Morgunblaðið - 22.02.1935, Síða 6

6
Föstudaginn 22. febi 1935
Húsmæðra-
fjelagsfundur
i Oamla Bió á morgun
(laugardag) kl. 3.
Irlðandi mðl ð dagskrð.
Konnr mæli stnndvislega.
Að gefnn tllefni
tsm*
skal þess hjer með getið, að Vestfirðingamót það, sem
auglýst hefir verið í Morgunblaðinu og Vísir, undanfarið,
er mjer að öllu óviðkomandi og mun jeg ekki koma þar.
Jón Halldórssson,
Skólavörðustíg 6 B.
■»
ATVINNUBÆTUR
Framh. af bls. 3.
arstjóri, að af tekjum ríkis-
sjóðs koma %—% frá Reyk-
víkingum.
Meðan hjer hafa ekki verið
vandræði, sem nú, hafa Reyk-
víkingar verið góðu börnin og
ejeð, að fje þessu hefir verið
varið til styrktar starfsemi og
iramkvæmdum um land alt.
Og nú er hjer á ferðinni nýtt
vandamál, sem alls staðar er í
höndum ríkisstjóma, en ekki
bæja.
Mjer finst það of mikil góð-
*emi af bæjarbúum, ef þeir
ætla að fylgja J. A. P. og neita
sjer um að fara fram á að fá
nokkuð af þessu fje aftur er
þeir greiða í ríkissjóð.
arstjómin til samþyktar sinn-
ar á síðasta fundi og felur jafn
framt borgarstjóra í samráði við
formenn eða stjómir Dags-
brúnar og Sjómannaf jelags
Reykjavíkur að leita samkomu
lags við ráðherra um notkun
óráðstafaðrar f járveitingar á
fjárlögum yfirstandandi árs til
að bæta úr erfiðleikum at-
vinnulausra manna hjer í bæn-
um.
Tillaga Bjarna var samþykt
með yfirgnæfandi meirihluta,
8 atkvæðum gegn 2.
En með henni voru feldar
þær tillögur sem fyrir fundin-
um lágu um fjölgun í atvinnu-
bótavinnu nú þegar.
Liðssöfnuður rauðliða
Tilllaga frá Bjarna
Benediktssyni.
Bjami Benediktsson tók til
máls.
Hann komst m. a. að orði á
þessa leið:
Bæjarstjórn hefir ekkert vald
til þess að leggja skatta á borg
arana.
Því er það, að þegar ný
vandamál steðja að, er krefj-
ast útgjalda, þá er að leita til
þess sem valdið hefir.
Alþingi eitt hefir vald til
að leggja skatta á, og þann
veg bæta úr vandræðum at-
vinnuleysisins.
Því vilja fulltrúar Alþýðu-
flokksins ekki leita til Alþing-
is, er hefir vald á skattastofn-
anum?
Þeim ætti að vera það nær-
tækt, þareð þeir hafa þar sjálf-
ir meirihluta.
í stað þess ætlast þeir til, að
®nn beri bæjarsjóður byrðam-
ar af atvinnubótunum, og það
nú, er þetta Alþingi, með meiri
hluta sósíalista nýlega hefir
þrengt að Reykvíkingum með
hækkuðum sköttum og með því
að rýra stórlega tekjumögu-
leika þeirra.
Bjarni Benediktsson bar
fram svohljóðandi tillögu:
Viðvíkjandi töku manna í
atvinnubótavinnuna vísar bæj-
á bæjarstjórnar-
ftindíntim.
Skömmu eftir að umræður byrj-
uðu í bæjarstjórn í gær var fundi
slitið í Iðnó, er verkamannafjelag-
ið Dagsbrún og Sjómannafjelagið
boðuðu tii.
Þar var samþykt áskorun tjj
bæjarstjórnar um fjölgun í at-
vinnubótavinnunni þegar í • stað í
400 manns.
