Morgunblaðið - 23.01.1937, Síða 4

4
morgunblaðið
Laugardaginn 23. jan. 1937.
Á hverjum klukkutíma eigum við leið til yðar!
Úrvals KARTÖFLUR í sekkjum.
Ódýrir OSTAR.
SMJÖR-------E G G.
SÍTRÓNUR stórar,ódýrar.
Hvað eigum við að færa yður
í búrið í dag?
WitVZldí
LAUKUR
SVESKJUR
MACCARONI
8ími
1500
8ARDINUR
fæst hjá
Heildverslun
Garðars
Gíslasonar
jSemi<k fatakrcasim eg titttM
54 <&•» 130» Jííjkja.ifc.
Nú er besti tíminn til að fá gólfteppi sín hreinsuð. — Hjá
okkur eruð þjer ávalt viss um að fá vönduðustu vinnuna.
SÆKJUM. ------- SÍMI 1300. --- SENDUM.
Besta hjálpin
er heilbrigt atvinnulíf.
Mannspillandi að alast upp
við kröfur til annara.
Eftir Pjetur Sigurðsson.
ÞAÐ voru þeir tímar, er menn hræddust það, að
þurfa að þiggja hjálp hins opinbera. Sú
hræðsla var sprottin bæði af metnaði og eins
af miskunnarleysi almenningsálitsins, en almenningsálit-
ið er á hverjum tíma kraftmesti þátturinn í aga og upp-
eldi, bæði til ills og góðs. — Þessir tímar eru nú liðnir.
Menn eru nú ekki aðeins hættir að hræðast það að þiggja
hjálp, heldur orðnir djarfir og frekir í kröfum sínurn.
Altir hugsandi menn munu viðurkenna það, að stjórn hverrar
þjóðar beri að hjálpa þegnum sínum sem best áfram og annast um
góða líðan þeirra. Ef slík hjálp á ekki að verða til eyðileggingar,
verður hún að koma þannig, að einstaklingurinn taki sem minst eft-
ir henni.
Ef menn eru spanaðir upp
í þeim hugsunarhætti, að
heimta hjálp og þiggja hjálp,
beinlínis og skilyrðislaust, þá verð
ur það siðspillandi og eyðileggj-
andi fyrir hvern _einstakling, og
þá auðvitað um leið fyrir fjelags-
lífið.
Þegar hugsun einstaklings-
ins er leidd frá honum sjálfum, að
einhverjum öðrum, sem beri
skylda til að bjarga honum, þá
Ör verið að grafa allan fastan
grundvöll undan fótum einstak-
lingsins. Hann hættir þá að gera
kröfur til sín sjálfs, hættir að
vaka yfir möguleikunum, hættir
að efla sig til athafna, hættir að
hafast að og hættir að bera ábyrgð
á einu og öðru, en með ábyrgðar-
leysinu eru í för margir illir and-
ar því verri. Hin eðlilega þróun
einstaklingslífsins er komin í þrot,
maðurinn hættur að v-ixa, jafnvel
þrífast, og hnignunin tekin við.
Hann fer stöðugt minkandi. Ekk-
ert er hættulegra og fremur sið-
spillandi en þetta, að leiða athygli
einstaklingsins frá honum sjálfum
og skyldum hans og möguleikum,
að öðrum sem hann eigi að heimta
alt af . Það er viss vegur til úr-
kynjunar og eyðileggingar.
