Morgunblaðið - 17.05.1935, Side 5

I^östudaarinn 17. maí 1935. M<1RGTTNHT(AÐIÐ
5
Ríkisbílbrautir Þýskalands Appelsvnur,
Ríkisbílbraut í smíðum.
Þýsku þjóðvegirnir voru áreið-
,-anlega ekki verri en þjóðvegirnir
í mörgum öðrum löndum. Þeir
voru aðeins ekki bygðir sjerstak-
lega fyrir bíla. Þeir voru ætlað-
ir hestvögnum, hjólreiðamönnum
og fótgangandi mönnum, og
nokkur hluti. þeirra var ekki mal-
borinn og var ætlaður riddaraliði,
þegar það var á ferðinni. Þjóð-
vegirnir lágu gegnum óteljandi
smáþorp; á þeim voru krappar
beyg.jur, sem ekki varð sjeð yfir,
og brattar brekkur, sem ekki
hafði verið dregið úr hallanum á,
sparnaðar vegna. Bíllinn varð að
hægja á sjer í hvert skifti sem
hann fór fram hjá heyvagni,
varð í hvaða smáþorpi sem var að
beygja mjög varlega fyrir hvast
horn milli kirkju og kirkjugarðs
■og aka með mestu varúð fram
hjá þorpstjörninni. Alstaðar voru
hengd upp skilti með áletrun-
inni; „Akið varlega!“, ,;Krossgöt-
ur!“, „Parið varlega, sölutorg!“.
Bíllinn varð alstaðar að gefa gæt-
ur að fótgangandi fólki, krökk-
um, sem voru að leika sjer, garg-
andi hænsum og vaggandi gæsum,
sem vitanlega var ekki að búast
við að neinar umferðarreglur
þektu. Alt þetta hafði geisileg
áhrif á meðalhraða bílanna, er
þeir fóru um landið.
Nýtísku bíllinn getur nú náð
180 kílómetra hraða á klukku-
stund, án þess að farþegum stafi
nokkur hætta af. En til þess þarf
hann að hafa sjerstakar brautir.
Þess vegna hiefir þýska stjórnin
ráðist í að veita fje til að leggja
■hinar svonefndu ríkisbílbrautir.
Á næstu árum á að leggja yfir
Þýskaland net af nýtísku hættu-
lausum bílbrautum, sem eiga að
verða til eflingar ekki aðeins inn-
anlandsbílferðum, heldur einnig
langferðum í bílum landa á milli.
Áætlanir og teikningar viðvíkj-
andi þessum brautum er nú þeg-
ar biiið að gera, og verkið hafið
fyrir rúmu ári. I fyrrahaust var
fyrst bjrrjað á ríkisbílbrautinni
milli Frankfurt og Heidelberg. í
fyrravor var byrjað á að byggja
bílbraut suður frá Múnchen og
aðra norður frá Berlín og þriðju
frá Köln tú Dússeldorf. Auk þess
mun Austur-Prússland einnig fá
bílbraut.
Það, sem mestum örðugleikum
veldur við lagningu hinna nýju
ríkisbílbrauta, er að forðast allar
krossgötur á sömu hæð, þ. e. að
bílbrautin má hvergi mynda bein-
ar krossgötur við aðra vegi og
járnbrautir. Allar aðrar götur og
járnbrautir verður að leggja ann-
aðhvort uppi yfir eða undir bíl-
brautinni. Hliðargötur verður að
tengja með afar vönduðum út-
búnaði við bílbrautirnar eða láta
þær ligg'ja undir þær gegnum
jarðgöng. Þar sem bílbrautirnar
sjálfar mætast, verður að hafa
hringakstur eftir sjerstökum
reglum.
Ennfremur er mikið undir því
komið, að bílbrautirnar sjeu breið
ar. Hvor akbrautin verður að
vera 8 metra breið og milli þeirra
verður að vera 5 meti’a hreið
ræma með grasi, sem auk þess
þarf að vera g-róðursett lágum
trjám eða limgirðingu. Brýrnar
hafa líka mikið að segja. Brýr
gera veg dýran, en á þessu sviði
má ekkert vera til sparað, ef
hægt er að komast hjá kröppum
beygjum og bröttum brekkum
með því að byggja brú.
Gegnum stór þorp verða bíl-
brautirnar ekki lagðar. Við
stærri borgirnar verður sjeð um,
að þær liggi ekki nær en 10—30
kílómetra, en sjeu þá smátt og
smátt tengdar við það götukerfi,
sem fyrir er, Hinsvegar verður
að hafa hugsun á því, að sýna
þeim, sem með bílunum ferðast,
þá staði Þýskalands, þar sem
landslag er fagurt. ,
Það er sjerstaklega eftirtekt-
arvert, að í rúm tvö ár hafa ver-
ið gerðar tilraunir í Þýskalandi
með að raflýsa aðalþjóðvegina.
Reynslan með gamla bílbraut
milli Köln og Bonn og bílveg í
grend við Berlín hefir sýnt, að
hættan við næturumferðina hefir
mjög mikið minkað vegna lýs-
ingar á bílvegunum með raflömp-
um og kastljósum. Það er mjög
sennilegt, að þessi reynsla komi
að gagni við lagning ríkisbíl-
brautanna, og að þeim yerði sjeð
fyi’ir raflýsingu. f þessum tú-
gangi hafa verið gerðir sjerstak-
staklega straumsparir glóðar-
larnpar, sem varpa jöfnu björtu
Ijósbandi þvert yfir veginr, Raf-
lýsingin eykur náttúx-lega á
kostnaðinn við lagningu bílbraut-
anna, en dregúr mjög úr hætt-
unni við ferðalögin og er auk
þess vatn á myllu rafiðnaðarins.
