Morgunblaðið - 18.09.1936, Blaðsíða 5

Fostudagur 18. sept. 1936.
MORGUNBLAÐIÐ
£ 5 '
Verslunarjöfnuðurinn
síðustu árin.
Eftir dr. Odd Guðjónsson.
Frá bæjarstjórnarfundi:
Verður lögregluþjón-
um fjölgað í 54?
HINN gífurlega óhagstæði viðskifta-
jöfnuður við útlönd var arfur í-
haldsstjórnarinnar, sem feld var
frá völdum 1934“.
Þessi klausa stendur í forystugrein Nýja dagblaðsins í gær,
>og er blaðið augsýnilega mjög hrifið af að geta frætt lesendur
sína á þessum mikilsverðu sannindum.
En hvaða blessuð íhaldsstjórn er það eiginlega, sem blaðið
á við? Jú, hjer er ekki um annað að ræða en samsteypustjórn
þá, sem Sjálfstæðisflokkurinn og Framsókn mynduðu á
árinu 1932.
Fulltrúi Sjálfstæðisflokksins
í stjórninni var Magnús Guð-
mundsson, en Framsókn valdi
tvo af sínum mestu virðingar-
mönnum, sem þá voru, þá Ás-
geir Ásgeirsson og Þorstein
Briem, til að taka sæti í þessu
sambræðsluráðuneyti flokk-
anna.
Með öðrum orðum, íhalds-
stjórnin, sem Nýja dagbl. á við,
var skipuð tveimur Framsókn-
armönnum og einum Sjálfstæð-
ismanni, það þarf ekki að minna
á,. að þessi stjórn naut jöfnum
höndum stuðnings beggja flokk
anna til ýmissa þjóðfjelagslegra
átaka, allan þann tíma, sem
hún var við völd.
En nú syngur dálítið öðruvísi
í tálknum Framsóknarmanna.
Nú gefur Nýja dagbl. í skyn,
að Magnús Guðmundsson hafi
einn ráðið öllu í stjórninni, og
svo er að skilja á blaðinu, að
á viðskiftamálum þjóðarinnar
þessi ár, beri Framsókn enga
ábyrgð — hún og hennar fólk
hafi verið þar gersamlega á-
hrifalaust. Að minsta kosti tel-
ur Nýja dagbl. í gær, að við-
skiftajöfnuður þessara ára sje
að öllu leyti á ábyrgð „íhalds-
ins“.
En það er annars ekki úr vegi
að athuga, hvernig hann leit
ht þessi gífurlega óhagstæði
viðskiftajöfnuður ,,ihaldsins“,
þessi erfiði arfur, er „stjórn
hinna vinnandi stjetta“ tók við
af „íhaldinu“.
Við athugun Verslunar-
skýrslnanna frá þessum árum,
leitum við árangurslaust að gíf-
urlega óhagstæðum viðskifta-
jöfnuði. Hann er sem sje ekki
til á þessum árum. Til þess að
finna hann þarf að fara fram
eða aftur fjrrir það tímabil, sem
hjer er um að ræða.
Um þetta geta allir sannfærst
með því að skygnast í svo al-
gengar heimildir, sem skýrslur
Hagstofunnar eru.
En Nýja dagbl. til glöggv-
mnar skal hjer stuttlega skýrt
hvernig viðskifti þjóðarinnar
við útlönd voru á tímum „í-
haldsins“.
Á árinu 1932, fyrsta ári „í-
haldsstjórnarinnar" er flutt út
umfram innflutt fyrir 10.4 milj.
'kr. Á öðru stjórnarári „íhalds-
ins“ er flutt út umfram innflutt
fyrir 2.5 milj. kr.
Það mun láta nærri, að þessi
umframútflutningur hafi nægt
til að greiða þær ósýnilegu
greiðslur, er þjóðin á þessum
árum varð að standa skil á til
útlanda. Leitin að óhagstæðum
viðskiftajöfnuði á þessum árum
er því árangurslaus.
En hvernig er ásatt með við-
skiftajöfnuðinn fyrir og eftir
þetta „íhalds“-tímabil? — t. d.
í stjórnartíð Framsóknar, og
„stjórnar hinna vinnandi
stjetta?"
Látum Verslunarskýrslurnar
aftur upplýsa málið? Árið 1929
er innflutt umfram útflutt fyrir
kr. 2.8 milj. Þetta þýðir, að
viðskiftajöfnuðurinn var 1929
raunverulega óhagstæður um
ca. 8 milj. kr. Árið 1930 er enn
flutt inn umfram útflutt fyrir
kr. 11.9 milj. Þetta þýddi að
viðskiftajöfnuðurinn var á ár-
inu 1930 óhagstæður um ca. kr.
17 milj. — Árið 1931, síðasta
frægðarár Framsóknar, sýnir
einnig óhagstæðan verslunar-
jöfnuð, og ca. kr. 6—7 milj.
óhagstæðan viðskiftajöfnuð.
Á árinu 1934 tók „stjórn
hinna vinnandi stjetta“ við. —
Umskiftin eru skjót og mikil frá
tímum ,,íhaldsins“. Árinu lauk
með því, að innflutningurinn
umfram. útflutninginn nam kr.
3.9 milj. Þetta þýddi 9-10 milj.
kr. óhagstæðan viðskiftajöfnuð.
