Morgunblaðið - 01.03.1935, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Föstudaginn 1. mars 1935.
Útgef.: H.<• Arfakur, EejfHílaVlfc.
Ritstjórar: J6b Kjartansson,
ValtJ-r Stefá.ns90n.
Rltstjöra es afgrelBsla:
Austorstræti 8. — Stnál' 1660.
Auglfsingrastjöri: B. Hafberg.
AugiíBÍBgaskrtfstof a:
Austurstrætt 17. — Sfmt 3760.
Heii~asfmer:
J6n Kjar'.ansse®, trr. 3742,
yaitýr Stefánseon, nr. 422*.
Ámi Óla, nr. 3045.
ffl. Hafberg, nr. 3770.
Áskrlftagjald:
InnanlaBðs kr. 2.90 6. mSruM.
■títanlands kr. 2,6* ft nánuSl.
1 lnusasolu: 10 aura eír.tftki*.
20 aura me» Lesbö-k.
Örþrifaráðið.
Ein.s og skýrt hefir verið frá
hjer í blaðinu, hafði meirihluti
mjólkursölunefndar „ályktað“ á
dögunum, að leita álits lögfræð-
inga um það, hvort ekki myndi
rjett, að höfða skaðabótamál gegn
Húsmæðraf jelaginu svo og dag-
blöðunum, Morgunblaðinu og Vísi.
Á fundi mjólkursölunefndar í
gær, samþykti þessi sami meiri-
hluti, að höfða málin og var klerk
inum á Breiðabólstað falið að
gangast fyrir málshöfðunum.
Fyrirspurn kom fram á fundi
mjólkursölunefndar um það, til
hvaða lögfræðings hefði verið
leitað, en svar fekst ekki. Þykir
sennilegt, að Stefáni Jóh. Stefáns-
syni sje ætlaður þessi biti — og
auðvitað á kostnað bændanna. Því
varla þarf að gera ráð fyrir því,
að Guðmundur Oddsson eða Al-
þýðubrauðgerðin beri kostnaðinn.
Þessar málshöfðanir sýna, að
engin takmörk eru fyrir því,
hversu langt brjálæðið og illkvitn-
in getur leitt þá menn, sem skipa
meirihluta mjólkursölunefndar. —
Málshöfðanir þessar eru álíka
gáfulegar og ef Áfengisverslun
ríkisins færi að höfða mál gegn
templurum fyrir það að þeir neita
að kaupa áfengi og hvetja aðra
, tíl að gera hið sama.
Morgunblaðið þakkar fyrir sitt
leyti fyrir það, að þlaðið fær að
fylgjast með þessum skrípaleik.
Sjerstaklega er blaðið þakklátt
fyrir það, að þessi málshöfðun
skuli vera undirbúin og studd af
gömlum og nýjum verkfallsfor-
kólfum.
Og þau skilaboð hefir stjórn
Húsmæðrafjelagsins beðið blaðið
að flytja húsmæðrum bæjarins, að
innan skamms muni fjelagið boða
til fundar, þar sem þessari máls-
höfðunarhótun muni verða svarað
á viðeigandi hátt.
Að lokum vill Morgunblaðið
segja Breiðabólstaðarklerkinum
það, að þessi síðasta hótun mjólk-
ursölunefndar verður til þess —
og þess eins — að Reyikvíkingar
munu nú fylkja sjer um samtök
húsmæðranna og standa sem einn
maður í baráttunni.
f heilum bæjarhverfum sjest
arla mjólk þessa daga, og er
(nilegt, að mjólkurneyslan fer
únkandi hröðum skrefum, enda
emst Alþýðublaðið að þeirri nið-
rstöðu, að mjólkur-„verkfallinu“
r það kallar svo, sje að ljetta
f(!). En það blað umsnýr altaf
?m kunnugt er öllum sannleika í
rjettaburði sínum. Munu þessi
fugmæli blaðsins halda áfram,
ví þau eru best við blaðsins hæfi.
Fjármálaráðherra fer undan í flæmingi.
Hann þykist ætla að „fyrirbyggja ”
allan misskilning“ útaf undirbúningi Jf g,lir Seí?Íast VÍ í?"
ensku lántökunnar. í ®
búnir heimafyrir,
þó til vopnaviðskifta komi í Afríku.