Það sem hin uppeldislegu áhrif
allrar menningar verða þá fyrst
og fremst að gera, er að magna
einstaklinginn sem mest til sjálfs-
bjargar, þroska hjá honum næma
og sterka ábyrgðartilfinningu og
árvaka hugsun og leit eftir úr-
ræðum. Aðeins slíkir einstaklingar
— athafnasamir og vaxandi menn
— geta skapað heilbrigt þjóðfje-
iag með vaxandi menningu og
fjörugt athafnalíf. — En hjer er
þó aðeins hálfsögð sagan. Slíkir
einstaklingar þurfa að fá hjálp og
eiga að fá hjálp, en þeir eiga ekki
að þurfa að heimta hana, og hún
á ekki að leiða athygli þeirra frá
þeim sjálfum og að einhverjum
öðrum, er beri þá, lata og dáð-
lausa á örmum sjer. Hjálpin á að
vera sjálfsögð og koma þannig, að
sem minst beri á henni, og hún á
að vera fólgin í þessu:
Stjórn hverrar þjóðar á, af
fremsta megni, að skapa heilbrigt
og heppilegt viðskiftalíf, hag-
kvæma og góða verslun bæði inn-
lenda og útlenda og fjörugt at-
vinnulíf með þjóðinni. Þar með er
ekki sagt að stjórnin þurfi nauð-
synlega að reka sjálf verslun eða
atvinnufyrirtæki, en henni ber,
með löggjöf og íhlutun, að sjá um,
að þjóðin búi við hin bestu kjör í
þessum sökum. Það er hin rjetta
og heppilega hjálp, sem hún getur
veitt einstaklingunum. Stjórnir
eiga ekki að bjarga einstaklingn-
um beinlínis, en þær eiga að gera
honum það sem auðveldast að geta
bjargast. Að eins það er uppeldi,
sem leiðir til manndóms og
þroska. En að fóðra menn aðgerða
lausa og ábyrgðarlausa, er eyði-
leggjandi fyrir báða aðilja. Því
meir sem athygli mannsins er
dregin að einliverjum, sem skyld-
ugur sje til þess að hjálpa honum,
og frá honum sjálfum, þeim mun
vísari er hnignun mannsins og aft-
urför. Þessu mega menn ekki
gleyma, en því hafa þeir samt
gleymt svo tilfinnanlega, að á-
vextirnir leyna sjer nú ekki. Það
er með uppeldi þjóðar líkt og
uppeldi barnsins. Sumir venja
börn sín á það að heimta alt og
þurfa ekki að hafa neitt fyrir
neinu. Slík börn verða oftast
menn, sem heldur vilja láta aðra
þjóna sjer en þjóna öðrum, og lifa
á kostnað annara, hverjar sem af-
leiðingarnar kunna að verða. Aðr-
ir venja börn sín snemma á að
bjarga sjer, en styðja börnin sem
best þeir geta í allri góðri við-
leitni og gera sitt ítrasta til að
manna þau með þetta fyrir auga.
Þannig hafa þjóðir eignast sína
nýtustu menn. Nútíminn er örlát-
ur á fræðslu og góð loforð, en
uppeldi kynslóðarinnar er ekki
altaf að sama skapi. Það er ekki
nóg að umbótavilji manna hugsi
aðeins um maga mannsins, því það
er hægt að fara illa þó með fullan
maga sje. Pjetur Sigurðsson.
Næturlæknir er í nótt Alfred
Gíslason, Ljósvallagötu 10, sími
3894.
— Hamingja —
fylgir fjðrburum.
London í gær. FÚ.
í Quebec-fylki í Kanada
fæddust bónda einum og
konu hans fjórburar í gær.
Börnin voru þegar flutt í
sjúkrahús. Á leiðinni rann
sjúkravagúinn til á hálum
veginum, og rakst á snjó-
plóg. Allir sem í bifreiðinni
og á snjóplógnum voru
meiddust nema fjórburarnir,
en þá virtist ekkert hafa
sakað.
Það eru nú liðin tæp þrjú
ár síðan fimmburarnir fædd-
ust í Kanada, en foreldrar
þeirra eiga heima í Ontario,
næsta fylki við Quebec.
70 sprengjum
varpað yfir
Madrid.
Baráttan fyrir hlutleys-
inu heldur áfram.
London 22. jan. FÚ.
lugvjelar uppreisnar-
manna vörpuðu
sjötíu spreng-jum yfir
austur-hluta Madrid-
borgar í gær. íbúarnir
urðu skelfingu lostnir,
en ekki er kunnugt hve
miklu tjóni loftárásin
olli.
Sovjet-Rússland er ekki
mótfallið því, að bannað
verði að erlendir sjálf-
boðaliðar gefi sig fram til
herþjónustu á Spáni, að
því er Litvinoff sagði í
Genf í dag.
En það krefst þess, að þá
verði haft strangt eftirlit með
því, að þau lög sem um það
kunni að verða sett verði hald-
in. .
Nýjar
fyrirætlanir.
Hlutleysisnefndin ætlar nú
að athuga hvort því verði ekki
komið við að stofnuð sje liðs-
foringjanefnd hlutlausra er-
lendra ríkja, til þess að fram-
kvæma eftirlit með því, að her-
gögn sjeu ekki látin- í land á
spönskum höfnum, eða flutt yf-
ir landamæri Spánar og annara
landa.
Það er von á svörum Þýska-
lands og Ítalíu við síðustu til-
lögum hlutleysisnefndarinnar á
morgun.