Fundarmenn úr Iðnó fjölmentu
síðan á bæjarstjórnarfund. Fyltist
brátt áheyrendapláss þar mjög,
Tóku komumenn stóla þá sem ætT-
aðir eru áheyrendum og stöfluðu
þeim afsíðis í salnum, svo meira
rúm væri fyrir áheyrendur.
Engar óspektir höfðu þeir í
frammi, framan af fundi. En
nokkrir þeirra gerðust háværir er
á fundinn leið, og höfðu í hótun-
um við bæjarfulltrúa, sögðu jafn-
: vel eitthvað á þá leið, að þeir,
, væru þangað komnir til þess að
sjá um, að bæjarstjórn hlýddi
vilja þeirra viðvíkjandi því, marg-
ir yrðu í atvinnubótavinnunni
framvegis.
Er atvinnubótamálið hafði feng-
ið þá afgreiðslu, sem fyrr segir,
og tillaga Bjarna Benediktssonar
var samþykt með 8 atkv. gegn 2,
var mjólkurmálið á dagskrá. Hafði
fulltrúi kommúnista óskað eftir
því.
Hann tók því ti] máls.
MORGUNBLAÐIÐ
En hinn fjölmenni áheyrenda-
hópur vildi ekki hlýða á Björn
kommúnista. Heimtuðu margir
aðkomumanna, að atvinnubóta-
málið yrði tekið á dagskrá að nýju.
Björn lauk þá skjótt máli sínu.
Þá tók borgárstjóri til máls.
En er háreysti helt áfram í sáln-
um var úmræðum hætt, en bæjar-
fulltrúarnir undirskrifuðu fundar-
gerð.
Einar Olgeirsson reis þá upp og
lýsti óánægju sinni yfir afgreiðslu
fundarins, en sagði jafnframt yið
fjelaga sína, að ráðlegast væri
fyrir þá að hverfa á burt með
friði að þessu sinni. Og fjaraði þá
brátt út úr salnum.
Þingtíðindi.
BaráKan um
s|álfsfæði Bún-
aðarfjelagsins.
Frumvarp Jóns Pálmasonar um
breyting á jarðræktarlögunum,
sem miðar að því að gera Búnaðar-
fjelagið sjálfstætt fjelag var til 1.
umr. í neðri deild í gær. — Sams
konar frumvarp hefir legið fyrir
undanförnum þingum, en ekki
fengist fram. Á síðasta þingi bar
Pjetur Magnússon máKð fram í
Ed., en stjórnarliðið Ijet það daga
UPPÍ.
Jón Pálmason fylgdi /rumva’.p
inu úr hlaði með all-ítarlegri ræðu.
Ilann rakti í stórum dráttu-n
sögu þessa máls frá því að breyt-
Ingin var gerð með jarðræktarlög-
únum, en þá var þess krafist, að
Alþmgi rjeði meirihluta í stjórn
Búnaðarfjelags íslands.
Síðan hefðu komið fram stöð-
ugar óskir frá bændum, búnaðar-
samböndum og Búnaðarþingi, að
fá þessu breytt. En Alþingi hefði
hingað til daufheyrst við þessum
kröfum og með því sumir þing-
menn sýnt ljóslega skort á ein-
lægni og alvöru í því að standa Við
gefinp Joforð til bændanna
Ræðumaður mótmælti því, að
bændastjett landsins með Biinað-
arþingi í broddi fylkingar væri
eigi tréystandi td að fara með þat
f je, sem Bfj. féngi til umráða.
Einnig mótmælti ræðum. þeirri
kröfu, sem núverandi ríkisstjórn
hefði sett I fjáríögin ■ síðustu í
sambandi við f járveinngnna tíí
Bf.j. ísl.
Taldi ræftjaéi'. ,sjálfsagt,. að bún-.
aðarsamböndin og miðstöð þeirra,.