Árið 1935 endar lítið betur. Þá
er flutt inn umfram útflutt fyr-
ir kr. 1.3 milj. kr. Þetta þýddi
ca. 7 milj. kr. óhagstæðan við-
skiftajöfnuð á því ári.
Já, svona leit hann nú út
þessi gífurlega óhagstæði við-
skiftajöfnuður „íhaldsins“ —
og svona lítur viðskiftajöfnuð-
urinn út, þegar bjeað „íhaldið“
■kemur hvergi nærri.
Það er ekki að furða þótt
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Svo sem kunnugt er, hefir
dómsmálaráðherra oft látið
uppi, að nauðsyn væri á, að
fjölga lögreglumönnum í bæn-
um, og hefir hann tvisvar skrif-
að bæjarstjórn um það efni. Ut
af þessu gerði bæjarstjórn í
gær svohljóðandi ályktun með
7 atkv. gegn 2.
Þar sem dóms- og kirkju-
málaráðuneytið hefir, skv. lög-
um um lögreglumenn nr. 92,
19. júní 1933, óskað tillagna
bæjarstjórnarinnar um fjölgun
lögregluþjóna í Reykjavík,
leggur bæjarstjórnin til, að tala
lögregluþjóna í bænum verði
ákveðin fyrst um sinn frá næstu
áramótum alls 54, enda verði
1/6 hluti liðsins lögreglumenn
ríkisins skv. nefndum lögum. -—
Samkv. þessu verði settir 14 ný-
ir lögregluþjónar hjer í bænum
frá 1. jan. næstkomandi.
Bjarni Benediktsson gerði
grein fyrir tillögunni, og benti
á, að ríkið mundi að langmestu
leyti bera kastnaðinn við þessa
fjölgun, þar%sem það ætti, eftir
að hún hefði farið fram, að
greiða 1/6 hluta lögreglukostn-
aðarins, en greiddi nú ekki
neitt og notaði þó marga lög-
regluþjóna til sinna þarfa. Hitt
væri og játað, að löggæslan í
bænum væri nú ófullnægjandi.
og mætti þar sjerstaklega til-
nefna hafnargæsluna, sem
hafnarsjóður greiddi nú sjer-
staklega fyrir. En gæta yrði
þess, að varhugavert væri að
fjölga lögregluþjónum í einu
mjög mikið. Mætti ætla að 54
væri hæfileg tala lögreglu-
manna að öllu þessu athuguðu.
SJÁLFVIRKÍ
ÞVOTTAEFNI
ósjtaSUqv_______., Oódamt
G j ö r 1 r þ v o tt 1 n n
tn jallhvítann An
þess aö henn sja
nuddaður e ö a
blelkjaöu A

Nýtt dilkakjðt.
Laukur
Grænmeti.
Kjötbúðin Herðubreið.
Hafnarstr. 18. Símí 1575.
Tilkynning.
Jeg undirritaður liefi selt ísafoldarprentsmiðju h.f. bókaforlag
mitt frá 1. jan. 1936 að telja, og bið jeg því þá, sem liafa haft við-
skifti við forlagið, að snúa sjer til prentsmiðjunnar framvegis með
þau viðskifti.
Reykjavík, 17. sept. 1936,
E. P. Brlem.
Samkvæmt, ofanrituðu hefir fsafoldarprentsmiðja h.f. keypt
bókaforlag1 E. P. Briem frá 1. jan. 1936. Biðjum vjer viðskiftamenn
forlagsins að snúa sjer eftirleiðis til prentsmiðjunnar með pantanir
á bókum þess.
Reykjavík, 17. sept. 1936.
pp. ísafoldarprentsmiðja li.f.
Gnnnar Einarsson.
Nýjar bækur
Sverre S. Amundsen:
Edison.
ÐlaOadrengurinn, sem varö
; mesti hugvitsmaöur í heimi.
íslensk þýðing eftir
Freystein Gunnarsson
skólastjóra.
Bók þessi lýsir á skemtilegan hátt lífi ogj
starfi Thomas AlvaEdisons, hins heiíns-
fræga hugvitsmanns. Hún er ekki æfi-
saga í venjulegum skilningi, heldur
fyrst og fremst óviðjafnanleg drengja-
bók, þar sem sagt er frá áhugamálum
drengsins Edison, tilraunastarfi hans,
blaðasölu og blaðaútgáfu, gleði og sorg-
um, sigrum og löngu og miklu æfistarfi.
Kostar aðeins kr. 3.50 i vðnduðu og smekklegu bandi.
Grimms æfiniýri
4. hefti.
Meðjmörgum myndum. Theódór Árnason þýddi.
Verð: kr. 2.00 ib.
Litlii drottningín
Barnasaga með myndum. ísak Jónsson þýddi.
2. útg. Verð: kr. 1.50 ib.
Á sjó og landi II.
Framhald endurminninga Reinalds Kristjánssonar. í þessu hefti
er sagt frá Skúlamálinu á Isafirði, Sigurði >skurð og fleiru.
Verð: kr. 1.50 ób.
Fjölbreytt úrval
af hinum smekklegu
EVA-kvemkóm,
nýupptekið.
Skórlno, Laugaveg 6.
Osfavikan
endar á morgnn.
Það er því hver síðastur að nota sjer þau
kostakaup, sem þar gerast.
Komið í clag á LAUGAVEG 15.