Fykjasí geta uernöað Rustur-
ríki fyrir öscelni þjóðuerja.
En ,skýrsla‘ sú, sem hann gefur er
hálfkveðin vísa.
Dagblað Tímamanna hjer í
bænum birti í gær grein eftir
Eystein f jármálaráðherra, er
nefnd var „Svar fjármálaráð-
herra við dylgjum íhaldsblað-
anna út af lántökunni í Eng-
landi“.
Þegar ráðherrann skýrði
Morgunblaðinu frá því í fyrra-
dag, að hann ætlaði að gefa
„skýrslu“ um þetta mál, mun
hann hafa átt við grein þessa.
í upphafi greinarinnar kemst
hann að orði á þá leið, að út af
orðrómi meðal „stjómarand-
stæðinga“ út af lántökunni,
muni hann „gefa upplýsingar
til þess að fyrirbyggja allan
misskilning“.
Mætti ætla eftir byrjun þess-
ari, að hann reyndi að haga
orðum sínum svo, að hann fyr-
irbygði misskilning.
En mjög fer því fjarri, að
grein hans sje á þann veg.
Hann segir m. a.:
„Þegar að því kom að fá út-
boðsleyfi Englandsbanka, kom
það í ljós, af skeytum umboðs-
manns ríkisstjórnarninar, að
það „þótti nokkru máli skifta,
hver stefna væri hjer ríkjandi í
gjaldeyrismálum“.
Fjármálaráðherra, sem þyk-
ist vilja fyrirbyggja misskiln-
ing, birtir þó ekki skeyti þau,
sem borið hafa með sjer, að
ríkjandi stefna í gjaldeyrismál
unum „þótti nokkru máli
skifta“.
Almenningur spyr:
„Hvað skifti þetta miklu
máli?“
Fór um lántökuna eftir því,
hvernig hin ríkjandi stefna er
hjer?
Eysteinn birtir í grein sinni
kafla úr skeyti, er hann hefir
sent til Englands, og er hann
svohljóðandi:
„-----Það er stefna mín, og
áður yfirlýst, að koma lagi á
innflutning og útflutning ís-
lands í því skyni að gjaldeyris-
ástand komist á öruggan grund
völl og á me'ðan forðast frek-
ari erlendar ríkislántökur, eða
að hjálpa til við erlendar lán-
tökur íslenskra þegna með því
að veita ríkisábyrgð“.
Þetta skeyti segir mikið, en
segir það alt?
Er ekki nauðsynlegt að upp-
lýst verði hvað á undan var
gengið til þess að menn öðlist
rjettan skilning á raunveru-
legri þýðingu þessarar yfirlýs-
ingar ráðherrans?
Ráðherrann kveðst ætla að
,,forðast“ erlendar lántökur og
ríkisábyrgðir á erlendum lán-
um. —
Er þar með sagt, að hann
ætli að taka fyrir allar lántök-
ur og ábyrgðir, eða á hann hjer
við, að þetta sje stefna hans í
aðalatriðum, sem hann kann að
geta breytt út af ef honum
þykir sjerstök ástæða til?
Og hvers vegna er í skeytinu
miðað við hans persónulegu
stefnu í þessu máli? Því naum-
ast býst Bretinn við, að Ey-
steinn Jónsson verði eilífur
augnakarl í fjármálaráðherra-
sessi.
Því fer mjög fjarri, að ráð-
herrann hafi hjer „fyrirbygt
misskilning“. Hann hefir þvert
á móti í grein sinni hagað orð-
um sínum þannig, að óumflýj-
anlegt er fyrir hann að gefa
frekari skýringar.
Þurfti hann að gefa yfirlýs-
ingu sína til þess að lánið feng-
ist ?
Og er yfirlýsing hans bind-
andi fyrir hann um það, að nú-
verandi stjórn taki engin erlend
lán eða gangi í ábyrgðir?
Þetta á almenningur heimt-
ingu á að vita, alveg eins og
Jónas Jónsson sagði um dag-
inn. Þar — loksins — rataðist
J. J. satt orð á munn, er hann
Ijet uppi það álit sitt, að ekkert
eigi að vera leynilegt í þessu
máli.
En ráðherrann talar um í
grein kinni, að „orðrómur“ hafi
um þetta verið meðal „stjórn-
arandstæðinganna“. Sennilega
telur fjármálaráðherrann ekki
Jónas Jónsson meðal stjórnar-
andstæðinga. „Orðrómurinn“ er
frá honum.