Bfj. ísl. væri frjáls qg algerlega
óháður stj ettarf j elagsskapur b ænda
pg lýsti hinum mörgu og merki-
legu verkefnum, sem þessi fjelags-.
skapur þænda hefði með höndum.
Að lok;um skoraði J, P. á ,for-
sefa, ríkisstjórn og alla þingmenn,'
að flýta sem mest afgreiðslu þessai
ínáls, svo full lagfæring fengist
áður en Búnaðarþiögi yrði slitið.
Jón Sigurðsson kvaðst væötá
þess, að samkomúlag gæti orðið
Ú?n þetta niál, nú á þiriginu. Hann
skýrði frá því, að Búnaðarþingið
sem mú situr hafi haft mál þetta
til meðferðar, og samþykt ein-
róÚia áskortm um, að þessi breyt-
ing yrði gerð.
Hermann Jónasson, landbúnað-
arráðherra kvaðst nýlega hafa
átt tal við nefnd þá, sem Búnaðar-
þing hefði falið að ræða þessi mál
við stjórnina. Þeim samtölum væri
Hnsmæðrafjelagið.
Fundur í Gamla Bió á morgun.
Mfól kui'in ál iH fil umræðu.
Húsmæðrafjelag Reykjavíkur
ætlar að halda fund í Gamla Bíó
kl. 3 síðdegis á morgun.
Áríðandi mál á dagskrá, segir
stjórn Húsmæðrafjelagsins. Allir
ýita hvaða mál þetta er. — Það
er mjólkurmálið.
Húsmæðurnar hafa til þessa
reynt allar hugsanlegar leiðir til
þess'að ná samkomulagi við mjólk-
ursölunefnd í mjóllcurmálinu. En
þetta hefir engan árangur borið.
Þvert á móti; mjólkursölunefnd,
eða meirihluti hennar hefir lagt
alt kapp á að gera þveröfugt við
það, sem húsmæðurnar hafa farið
fram á — og að því loknu látið
sorpblöð ríkisst jórnarinnar ausa
auri og svívirðingum yfir húsmæð-
urnar.
Það þarf því engan að undra,
þótt nú sje brostin þolinmæði hús-
mæðranna.
Og nú hafa húsmæðurnar ákveð-
ið að láta hart mæta hörðu. Þær
hafa ákveðið að gangast fyrir því,
að dregið verði eins og unt er úr
mjólkumeyslu í bænnm, þar til
búið er að fullnægja kröfum Hús-
mæðrafjelagsins, sem í einu og ölla
falla saman við óskir og kröfur
framleiðenda — bændanna.
Ekki er minsti vafi á því, að
þetta skref húsmæðranna er í fullix
samræmi við vilja meginþorra.
neytenda hjer í bænum.
Mjólkurmálið stendur nú þann-
ig, að annarsvegar era hagsmunir
fámennrar pólitískrar klíku, en
hinsvegar sameiginlegir hagsmnnir
þúsnnda bænda og neytenda.
Ríkisstjórnin hefir lagst á sveif-
ina með hinni fámennu klíku og
gegn hagsmunum framleiðenda og
neytenda. Hún hugsar ekkert um
það, þótt aðalframleiðslu þúsunda
bænda verði fórnað á altari póli-
tískra sjergæðinga og angurgapa.
Stjórn Húsmæðrafjelagsins vænt
ir þess, að húsmæður bæjarins
fjölmenni á fundinn í Gamla Bíó
á morgun og mæti stnndvíslega —
því fundartíminn er mjög takmark
aður.
ekki lokið. Kvaðst ráðherrann
ekki geta lagt til að málinu yrði
flýtt gegn um þingið, fyr en sjeö
væri hvað ofan á yrði í viðræðum
við nefnd Búnaðarþingsins.
Bjarni Ásgeirsson lýsti.sig fylgj
andi frnmvarpinu, enda væri það
samhljóða frv. er hann hefði flutt
á fyrri þingum.
