Morgunblaðið - 16.10.1936, Side 6
MORGUNBLAÐIÐ
Vestmannaeyingar
reisa nýtísku
samkomuhús.
Fyrlr forgöngu
Sfálfstæðismanntt !
í Eyjum.
Vestmannaeyjum fimtudag.
Einkaskeyti.
Vestmannaeyingar hafa stofn-
að hlutafjelag, sem hefir það
markmið að koma upp fullkomnu
samkomuhási hjer í Eyjum. Hluta
fjelag þetta var stofnað 9. þ. m.
Teikningar og áætlanir hafa
verið gerðar að húsinu og er á
ætlað, að það kosti um 110 þús.
krónur.
S'amkomuhúsið verður hið vand
aðasta í. alla staði og stærsta sam
komuhús, sem reist hefir verið í
Eyjum.
Síðástliðinn mánudág var haf
íst hknda um byggingu hússins og
verður það væntanlega fullgert á
næsta vori.
Forjfongu þessa máls hefir
Sjálfstæðisfjelag iVestmannaeyja
haft með höndum. Vestmannaey-
ingar hafa sýnt mikinn áhuga fyr
ir samkomuhúsmálinu.
Á stofnfundi hlutaf jelagsins
Samkomuhús Vestmannaeyja var
kosin 5 manna bráðabirgðastjórn
og hlutu þessir kosningu: Axel
Sveinsson útgerðarmaður, formað-
ur. Tómas Guðjónsson verslm.,
varaform. Stefán Árnason lög-
regluþjónn, ritari. Gísli G. Wíum
kaupm., gjaldkeri. Frú Sigríður
Magnúsdóttir, Höfn, meðstjórn-
andi. Wíum.
Allir Vestmannaeyingar, sem
húsettir eru utan Eyj ^ og hefðu
áhuga fyrir að styðja þetta mál-
efni með því að leggja fram fje,
eru vinsamlega beðnir að snúa
ejer til stjórnarinnar.
Yfiilýsing.
Vegna greinar þeirrar er birtist
í „Morgunblaðinu“ þann 9. þ. m.,
með fyrirsögninni Maður ætlar að
flýjaland með „Lyra“, vil jeg lýsa
því yfir, þar sem mjer er skilt mál
þetta, að ástæðan til þeirrar til-
raunar til burtfarar dömuklæð-
skera míns, hr. A. Black, var ekki
að neinu leyti í sambandi við það.
að hann hafði fengið útborgað
mánaðarkaup sitt fyrirfram, held-
ur hitt, áð hann Var yfir sig
„nervös'* yfir því, að hann, þegar
áreyndi, gæti ekki aðstaðið þá
miklu vinnu er hann hafði tekið
að sjer sem dömuklæðskeri við
firma mitt. »
Aftur á möti er mjer ljúft að
upplýsa, að mjer hefir reynst hr.
Bloek í alla staði heiðarlegur og
siðprúður maður, mjög fær í sínu
fági’ og vinnur verk sitt af alúð
og mikilli samviskusemi.
Reykjavík, 14. okt. 1936.
Andrjes Andrjesson,
Laugaveg 3.
Sjúkra- og
ellitryggingin.
Altaf eru sósíalistar
að finna ný „göt“
á lögunum.
Eins og skýrt hefir verið
frá hjer í blaðinu, fór
stjórn Sjúkrasaml. Reykja-
víkur fram á, að bæjar-
stjórn tæki við innheimtu
vangoídinna iðgjalda til
samlagsins frá 1. nóv. og
fengi löggiltan lögfræðing
til þess að framkvæma lög-
tök. *
Frú Jóhanna Egilsdóttir hreyfði
því á bæjarstjórnarfundi í gær,
að sjer þætti hjer harkalega að
gengið. Ennfremur fanst henni
hart að gengið, að tekið skyldi
af ellistyrk gamálmenha iðgjalda
greiðsla til Sjúkrasamlagsins.
Loks bar frú Jónína fram til-
lögu þess efnis, að bæjarsjóður
greiddi iðgjöld til Sjúkrasamlags
ins fyrir þá, sem væru- 60 ára og
ekki gætu sjálfir greitt gjaldið
Borgarstjóri upplýsti frú Jón
ínu um það, að þetta með inn
heimtu vangoldinna iðgjalda væri
samkvæmt fyrirmælum alþýðu
tryggingarlaganna sjálfra. Lögin
fyrirskipuðu, að bærinn skyldi
leggja til innheiintuna. En borg
arstjóri bjóst ekki við, að harð-
ara yrði gengið að um innheimtu
þessa gjalds en t. d. bæjargjalda
alment.
