefir reynt að
afla sjer nokkurra upplýsinga
þessu viðvíkjandi.
Samkvæmt áreiðanlegum heiim-
ildum hefir blaðið fengið þær upp-
lýsingar að Mjólkursamlag Borg-
firðinga hafi áður en Samsalan
tók til starfa selt hingað til bæjar-
ins um 800 lítra af rjóma á vikm.
Nú er salan komin ofan í 250 lítra
á viku, eða tæplega þriðjungur af
því, sem áður var.
Þessi í’ýrnun á rjóina-sölunni
hlýtur að vera all-verulegt fjár-
hagslegt tjón fyrix bændur, því
þetta er dýr vara. i,,
Rjómasálán austan yfir fjail
Befiii einnig minkað stórkostlega
síðan' Samsálan i tólc til starfa, e»
nákvæmar -! upþlý'sifígar , um þá
rýrnun Iiefír bjaðið eicki getað
aflað sjel’. i -■
• • Ságt ®r. að Egill á Sigtúnum
le'ggi svo-'fyrir, að a’jóipi! sem ekki
selst og súrnar, skuli gefinn svín-
unam, senl Mjólkurbú Flóamanna
hefir á framfæri. V.arla gefur sá
markaðúr bændum mildð 1 aðra
liömd.
Lyftuverkfallinu í
New York frestað
um 6 máriuði.
London 19. febr. FÚ.
La Guardia borgarstjóri í
New York komst að samningi
við lyftustjóra í borginni í dag
um það, að í 6 mánuði skyldu

þeir ekki hefja Verkfall, eri' á
meðan skyldi launamál þeittra
tekið til nýrrar athugunar. -—
Verður því ekki af verkfálli
af hálfu lyftustjóranna að þeösu
sinni, að minsta kosti í næstu
6 mánuði.
Jóhannes Líndal Jónasson, kenn
•.ari, hefir sótt um heimild til þess
,a$, kynna sjer skólamál og kenslu
erlendis, án þess að laun hans
skerðist um 21/, mánuð framan af
næsta ári. He'fir skólaiiefnd sam-
þykf að vcrða við beiðninni.