Þá talar hann um afskifti
Sjálfstæðisflokksins, eða öllu
heldur afskiftaleysi, af þessu
máli.
Hann segir frá því, að hann
hafi viljað að stjórnarandstæð-
ingar „viðurkendu naúðsyn á
að gefa skýrslu" til Englands
í þessu máli, en að stjórnar-
andstæðlinigair hafi ekki talið
sig hafa ástæðu til þess að taka
slíka afstöðu til málsins.
En þá spyr almenningur:
Hvernig rökstuddi þingflokk
ur Sjálfstæðismanna þessa af-
stöðu sína ?
Hjer skýrir Eysteinn Jóns-
son frá málefni, sem gerst hef-
ir innan luktra dyra og varðar
annan flokk, en segir máske
ekki nema hálfan sannleika —
eða ta^plega það.
Vill hann ekki gera hreint
fyrir sínum dyrum og skýra frá
skeytum þeim, er hann fjekk
frá Englandi um þetta mál, á‘ð-
ur en aðrir, sem hlut eiga að
máli finna sig knúða til þess
að taka það fram, sem hann
stingur undir stól?
Hin skýlausa krafa almenn-
meðan Italir hafa mikinn liðs-
safnað og ungann úr herstyrk
sínum bundinn í Afríku.
Til þess að vara Þjóðverja
við, og leiða þeim fyrir sjónn">
að best sje fyrir þá að hafa
hægt um sig, þá hafi þeir 1
tíma látið uppi, yfir hve miM'
um herafla þeir geta haft a®
ráða.
I Og að það sje þeirra alvara»
hvað sem í skerist, að varð-
veita sjálfstæði Austurríkis, °S
hafi þeir afl til þess, enda þóH
þeir kynnu samtímis að eiga 1
ófriði við Abyssiníu.
PáH-
Mussolini.
Abyssiniumenn
vilja setja skaðabóta-
ítaiir neita.
kaupmannahöfn i gær. maíið i gerðardom.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Stjórn ítalíu hefir nýlega
gefið út tilkynningu, þar sem
segir svo:
Ef einhverjir erfiðleikar
koma fyrir í Evrópumálum,
svo hætta virðist vera á því,
að til ófriðar dragi, þá geta
Italir kallað saman 8 miljóna
her.
Er það álit manna, að ítalir
hafi gefið út yfirlýsingu þessa
vegna þess, að upp hafi komist
sá kvittur, að Þjdðverjar hugsi
sjer að grípa tækifærið og ráð-
ast á sjálfstæði Austurríkis,
ings í þessu máli verður því sú,
að Eysteinn Jórsson fjármála-
ráðherra gefi rjetta og full-
komna skýrslu um þetta mál.
Að hann undandráttarlaust
gefi almenningi til kynna hvaða
skeyti hafa farið milli hans og
fulltrúa stjórnarinnar við lán-
tökuna, ellegar hinna ensku
banka.
Með grein sinni viðurkennir
ráðherrann þessa skyldu sína,
með því að segjast ætla að gefa
skýrslu um málið, sem útiloki
allan misskilning.
En í þessari fyrstu tilraun
sinni til að „skýra“, málið, fer
hann undan í flæmingi, lætur
sjer nægja hálfkveðna vísu, og
eykur með öllum móti þann
,,orðróm“ eða ef vera kann,
þann ,,misskilning“ sem hann
.segist ætla og þykist þurfa að
kveða niður.
Er óhugsandi annað en fjár-
málaráðherra verði tafarlaust
við þeim kröfum að skýra þetta
mál til fulls.
Konungur Abyssiniu.
KAUPMANNAHÖFN I G0*-
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Sendiherra Abyssiníu í Borrl
hefir skýrt blaðamönnum sV°
frá:
Það er einlægur ásetnin£u^
Abyssiníumanna að ráðast ekkr
að fyrrabragði á nágrannaþJ0
ir sínar.
Herflutningar ítala til Afuku
eru því gersamlega ástæ®11
lausir.
Þá sagði sendiherrann eíin
fremur:
Abyssiníumenn eru reiðubo*1
ir til þess að greiða Iti>lur^
skaðabætur fyrir manntjón