Hvað tillögu frú Jóhönnu
snerti, að bæjarstjórn veitti heim-
ild til að greiða úr bæjarsjóði ið-
gjöld annara en þeirra, sem væru
á föstu framfæri hjá bænum,
taldi borgarstjóri ekki tímabært
að stíga þetta spor fyr en sjeð
yrði, hvernig innheimtan gengi
Loks var frú Jóhönnu bent á,
að það væri samkv. beinni fyrir-
skipan tryggingarlaganna, að tek
ið væri af ellistyrknum til
greiðslu iðgjalda í Sjúkrasam-
lagið.
Frú Jóhanna átti bágt með að
trúa því, að þannig væri frá lög-
unum gengið. En svona er það.
En altaf kemur það betur í Ijós,
að þessi nýju tryggingalög eru
ofvaxin getu almennings. Bót á
þessu verður vitanlega ekki ráð-
in með því að velta byrðunum
yfir á bæjarsjóð.
Tillaga frú Jóhönnu var feld
með 7:7 atkv.
Veröur málfrelsi
takmarkað
I Englandi?
Afleiðing fascista og
kommúnistaóeirðanna
itt af. þeim málum, er
vorú
Nýtt dilkakjðt,
Lifur, hjörtu svið og mör.
Kjötbúðin Herðubreið.
Hafnarstr. 18. Sími 1575.
Nýkomið:
Krullupinnar
hárliturinn
..Auriul".
Aðalfund heldur íþróttakenn-
arafjelag Islands sunnudaginn 18.
þ. m. kl. 14 í Mentaskólanum. Laugaveg 5.
Versl. Goðafoss
Sími 3436.
E voru til umræðu a
fundi breska ráðuneytisins
í gær, var baráttan milli
kommúnismans og fascism-
ans, sem farin er að gera
vart við si£ í Englandi, en
þó einkum í austurhluta
Lundúnaborgar, þar sem
Gyðing'ar hafa aðsetur sitt.
Tveir af ráðherrum stjórnar-
innar liafa í dag látið uppi skoð-
un bresku stjórnarinnar á þessu
máli. Hermálaráðherrann sagði,
að stjórnin ætlaði sjer,.að koma í
veg fyrir áframhaldandi óeirðir,
hvað sem það kostaði.
Hann nefndi fascisma og
kommúnisma „tvær erlendar
trúmálastefnur", og sagði, að
allur þorri ensku þjóðarinnar
hefði enga samhygð með „rauð-
um kommúnisma“ eða „svörtum
fascisma", og tregaði, að þess-
ar stefnur skyldu hafa sett
blett sinn á höfuðborg Eng-
lands.
Sir Thomas Inskip, landvarn-
arráðherra, sagði, að líklega
neyddist breska stjórnin til þess
að takmarka málfrelsi breskra
borgara, vegna þessara tveggja
öfgastefna, er gert hefðu vart við
sig í bresku þjóðlífi, og misnotað
hefðu það málfrelsi, sem Bretar
hefðu jafnan talið rjett sinn.
Hann sagði, að það væri Sir
Oswald Mosley og skoðanabræð-
ur hans, sem ættu sök á því, að
kommúnisminn færi í vöxt í Eng-
landi. (Samkv. FÚ).
YIÐSKIFTI ÍSLEND-
INGA OG BRETA.
með morgunkaffinu.
Nýlr kaupendur
fá blaðið ókeypls
tll næsfkomandl
mánaðamófa.
Hringlð í síma 1600
og gerisf
kaupendur.
FRAMHALD AF 3. SÍÐB.
annara landa), hafa þjóðirnar
fyrir alvöru farið að ræða um
afnám hafta- og ófrelsistefn-
unnar, og koma viðskiftamál-
unum aftur í sinn eðlilega far-
veg.
Enn er ekki sjeð hvað úr
þessum bollaleggingum verður.
Stríðshættan er þar erfíðasti
Þrándur í götu. Verði henni af-
stýrt, er sennilegt, að dagar
haftastefnunnar sjeu brátt
taldir, því að allar þjóðir við-
urkenna skaðsemi hennar.
*
En jafnvel þótt svo gæfusam-
lega kunni, til að takast, að
það verði ofan á, að hafta-
stefnan skuli víkja og frjáls
og heilbrigð viðskiftastefna
komi aftur, má gera ráð íyrir
að það taki tíma að koma þessu
í framkvæmd.
Við getum því sennilega ekki
vænst þess, Islendingar — því
miður — að við sjeum lausir
úr klóm haftanna.
En við verðum að treysta
því — þegar við nú göngum
aftur að samningsborðinu með
Bretum — að Bretar líti, öðr-
um augum á okkar aðstöðu en
þeir gerðu 1932.