Fyrst í stað sjer ríkið og
þýska járnbrautarf jelagið um
kostixaðinn við ríkisbílbrautirnar.
En þegar lokið hefir verið við að
bygg'ja brautirnar, vei’ður fjár-
hagur þéirra og- rekstur fenginn
þýska járixbrautarfjelaginu í
heixdur; þess vegna eru þær líka
kallaðar ríkisbílbrautir.
Til þess að kosta auknar braut-
arlagningar og viðhald bílbraut-
anna verður lagt á notkun þeirra
sjerstakt gjald. Slíkt umferðar-
gjald er sjálfsagt að hafa, því að
sá, er fei’ðast með bílum, hefir
feikna mikinn hag af bílbrautun-
unx, sem vegxxr jafnharðan upp á
móti þessxx litla gjaldi. Þær spara
tíma og' taugar og fara sjerstak-
lega vel með bílinn.
Ríkisbílbrautirnar stuðla auk
þess að því, að örfa bílasamgöng-
xxr. f öðru lagi gefa þær bílaiðn-
aðinxxnx hvatningu til að fram-
leiða nýja og hi’aðskreiðari bíla.
f þriðja lagi — og það er ekki
síst þýðingarmikið — veita þær
hundrxxðum þúsunda af verka-
mönnum, verkfræðingum og hand-
iðnannönnum vinnu og branð
svo árunx skiftir. — Þýskaland
hefir nú sem stendxxr hjerumbil
300.000 kílómetra af xxpphleypt-
um bílvegum. Af þeim eru hjer-
umbil 25.000 kílómetrar sjerstak-
lega þýðingarmiklir fyrir lang-
ferðir og samgöngxxr gegnum
landið. Á næstu árum eiga ríkis-
bílbrautir smátt og smátt að
koma í staðinn fyxir vegina á
þessxxm 25.000 kílómetrum eða
að þessum vegum verður breytt
í ríkisbílbrautir.
Með því að leggja ríkisbílbraut-
irnar er öllxxm þýskxxm samgöngu-
málum hrxxndið áfram stórt skref
í þá átt, að géi*a þær með nútíma
240, 300, 390 og 504 stk.
fáum við um næstkomandi mánaðamót.
Eggert Kristfdnsson & Co.
Sími 1400.
Öræfingfar
senda penínga tlí
Síysavarnafjelagsíns.
f dag barst S. V. í. peninga
gjöf að upphæð kr. 95.00 — níxx-
tíu og fimm krónur — frá nokkr-
um Öræfingum. Kona ein þar
austur frá gekst fyrir því að
safna þessari fjárupphæð meðai
sveitunga sinna, en hún vill ekki
Ixita nafns síns getið og heldxxr
ekki annara gefenda.
Það er athyglisvert að sjá og
þreifa á, hve langt upp til sveita
hjer á landi hinn góði hugur til
starfsemi S. V. í. nær. Öræfingar
liafa lítið eða ekkert með sjóinn
að gera, nema þegar þeir fá færi
á að hjálpa strandmönnum illa á
sig komnum á stundxim.
Konan, siem stóð fyrir þessum
samskotxxm, segir meðal annars í
ávarpi til sveitxmga sinna: „Mig
langar svo mikið til að sjá, hve
mörg ykkar viljið vera með, og
jeg véit svo vel, að við hugsum
öll hlýtt til blessaðra sjómann-
anna, og viljum svo gjarnan
rjetta þeim hjálparhönd, þó að
getan sje snxá, en margt smátt
gerir eitt stórt, og gætum þess,
að ef aðeins samtökin yrðu mjög
sterk xxm land alt, væri hinu
góða málefni Slysavarnafjelags-
ins bjargað“.
Um leið og jég kvitta hjermeð
fyx’ir þessa góðu og eftirbreytnis-
verðu peningagjöf, færi jeg gef-
endunum hjartans þakkir fjelags
vors.
Reykjavík 16. maí 1935.
F. h. Slysavai’naf jelags íslands
Þorst. Þorsteinsson.
Fckk þó skílnað.
Maður nokkur í Wien sótti um
skilnað við konu sína, og gaf þá
ástæðu, að konann þvæði sjer
aldrei. Haixn fekk ekki skilnað.
En daginn eftir kom konan og
heimtaði skilnað, af þxú, að mað-
ui*inn sinn hefði sagt opinberlega,
að hún vildi aldrei þvo sjer. Hiin
fekk skúnað.
sniði. Yið hliðina á nýtísku flug-
ferðum, skipaskurðasamgön gum*)
og járnbrautasamgöngum kemur
nýtt og mjög afdrifarfkt sam-
gönguskilyrði: ríkisbílbrautirnar.
Slík bylting á sviði þýskra sam-
göngumála verður náttúrlega
ekkí Þýskalandi einu til gagns-
Ilxxn kemur einnig nágrannaríkj
xxnum að góðum notum og stuðl-
ar að auknum framförum á sviði
samgagnanna milli landanna í
Evrópu; ,en samgöngur skapa líf
og viðskifti.
*) Sbr. ,,Le'sbók“ 27. tbl. bls.
212.
og ódýr. Einnig spilakassar.
BdkktúiaH
Lækjargötu 2. Sími 3736.
allar tegundir,
nýkomin.
Hllmar Thors
lögfræðingur.
Hafnarstræti 22. Sími 3001.
Skrifstofutími: 10-12 og 2-5.