Jón Sigurðsson kvað sjer hafa
komið á óvart undirtektir landbún-
aðarráðherra í þessu málí. Nefnd
Búnaðarþingsins hefði einmitt
spurt ráðherrann hvort ekki mætti
vænta hans stuðnings í því, að
Búnaðarfjelagið fengi sjálft að
ráða sína stjórn, án nokkurrar
íhlutunar þings eða stjórnar, og
hefði ráðherrann svarað því, að
hann mundi fylgja þessu alveg
skilyrðislaust. Nú væri hinsvegar
að heyra á ráðherranum, að hano
væri hikandi í. þessu efni.
Hannes Jónsson: Það ætti að
vera óþarfi að hafa langar um-
ræður um þetta mál. Fyrir lægi
ýfirlýsing þriggja flokka, Sjálf-
stæðisfl., Bændafl. og Framsóknar
flokksins um það, að þeir teldu
sjálfsagt að Búnaðarfjel. yrði al-
gerlega sjálfstæð stofnun. Og nú
yæri Búnaðarþingið einnig einróma
þessu fylgjandi. — Ef flokkarnir
færu nú að breyta öðru vísi, væri
augljós, þ^irra loddaraleikur.
Frumvarpinu var vísað til 2.
umr. og landbúnaðarnefndar.
Ný þingmál.
Þorst. Briem flytur enn á ný
frumvarp um breyting og við-
auka við jarðræktarlögin, sem er
að mestu samhljóða frv. því, er
hann flutti á síðasta þingi. Frum-
varpið fer fram á þessar breyting-
ar:
1. Að, styrkur fyrir safnþrær
verði hækkaður um 50 au. á dags-
verk.
2. Að styrkur til framræslu
verði hækkaður um þriðjung í
opnum skurðum, en upp í 2 kr.
á dagsverk í lokræsum.
3. Að styrkur til garðræktar
hækki um þriðjung.
4. Að styrkur til votheystófta
verði hækkaður úr 50 au. upp í
2 kr. á dagsverk.
5. Að styrkur verði veittur tií:
þurrheyshlaða þótt gerðar sjen
úr öðru efni en steinsteypu og-
styrkurinn jafnframt tvöfaldaður.,
6. Að leiguliðar þjóð- og kirkju-
jarða njóti tilsvarandi hækkunar
á þeim jarðabótadagsverkum, er
ganga til greiðslu eftirgjalds.
7. Að heimilað verði að veita
styrk, alt að helmings verðs, til
kaupa á jarðræktarvjelum, —- Og
að menn njóti sama styrks til
kaupa á þeim vjelnm, er þarf við
kornuppskeru og þreskingu, eine
og til káupa á öðrum jarðræktar-
vjelum.
Funöafregnimar
frá SnŒfelIsnesi.
Rauðu blöðin hjer í bænu*
hafa orðið til þess að auglýsa fundi
þá, sem jeg nýlega helt í kjör-
dæmi mínu. Eins og vænta mátti
er öllu öfugt snúið og veit jeg að
fæstir taka minsta mark á þessum
frásögnum, svo alkunnar og róm-
aðar eru þær nú orðnar hinar
pólitísku „fr,jettir“ rauðu blað-
anna, frá Snæfellsnesi. Ekki horfði
að þeirra dómi, byrlega fyrir mjer
er jeg bauð mig fram þar vestra í
fyrsta sinn. Jónas frá Hriflu, sem
þá hafði enn nokkurt álit meðal
Tímamanna, elti mig á alla fram-
boðsfundina og þóttist að lokum
svo vel haldinn af þessari fram-
komu sinnj, að hann mun hafa tal-
ið sig geta unnið eið að því, að
jeg væri kolfallinn. Enda ljet
hann svo um mælt, að nokkur
sjávargangur mundi af verða í
Faxaflóa, er við fellum bræðurnir
sitt af hvoru nesinu En hugarfar
fólksins reyndist alt annað, en