Síðan samið var 1932, hafa
viðskifti ríkjanna farið þannig
að við höfum keypt fyrir um
20 milj. króna meira af Bret-
um en þeir af okkur. Þetta
hefir gerst á sama tíma og við-
skifti okkar við Suðurlönd hafa
dregist saman stórkostlega.
Svona geta Bretar ekki sam-
i.ð við okkur aftur, ef þeir ætl-
ast til að við getum framvegis
staðið við okkar skuldbinding-
ar við þá og haldið áfram sömu
viðskiftum og áður.
Vafalaust er Bretum orðið
þetta ljóst. Bendirm.a.tilþess sú
ákvörðun Breta, að þeir — sam-
tímis því að kveðja á sinn fund
samninganefnd frá okkur —
láta þau boð ganga til okkar,
að við getum fengið viðbótar-
kvóta fyrir freðkjöt og ísfisk
þegar á þessu ári, ef önnur
ríki, sem Bretar eru bundnir
samningum við samþykki.
Þessi ákvörðun Breta bendir
til þess, að okkur hlutur verði
nú lagfærður og er það vissu-
lega mál til komið.
Okkur íslendingum er það
líka vafalaust hagkvæmast, að
viðskiftin við Breta geti haldið
áfram. En hins verðum við að
vænta, að Bretar auki veru-
lega vörukaup af okkur, meðan
haftastefnan ríkir. Og í því sam
bandi nægir ekki að líta á vöru-
viðskiftin ein, heldur einnig
hitt, að við verðum árlega að
greiða Bretum 5—6 miljónir
í vexti og afborganir af skuld-
um. Þessar greiðslur verðum við
að greiða með okkar fram-
leiðslu. En fáum við ekki að
selja þá framleiðslu, sem til
þess þarf, í landinu, sem greiðsl
una á að fá, hlítur afleiðingin
að verða sú, að við hættum að
geta staðið í skilum.
Föstudagur 16. okt. 1936,
ORSAKIR HLUTLEYSIS -
YFIRLÝSINGAR
BELGA.
FRAMH. L? ANNARI SÍÐU.
og jafnaðarstefnan hafa náð
fullmiklum tökum á frönsku
þjóðinni, og vináttu Frakklands
og Sovjet-Rússlands mælist þar
ekki vel fyrir.
í ræðu sinni á ríkisráðsfund-
inum sagði Leopold konungmv
að Belgir neyddust til að taka
upp þessa nýju stefnu vegna
breyttra viðhorfa í Evrópu og
mintist í því sambandi á her-
væðingu Þjóðverja við Rín, víg-
búnaðarkapphlaup stórveld-
anna, vaxandi baráttu milli
pólitískra skoðana og samnings-
rof, sem komið hefðu fyrir
hvað eftir annað og að af því
hafi leitt minkandi öryggi. Að-
staða Belgíu væri þannig, að
henni myndi gagnslaust að gera
sáttmála við önnur ríki sjer til
varnar, þar sem unt væri fyrir
árásarþjóð, að ráðast inn í land
ið, áður en ákvæði slíks sátt-
mála gætu komið til fram-
kvæmda. Belgí'a ætti þess eins
kost að standa utan við Öll
bandalög, til þess að forðast
að verða dregin inn í deilur
nágrannaþjóðanna. Samtímis
neyddist hún til að styrkja her-
varnir sínar á sem fullkomnasta
hátt.
Er Leopold konungur hafðí
gefið þessa yfirlýsingu fór van
Zeeland forsætisráðherra fram
á það við konunginn, að yfirlý&-
ingin yrði birt opinberlega, og
gaf konugurinn til þess sam-
þykki sitt. Konungurinn tilkynti
ráðuneytinu einnig, að hann
myndi biðja stjórnina að leggja
fram tvö frumvörp, annað um
endurskipulagningu hersíns, og
hitt um breytingu á reglugerð-
um um herþjónustu.
(Samkv. einkask. og FÚ.).
Þýskur togari kom í gær til.að
leita sjer viðgerðar við lítilshátt-
ar hilun.
HúsmæSur,
ný framleiðsla
daglega.
Ljiiffengar, ljettreyktar fiska-
pylsur og sjólaxpylsur. Einn-
ig okkar viðurkenda, glænýja
fiskfars. Varist eftirlíkingar.
við notum ekki hveitiklístur í
vörur okkar.
Hafið þjer reynt rauðsprettu-
file, velt uppúr eggjum og-
brauðraspi.
Þessar vörur fáið þjer í flest-
um betri kjötverslunum bæj-
arins.
Heildsala.
Smásala.
Fiskpylsugerðin.
Laugaveg 58.
Sími 3827.
Nýju
eplin
eru koniin.
Verslunln Vfsir.